In 2000 hebben de lidstaten van de Verenigde Naties afgesproken om voor 2015 grote vooruitgang te boeken op het gebied van armoede, onderwijs, gezondheid en milieu.

In totaal zijn er acht concrete doelstellingen geformuleerd, de millenniumdoelen (the United Nations Millennium Development Goals). Deze staan hieronder op een rijtje.

1. In 2015 zijn extreme armoede en honger uitgebannen.
2. In 2015 gaan alle jongens en meisjes naar school
3. In 2015 hebben alle mannen en vrouwen dezelfde rechten
4. In 2015 is kindersterfte sterk afgenomen
5. In 2015 sterven er minder vrouwen door zwangerschap
6. In 2015 is de verspreiding van ziektes als aids en malaria gestopt
7. In 2015 leven meer mensen in een duurzaam leefmilieu
8. In 2015 is er meer eerlijke handel, schuldenverlichting en hulp.

Niet alleen overheden maar ook (ontwikkelings)organisaties zetten zich in voor het realiseren van de millenniumdoelstellingen. Daarnaast zijn er o.a. in Nederland duizenden locale en regionale initiatieven, waarmee volwassenen, jongeren en kinderen bijdragen aan het behalen van de doelstellingen.

In deze blog wou ik inzoomen hoe ik millenniumdoel  7 in Oeganda tijdens de reis heb gewaarborgd.

De armoedebestrijding gaat hand in hand met milieubescherming. Luchtvervuiling, ontbossing en uitputting van landbouwgrond zijn directe bedreigingen voor de levensomstandigheden en gezondheid van mensen. Een duurzaam milieubeleid is daarom van levensbelang.

Tijdens mijn reis in Oeganda heb ik samen met de andere wereldsupporters meegeholpen op verschillende projecten. Op deze projecten werd gehandeld vanuit een visie die slaat op de millenniumdoelen. Project Lewengo werkt bijvoorbeeld aan de millenniumdoelen 1, 2, 6, 7 & 8.

Zoals ik al in mijn reisverslagen heb beschreven gooien de Oegandezen al hun afval gewoon op straat. Er is geen Rova die afrekent met de grote afvalhopen in de steden en dorpen. Dit wordt gedaan door de regionale millenniumdoeners. Tijdens Project Lewengo hebben we o.a. afvalgaten gegraven bij gezinnen om het afval in te verbranden. Op deze manier is er minder milieuvervuiling in de steden en dorpen.

Tijdens project Pelido hebben we ook de handen uit de mouwen gestoken. Hier hebben we geulen gegraven tussen de bananenbomen. Kenmerkend aan de bananenboom is dat deze voor 80% uit water bestaat en dus veel water nodig heeft. kenmerkend aan Oeganda is dat water er erg kostbaar is. Door de geulen te graven kan het regenwater makkelijker worden opgenomen door de dorre, harde grond. Tevens blijft het water ook langer in de grond zodat de bananenboom een kleine reserveopslag heeft.

Op plaatsen waar oude en verdorde bananenbomen hebben gestaan, hebben we composthopen gemaakt. De oude en verdorde bananenbomen werden met een kapmes tot moes gehakt en het onkruid gewied. Al deze ingrediënten bij elkaar maakt een prachtige composthoop.

Door op deze manier te werk te gaan raakt de landbouwgrond van de boeren niet uitgeput. De grond krijgt na elke 3 jaar een half jaar rust. Tijdens de rust ligt het bananenbos bezaait met meer van deze composthopen.

Over uitputting geschreven. Om zo duurzaam mogelijk te koken hebben we tijdens project Pelido stoofovens gekleid in de dorpen. Normaal gesproken wordt er gekookt boven een open vuur. Bij een open vuur gaat er veel warmte verloren en heb je veel meer brandstof nodig. Voor veel brandstof heb je veel bomen nodig en dit leidt langzamerhand naar ontbossing.

De stoofovens zijn gemaakt van diepe grond, gras voor de stevigheid en water. Het is zo gemaakt dat de brandstof die erin wordt verbrand zo lang mogelijk meegaat en er geen warmte verloren gaat. zo kan er dus duurzaam en efficiënt gekookt worden door de vrouwen van het dorp.

