Burgerlijk Recht 2 Samenvatting

Samenvatting Burgerlijk Recht 2

College 1: Vertegenwoordiging

Grondbeginselen obligatoire ovk: contractsvrijheid, consensualisme en pacta sunt servanda.

Volmacht is een vorm van vertegenwoordiging waarbij principaal de bevoegdheid aan de agent verleent om een rechtshandeling te verrichten. Zie art. 3:60 e.v. BW. Er kan sprake zijn van impliciete of expliciete volmacht, en hij kan uitdrukkelijk of stilzwijgend plaatsvinden. Lastgeving is een overeenkomst waarbij lastgever verplichtingen oplegt aan de de lastnemer. Zie art. 7:414 e.v. BW.

Als je binnen de grenzen van bevoegdheid blijft wordt de achterman rechtstreeks gebonden. De rechter bepaalt of hier sprake van is adhv verkeersopvattingen.

STAPPENPLAN VOLMACHT

1. Is sprake van een volmacht ex. artikel 3:60 lid 1 BW?
   3:61 lid 1 BW:
   • -  Expliciete volmacht verleend? 3:33 BW/3:35 BW
   • -  Impliciet/functioneel volmacht verleend?àKijken naar de verkeersopvattingen.
     Wat is de omvang van de bevoegdheid van X?
     Zo jaàde achterman is gebonden ex. artikel 3:66 lid 1 BW
     Zo neeàde achterman is in beginsel niet gebonden ex. artikel 3:66 lid 1 BW
2.  Is de achterman eventueel alsnog gebonden aan de overeenkomst?
   
   • -  Artikel 3:69 BW bekrachtiging
   • -  Artikel 3:61 lid 2 BW vertrouwensbescherming
     1. Wederpartij heeft aangenomen dat sprake was van een toereikend volmacht ;
     2. Wederpartij mocht dit redelijkerwijs aannemen ex. artikel 3:11 jo. 3:35 BW;
     3. Er is sprake van een toedoen van de ander, de achtermanà verklaringen/gedragingen waardoor de wederpartij een volmacht mocht aannemen (Vas Dias/Salters)
     4. Maar ook op grond van feiten en omstandigheden die voor risico van de achterman komen (Bera/ING)

College 2: Algemene Voorwaarden

AV’s zijn standaardbedingen die een partij onderdeel wil laten uitmaken. 6:217 BW.

De AV’s van de eerste gelden, tenzij de tweede partij ze uitdrukkelijk van de hand heeft gewezen. 6:225 BW. Kernbedingen – mits voldoende begrijpelijk en duidelijk geformuleerd – vormen geen av’s. Kernbepalingen zijn bepalingen die absoluut noodzakelijk zijn voor de kern van de overeenkomst. Zonder deze kan de ovk niet doorgaan want dan onvoldoende bepalend. Essentialia! Dat zijn de prestaties die beide partijen moeten leveren.

STAPPENPLAN

1. Is sprake van algemene voorwaarden ex. artikel 6:231 sub a BW?
2. 2  Zo ja, zijn de algemene voorwaarden onderdeel van de overeenkomst?
   
   • -  Aanbod en aanvaarding 6:217 BW
   • -  Wil en verklaring 3:33 BW/3:35 BW
   • -  Welke voorwaarden zijn toepasbaar? 6:225 BW
   • -  Battle of forms 6:225 lid 3 BW
3. 3  Zo ja, (1) zijn de AV vernietigbaar of (2) blijven ze buiten toepassing o.g.v. 6:248 lid 2 BW? Kiezen tussen art. 6:233 sub a BW of 6:248 lid 2 BW (Bramer/Hofman)
   • • Artikel 6:233 sub a BW: Een beding in algemene voorwaarden is vernietigbaar indien het, gelet op de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden zijn tot stand gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval, onredelijk bezwarend is voor de wederpartij;

o Zwarte lijst 6:236 BW

o Grijze lijst 6:237 BW

• • • Artikel 6:233 sub b BW: Een beding in algemene voorwaarden is vernietigbaar indien de gebruiker aan de wederpartij niet een redelijke mogelijkheid heeft geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen.

o Terhandstelling 234 lid 1 BW, niet in geval van (Geurtzen/Kampstaal) - Artikel 6:248 lid 2 BW/(Kuunders/Swinkels)

ARRESTEN
Bramer/Hofman: Cumulatie van 6:233 sub a BW en 6:248 lid 2 BW is niet mogelijk. Je kunt zelf kiezen of je je beroept op de derogerende werking van r&b of op vernietigbaarheid wegens onredelijk bezwarendheid.

