Wat omvat het internationaal privaatrecht? - Chapter 1

Wat is het ipr?

Wat is het doel van ipr?

Het privaatrecht van elk land is verschillend. Tegelijkertijd hebben veel rechtsfeiten en rechtshandelingen een grensoverschrijdend karakter. Zo kunnen de betrokken personen wat betreft nationaliteit of woonplaats aan verschillende landen gebonden zijn, of kunnen de handelingen of feiten op het grondgebied van verschillende landen plaatsvinden. Het doel van het internationaal privaatrecht (ipr) is om in dergelijke gevallen, waarin internationale privaatrechtelijke verhoudingen hand in hand gaan met een samenloop van nationale rechtsstelsels, doelmatige en rechtvaardige regels te bieden aan de hand waarvan deze zaken kunnen worden behandeld.

Wat zijn de hoofdonderdelen van ipr?

Uit de samenloop van nationale rechtsstelsels bij internationale privaatrechtelijke rechtsverhoudingen kunnen verschillende soorten problemen voortkomen. Stel dat een Nederlandse toerist bij een Duitse touroperator een safarivakantie in Zuid-Afrika boekt. De terreinwagen verongelukt op safari, de toerist loopt letsel op en vordert schadevergoeding van de touroperator. De touroperator weigert te betalen en wijst op de exoneratieclausule in de algemene voorwaarden. Het komt tot een zaak. De eerste vraag is: door welke rechter moet deze zaak behandeld worden, de Duitse, de Nederlandse of de Zuid-Afrikaanse? En welk rechtsstelsel is van toepassing op de vraag of de vordering van de toerist toegewezen moet worden? Ten slotte rijst de vraag of een vonnis verkregen bij bijvoorbeeld de Zuid-Afrikaanse rechter ook in Duitsland ten uitvoer kan worden gelegd. Dit voorbeeld toont de drie hoofdonderdelen van het ipr, respectievelijk: 1. Het internationale bevoegdheidsrecht; 2. Het conflictenrecht; 3. Het recht inzake de erkenning en tenuitvoerlegging van buitenlandse rechterlijke beslissingen. Onderdelen 1 en 3 duidt men ook wel aan als het formele ipr, terwijl onderdeel 2 geldt als het materiële ipr. Soms onderscheidt men nog een vierde hoofdonderdeel, namelijk internationale rechtshulp.

Welke rechtsgebieden grenzen aan ipr?

Verschillende landen hebben verschillende opvattingen over welke rechtsgebieden onder het ipr vallen. Volgens het Nederlandse perspectief vallen de volgende rechtsgebieden niet onder het ipr: de privaatrechtelijke rechtsvergelijking (onderzoek naar buitenlandse stelsels van privaatrecht), het privaatrechtelijke vreemdelingenrecht (de privaatrechtelijke rechtspositie van vreemdelingen), het eenvormig privaatrecht (het middels verdragen internationaal geünificeerd materieel privaatrecht) en het interpersoneel of interregionaal privaatrecht (betreft rechtsvragen op gebied van bevoegdheid, toepasselijk recht en uitvoering van vonnissen die opkomen in een staat met een meervoudig rechtsstelsel; zoals de VS, maar ook het Koninkrijk der Nederlanden, wat bestaat uit Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Nederland).

Is het ipr internationaal recht?

Ipr is in zekere zin nationaal recht, aangezien elk land zijn eigen regels van ipr heeft. Er bestaan geen volkenrechtelijke regels die aangeven wanneer