Hieronder nog een rijtje met tips hoe je duurzaam kunt zijn hier in Nederland.

• De kraan sluiten terwijl je aan het tandenpoetsen bent
• De plastic zakjes van de Albert Heijn hergebruiken
• Doorspoelen met regenwater
• Als de visite zegt ‘’Je hoeft voor mij niet te zetten hoor’’ doe dat dan ook niet
• Niet in een open deur praten
• Ramen sluiten als de verwarming aanstaat, we stoken niet voor de Russen
• Gooi geen troep in de bosjes, maar netjes in de prullenbak
• Subsidie voor zuinige auto’s terug invoeren
• Emissierechten opkopen
• De zeespiegel stijgt, dus moet u op gas gaan rijden

En dat waren ze weer voor deze week.

Teruggekomen in Nederland zijn de mensen uit mijn kringen reuze benieuwd hoe het was in Afrika. Ik heb natuurlijk veel te vertellen na wat ik allemaal wel niet meegemaakt heb. Met een zetje van Worldsupporter in de rug heb ik een paar presentaties ingepland om over Oeganda zelf te vertellen, de duidelijke verschillen tussen een ontwikkelingsland en Nederland, over de projecten en hoe goed alles wel niet voor ons geregeld was met World- Mapping/Supporter op de achtergrond. In week 2 na onze terugkomst heb ik samen met Lisan een presentatie gegeven aan onze klas aan de hand van een PowerPoint. Bij mijn sportvereniging ben ik met een boekje langs geweest met de mooiste foto’s van de reis met de benodigde uitleg en verteld hoe het daar was. 7 april staat nog een presentatie gepland op de innovatie dag van Landstede. Alle mensen die mee waren op de expeditie komen hier wat vertellen over de reis in verschillende klaslokalen.

Verder heb ik nog geen acties ondernomen deze periode, maar ik houd mijn ogen open. Wat ik zeker denk om het land te helpen is om er zelf langs te gaan met een organisatie. De projecten die je bezoekt hebben er veel aan als je komt. De arbeid die je verricht stelt niet heel veel voor, maar je zorgt wel voor werkgelegenheid als je er bent. De organisatie financiert de kosten rondom het project waar de community weer iets aan heeft. De 5 miljoen die Nederland eerder jaarlijks gefinancierd heeft, heeft natuurlijk ook geholpen met de moderne ontwikkeling van het land. Zoals voor de ontwikkeling van de landbouwtechniek en de infrastructuur.

Project Pelido                                                            

18 Januari 2015

Er was een hele vliegreis en een nachtrust van 4 uur verstreken voordat we wakker werden in het hostel vlakbij het vliegveld. We zouden deze dag zo’n  7a 8 uur reizen om naar het eerste project in Pelido te komen. We begonnen de dag met onze allereerste Oegandese maaltijd. Gebakken ei, zoete bananen, mango, watermeloen en gebakken brood. Dit smaakte heel wat beter dan het vliegtuigvoedsel dat ons werd aangeboden door het vriendelijke vliegtuigpersoneel. Tijdens het eten stelden de lokale reisleiders zich voor en er werd verteld wat ons te wachten stond.

Na het eten maakte we ons klaar om te vertrekken. Ik genoot nog even van mijn laatste normale toiletbezoek. En toen begon de roadtrip. Deze allereerst trip was heel bijzonder. Er was 1 hoofdweg en talloze hobbelige zandwegen, overal langs de weg stonden kraampjes en grote onafgemaakte gebouwen waar mensen hun winkel in hadden gevestigd. De verkeersregels waren gigantisch onoverzichtelijk voor ons westerlingen. Overal liepen mensen en reden Boda-Boda’s op de weg. Over de gaten in de wegen maar te zwijgen. We zagen overal kindjes die ‘’Mzungu’’ naar ons schreeuwden wat ‘blanke’ betekent, dit doen ze omdat de blanken hier erg schaars zijn er ze er zelden één zien.

