Waar gaat dit artikel over?

Acculturatie, dus het aanpassen aan een nieuwe cultuur, heeft een belangrijke invloed op de mentale toestand van immigranten. Het is daarom een veelvuldig onderzocht onderwerp. Vaak is hierbij de acculturatie van Aziatische Amerikanen en Latijns-Amerikaanse immigranten onderzocht. Een nieuwe term is ‘etnische identiteit’. Veel onderzoeken over hoe immigranten accultureren zijn echter tegenstrijdig. Uit onderzoek blijkt dat veel immigranten en minderheidsgroepen acculturatieve stress, etnische identiteitscrises en psychologische moeilijkheden ondervinden bij het proces van assimilatie. Dit kan leiden tot mentale en fysieke gezondheidsproblemen. In dit artikel wordt de literatuur over acculturatie en etnische identiteit besproken.

Wat is het effect van etnische identiteit en acculturatie op de mentale gezondheid van immigranten?

Immigranten kunnen veel stress ervaren wanneer zij hun nieuwe cultuur betreden. Er zijn echter weinig studies gedaan die hebben onderzocht hoe acculturatie en etnische identiteit gerelateerd zijn aan mentale gezondheid. Deze resultaten zijn echter inconclusief en het is dus onduidelijk hoe immigranten accultureren in een nieuwe cultuur. Acculturatie wordt gedefinieerd als het proces waarin één culturele groep de overtuigingen en gedragingen van een andere groep overneemt. Er zijn weinig studies die Europese immigranten hebben onderzocht. Ten slotte zijn de meeste studies gericht op adolescenten en is het onduidelijk hoe volwassenen immigranten het acculturatieproces ervaren.

Wat is er bekend over acculturatie?

In 1954 is de definitie van acculturatie aangepast en is er een keuzecomponent bijgevoegd wat gaat over dat immigranten een keuze hebben over welke componenten van de nieuwe cultuur zij wel en welke zij niet willen houden. Twee termen die betrekking hebben op acculturatie zijn directionaliteit en dimensionaliteit. Directionaliteit is de richting van de verandering; er wordt vaak vanuit gegaan dat immigranten van hun eigen cultuur ‘verschuiven’ naar de heersende cultuur. Dimensionaliteit gaat over de vraag of acculturatie plaatsvindt op een continuüm of op twee verschillende dimensies. Volgens het drie-fasen ecologische model zijn er drie fasen van acculturatie: contact, accommodatie en assimilatie. Er is ook een model van acculturatie dat vier culturele oriëntaties beschrijft: assimilatie, integratie, separatie, en marginalisatie. Assimilatie houdt in dat mensen meer tijd spenderen in de heersende cultuur dan in hun originele cultuur. Integratie houdt in dat immigranten interacteren met de heersende culturen maar wel hun eigen cultuur nog behouden. Separatie houdt in dat de heersende cultuur wordt afgewezen. Marginalisatie houdt in dat er sprake is van weinig contact met zo wel de heersende cultuur als met de originele cultuur. Er zijn dus verschillende modellen over het acculturatieproces maar er is weinig ondersteunend bewijs. De meeste vragenlijsten voor het meten van acculturatie waren ontwikkeld tussen 1980 en 1990 en richtten zich op taal, voedingskeuzes, media en vriendkeuzes. Tegenwoordig worden er ook andere factoren meegenomen, zoals de mate van identificatie met de originele cultuur en met de heersende cultuur. Ook zijn vaak de termen individualisme en collectivisme onderzocht. De allereerste vragenlijst ooit die acculturatie meet is de Multiculturele Acculturatie Schaal. Tegenwoordig wordt acculturatie vaak gezien als een tweedimensionaal proces waar veranderingen in de originele en de heersende cultuur onafhankelijk van elkaar plaatsvinden. Vaak wordt de mate van waardering voor de originele cultuur en de heersende cultuur gemeten. Veel immigranten ervaren ook ‘culture shock’ wanneer zij een nieuwe cultuur betreden. Acculturatie wordt dus vaak onderzocht, maar het is nog steeds niet helemaal duidelijk hoe men acculturatie in relatie tot mentale gezondheid moet meten. Acculturatie en mentale gezondheid zijn gerelateerd, maar psychologisch welbevinden wordt gezien als een consequentie van acculturatie.

Wat is etnische identiteit?

Etnische identiteit wordt gedefinieerd als een component van bewustwording, zelflabeling, attitude en gedrag. Het leidt ertoe dat een individu zich identificeert met een specifieke groep en zich emotioneel bindt aan een groep. Er zijn vijf componenten van een etnische identiteit:

1. Zelfidentificatie als lid van een groep
2. Een gevoel van erbij horen en toewijding aan de groep
3. Sterke gevoelens tegenover de groep
4. Gedeelde praktijken en overtuigingen
5. Specifieke etnische tradities en praktijken

