Onderneming en Recht - UL - Oefententamen gedeelte Bedrijfswetenschappen herfst 2015

Vragen

Vraag 1

Een kenmerkende eigenschap van een NV is de scheiding tussen leiding en eigendom (“separation of ownership and control”). Noem een voordeel van deze scheiding tussen leiding en eigendom. (1 ptn)

Vraag 2

Noem een nadeel van deze scheiding tussen leiding en eigendom. (1 ptn)

Vraag 3

Bezittingen en schulden in een onderneming kunnen gewaardeerd worden tegen de historische kostprijs en de actuele waarde. Binnen de actuele waarde worden onderscheiden de vervangingswaarde, bedrijfswaarde, marktwaarde of opbrengstwaarde.

Wat is het belang van het onderscheid tussen de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde voor de curator? (1 ptn)

Vraag 4

Een onderneming heeft tot nog toe de machine gewaardeerd tegen de kostprijs. Zij overweegt over te stappen op de hogere vervangingswaarde aan het begin van het jaar.

Wat zijn de gevolgen hiervan voor de liquiditeit in dit jaar? Licht het antwoord toe. (1 ptn)

Vraag 5

Wat zijn de gevolgen hiervan voor de rentabiliteit in dit jaar? Licht het antwoord toe. (1 ptn)

Vraag 6

Vriesendorp geeft aan dat bij insolventie van een onderneming het perspectief van een tweepartijenverhouding verschuift naar een meerpartijenverhouding.

Geef aan wat hij hiermee bedoelt. (1 ptn)

Een NV heeft de volgende balans opgesteld:

Vraag 7

De nominale waarde van een aandeel is € 15. De beurswaarde van een aandeel is € 0,15. De geschatte waarde van het gebouw waarop de hypotheek is gevestigd, is € 620.000. De geschatte marktwaarde van de onderneming is € 1.150.000. De liquidatiewaarde is aanmerkelijk lager. De onderhandse lening, crediteuren en de bank hebben dezelfde rangorde. Op dit moment is de interest 6%.

Geef op basis van deze gegevens een zo realistisch mogelijke schatting van de marktwaarde (dus niet de nominale waarde!) van de verschillende vermogenstitels (aandelen en schulden). Licht het antwoord toe. (4 ptn)

Vraag 8

Stel dat de vooruitzichten van de onderneming verslechteren en de marktwaarde wordt bijgesteld naar € 850.000.

Welke vermogensverschaffer (schuldeiser(s) en/of aandeelhouder(s)) ondergaat of ondergaan daarvan de sterkste invloed in de door u hierboven aangegeven waarde in absolute zin? Licht het antwoord toe. Berekeningen worden niet gevraagd. (1 ptn)

De onderneming krijgt het niet voor elkaar om de financiering voor een financiële reorganisatie tot stand te brengen. Een curator wordt aangesteld om de liquidatiebalans (“staat van baten en schulden”) op te stellen.

De curator neemt de volgende feiten in ogenschouw:

• Er bestaat een patent dat een waarde vertegenwoordigt van € 50.000

• De verkoopwaarde van het gebouw € 620.000

• De geactiveerde ontwikkelingskosten zijn waardeloos

• De machine heeft een verkoopwaarde van € 250.000

• De voorraden kunnen voor € 100.000 worden verkocht

• De waarde van de debiteuren is conform de waarde op de balans

• De onderneming is een verplichting aangegaan tot de huur van een pand voor de komende vijf jaar, geschatte afkoopsom daarvan op dit moment € 100.000

• Geschatte boedelkosten € 50.000

• Er hoeft geen rekening te worden gehouden met goodwill

Vraag 9

Waarom staat het patent niet op de oorspronkelijke balans vermeld? (1 ptn)

Vraag 10

Stel de liquidatiebalans op (3 ptn).

Antwoordindicatie

Vraag 1

Een voordeel is een betere specialisatie van de management- en de risicodragende functie. Aandeelhouders kunnen hun portefeuille diversificeren. Hierdoor kunnen zij het systematisch risico verlagen en de daarmee gepaard gaande (vermogens)kosten voor de onderneming verminderen.
Andere voordelen:

• vermogensaccumulatie

• beperkte aansprakelijkheid

• voortbestaan van de onderneming los van de eigenaren

• betere liquiditeit voor de economische eigenaren doordat zij hun belang makkelijk kunnen verkopen

Vraag 2

Scheiding tussen leiding en eigendom levert agency en informatie-asymmetrieproblemen op waardoor extra kosten worden veroorzaakt.
NB. Transactiekosten is te algemeen.

Vraag 3

Het belang hiervan is dat de curator moet beslissen of hij de activiteiten nog probeert voort te zetten, waarbij de waarderingsgrondslag bedrijfswaarde relevant is, of direct de bezittingen moet liquideren, waardoor de waarderingsgrondslag opbrengstwaarde moet worden toegepast.

Vraag 4

Liquiditeit wordt bijvoorbeeld weergegeven door de verhouding tussen de vlottende activa en de korte termijn schulden. Zowel de vlottende activa als de vlottende passiva veranderen niet door de herwaardering. De veranderingen vinden plaats in de materiële vaste activa en in het eigen vermogen. Er zijn dan ook geen gevolgen voor de liquiditeit.

Vraag 5

De rentabiliteit is de mate waarin met het aangewende vermogen een inkomen wordt verworven. De rentabiliteit wordt uitgedrukt als een percentage van het geïnvesteerde vermogen.

De rentabiliteit daalt door twee oorzaken:

De winst daalt doordat de afschrijvingskosten stijgen. Het vermogen stijgt door de herwaardering. De verhouding tussen resultaat en vermogen daalt dus.

Vraag 6

Een schuldeiser van een gezonde onderneming merkt niet veel van de andere schuldeisers. Bij een insolvente onderneming wordt een schuldeiser geconfronteerd met een samenloop met andere schuldeisers die – even legitieme – aanspraken hebben jegens diezelfde schuldenaar. De schuldeiser staat niet alleen in een civielrechtelijk relatie met de schuldenaar, maar moet ook rekening houden met de gerechtvaardigde belangen van zijn medeschuldeisers.

Dit is precies het coördinatieprobleem dat insolventiewetgeving probeert te mitigeren.

Vraag 7

Aandelen 6.000 * 0,15 = 900 (intrinsiek 0)

Hypothecaire lening 600.000 (nominaal 600.000)

Onderhandse lening, Crediteuren en bank 530.000 (nominaal 550.000)

Achtergestelde lening 19.400 (nominaal 490.000)

1.150.300

Argumentatie:

De waarde van de aandelen is een marktgegeven. De hypothecaire schuld wordt bij voorrang verhaald uit de waarde van het pand; er is overwaarde dus deze schuldeisers lopen zeer weinig risico. De concurrente schuldeisers lopen meer risico. De kans dat de achtergestelde lening wordt betaald is vrijwel nihil, maar heeft nog iets meer kans dan de aandelen.

Vraag 8

De waarde van de achtergestelde lening en de aandelen was al vrijwel nihil. De hypothecaire lening kan worden betaald uit de verkoop van het gebouw. Door de verdere daling van de verwachte waarde wordt vooral de waarde van de concurrente schuldeisers aangetast.

Vraag 9

Het patent voldeed kennelijk niet aan de activeringscriteria, waarschijnlijk is het patent door de onderneming ontwikkeld en niet door koop verkregen. Het kon daardoor niet betrouwbaar worden gewaardeerd.

Vraag 10