Onderweg zijn we langs een winkelcentrum en een pinautomaat geweest. Niet zoals we deze in Nederland kennen. Om het winkelcentrum stond een grote muur met bewakers, en de klanten mochten pas naar binnen toe als ze door het poortje waren gelopen en als de auto helemaal was gecontroleerd. In het winkelcentrum zat een gewone supermarkt, een juwelier en zelfs een KFC. Bij de pinautomaat zat een soldaat met een fikse vuurmond die spelletjes zat te spelen op zijn mobiel. Helaas mochten we geen foto’s maken van de bewakers, ze kunnen dan je camera innemen. We hebben ook nog een bezoekje aan de evenaar gebracht. Dit was een lange gele streep over de weg.

Na de lange reis kwamen we aan op een prachtig terreintje. Er stond een school/weeshuis een waterpomp met gratis water voor de streek een groot voetbalveld met de officiële afmetingen en een grote kerk waar wij in sliepen. We werden hartelijk begroet door de paar kinderen die water aan het halen waren voor thuis. Het was op het moment kerstvakantie in Oeganda, deze vakantie duurt hier 2 maanden. Er waren daarom geen scholieren op het terrein. Ik denk dat Jet Bussemaker hier een voorbeeld aan kan nemen.

Het eten werd geserveerd door 2 vrouwen gedurende het project in Pelido. Met typische maaltijden als: Chapatti (bananenpuree) & rolleggs (pannenkoeken met ingerolde gebakken ei en tomaat). Verder was er altijd veel fruit bij de maaltijden, vooral zoete bananen, ananas en mango. En dan natuurlijk de groente: bonen met tomaat, rijst met tomaat, aardappelen met tomaat…. Heel veel tomaat :’( In Oeganda hebben ze geen opwarmmaaltijden en om toch aan alle vitaminen te komen is de maaltijd erg uitgebreid, (althans voor ons) koken kan wel 2 uur duren als je het voor een groep van 20 mensen maakt. Vandaar dat er voor ons gekookt werd.

Op project Pelido hadden we geen toiletten. We hadden wel iets wat erop leek. Een gat van 15 meter diep in een soort gebouwtje waar we hetzelfde moesten doen als in de wc thuis. In dit gebouwtje woonden ook heel veel spinnen en gekko’s.

In de kerk sliepen we in tenten, deze dienden vooral als klamboe voor de vliegen. Erg koud was het namelijk niet. Na ons te hebben geïnstalleerd in de kerk en de kerkbanken te gebruiken als opbergkast zongen we nog wat kampliedjes rondom het kampvuur en gingen naar bed.

19 januari 2015

6 uur. Toen ging de wekker. Oh nee.. toen begon een lelijke schreeuwvogel met haar ochtendgezang. We konden nog even omdraaien voor 2 uur.

Vandaag werd de groep in 2 groepjes gesplitst. De ene groep hield zich bezig met stoofovens van klei en de andere groep zou zich focussen op geulen graven tussen de bananenbomen. De volgende dag zouden we omwisselen. Ik ging vandaag mee met de groep die stoofovens zou gaan maken. We stapten in de bus en werden naar het eerst project gereden. De reden dat we stoofovens zouden gaan kleien is omdat dit veel zuiniger werkt met het hout. De warmte wordt veel langer en met minder hout benut. Toen we arriveerden werden we hartelijk begroet door de kinderen. In plaats van alleen maar als Beatrix te zwaaien vanuit de bus hadden we nu een echte ontmoeting. Vandaag was het de bedoeling om zand dat uit een 15 meter diepe kuil kwam te mengen met vermalen gras. Dit werd dan samen de klei waar we lekker met onze voeten in mochten stampen om vervolgens het te gebruiken om de oven in elkaar te kleien. Die 15 meter diepe kuil werd volgens mij weer gebruikt om zo’n huisje voor de spinnen en gekko’s te maken. Afijn het zand moest naar de stampplek worden gebracht door ons, veel hoefden we niet te doen want de kinderen hielpen maar al te graag mee. Toen het zand allemaal was verplaatst met halve jerrycans en wasbakken werd er water toegevoegd en kon het stampen beginnen. Althans niet voor mij, ik vermaalde het lange gras met een machete wat daarna door de modder heen moest voor de stevigheid.  Zo’n mes van Danny Trejo uit de film Machete. Dit mes gebruiken ze voor heel veel dingen. Jackfruit hakken en zelfs voor het hakken van bomen. Op het moment dat ik dit tik heb ik nog een handjevol blaren op mijn hand van het omhakken van een boom (ander project).

