Wat is psychologie eigenlijk?

De psychologie is de wetenschap die het gedrag van de mens bestudeert. Dit houdt niet enkel in wat mensen doen en hoe ze het doen, maar ook wat mensen voelen, wat mensen denken en hoe ze tot beslissingen komen. De psychologie kijkt naar algemene kenmerken van menselijk gedrag, maar ook naar de verschillen, naar individuen en naar groepen, naar problematisch en naar normaal gedrag.

Hoe gaan psychologen te werk? 

Een psycholoog tracht via verschillende methoden, technieken en benaderingswijzen het menselijk functioneren te onderzoeken en te verklaren en desgewenst natuurlijk ook te voorkomen (preventie) of te verbeteren (interventie). Bij dit laatste gaat hun benadering vaak dieper dan het oppervlakkige probleem op de korte termijn: idealiter probeert een psycholoog om de betrokkenen zodanig te helpen dat ze zelf de gewenste verandering kunnen verwezenlijken, op het moment zelf maar ook in de toekomst bij eventuele herhalingen of bij gelijkaardige uitdagingen. Ze gaan daarbij graag uit van metingen of bevragingen (psychodiagnostiek) en wetenschappelijke theorieën.

Waar werken psychologen en wat doen ze daar?

• in de gezondheidszorg: enerzijds rond stemmingsstoornissen zoals depressies, angststoornissen zoals fobieën, eetstoornissen zoals anorexia nervosa en persoonlijkheidsstoornissen zoals schizofrenie, en anderzijds ook rond fenomenen als autisme, seksualiteit, verslavingen, posttraumatische stress, suïcidepreventie, het omgaan met ernstige ziektes als kanker en dementie, psychologisch geluk en welzijn in het algemeen, …
• in het bedrijfsleven: bepalen welke sollicitant het beste bij een bepaalde functie past, een teveel aan werkstress voorkomen, personeel tevreden en gemotiveerd houden, werkzoekenden coachen, werknemers opleiden, leidinggevenden coachen, conflicten helpen voorkomen of oplossen, veranderingsprojecten begeleiden, …
• in het onderwijs: advies geven rond studiekeuzes, begeleiden van personen met leerproblemen of gedragsproblemen ten gevolge van bijvoorbeeld dyslexie of ADHD, het helpen voorkomen of aanpakken van pestgedrag, het coachen van ouders en leerkrachten, …
• bij de overheid: het bewerkstelligen van een gezondere levensstijl en veiligere rijstijl, het ontmoedigen en helpen opgeven van crimineel gedrag, het opvangen van slachtoffers en het bemiddelen tussen slachtoffers en daders, het bestrijden van vooroordelen en discriminatie, het inschatten van de kans op recidive, …
• voor de media: het potentieel onderzoeken van nieuwe producten/diensten, mee vormgeven aan marketingcampagnes en TV-programma’s, …
• in de sportwereld: het bevorderen van motivatie, focus en teamgeest, het bestrijden van onproductieve faalangst, …
• in het leger: voorbereiding, ondersteuning en opvang van militairen en hun families rond missies in risicogebieden, …