Supersamenvatting 'De strijd om de democratie' - A. Ellian e.a.

De strijd om de democratie is een boek dat handelt over de hete hangijzers binnen de hedendaagse democratie. Alhoewel dit op het eerste gezicht misschien niet zo lijkt te zijn, is er wel degelijk een strijd om de democratie gaande. De opkomst van de 'illiberale democratie' in Oost-Europese staten als Polen en Hongarije en het steeds groter wordende salafisme en islamisme vormen serieuze bedreigingen voor de democratie en de rechtsstaat. Dit dwingt politici en wetgevers bij zichzelf te rade te gaan en na te denken hoe waardevol voor hen de democratie is en tegen welke prijs zij beschermd mag worden. Dit boek is de eerste uitgebreide Nederlandstalige bundel over dit onderwerp.

Mogen antidemocratische partijen verboden worden? Pleegt de democratie hiermee geen verraad aan haar eigen principes? Om deze prangende vragen te beantwoorden moet allereerst stilgestaan worden bij wat we eigenlijk bedoelen als we het over 'democratie' hebben. Wat vormt nu de essentiële betekenis, het wezen, van de democratie? Hier wordt vaak verschillend over gedacht. In dit boek worden op deze vragen een aantal antwoorden geformuleerd. Het eerste gedeelte van het boek gaat over de grondslagen van de democratie. Ook wordt een aantal suggesties gedaan over hoe democratische zelfverdediging vormgegeven zou kunnen worden.

Religie kan ook een uitdager van de democratische rechtsstaat zijn. In het heden zijn dat vooral de politieke islam en het salafisme, waarin vaak openlijk gesteld wordt dat de democratiesche rechtsorde ingeruild moet worden voor een islamitische. De auteurs van dit boek schromen niet om kritiek te hebben op de manier waarop in het verleden en heden met deze bedreigingen omgegaan is, en geven ook hun visie over een toekomstige aanpak waarin het voortbestaan van de democratie gegarandeerd kan worden.

Ook een toelichting van de Europese context ontbreekt niet. Over welke europese beschermingsmechanismen kan de democratische rechtsstaat beschikken? Moet 'Europa' zich eigenlijk uberhaüpt wel bemoeien met de stand van de democratische rechtsstaat in nationale staten? Dit boek beschouwt de democratische rechtsorde als een voorwaarde en essentieel element van de Europese samenwerking. Dit zorgt ook voor internationale betrokkenheid bij de democratie in andere landen. Voor Nederland doet het er dus toe als in Polen de democratische rechtsstaat afgebroken wordt. Vanuit dit perspectief geven de verschillende auteurs hun visie op de rol die de Europese Unie en de Raad van Europa, ieder vanuit hun eigen context, kunnen spelen bij de bescherming van de democratische rechtsstaat.