Toen de klei lekker was gepureerd maakten de kinderen grote ballen die ze trots aan ons gaven die wij vervolgens weer trots aan de kerel gaven die de stoofoven in elkaar kleide. De stoofovens hebben ongeveer 3 weken nodig om te drogen. Het contact met de kinderen vond ik leuk. Ze spraken nog geen Engels. Maar met non-verbale communicatie kom je ook een heel eind. Ik vond het vreemd om te zien dat de kinderen onze benen waste na in de modder te hebben gebanjerd. Zoiets zou je niet snel in Nederland meemaken.

Na het bouwen van 2 stoofovens werden we het bananenbos ingeleid om composthopen te maken. Deze composthopen worden gebruikt voor de bananenbomen. Deze composthopen bestaan uit: dode bananenbomen en onkruid. Deze werden weer vermalen met de machete. In het bos moest je uitkijken geen enorme koe met hoorns van een meter tegen het lijf te lopen of op een van de kuikentjes of konijnen te stappen. Na het harde werken namen we afscheid en reden weer met de bus naar de kerk.

Na een korte siësta ging ik buiten voor de kerk zitten om even in mijn dagboekje te schrijven. Er waren heel veel kinderen rondom de school in groene schooluniformen. Dit zijn de kinderen die geen ouders meer hebben en dus wonen op deze locatie. Ze waren met een behoorlijk groepje (50 kids) dus ze durfden wel dichterbij te komen. Been/arm haar en stoppels zijn heel bijzonder bij een blanke dus iedereen moest dit even voelen. In Oeganda werden niet alleen onze grenzen verlegd maar ook die van de kinderen. Want het bleef niet bij haren voelen ze gingen steeds verder. De meiden die buiten zaten vonden dit ook minder fijn. Afijn de leraar kwam eraan en joeg de kinderen weg. We leerden ook het woord ‘Nayo’. Dit betekend ‘scheer je weg’ dat zou nog eens van pas kunnen komen later.

20 januari 2015

Vandaag werden we weer om 6 uur gewekt.. de vallen hebben niet gewerkt en de bewakers die de kerk bewaken hebben geen echte munitie in de AK zitten. Dus we moesten ons er maar bij neerleggen.

Vandaag was het geulen graven voor mijn groepje. We vertrokken om een uur of 10 naar locatie. Aangekomen werd uitgelegd dat de geulen bedoeld waren voor de neerslag die over een paar maanden zou komen. Het water zou makkelijker worden opgenomen door de grond en dit is gunstig voor de bananenbomen. We werden geholpen door de bewoners van de boerderij waar we aan het graven waren met de ‘hoes’, dit was het zelfgemaakte gereedschap dat hier werd gebruikt. Nou, eigenlijk hielpen wij hen want zoveel bakte we er niet van.

Interview

Nikolai, één van de zonen van de boer deed het mij een paar keer voor hoe je met de ‘hoes’ flink wat zand weg kon slaan. Vervolgens gooiden we het stukgeslagen (harde) zand op de rand zodat het een diepe geul werd. Nikolai en ik hebben een tijdje met z’n tweeën gewerkt en kwamen langzamerhand in gesprek. Nikolai is 16 jaar oud en woont 2 boerderijen verderop met zijn ouders en met zijn 9 broers en zussen. Nikolai gaat naar school toe en helpt in de vakantie en in het weekend zijn vader op de boerderij en klust bij om op de boerderijen van de buren te werken.  Nikolai geniet van zijn leventje hier. Op school gaat het goed en hij is goed in het vak Engels. Hij heeft veel vrienden met wie hij vaak gaat voetballen op het voetbalveldje vlak bij zijn huis. Nikolai en zijn familie hebben een pomp met schoon water in hun tuin staan waar ze ook water aan de buren geven in ruil voor bijvoorbeeld bananen en tomaten.

