De Inventarisatielijst Omgaan met Anderen (IOA) is een zelfbeoordelingslijst die sociale angst en sociale vaardigheden meet bij adolescenten en volwassenen vanaf 16 jaar. De lijst bestaat uit 35 items die verdeeld zijn over 5 subschalen:

• Kritiek geven (KRIT): De mate waarin iemand zich comfortabel voelt om kritiek te geven op anderen.
• Aandacht vragen voor eigen mening (AAND): De mate waarin iemand de aandacht durft te vragen voor zijn of haar eigen mening.
• Waardering uitspreken voor de ander (WAAR): De mate waarin iemand gemakkelijk complimenten kan geven aan anderen.
• Initiatief nemen tot contact (INIT): De mate waarin iemand moeiteloos contact kan leggen met anderen.
• Jezelf waarderen (ZELF): De mate waarin iemand een positief zelfbeeld heeft.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van de Inventarisatielijst Omgaan met Anderen?

• Betrouwbaar en valide: De IOA heeft aangetoond betrouwbaar en valide te zijn in tal van studies.
• Gebruiksvriendelijk: De vragenlijst is duidelijk en eenvoudig te begrijpen voor zowel de invuller als de afnemer.
• Snel af te nemen: De IOA kan in 15-20 minuten worden ingevuld.
• Beschikbaar in meerdere talen: De IOA is beschikbaar in het Nederlands, Engels, Duits en Frans.

Waarom is de Inventarisatielijst Omgaan met Anderen belangrijk?

De IOA is een belangrijk hulpmiddel voor:

• Diagnostiek: De IOA kan worden gebruikt om sociale angst te diagnosticeren en de ernst van de symptomen te bepalen.
• Behandelingsplanning: De informatie verkregen van de IOA kan worden gebruikt om een behandelplan op maat op te stellen.
• Vervolgbeoordeling: De IOA kan worden gebruikt om de voortgang van patiënten met sociale angst te volgen tijdens de behandeling.
• Onderzoek: De IOA kan worden gebruikt om gegevens te verzamelen over sociale angst en sociale vaardigheden voor onderzoeksdoeleinden.

Hoe wordt de Inventarisatielijst Omgaan met Anderen in de praktijk toegepast?

De IOA kan worden afgenomen door een professional, zoals een psycholoog, psychiater of GGD-arts, maar ook door de patiënt zelf. De vragenlijst kan worden ingevuld op papier of online.

Praktijkvoorbeeld

Een 18-jarige student komt bij zijn schoolpsycholoog met klachten over angst om te presenteren voor de klas. Hij heeft ook last van faalangst en vermijdt sociale situaties. De schoolpsycholoog neemt de IOA af bij de student en de resultaten bevestigen de diagnose sociale angst. De schoolpsycholoog bespreekt met de student de verschillende behandelmogelijkheden en stelt een behandelplan op dat cognitieve gedragstherapie (CBT) omvat. De IOA wordt regelmatig afgenomen bij de student om zijn voortgang te volgen en de behandeling indien nodig aan te passen.

Kritische kanttekeningen

Hoewel de IOA een waardevol hulpmiddel is, zijn er enkele kritische kanttekeningen waarmee rekening moet worden gehouden:

• De IOA is een zelfbeoordelingslijst: De antwoorden op de vragen van de IOA kunnen beïnvloed worden door de stemming en motivatie van de invuller.
• De IOA is niet geschikt voor alle mensen: De IOA is niet geschikt voor mensen met een co-morbide psychiatrische stoornis of voor mensen met een verstandelijke beperking.
• De IOA geeft geen compleet beeld: De IOA geeft slechts een indicatie van sociale angst en sociale vaardigheden. Voor een complete diagnose is aanvullend onderzoek nodig.