Artikelsamenvatting bij Het recht van gratie van Van Hattum - 2014

‘Wat is het recht van gratie?’

Het doel van het gratierecht is dat door de onafhankelijke rechter opgelegde sancties rechtvaardig, humaan en doelmatig ten uitvoer worden gelegd. Artikel 122 Grondwet bepaalt dat gratie wordt verleend bij koninklijk besluit na advies van een bij de wet aangewezen gerecht. In artikel 2 Gratiewet staan de gronden voor gratie opgesomd. Deze gronden zijn opgenomen, zodat de gratieverzoeker vooraf weet of zijn verzoek kans van slagen heeft. Ten tweede dienen deze gronden als aanknopingspunt voor de rechter die advies uitbrengt en ten derde kan een afwijzing met de gronden in de wet gemakkelijker worden gemotiveerd.

Wanneer wordt er gratie verleend?

Volgens de doelmatigheidsgrond kan gratie worden verleend indien aannemelijk is geworden dat met de tenuitvoerlegging van de rechterlijke beslissing of de voortzetting daarvan geen met de strafrechtstoepassing na te streven doel in redelijkheid wordt gediend. Bij het beoordelen van de gratie wordt volstaan met een marginale toetsing van het advies dat de rechter die de straf heeft opgelegd uitbrengt. Er moet getoetst worden of het advies de voorgestelde beslissing kan dragen en of het advies formeel praktisch uitvoerbaar is. Indien het gratieadvies wordt afgewezen, dan dient dit onderbouwd te worden met een bijzondere reden. Het gratieinstrument dient niet om de Kroon in de gelegenheid te stellen om afwijkend van een rechter te oordelen.

Wat is een gratieprocedure?

De gratieprocedure is een niet openbare aangelegenheid, waardoor er over de gratieverlening niet veel bekend is. De taak va het openbaar ministerie binnen de gratieverlening is vooral het verzamelen van informatie en het horen van de verzoeker. Voor de verzoeker is de procedure evenmin openbaar. Uit de Memorie van Toelichting blijkt dat de verzoeker pas het recht om de adviezen van de rechter in te zien, nadat het besluit door de minister of de Kroon is genomen. Verdachten hebben het gratierecht, omdat levenslanggestraften een prospect of release moeten hebben en de mogelijkheid op een review.

Hoe wordt een gratieverzoek getoetst?

Het Gerechtshof heeft in een bepaald arrest vastgesteld dat het niet in staat is om te toetsen of er dermate significante veranderingen zijn en er een zodanige vooruitgang is richting reclassering, dat voortduring daarvan niet langer kan worden gerechtvaardigd door de strafdoelen. In het Vinterarrest heeft de Hoge Raad bepaald dat de voorlopige adviezen van de rechter aanknopingspunten zijn om direct te beginnen met resocialisatie. De civiele rechter treedt op als bewaker van de gratieprocedure.

Is de gratieprocedure veranderd?

De gratieprocedure is in de loop der jaren veranderd. De bewindsman blijkt niet bereid te zijn om gehoor te geven aan de rechterlijke adviezen inzake de verkorting van een levenslange gevangenisstraf. De bewindsman toetst niet marginaal, maar gaat uit van zijn eigen oordeel. Ook wijst de bewindsman zonder een definitief rechterlijk advies een gratieverzoek af. Dit is een zorgwekkende ontwikkeling, omdat het evenwicht binnen de machtenscheiding zo verstoord wordt. Het is namelijk niet langer de rechter, maar de bewindsman die bepaalt wat een rechtvaardige, humane en doelmatige straftoemeting is. De rechterlijke adviezen in de gratieprocedure worden niet leidend geacht. Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat het gratierecht functioneert als gesteld in het Vinterarrest. De levenslanggestraften worden na tien tot vijftien jaar aan een onderzoek onderworpen met betrekking tot de straf, met als doel om betrokkenen na een zware straf toch weer als vrij deel te laten nemen aan de samenleving.

Image

Access: 
Public

Image

This content refers to .....
Recht en bestuur - Thema

Recht en bestuur - Thema

Image
Leren, studeren en kennis delen op het gebied van juridische zaken en bestuur Artikelen, oefenmateriaal, samenvattingen, buitenlandse stages en studiehulp, voor rechten, bestuurskunde, politicologie en internationale studies
Click & Go to more related summaries or chapters

Samenvattingen: de beste wetenschappelijke artikelen voor juridische aspecten van bedrijfskunde en bedrijfsvoering samengevat

Join WorldSupporter!
Check more of topic:
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:
Activities abroad, study fields and working areas:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
1697