In de pauze hebben we even gezeten bij de rest van de groep en dronken we wat water. Kort daarna kreeg ik een privérondleiding op de plantages van zijn vader en op die van zijn buren. Dit was de eerste keer dat ik de enorme jackfruit vruchten zag. Enorme groene knotsen in de boom. Ik stond er nog naar te kijken of Nikolai zat boven in de boom om zo’n jackfruit te ‘’plukken’’. Van elke plant en boom kreeg ik een biologie uitleg en mocht ik een blaadje en vrucht meenemen. (Deze had ik in mijn tas gedaan, en hier ruikt mijn tas nog naar).

Na de rondleiding had ik weinig om hem aan te bieden behalve wat Nederlandse ’moam’ snoepjes. Deze stopte hij allemaal gretig in zijn mond en zat appetijtelijk deze zoetekauw weg te smakken. Wat mij brengt op mijn volgende onderwerp. Nikolai wil graag tandarts worden als hij klaar is met school. Toen ik vroeg of hij ook zijn tanden poetst of flost kon hij hier geen ‘’ja’’ op antwoorden. Dit vond ik wel vreemd. Hij had wel een stralend gebit. Ik vraag me af of die snoep wel zo’n goed idee was. Na de rondleiding gingen we nog even met zijn allen in de tuin van de ouders van Nikolai zitten. Hier moesten we nog even wachten tot de bus terugkwam om ons op te halen. Hier hebben we nog even gespeeld met het kleine zusje van Nikolai ‘Silver’. Nikolai zag eruit als een liefhebbende broer. We hebben het ook nog even over Nederland gehad. Het lijkt hem niks om hier heen te gaan. Bij sneeuw en strenge verkeersregels viel hij een beetje af. Maar het idee om veel geld te kunnen verdienen in Nederland sprak hem wel aan. De bus kwam de hoek om rijden dus het was bijna tijd om weg te gaan. Ik kreeg nog 3 passievruchten in mijn had gedrukt van Nikolai als aandenken. Hij stond erop om er een op te eten voor we weg zouden rijden. Ik had alleen geen idee hoe je zo’n ding openmaakt of hoe je zo’n vrucht moet eten. Je moet er keihard op bijten en dan het sap eruit drinken. Toen ik de schil in mijn mond deed om erop te kauwen moest hij hard lachen.  We namen afscheid en reden terug naar de kerk.

Terug bij de kerk maakten we ons klaar voor.. jawel de voetbalwedestrijd! Het voetbalteam van de school in officiële Adidas voetbalshirtjes (sluikreclame) hadden ons namelijk uitgedaagd voor een potje voetbal. De witte Worldmapping T-shirts werden ingezet om op te kleuren om zo ook zulke coole sporttenues te maken. Het ging er allemaal heel officieel aan toe. Er was een poging toe gedaan om het lange gras dat op het voetbalveld groeide te kortwieken. Maar we zijn al 3 dagen aan de Afrikaanse mentaliteit gewend dus we voetbalden gewoon in het (ontzettende) hoge gras. Het volkslied werd gezongen en de spelers gaven elkaar een hand. Omdat het snikheet was hebben we de tijden van de wedstrijd een beetje aangepast en de limit van wisselen een beetje aangepast. De scheidsrechter was echter wel partijdig want we hadden geen 3 minuten verlenging gehad. We hadden een groot publiek, wat ik wel leuk vond. De kinderen die water haalden konden het niet laten om keihard ‘’Landstede’’ te schreeuwen. De strijd hebben we gewonnen met 9-4 wat tegen alle verwachtingen inging, ik had me erop ingesteld al verloren te hebben. Ik ben dan ook geen ster in voetbal.. of rennen.. of iets wat met sport te maken heeft. Na de wedstrijd gaven we sportief alle spelers een hand en genoten van de overwinning tijdens een voortreffelijke maaltijd.

Na een jerrycandouche en wat mislukte pogingen de schreeuwvogel boven het spit te rijgen gingen we vroeg naar bed om de volgende dag heel vroeg fris en fruitig naar de safari te gaan!