College 3: (Niet-)nakoming , toerekening en non-conformiteit

Het conformiteitsvereiste van 7:17 BW houdt in dat de verkoper de afgeleverde zaak op het moment van de aflevering aan de overeenkomst moet beantwoorden. Het moet de eigenschappen bezitten die de koper ogv de ovk mocht verwachten.

STAPPENPLAN

De toets van art. 6:75 BW, vereist voor een beroep op schadevergoeding ex art. 6:74 BW.

Is de tekortkoming:

1. Te wijten aan de schuld van de debiteur?

• Onvoorzienbare verhindering

2. Of komt deze voor zijn eigen risico o.g.v.

1. De wet (bv. Art. 6:64, 6:76-77, 6:204, 6:273 BW?
2. Rechtshandeling (exoneratieclausule, garantiebepaling)?

• Kuunders/Swinkels

3. Verkeersopvatting?

• Oerlemans/Driessen
• Voorzienbare verhindering
• Geldelijk onvermogen
• Onervarenheid
• Ziekte
• Overheidsmaatregel
• Werkstaking
• Redelijkheid en billijkheid
  
  • Strekking vd verbintenis
  • Overige omstandigheden van het geval

3. Wat zijn de gevolgen van wel of geen toerekening?
   • • Wel toerekenbaar à wanprestatie en schadevergoeding als aan de overige vereisten van 6:74 lid 1 BW is voldaan
     • Niet toerekenbaar à overmacht en geen schadevergoeding, tenzij 6:78 BW.

ARRESTEN
Oerlemans/Driessen:
Komt non-conformiteit van industrieel vervaardigde zaken voor het risico van de verkoper?
HR: verkeersopvattingen brengen mee dat een tekortkoming van een product dat de verkoper niet zelf heeft geproduceerd, buiten zijn toedoen is ontstaan en dat hij niet kenden noch behoorde te kennen, in beginsel wel voor rekening van de verkoper komt. Uitzonderingen worden niet snel aangenomen, alleen als bijv. een hele kleine koper tegen een grote koper is oid.

Brok/Huberts:

Hond met verborgen gebrek. HR: Het enkele feit dat de afgeleverde zaak niet beantwoordt aan een overeenkomst, betekent niet dat dat direct leidt tot aansprakelijkheid van de verkoper.

Geldnet/Kwantum:
HR: De kring van personen waarop 6:76 BW (aansprakelijkheid voor hulppersonen) betrekking heeft, moet niet ruim worden getrokken. Aansprakelijkheid ogv deze bepaling bestaat alleen voor personen van wie de hulp wordt gebruikt bij de uitvoering van de verbintenis ten aanzien waarvan de aansprakelijkheid in het geding is.

Matatag/De Schelde:

Als het gaat om een overeenkomst tussen twee bedrijven die behoren tot bedrijfstakken die regelmatig zaken doen en waarin standaardisering van ovk naar av’s met exneraties een alledaags verschijnsel is, kan niet worden gezegd dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is in de toepasselijke av’s aansprakelijkheid ook voor ernstige fouten van te werk gestelde personen die niet tot de bedrijfsleiding behoren, geheel of ten dele uitgesluiten. Als er schade ontstaat kan op deze uitsluiting dus een beroep worden gedaan.

College 4: Ingebrekesteling

Een product moet deugdelijk zijn ogv 7:17 BW op straffe van vernietiging.

STAPPENPLAN

Schadeplichtigheid wegens wanprestatie ex 6:74 BW

1. Is nakoming blijvend onmogelijk?
   • • Kinheim/Pelders

Zo ja à schadeplichtig als voldaan is aan de overige eisen van 6:74  lid 1 BW

Zo nee à stap 2

2. Is nakoming niet blijvend onmogelijk? Dan is verzuim vd schuldenaar ex art. 6:82 BW vereist
   • • Ingebrekestelling ex art. 6:82 BW à na ingebrekestelling in verzuim
     • Situatie 6:83 BW à Van rechtswege in verzuim
     • In strijd met redelijkheid of billijkheid à van rechtswege in verzuim

• Endlich/Bouwmachines

Tussenconclusie: sprake van een tekortkoming.

