Wat zijn theorieën van genderontwikkeling?

Volgens cognitieve perspectieven van genderontwikkeling zijn kinderen actief opzoek naar signalen om de sociale wereld om hen heen beter te begrijpen, waarbij ze signalen over gender gebruiken. Op vijfjarige leeftijd ontwikkelen kinderen een grote hoop aan stereotypes over gender, die vaak incorrect en grappig zijn, die ze toepassen op zichzelf en anderen. Met deze stereotypes vormen kinderen impressies van anderen, helpen ze bij het gidsen van gedrag, stuurt het aandacht en helpt het met het structureren van herinneringen.

De eerste theorie van genderontwikkeling was Kohlberg's (1966) cognitieve ontwikkelingstheorie, waarbij hij nadruk legde op de actieve rol van het kind in genderontwikkeling en stelde dat het begrip van kinderen over genderconcepten invloed heeft op het gedrag van het kind. Deze invloed wordt groter zodra het kind het verdiepende begrip heeft dat gender stabiel is en niet veranderd.

Rond 1970 ontstonden gender-schema theorieën, die gebaseerd zijn op het idee dat kinderen georganiseerde kennis structuren, ook wel schema's, vormen en dat deze gerelateerd zijn aan genderconcepten van zichzelf en anderen. Deze schema's beinvloeden vervolgens het denken en het gedrag van kinderen. Gender-schema theorieën en Kohlberg's cognitieve ontwikkelingtheorie stellen beide dat kinderen een actieve rol spelen in genderontwikkeling. Echter is er volgens gender-schema theorieën een meer basis begrip van gender nodig om het gedrag en denken van kinderen te beinvloeden.

Wat zijn grote thema's van cognitieve theorieën van genderontwikkeling?

Er zijn drie centrale kenmerken van cognitieve theorieën van genderontwikkeling.

• Kennis van de twee gendergroepen en genderidentificatie met een van deze twee hebben evaluatieve en motivationele gevolgen voor kinderen. Kinderen hebben een voorkeur voor het gender waar zij als het ware bij horen, waardoor ze evaluatief vaker willen spelen met kinderen van hetzelfde gender. Motivationeel is er te zien dat kinderen meer informatie willen leren over en zich meer willen gedragen zoals andere kinderen uit dezelfde gendergroep.
• Kinderen doen bewuste pogingen om alle elementen die een gendernorm impliceren, onder te verdelen in man of vrouw. Dit helpt hen bij het actief vormen van een beeld en begrip van de sociale wereld om hen heen.
• Er zijn veranderingen in het begrip van gender door de cognitieve ontwikkeling van een kind, waardoor bepaalde gelovingen over wat jongens en meisjes zouden moeten doen minder rigide en meer flexibel worden over de jaren heen.

De verandering van begrip van gender volgt vaak de volgende drie fases:

1. Kinderen leren over gender gerelateerde kenmerken rond de peuter en kleuter periode.
2. De nieuwe kennis over gender is geconsolideerd in een rigide of-of modus, waarbij de meeste rigiditeit tussen 5 en 7 jaar oud is.
3. Na deze piek volgt een fase van relatieve flexibiliteit over gender.

De schrijvers van het artikel geven een mogelijke ontwikkelingshypothese rondom het begrip van gender, wat luidt als volgt. De gevolgen van genderidentiteit kunnen verschillen op basis van verschillende levels van begrip over gender. Lagere levels van begrip (zoals herkennen van eigen gender) kunnen dienen om kinderen te orienteren op het belang van gender en zo hun in-groep bias the verhogen. Hogere levels van begrip (herkennen van gendercategorieen als constant, niet veranderend) kunnen dienen om gedragsmatige reacties van kinderen op gender gerelateerde sociale normen te verhogen.

Wat zijn de oorsprongen van gender?

Als we kijken naar de oorsprong van gender, letten we vaak op de volgende punten:

• Op welke leeftijd beginnen kinderen na te denken over gender?
• Hoe beinvloeden deze zogenaamde gender cognities het gedrag en het denken van kinderen?

Onderzoek heeft bewezen dat baby's zo jong als zes maanden oud al onderscheid kunnen maken in stemmen van vrouwen en mannen en dat dit op negen maanden oud al lukt tussen foto's. Dit suggereert dat kinderen tegen de tijd dat ze kunnen praten al perceptuele categorieen hebben die onderscheid maken tussen man en vrouw.

Uit onderzoek lijkt ook te komen dat zodra kinderen kennis hebben van gender stereotypes zij in hun persoonlijke voorkeur meer gender typerend zijn. Zo zien onderzoekers dat kinderen meer aandacht geven aan speelgoed waarvan zij denken dat het bij hun eigen gender past.

Waar zou toekomstig onderzoek zich op moeten richten?

Ondanks de recente onderzoeken zijn er nog wat fundamentele vragen die getackeld dienen te worden in toekomstig onderzoek. Zo is het bijvoorbeeld nog niet bekend op welke leeftijd kinderen zich beginnen te identificeren met een gender, wat de onderliggende processen zijn van de verandering in begrip over gender en hoe dit proces er uitziet voor personen die zich met een ander gender identificeren dan hun biologische sekse.