Summaries and study services for Psychology Bachelor 2/3 at Leiden University - Specialisation courses & Electives - Year 2022/2023

Hoofdstuk 1: De ontwikkeling van de neuropsychologie

• Het brein bestaat uit twee hemisferen met de cerebrale cortex als buitenste laag. Deze bestaat uit vier delen: temporaal kwab, frontaal kwab, parietaal kwab en occipitaal kwab. De corpus callosum verbindt beide hemisferen.

• Het zenuwstelsel bestaat uit het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg) en het perifeer zenuwstelsel, bestaand uit het somatische (parasympatisch en sympathisch) en autonome zenuwstelsel.

• Het dualisme houdt in dat lichaam en geest gescheiden zijn. Bij het monisme zijn deze één geheel. Het materialisme zegt dat het gedrag alleen door het centrale zenuwstelsel te verklaren is en niet door de geest.

• Frenologie maakt gebruik van hersenknobbels in het lokaliseren van functies. Cranioscopie bepaalt intelligentie aan de hand van de omvang van het hoofd.

• Broca’s en Wernicke’s gebied zijn belangrijk voor taal. Wanneer ze beschadigd zijn is er sprake van Broca’s afasie (wel begrip, niet praten of articuleren) of Wernicke’s afasie (betekenisloze spraak, niets verstaan of herhalen).

• Alexie is onmogelijkheid tot lezen en apraxie is onvermogen tot uitvoeren van complexe bewegingen. Visuele vorm agnosie is het onvermogen de vorm van objecten te zien en optische ataxie het niet kunnen handelen naar de vorm, zoals optillen.

• Neuronen zijn los van elkaar en communiceren met chemische signalen via synapsen.

Hoofdstuk 2: De herkomst van hersenen en gedrag

• Belangrijk voor neurologisch onderzoek is het begrip van de werking van de hersenen, het gebruik van diermodellen bij menselijke neurologische aandoeningen en evolutionair onderzoek bij zoogdieren.

• Met het genoom kan worden bepaald welke gen mutaties

.....read more

Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.

1. De ontwikkeling van de neuropsychologie

Traumatische hersenbeschadiging (traumatic brain injury; TBI) is een of meerdere beschadigingen aan de hersenen waardoor er nauwelijks, niet of met zeer veel moeite geleefd kan worden.

De neuropsychologie bestudeert de relatie tussen het brein en gedrag door middel van de biologische achtergrond. In de neuropsychologie zijn er twee hypotheses: 1) de breinhypothese en 2) de neuronhypothese. De breinhypothese houdt in dat het brein de bron is van gedrag. De neuronhypothese houdt in dat de neuron de bouwsteen van het brein is.

Cerebrospinal fluid (CSF; hersenvloeistof) is een zoute vloeistof in het brein die schokken opvangt en mogelijk metabolisch afval afbreekt en/of weghaalt uit de hersenen. De cerebrale cortex is het gevouwen gedeelte van de hersenen. Deze bevat gyri (enkelvoud: gyrus; windingen), sulci (enkelvoud: sulcus; groeven) en fissures (enkelvoud: fissure; diepe groeven). De longitudale fissure verdeelt de twee hemisferen. De laterale fissure verdeelt de hemisferen in twee.

Het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel is op te delen in twee andere stelsels: het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel. Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en de ruggengraat. Het perifere zenuwstelsel is op te splitsen in het somatische en het autonomische zenuwstelsel. Het somatische zenuwstelsel bestaat dan weer uit het parasympathische zenuwstel en het sympathische zenuwstelsel.
Het central nervous system (CNS; centrale zenuwstelsel) bestaat uit de hersenen en de ruggengraat. Deze zijn verbonden met het lichaam door middel van zenuwen. Het peripheral nervous system (PNS; perifere zenuwstelsel) is de verbinding van en naar organen. Het autonomic nervous system (ANS; autonomische zenuwstelsel) controleert en beheert de onbewustzijns onderdelen zoals het knipperen van de ogen, hartslag en ademhaling. Het somatic nervous system (SNS; somatische zenuwstelsel) controleert de interacties met de buitenwereld.

Een stukje geschiedenis

Descartes heeft het dualisme geformuleerd. Dit houdt in dat gedrag bepaald wordt door twee onderdelen: de mind en het lichaam. Alleen het probleem hierbij is, is dat een non-materiële mind bewegingen produceert bij een materieel lichaam. De monisten ontsnappen aan dit probleem en zeggen dat de mind en het lichaam één geheel zijn.

Darwin denkt ook anders dan Descartes. Hij heeft het materialisme geformuleerd; wat inhoudt dat de volledige verklaring van het gedrag alleen door het centrale zenuwstelsel is te verklaren en dus niet de mind. Een begrip dat bij Darwin hoort is common descent: het erven van genen en aanpassen hoe jij en/of je nakomelingen die nodig hebben.

Vroeger werd de karakteristiek van een individu bepaalt door frenologie. Hierbij zaten bepaalde knobbels op het hoofd die een bepaalde eigenschappen betekende. Een voorbeeld hiervan is de hersenknobbel. Even later kwamen de ‘wetenschappers’ met cranioscopie. Hierbij werd de omvang van het hoofd opgemeten om zo bijvoorbeeld de intelligentie te bepalen......read more