3. Is voldaan aan de overige vereisten van art. 6:74 BW? (Toerekenbare schade veroorzaakt door tekortkoming

Zo ja à schadeplichtig

Zo nee à niet schadeplichtig.

ARRESTEN
 

Kinheim/Pelders:
Tekortkoming is niet voor herstel vatbaar voor zover door gebrek schade is geleden die niet door de vervangende prestatie wordt weggenomen. Denk aan koekenmachine, de kwaliteit van koeken kan niet worden teruggedraaid want ze zijn al ingepakt. Dus schadevergoeding ogv 6:74 BW!

Schwartz/Gjnatovic:

Indien een partij is tekortgeschoten in de nakoming van een voortdurende verplichting kan deze weliswaar in de toekomst alsnog worden nagekomen, maar daarmee wordt de tekortkoming in het verleden niet ongedaan gemaakt. Wat deze tekortkoming betreft is nakoming niet meer mogelijk.

Endlich/Bouwmachines:

Bij spoedeisendheid bij nakoming is een ingebrekestelling niet verplicht, naar verkeersopvatting is er dan geen tijd meer voor. Dit is alleen als de schuldenaar niet bereikbaar is of niet bereid blijkt om zsm maatregelen te treffen, want normaal gesproken dient ingebrekestelling als laatste termijnstelling voor nakoming.

College 5: Ontbinding en Opschorting

Een betalingsverplichting vervalt niet door uitoefenen opschortingsrecht, maar door ontbinding. Een vordering is opeisbaar ook als de omvang nog niet vaststaat. Als de opschorting later niet gerechtvaardigd is is de schuldenaar direct in verzuim over het teveel opgeschorte.

Redelijkheid en billijkheid

Bijzondere zorgplicht. Denk aan Rabobank Sprundel. Omvang zorgplicht hangt af van omstandigheden van het geval waaronder deskundigheid, inkomen, margeverplichting etc.

Klachtplicht 6:89 en 7:23.
De enkele omstandigheid dat laat is geklaagd is onvoldoende voor een beroep op 6:89.

STAPPENPLAN ONTBINDING

Ontbinding ex art. 6:265 BW.

1 Is nakoming blijvend onmogelijk?

• • • Kinheim/Pelders

Zo ja à schadeplichtig als voldaan is aan de overige eisen van 6:74  lid 1 BW

Zo nee à stap 2

2. Is nakoming niet blijvend onmogelijk? Dan is verzuim vd schuldenaar ex art. 6:82 BW vereist
   1. 1. Ingebrekestelling ex art. 6:82 BW à na ingebrekestelling in verzuim
      2. Situatie 6:83 BW à Van rechtswege in verzuim
      3. In strijd met redelijkheid of billijkheid à van rechtswege in verzuim

• Endlich/Bouwmachines

Tussenconclusie: sprake van een tekortkoming.

3. Is voldaan aan de overige vereisten van art. 6:265 lid 1? Tekortkoming moet de ontbinding rechtvaardigen
   1. 1. Twickler/R!
      2. Zo ja; ontbinding. Zo nee; geen ontbinding

STAPPENPLAN OPSCHORTING

Opschorting ex art. 6:52 BW en 6:262 BW

1. 1. 1. 1. 1. Is sprake van een opeisbare vordering? Niet vereist is verzuim of toerekenbaarheid.
               Zo ja à stap 2

Zo nee à geen recht tot opschorting, tenzij 6:53, 6:56, 6:80 of 6:263, na cessie van een vordering of ontwikkeling in de rechtspraak inzake samenhangende rechtsverhoudingen

1. 1. 2. 1. 2. Is voldaan aan het vereiste van connexiteit?
      3. 6:52 BW: tussen vordering en verbintenis bestaat voldoende smaenhang om ontbinding te rechtvaardigen à zie bijv lid 2
      4. 6:262 BW: het gaat over tegenover elkaar staande verplichtingen uit een wederkerige overeenkomst
         1. 1. Is voldaan aan het vereiste van proportionaliteit?
      5. Opschorting moet in evenwicht zijn met de niet-nakoming
      6. 6:262 lid 2 BW>

ARRESTEN

Woningstichting EIGEN HAARD:
De tenzij-formule van art. 6:265 lid 1 heeft een beperkt uitzonderingskarakter. Voor de vraag of ontbinding gerechtvaardigd is, moet er sprake zijn van een tekortkoming van voldoende gewicht.

