Patiëntgericht communiceren - samenvatting van hoofdstuk 1 van Patiëntgericht communiceren in de GGZ

Patiëntgericht communiceren in de GGZ
Hoofdstuk 1
Patiëntgericht communiceren

Wat is patiëntgericht communiceren?

Patiëntgericht communiceren is een manier van communiceren waarbij de hulpverlener zijn communicatiestijl zo veel mogelijk aanpast aan de patiënt en zijn situatie. Hij wilt weten wat de patiënt mankeert en wat er in hem of haar omgaat. Hierbij blijft de hulpverlener zichzelf.

De hulpverlener deelt als het kan de regie en de verantwoordelijkheid met de patiënt en bevorderd diens oplossingsvermogen en zelfredzaamheid.

De hulpverlener probeert het perspectief van de patiënt te achterhalen, zowel de kwetsbaarheid als weerbaarheid.

Als een patiënt binnenkomt, wilt de zorgverlener in de eerste instantie weten wat er aan de hand is. Er wordt een anamnese afgenomen om de symptomen te begrijpen en ene probleemdefinitie of diagnose te stellen. De hulpverlener wilt ook weten welke zorgen, ideeën, wensen en verwachtingen de patiënt heeft ten opzichte van de klachten.

Vier vragen helpen de hulpverlener een volledig beeld te krijgen: Wat is er met je gebeurt? Wat is je kwetsbaarheid en weerbaarheid? Waar wil je naartoe? Wat heb je nodig?

Dit is een herstelgerichte of psychosociale communicatiestijl genoemd. Hierin probeert de hulpverlener zowel de klacht als de patiënt te begrijpen.

De biopsychosociale communicatiestijl is zowel op ziekte als gezondheid gericht.

Tijdens een goed gesprek vullen biomedische en herstelgerichte communicatie elkaar aan.

Eigenschappen van patiëntgerichte communicatie

Interactief

Verbale uitingen hebben betrekking op wat iemand zegt, het inhoudsniveau. Non-verbale boodschappen hebben betrekking op hoe iemand iets zegt, het betrekkings- of relatieniveau.

Er is sprake van effectieve, interactieve communicatie als gesprekspartners op elkaar reageren en elkaar wederzijds beïnvloeden. De gesprekspartners zijn voortdurend zender en ontvanger. Ze geven elkaar op inhoudelijk en betrekkingsniveau feedback. De communicatie ontwikkeld zich geleidelijk tijdens de interactie. Er wordt een gezamenlijke betekenis geconstrueerd.

Er is een actieve participatie nodig van de cliënt. De mate waarin deze meedoet hangt samen met de mate waarin de hulpverlener cliëntgericht is.

Doelmatig en kosteneffectief

Het helpt als er bij aanvang samen gespreksdoelen worden geformuleerd. Het gesprek verloopt hierdoor efficiënter en effectiever.

Doelen maken het mogelijk het gesprek te evalueren.

Kost niet teveel tijd

Als de patiënt tijdens een eerste gesprek voldoende gelegenheid heeft gehad om zich te uiten, leidt dit tot minder misverstanden en daardoor tot minder lange consulten.

Stelt gerust

Als patiënten naar een hulpverlener gaan hebben ze twee doelen: onzekerheids- en angstreductie. Ze willen weten wat er aan de hand is en willen worden gerustgesteld.

De patiëntgerichte hulpverlener besteed veel aandacht aan het achterhalen van het perspectief van de patiënt. Deze kennis stelt de hulpverlener in staat de hulpvraag van de patiënt effectief (want gericht) te beantwoorden.

Flexibel

De wensen die de patiënt heeft van de communicatie met de hulpverlener hangt samen met de hulpvraag en individuele kenmerken van de patiënt. Zodoende moet de hulpverlener schakelen tussen communicatiestijlen.

Wat wil de patiënt

Er zijn drie centrale vragen die een patiënt heeft: 1) Wat is er met mij aan de hand? Een cognitieve vraag 2) Is dit iets om mij zorgen over te maken? Een affectieve vraag 3) Word ik serieus genomen? Een affectieve vraag.

De patiënt wilt meestal genezen en verzorgd worden. Met een patiëntgerichte benadering wordt de patiënt in beide behoeften tegemoet gekomen. 1) Met de biomedische (ziektegerichte en probleemoplossende) communicatiestijl komt de hulpverlener tegemoet aan de cognitieve behoefte 2) Met herstelondersteunend gedrag komt de hulpverlener tegemoet aan de affectieve behoeften.

Psychiatrische patiënten willen betrokken worden bij het nemen van beslissingen.

Patiëntgericht communiceren, wat levert het op?

Tevredenheid

Patiënten zijn meer tevreden als de hulpverlener aandacht heeft voor hun gezichtspunten, hun mogelijkheden geeft hun zorgen en emoties te uiten en open vragen stelt. Psychiatrische patiënten willen de mogelijkheid mee te beslissen.

Gezondheidseffecten

Het effect van een behandeling wordt gedeeltelijk bepaald door aspecifieke factoren. Het helpt als, de patiënt positieve verwachtingen, hoop, en vertrouwen in de uitkomst heeft., de patiënt grip ervaart op de situatie en de hulpverlener optimistisch is over de uitkomst van de behandeling. Hiermee wordt het placebo-effect vergroot.

Therapietrouw

Gezamenlijke besluitvorming en het gebruik van keuzehulpen lijken bij psychiatrische patiënten de belangstelling voor therapie te vergroten.

De ontwikkeling van patiëntgerichte communicatie

Patiëntgerichte zorg zijn alle acties die het herstel van de patiënt ondersteunen.

Maatschappelijke ontwikkelingen

In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw heeft er een epidemologische verschuiving plaatsgevonden van besmettelijke, overdraagbare ziekten naar meer chronische degeneratieve aandoeningen. De aandacht verschuift zo van het lichaam naar het leven van de patiënt.

Patiënten hebben steeds meer toegang tot informatie. Dit kan leiden tot meer autonomie, een actievere deelname aan consult en een meer gelijkwaardige relatie met de hulpverlener.

De Wet op de geneeksundige behandelingsovereenkomst (WGBO) is ingevoerd om de betrokkenheid van patiënten bij de besluitvorming te stimuleren op basis van informed consent. Artsen hebben informatieplicht.

 

Image

Access: 
Public

Image

Join WorldSupporter!
Check more of topic:
This content is used in:

Klinische gespreksvoering

Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:
Institutions, jobs and organizations:
Activity abroad, study field of working area:
This content is also used in .....

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: SanneA
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
5588