Deze componenten functioneren op zo wel groepsniveau als op individueel niveau. Onderzoek naar etnische identiteit gebeurt vaak op basis van twee theorieën: de sociale identiteitstheorie en de ontwikkelingstheorie. Ook is er een drie-fasen model van etnische identiteit dat beschrijft hoe individuen hun eigen etniciteit leren kennen. In de eerste fase is de individu niet bezig met etniciteit, in de tweede fase is de individu geïnteresseerd in etniciteit en gaat hij of zij op zoektocht en in de derde fase leren individuen hun eigen etniciteit en dat van anderen te accepteren. De ontwerper van het drie-fasen model heeft ook vier componenten benoemd die horen bij etnische identiteit: zelfidentificatie, affirmatie en een gevoel erbij te horen, etnische gedragingen en praktijken en etnische identiteitsprestatie. Sommige onderzoeken richten zich nu op identiteitsexploratie en tonen aan dat er meerdere vormen van etnische identiteit kunnen zijn. Net zoals studies naar acculturatie hebben studies naar etnische identiteit zich vooral gericht op Spaanse en Aziatische immigranten. Het blijkt dat veel Chinese internationale studenten zich accultureren in de Amerikaanse cultuur en gemeenschap, maar ook nog veel waarde hechten aan hun originele cultuur. De ontwikkeling van een etnische identiteit is een van de belangrijkste onderdelen van het leven van een immigrant. Uit onderzoek blijkt dat etnische identiteit en mentale gezondheid een positieve correlatie hebben.

Wat valt er te zeggen over acculturatie en etnische identiteit?

Acculturatie heeft invloed op etnische identiteit omdat het ervoor zorgt dat immigranten na gaan denken over hun etniciteit.  Er zijn verschillende definities van etnische identiteit. Het wordt nu vaak beschreven als een onderdeel van acculturatie, maar gaat vooral over waar men zich het meest thuis voelt. Minderheidsgroepen scoren vaak hoger op etnische identiteit. Ook blijkt het dat individuen die een multiculturele persoonlijkheid hebben hoger scoren op empathie, ruimdenkendheid, emotionele stabiliteit en op sociale vaardigheden. Jongeren die opgroeien in een multiculturele context ontwikkelen een etnische identiteit door middel van familietradities en door interacties met leeftijdsgenoten. Er is echter nog geen duidelijkheid over hoe etnische identiteit en acculturatie invloed hebben op mentale en psychische gezondheid. Het is dus belangrijk om te onderzoeken hoe een etnische identiteit zich ontwikkelt en hoe dit invloed heeft op iemand zijn of haar gesteldheid.

Acculturatie en mentale gezondheid

Het blijkt dat immigrant groepen die geïntegreerd zijn hoger scoren op mentale gezondheid vergeleken met gemarginaliseerde groepen. Echter zijn ook hier de studies niet altijd even concluderend. Uit onderzoek blijkt ook dat het proces van acculturatie gepaard gaat met veel stress die een negatieve invloed kunnen hebben op de mentale gezondheid van immigranten. Dit kan leiden tot depressie en angst. Dit komt vaker voor bij eerste en tweede-generatie immigranten. De studies die hiernaar zijn gedaan zijn meestal bij universiteitsstudenten uitgevoerd. Hieruit bleek dat biculturalisme, het leven in twee culturen, een aantal voordelen met zich meebrengt. Zo zorgt het ervoor dat men zich beter kan aanpassen aan verscheidene culturele omgevingen en dat het leidt tot ruimdenkendheid.  Onderzoekers richten zich nu op de strategieën die immigranten gebruiken om zo om te kunnen gaan met de acculturatieve stress om zo de positieve effecten van acculturatie vast te kunnen stellen. Het is echter ook belangrijk om te realiseren dat de mentale gezondheid van immigranten ook beïnvloed wordt door de omgeving en dit is dus ook belangrijk om te onderzoeken.

Etnische identiteit en mentale gezondheid

Ook de studies die zijn gedaan naar de relatie tussen etnische identiteit en mentale gezondheid zijn tegenstrijdig. Eén reden voor deze tegenstrijdigheid is dat men vaak acculturatie óf etnische identiteit onderzoekt en vrijwel nooit tegelijkertijd. Echter zijn deze processen gerelateerd en moeten zij dus tegelijkertijd onderzocht worden. Uit bepaalde onderzoeken blijkt wel dat mensen met een sterke etnische identiteit zich beter voelen. Zij voelen zich onderdeel van een gemeenschap en dit helpt hen om een positief gevoel over henzelf te hebben. Ook helpt deze identiteit hen in stressvolle situaties. Het is echter nog onduidelijk hoe een etnische identiteit iemand zijn leven van dag tot dag beïnvloedt en hier zal dus meer onderzoek naar moeten komen.

Wat kan er worden geconcludeerd?

Uit onderzoeken blijkt dat participanten met een sterkere etnische identiteit ook een hogere mate van acculturatie rapporteren. Participanten die een hogere mate van acculturatie rapporteren lijken ook gelukkiger te zijn. Beleidsmedewerkers, specialisten en onderzoekers moeten zich hier dus op richten wanneer zij programma’s ontwerpen. Er moet echter nog wel meer onderzoek komen naar de relaties tussen acculturatie, etnische identiteit en mentale gezondheid.