College 6: Verjaring, rechtsverwerking en afstand

Verjaringstermijnen:

• Rechtsvordering gaat teniet, vorderingsrecht blijft bestaan (‘zwakke werking’)
• Geen dwingend recht (en dus ook niet van openbare orde)
• Geen ambtshalve toepassing
• (3:322 lid 1)
• Stuiting (3:316-319) en verlenging (3:320-321) mogelijk

Vervaltermijnen:

• Vorderingsrecht/bevoegdheid gaat teniet (‘sterke werking’)
• Dwingend recht van openbare orde
• Ambtshalve toepassing (echter: 6:89/7:23)
• Stuiting en verlenging niet mogelijk (echter: 3:86 lid 4)

Als iemand alsnog een betaling doet na een verjaring, is het niet onverschuldigd betalen: want de rechtsvordering verjaart, maar niet het vorderingsrecht en de plicht!

Een rechtvordering verjaart na 20 jaar, tenzij de wet anders bepaalt. 3:306 BW. Zie volgende artikelen!!!

Bij verval moet er er altijd ambtshalve getoetst worden. Geen artikel, gewoon kennen .  6:89 en 7:23 zijn uitzondering en mag het niet!
bij verjaring mag de verjaring nooit ambtshalve toepassen ogv art. 3:322 lid 1 BW.

ARRESTEN

BASF Drukinkt/Rensink:

3:310 lid 1 BW: ‘’bekend is geworden’’ = daadwerkelijke bekendheid met zowel de schade als de daarvoor aansprakelijke persoon. Enkele vermoeden is onvoldoende!

Saelman/Academisch Ziekenhuis:

Korte verjaringstermijn van 3:310 lid 1 BW: begint pas te lopen op de dag na die waarop de benadeelde daadwerkelijk in staat is een rechtsvordering tot vergoeding van de schade in te stellen.

Pekingeendarrest: Nadeel van rechtsverwerking kan ook bewijsrechtelijk nadeel zijn. Elk soort nadeel.

College 7: Rechtsgevolgen van de overeenkomst

Samenhangende overeenkomsten:
HR: Of beide ovk zodanig samenhangen dat uit ontbinding of vernietiging van de ene ovk volgt dat de andere ovk ook niet in stand kan blijven, is een kwestie van uitleg.

Derdenwerking

Of een beding derdenwerking heeft hangt af van de aard en de bijzondere relatie met partij die zich op het beding beroept.

ARRESTEN

Pensioenfonds DSM/Fox:
Haviltex komt aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan deze bepaling mochten toekennen en over een weer redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
CAO-norm: beantwoordingen van de bepaling, gelezen in het licht van de gehele tekst die overeenkomst is in beginsel doorslaggevend.
Tussen haviltexnorm en cao norm bestaat geen tegenstelling, maar een vloeiende overgang.

Eindhoven/Allianz:
6:248 lid 2. Als door de ene partij (de gemeente) uit de mogelijke alternatieven de weg wordt gekozen die de grootst mogelijke kans op schade voor de andere partij (de verzekeraar) wordt geschept en tegelijkertijd voor de gemeente het meest voordelig is, dan pas kan de verzekeraar zich beroepen op onaanvaardbaarheid in de zin van art. 6:248 lid 2 BW.

College 8: Overdracht, (voorwaardelijke) titel, beschikkingsbevoegdheid en levering

Faillissementswet vaak van belang bij vragen over overdracht. Onthoud art. 23 FW en 57 Fw.

Een bewijslast/stelplicht ligt altijd bij de derde-verkrijger.

