Hommerson - Arrest

Hommerson (ABRvS 02-11-2016, JB 2017/1, ECLI:NL:RVS:2016:2927)

Casus

De burgemeester verleende aan Hommerson de exploitatie- en aanwezigheidsvergunning voor 200 kansspelautomaten in een speelautomatenhal in Vlaardingen. Appellante vroeg ook een exploitatievergunning aan, maar deze werd afgewezen. Het bezwaar van de appellante werd ten dele niet-ontvankelijk en ten dele ongegrond verklaard. Ook de rechtbank gaf appellante geen gelijk. Wat was er nu aan de hand? De gemeenteraad van Vlaardingen had via een verordening de exploitatie van één speelautomatenhal in de gemeente mogelijk gemaakt. Appellante, wilde evenals Hommerson, deze speelhal exploiteren. Op grond van de verordening kan de exploitatievergunning alleen worden verleend indien de speelautomatenhal gevestigd is in een door de gemeente bepaald gebied. De appellante werd door de rechtbank niet-ontvankelijk verklaard, omdat de vergunning al aan Hommerson was verleend. Appellante is het hier echter niet mee eens, en stelt nog steeds belanghebbende te zij, omdat de vergunning jaarlijks opnieuw moet worden verleend. De Afdeling is hiermee eens. Dit betekent dat de Afdeling nu toekomt aan een inhoudelijke beoordeling van het beroep.

Rechtsnorm voor schaarse vergunningen?

Op basis van de gemeentelijke verordening wordt een vergunning alleen verleend aan degene die kan beschikken over een pand in de door het gemeente aangegeven gebiedt. Appellante betoogt dat hierdoor ondernemers die al in het bezit zijn van een huurovereenkomst met de eigenaar van het pand, feitelijk bevoordeeld worden. Het betoog van de appellante roept de rechtsvraag op of er een rechtsnorm is die eist dat bij de verlening van schaarse vergunningen door het bestuur ruimte geboden moet worden voor eventuele verschillende gegadigden om mee te dingen naar deze vergunningen. Volgens de advocaat-generaal is dit het geval, en wel op basis van het formele gelijkheidsbeginsel (gelijke kansen). Hiervoor moet onder andere 'een passende mate van openbaarheid' door het bestuur gecreërd worden, die inhoudt 'een tijdige verstrekking van informatie' en de 'adequate bekendmaking van die informatie'. Uit deze rechtsnorm vloeit verder voort dat schaarse vergunningen in beginsel alleen tijdelijk verleend kunnen worden.

Analyse

In dit geval is er sprake van een schaarse vergunning waarbij voldoende mededingingsruimte aan potentiële gegadigden geboden moet worden. In de gemeentelijke verordening is een gebied aangewezen waarbinnen een speelautomatenhal geëxploiteerd mag worden. In dit gebied was er echter maar één locatie die realistisch in aanmerking komt voor de exploitatie van een speelhal. Dit betekent dat de toegang tot de markt en dus de mogelijkheid tot exploitatie feitelijk alleen voorbehouden is aan de eigenaar van het pand op deze locatie. In de afweging door de raad is geen ruimte geboden aan het belang van de mededinging. Daarnaast heeft de burgemeester niet de passende mate van openbaarheid betracht rond de bekendmaking van de betreffende gemeentelijke verordening. Dit is in strijd met de transparantieverplichting.

Conclusie

De burgemeester heeft de bezwaren van de appellant ten onrechte ongegrond verklaard, nu is gebleken dat hij in strijd met de transparantieverplichting heeft gehandeld en het beginsel van gelijke kansen niet heeft toegepast. Ook de rechtbank heeft het beroep van appellante ten onrechte niet-ontvankelijk en ongegrond verklaard. Hierom wordt het besluit van de burgemeester vernietigd. Hij moet dus opnieuw beslissen op de bezwaren van appellante tegen de afwijzing van haar aanvraag.