Samengestelde samenvatting, gebaseerd op hoofdstuk 3 van SPSS Survival Manual van Pallant, 6e druk uit 2016.

3.1 Hoe open je IBM SPSS?

Er zijn verschillende manieren om IBM SPSS op te starten.

• De meest eenvoudige manier is om op het SPSS icoon op je desktop te klikken. Plaats je cursor op het icoon en klik tweemaal.

• Je kunt ook IBM SPSS openen door te klikken op Start, je cursor te plaatsen op Alle programma’s, en vervolgens naar de lijst van alle beschikbare programma’s. Kijk of je hier een map kunt vinden genaamd IBM SPSS Statistics, in dit geval IBM SPSS Statistics 24.

• IBM SPSS zal ook opstarten als je tweemaal klikt op een IBM SPSS databestand in Window Explorer.

3.2 Hoe open je een bestaand SPSS bestand?

Als je een bestaand SPSS databestand wil openen, klik dan op File in het menu van IBM SPSS en kies vervolgens voor Open en Data. De Open file sectie stelt je in staat om te zoeken naar het gewenste bestand. Je kunt ook altijd een databestand openen vanuit de hard drive van je computer. Als je een databestand hebt staan op een usb-stick, kopieer deze dan eerst naar je computer. Vervolgens kun je het bestand openen door tweemaal op het icoon te klikken. Het bestand zal vervolgens openen in de Data Editor.

3.3 Hoe werk je met SPSS-bestanden?

Een databestand opslaan

Het is belangrijk om altijd je data op te slaan als je ermee aan de slag bent. Het opslaan gebeurt namelijk niet automatisch in IBM SPSS. Om een bestand op te slaan ga je naar het File menu. Kies vervolgens voor Save. Je kunt ook op het icoon klikken dat lijkt op een floppydisk. Deze zie je linksboven in je scherm. Zorg er altijd voor dat je bestand wordt opgeslagen op je computer en niet op een externe schijf. Wanneer je het bestand voor het eerst opslaat dien je een naam aan te maken voor het bestand en een map te kiezen waar je het bestand wil opslaan. IBM SPSS zorgt er automatisch voor dat je bestand wordt opgeslagen met .sav op het eind.

Een ander databestand openen

Als je met een databestand bezig bent en je wil een nieuw bestand openen, klik dan op File en vervolgens voor Open en Data. Zoek de map waarin je bestand is opgeslagen. Klik op het gewenste bestand en klik dan op de Open knop. Vervolgens zal het tweede bestand worden geopend in een nieuw scherm.

Een nieuw databestand maken

Om een nieuw databestand te maken klik je op File en vervolgens op New en Data. Vervolgens kun je je variabelen gaan definiëren en nieuwe data invoeren.

3.4 Hoe ga je om met verschillende schermen?

IBM SPSS is een programma dat bestaat uit verschillende schermen of ‘windows’. Om deze schermen te openen dien je eerst een bestaand databestand te openen of een eigen databestand creëren. Om een bestaande dataset te openen klik je op ‘File’ in het menu en vervolgens op ‘open’. Vervolgens kies je bij ‘data’ voor je dataset. De belangrijkste schermen in SPSS zijn de ‘Data Editor’, de ‘Viewer’, de ‘Pivot Tabe Editor’, de ‘Chart Editor’ en de ‘Syntax Editor’.

De Data Editor

De Data Editor bestaat uit de inhoud van je databestand. In dit scherm kun je datasets maken en/of opslaan, veranderingen aanbrengen in bestaande data en statistische analyses uitvoeren.

De Viewer Editor

Wanneer je analyses uitvoert start de Viewer Editor (je output) automatisch. Dit scherm bestaat uit twee delen. Aan de linkerkant is een navigatie te zien waarop alle analyses staan die je hebt uitgevoerd. Aan de rechterkant zijn de resultaten van je analyses te zien, bijvoorbeeld tabellen en grafieken.

Wanneer je de output van IBM SPSS opslaat gebeurt dit in een apart bestand eindigend op .spv. Databestanden eindigen altijd op .sav. Om de resultaten van je analyses op te slaan is het van belang het Viewer scherm geopend te hebben. Klik op File en vervolgens op Save. Kies de map waarin je de output wil opslaan en maak een nieuwe naam aan. Klik dan op Save.