Verschil tussen voorwaarde en tijdsbepaling:

Voorwaarde:

• 6:21 lid 1 BW. Toekomstig en onzekere gebeurtenis. Als er iets voorwaardelijk wordt geleverd dan kan er wel al sprake zijn van eigendom.
• Goederenrechtelijke relevantie vanwege 6:21 en 6:22; kan opschortend en verbindend
• Een voorwaarde heeft geen terugwerkende kracht 3:38 lid 2

Tijdsbepaling:

• Zeker, maar niet wanneer.
• Overdragen onder tijdsbepaling is niet mogelijk, dus je kan niet al eigenaar worden..

STAPPENPLAN

Overdracht van goederen

1. 1. 6. 1. 1. Is het goed overdraagbaar ex 3:83?
            2. Is voldaan aan de eisen van 3:84 lid 1 jo lid 4?
      7. Geldige titel
      8. Beschikkingsbevoegdheid
      9. Levering
         1. Niet ogv een voorwaardelijke verbintenis ex 6:21
            
            1. Art 3:89 lid 1 jo lid 4  à onroerend of registergoed
            2. Art 3:90 lid 1 à roerend goed
         2. Ogv een voorwaardelijke verbintenis ex 6:21
            
            1. Opschortende voorwarde
            2. Ontbindende voorwaarde
            3. (Revadep)

ARRESTEN

Keereweer/Sogelease:
Sale en lease back-overeenkomst. Bij Keereweer/Sogalease gaat het om een werkelijke eigendomsoverdracht. Als iemand niet aan betalingsveprlichtinge had voldaan mocht bank het eigendom gewoon ophalen en er alles mee doen. Niet te vergelijke met positie van een pandhouder die slechts beperkte rechten heeft. Als de strekking een werkelijke overdr is is het wel toelaatbaar en komt het niet in strijd met 84 lid 3.

Hoogovens/Matex:
Informatieplicht is niet aan de orde als de wederpartij niet bekend staat om een slechte financiele positie of reputatie.

Rabobank/Reuser

Je mag een geldig pandrecht vestigen op een onder eigendomsvoorbehoud geleverde zaak.

College 9: levering registergoederen en derdenbescherming

Art. 3:110 BW is alleen van toepassing op zaken die via bezitsverschaffing worden geleverd.

Vormerkung =

Voorinschrijving vóór de leveringsakte.

à geen levering, maar 7:3 lid 3 is wel van toepassing.

Let op bij beschermingsartikelen

Art. 86: als je aan de voorwaarde doet geldt de verkrijging. Maar in boek 7:3 staat dat het niet kan worden tegengeworpen. De geldige verkrijging van de ander kan jou niet worden tegengeworpen, dan wordt je zelf geen eigenaar (pas bij verjaring oid)

STAPPENPLAN OVERDRACHT

Overdracht van registergoederen ex 3:10 BW

1. 1. 9. 1. 1. 1. Is het goed overdraagbaar ex 3:83?
               2. Is voldaan aan de vereisten van 3:84 lid 1?
      10. Geldige titel
      11. Beschikkingsbevoegdheid
      12. Levering
          1. Art 3:89 lid 1 jo lid 4
             
             1. Notariele akte à Eelder Woningbouw/Van Kammen
             2. Inschrijving daarvan in de daartoe bestemde opb registers. à tijdstip van inschrijving is de aanbieding ex 3:19 BW. Rangorde van inschrijvingen bepaald door tijdstip van inschrijving, tenzij 7:3 lid 3 BW

3. Is sprake van een discrepantie tussen titel en levering?

1. 1. 13. Zo nee, geen probleem
      14. Zo ja, juridische grens prevaleert boven kadastrale grens

4. Kan derde-verkrijger van een registergoed beschermd worden?

1. 1. 1. 1. 3:88, 3:36, 3:11, 3:23, 3:24 ,3:25, 3:26

ARRESTEN

Kamsteeg/Lisser:
Uitleg notariele akte. Bij de partijbedoeling gaat het om de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan afspraken van een (obligatoire) ovk mogen geven en hetgeen redelijkerwijs van elkaar mag worden verwacht. Haviltexen!

Eelder Woningbouw/Van Kammen:
uitleg leveringsakte. De uitleg van een leveringsakte komt aan op de tot uiting gebrachte partijbedoelingen die moeten worden afgeleid uit de inhoud vd akte. Voor subjectieve bedoelingen is geen plaats bij de uitleg van een leveringsakte. De akte zelf is beslissend. Obligatoir dus ovk subjectief beoordelen!

College 10: Levering roerende zaken (bij voorbaat) en derdenbescherming

C.p. kun je niet leveren buiten de bezitter om, longa manu wel. Behalve als de vervreemder het bezit niet heeft.

3:111 BW: een houder kan zichzelf niet tot bezitter maken!

3:115 sub a BW: bezit is van belang. Als je houder bent geldt het niet. Voor sub b en c mag je wel houder zijn.

Om iets te kunnen leveren onder voorbehoud wat nog niet gemaakt is, moet het goed voldoende bepaald + geindividualiseerd zijn.

STAPPENPLAN

Overdracht van roerende zaken

1. 1. 14. 1. 1. 1. Is het goed overdraagbaar ex 3:83?
                2. Is voldaan aan de vereisten van 3:84 lid 1?
      15. Geldige titel
      16. Beschikkingsbevoegdheid
      17. Levering
          1. Art 3:90 lid 1 jo 3:114 BW
          2. Art 3:90 lid 1 jo 3:115 sub a b of c, tenzij
             
             1. 3:10 à tevens registergoed
             2. 3:91 à machtsverschaffing
             3. 3:95 à uit de macht van de vervreemder
          3. Bij voorbaat leveren 3:97 lid 1 jo 3:90 lid 1 jo 3:115 BW

3. Is sprake van een dubbele levering bij voorbaat?  

1. 1. 18. Zo nee, geen probleem
      19. Zo ja,  3:97 lid 2

4. Kan derde-verkrijger van een registergoed beschermd worden?

1. 1. 1. 1. 3:86 BW

ARRESTEN

IBM/LPN LeasePlanNederland

IBM levert computers aan CHCH onder eigendomsvoorbehoud. Die verkoopt door aan LPN. CHCH heeft echter nooit helemaal betaald. Konden ze traditio longa manu bezit verschaffen aan LPN buiten de eigenaar – IBM – om?
HR: Ja, traditio longa manu heeft met het oog op bescherming van de derdeverkrijger evenveel kracht als directe bezitsverschaffing. Een houder kan dus traditio longa manu leveren. Ook brevi manu.

College 11: levering vorderingen op naam en derdenbescherming

NOTES:

De term eigendom is gereserveerd voor zaken. Je zegt dus: rechthebbende van de vordering.

Als in de casus niet staat dat het niet overdraagbaar is, kun je ervanuit gaan dat 3:84 BW van toepassing is.

Openbare cessie = akte tot levering + mededeling

Stille cessie = authentieke akte OF onderhandse akte + registratie

STAPPENPLAN:

Overdracht van vorderingen op naam

1. 1. 19. 1. 1. Is het goed overdraagbaar ex 3:83 BW?
                - Oryx/Van Eesteren
      20. Coface/Intergamma
          1. 1. Is voldaan aan de eisen van 3:84 lid 1 BW?
      21. Geldige titel
      22. Beschikkingsbevoegdheid
      23. Levering
          1. Opb cessie
             
             1. Akte van cessie (De Liser de Morsain)
             2. Mededeling aan schuldenaar
          2. Stille cessie
             
             1. Authentieke of geregistreerde onderhandse akte
             2. Mededeling is niet constitutief, mar levering werkt pas tegen de schuldenar na mededeling
             3. Kan derdeverkrijger van een vordering op naam beschermd worden?
      24. 3:88 BW
      25. 3:36 BW
           

ARRESTEN

W.U.H./Emmerig q.q.:
Als het ontstaan van de vordering afhaneklijk is van een toekomstige, onzekere omstandigheid, dan is de vordering toekomstig.

De Liser De Morsain/Rabobank:
Voor het overdragen of verpanden van vorderingen op naam is vereist, maar ook voldoende, dat de desbetreffende akte zodanige gegevens bevat dat, eventueel achteraf, aan de hand daarvan kan worden vastgesteld om welke vorderingen het gaat.