Het is belangrijk om te weten dat een output bestand alleen kan worden geopend in IBM SPSS. Wanneer je je bestand naar iemand anders stuurt die geen beschikking heeft over het programma IBM SPSS dan kan hij of zij jouw bestand niet openen. Om dit te verhelpen kun je je output exporteren. Selecteer hiervoor File en vervolgens Export. Je kunt nu het type kiezen, bijvoorbeeld pdf of Word. Kies dan de Browse knop om een map te maken waarin je het bestand in wil opslaan en kies een geschikte naam in de Save File regel. Klik dan op Save en OK.

Je kunt de navigatiebalk (links in het scherm) gebruiken om bepaalde secties van je output uit te printen. Highlight de secties die je wil printen. Klik op de eerste sectie, houd vervolgens de Ctrl toets ingedrukt en klik op het File menu en op Print.

De Pivot Table Editor

De tabellen die je kunt zien in het Viewer scherm (de output) kun je aanpassen. Dit kan door middel van de Pivot Table Editor. Om een tabel aan te passen selecteer je de gewenste tabel en klik je tweemaal op de tabel. Vervolgens kun je de Pivot Table Editor gebruiken om bijvoorbeeld de grootte, het lettertype of de dimensies van de kolommen te wijzigen.

Het Chart Editor scherm

Wanneer je SPSS vraagt een grafiek te maken verschijnt deze eerst in het Viewer scherm. Als je de grafiek wil aanpassen dien je het Chart Editor scherm te activeren. Dit doe je door de desbetreffende grafiek te selecteren (dubbelklik).

Het Syntax Editor scherm

In het Syntax Editor scherm kun je de commando’s zien die SPSS gebruikt om bepaalde analyses uit te voeren. Wanneer je een analyse opnieuw wil uitvoeren kun je dit aangeven in je Syntax scherm. Je selecteert dan de gewenste commando en klikt vervolgens op ‘Run’. Wil je graag dat de commando van je analyse in het Syntax scherm verschijnt, dan klik je op ‘Paste’ in plaats van ‘OK’.

3.5 Wat zijn dialoogvensters?

Wanneer je een menuoptie selecteert wordt vaak verdere informatie gevraagd. Dit wordt gedaan in een dialoogvenster. Er bestaat bijvoorbeeld een dialoogvenster wanneer je de analyse ‘Frequencies’ gebruikt.

Om de variabele te selecteren waarop je de analyse wil uitvoeren selecteer je de variabele en druk je vervolgens op de pijltjestoets (pijltje wijzend naar rechts). Als je meerdere variabelen wilt selecteren selecteer je deze door tegelijkertijd met de Ctrl toets ingedrukt te houden. Om eenvoudig de juiste variabelen te vinden selecteer je één van de variabelen en klik je met de rechtermuisknop. Kies vervolgens voor Sort Alphabetically. Nu worden de variabelen alfabetisch gesorteerd en kun je gemakkelijk de gewenste variabelen vinden. Om een variabele die je hebt geselecteerd weer uit de selectie te halen selecteer je de variabele in het dialoogvenster en klik je op de pijltjestoets (pijltje wijzend naar links).

In het dialoogvenster vind je vaak steeds dezelfde knoppen terug.

• OK: Klik op deze knop wanneer je je variabelen hebt geselecteerd en je klaar bent om de analyse uit te voeren.

• Paste: Deze knop zorgt ervoor dat je analyse wordt getransporteerd naar de Syntax Editor. Dit kan handig zijn wanneer je een bepaald commando meerdere keren wilt uitvoeren.

• Reset: Deze knop wordt gebruikt om het dialoogvenster leeg te maken.

• Cancel: Als je op deze knop klikt worden alle commando’s die je hebt gegeven voor de techniek of procedure verwijderd.

• Help: Als je op deze knop klikt verschijnt er extra informatie over de techniek of procedure die je wilt uitvoeren.

3.6 Hoe sluit je IBM SPSS?

Wanneer je IBM SPSS wilt afsluiten klik je op File en vervolgens op Exit. IBM SPSS zal je dan een herinnering laten zien om je bestand op te slaan voordat het programma wordt afgesloten. Het is van belang om dan zowel je databestand als je output op te slaan.