Coface/Intergamma:
Inkoopvoorwaarden hoeven niet in de weg te staan aan een rechtsgeldige cessie.

College 12: Gemeenschap

Als 2 mensen 50% hebben, dan zijn ze rechthebbenden en geen eigenaar.

Als je ergens geen deelgenoot van bent kun je ook geen verdeling vorderen! 3:178.

STAPPENPLAN

Overdracht van een aandeel in een goed

1. 1. 25. 1. 1. 1. Is het goed overdraagbaar ex 3:83?
                2. Is voldaan aan de eisen van 3:84 lid 1?
                3. Kan derdeverkrijger van een aandel in een goed beschermd worden?
      26. 3:24 BW

ARRESTEN

Van der Star/ Beuving:

2 buren. Perceel heeft agrarische bestemming en buurman heeft agrarisch bedrijf. Perceel komt op naam van beide buren. Niet-agrarische buurman vraagt verdeling gemeenschap aan. Heeft de buurman met het agrarische bedrijf een goederenrechtelijke aanspraak op het huis? Normaal gaat verdeling via 3:185 BW.

Betwiste gemeenschappelijke grond:

Je kunt niet zomaar je aandelen in een gemeenschappelijke grond overdragen omdat je altijd toestemming moet hebben van de andere mede-eigenaren. Komt niet zozeer voort uit het feit dat het om een aandeel gaat maar meer omdat het stuk grond niet geindividualiseerd is.

College 13: Natrekking, zaaksvorming en (oneigenlijke) vermenging

Criteria misbruik van recht:

• Gebruiken bevoegdheid voor een ander doel dan waartoe de bevoegdheid is verleend
• Handelen met de bedoeling om een ander te benadelen zonder dat men daarbij zelf een redelijk belang heeft
• Handelen in een situatie waarin te grote onevenredigheid tussen persoonlijk belang dat men dient en belang van een ander

STAPPENPLANNEN

Natrekking naar roerende zaken ex 5:14 BW

1. Wat kan men kwalificeren als de hoofdzaak?

-Art 5:14 lid 3 BW à verkeersopvating prevaleert boven het waardecriterium.

2. Wat kan men kwalificeren als een bestanddeel?

- 3:4 lid 2 BW à als een zaak die zodanig met een hoofdzaak is verbonden en niet kan worden afgescheiden zonder dat schade wordt toegebracht aan een van de zaken

- 3:4 lid 1 BW à kijken naar verkeersopvatting als  3:4 lid 2 geen antwoord geeft

3. Bij wie rust vervolgens het eigendom van zowel bestanddeel als hoofdzaak?
   • • Art 5:14 lid 1 jo 5:3
     • Art 5:14 lid 2 à van toepassing als geen enkele zaak als hoofdzaak kan worden aangemerkt.

Natrekking naar onroerende zaken ex 5:20 lid 1 sub e BW

1. 14. 1. 1. 1. 1. Is sprake van een roerende zaak die deel gaat uitmaken van een onroerende zaak?
   15. Kijken naar het bestanddeel en de verkeersopvatting. 3:4
       
       2. OF is er sprake van een werk dat duurzaam met de grond is verenigd? (PORTACABIN)
       3. Bij wie rust vervolgens het eigendom?
   15. 5:20 lid 1 aanhef BW
   15. 5:20 lid 1 sub e BW

ARRESTEN
Texeira de Mattos:

Zaken moeten voldoende individualiseerbaar zijn om revindicatie te doen slagen

Breda/Antonius:

2 factoren zijn van belang om te bepalen of iemand voor zichzelf vormt of voor een ander:

• Wie bepaalt de wijze van productie en vormgeving?
• Wie draagt het risico voor de te vormen zaken?

Depex/Curatoren Bergel:

Machines en andere apparaten kunnen gerekend worden tot bestanddelen van de fabriek waarin zijn zijn geplaatst indien:

• Er specifieke onderlinge afstemming is
• De apparatuur niet of nauwelijks buiten het gebouw toepassing kan vinden
• Tevens is verkeersopvatting van belang

Je mag niet snel aannemen dat iets bestanddeel is geworden. Het gaat er niet om of het essentieel is voor het fabrieksgebouw maar of het gebouw bij het ontbreken van de apparatuur als onvoltooid moet worden beschouwd.

Hollanders Kuikenbroederij:

Voor de vraag of er sprake is van zaaksvorming moet er gekeken wrden of de zaak een nieuwe identiteit heeft gekregen door menselijk ingrijpen.

Portacabin:

Bij de vraag of een gebouw onroerend is in de zin van 3:2 lid 1 BW gelden de volgende maatstaven:

• Het moet naar aard en inrichting bestemd zijn om duurzaam ter plaatse te blijven
• Interpretatie van duurzaam moet blijken uit de bedoeling van de bouwer voor zover deze naar buiten kenbaar is
• De bestemming van een gebouw of werk om duurzaam ter plaatse te blijven dient naar buiten kenbaar te zijn
• Verkeersopvattingen kunnen niet worden gebruikt als een zelfstandige maatstaf. Kunnen wel als invulling van bovenstaande criteria worden gebruikt.

Het gaat erom wat je ervan denkt als je langsloopt, dus kijken naar de omgeving. Er zijn nieuwe uitspraken gedaan maar die gelden (nog) niet als voorgeschreven arresten.

Glencore/NBM:

Bij vermenging van gelijksoortige zaken ontstaat een pandrecht op een aandeel in de nieuw te vormen zaak. Het pandrecht ontstaat namelijk vna rechtswege en is dus niet afhankelijk van de beschikkingsbevoegdheid van de eigenaar van de zaak.

College 14: Verjaring en bezit

NOTES

Bij toekomstige goederen moet je niet zeggen ten tijde van de levering, maar ten tijde van de verkrijging van het goed door de vervreemder.
 

STAPPENPLAN:

Eigendom door verkrijgende verjaring ex 3:99 lid 1 BW

1. 14. 1. 1. 1. 1. Valt iemand te kwalificeren als bezitter ex 3:107 lid 1 BW?
   15. 3:108 BW
   15. 3:109 BW
       1. 1. 1. 2. Is de bezitter te goeder trouw?
   15. 3:11 BW
   15. 3:118 BW

Zo ja, stap 3
Zo nee, geen eigendomsverkrijging mogelijk via 3:99.

1. 14. 1. 1. 1. 3. Is er sprake van een onafgebroken bezit van X jaar?
   15. 3 jaar à in geval van rechten op roerende, niet-regeistergoederen ren rechten op toonder of order
   15. 10 jaar à overige goederen

zo ja, eigendomsverkrijging door verjaring.

ARRESTEN

Rodewijk/Bouwman:
Volgens de parlementaire geschiedenis kan een bezitter van een recht op een onroerende zaak niet te goeder trouw zijn indien er geen vestigingsakte is ingeschreven in de openbare registers.

Muller/Hoogheemraadschap:
Indien bij verkoop van een registergoed wordt afgesproken dat levering wordt uitgesteld en de koper het goed alvast in gebruik mag nemen, leidt dit niet gelijk tot houderschap – zodat het ingevolge 3:111 in beginsel niet kan worden veranderd in bezit – maar kan onder omstandigheden wel sprake zijn van verkrijging van bezit door inbezitneming, dus uiteindelijk wel kan leiden tot eigendom.
Gemeente Arnhem/Westendorp:
Niet ondubbelzinnig bezit is niet hetzelfde als houderschap.

Volgenzang/Gemeente Landgraaf:
Om te bepalen of  een persoon een zaak in bezit heeft genomen, moet worden beoordeeld of hij de feitelijke macht over de zaak uitoefent. De machtsuitoefening voor inbezitneming moet naar verkeersopvatting het bezit van de oorspronkelijke bezitter teniet doen.

Gemeenten Heusden/ M. c.s.:
Vereisten voor bezitshandelingen in de zin van 3:105 lid 1 BW: bezit moet ‘’niet dubbelzinnig en ‘’openbaar’’ zijn. Er is sprake van ondubbelzinnig bezit als de bezitter zich zo gedraagt dat de eigenaar tegen wie de verjaring wordt ingeroepen daaruit niet anders kan afleiden dat de bezitter pretendeert eigenaar te zijn.