Hoorcollege week 2 materieel strafrecht

Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?

Causaliteit:

Causaliteit is van belang bij materiele en door gevolg gekwalificeerde delicten. 

Er zijn verschillende theorieën omtrent het leerstuk causaliteit ontstaan. De wetgever wilde de invulling van dit leerstuk overlaten aan de rechter en heeft het daarom niet in de wet vastgelegd. Het is in handen van de rechter om te bepalen of er wel of niet sprake is van een causaal verband in een specifiek geval. 

Verschillende theorieën: 

Conditio sine qua non: de gedraging is een onmisbare schakel geweest voor het intreden van het gevolg. 
Als je die gedraging wegdenkt, lijdt dat er dan toe dat het gevolg ook wegvalt?

Deze theorie is niet bruikbaar, omdat het niet alles dekt. Bezwaren zijn dat deze theorie te breed (je kan oneindig terug redeneren) en te eng (er kan ook te weinig onder vallen) is. 

Causa proxima: gaat opzoek naar de schakel in de causale keten die het dichtst bij het gevolg zit. De strafrechtelijke oorzaak zit het dichtst bij het gevolg. Het bezwaar bij deze theorie is dat het te strikt is. 

Relevantietheorie: dit is een vage theorie die niet bruikbaar is in de praktijk.  De oorzaak van een bepaalde theorie is wat de wetgever erover heeft bedacht. 

Adequatietheorie: de voorzienbaarheid staat hier centraal. Gelet op de aard van de gedraging van de verdachte moet worden gekeken hoe voorzienbaar het gevolg was. Hoe adequaat is de gedraging voor het ingetreden gevolg? 

Redelijke toerekening: dit is de heersende leer. Het is een open maatstaf waarin oudere theorieën van belang kunnen zijn (vooral de conditio sine qua non en de adequatietheorie).  Relevante factoren bij de beoordeling zijn: de aard van het gedrag van de verdachte, aard en strekking van het delict, ernst van het letsel van het slachtoffer, of er sprake was van opzet, tijdsverloop/complexiteit causale keten (arrest dwarslaesie, bloedvergiftiging en Groningse Hiv-zaak). 

Wederrechtelijkheid:

Wederrechtelijkheid is een voorwaarde voor strafbaarheid. Het is een element die wordt verondersteld aanwezig te zijn. In sommige gevallen is wederrechtelijkheid een bestanddeel. De wetgever heeft de wederrechtelijkheid als bestanddeel opgenomen om de reikwijdte van de delictsomschrijving in te perken. Wederrechtelijkheid als bestanddeel kan 2 betekenissen hebben. Volgens de Hoge Raad betekent wederrechtelijkheid in strijd met het objectieve recht. In de tweede betekenis gaat het om facetwederrechtelijkheid. Wederrechtelijkheid heeft dan een specifieke betekenis die afhankelijk is van de strekking van de delictsomschrijving (zie kennisclip).

Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur? 

Er worden geen onderwerpen besproken die niet worden behandeld in de literatuur. De verschillende theorieën die zijn besproken in het hoorcollege komen aan bod in de aanvullende literatuur.

Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?

Er worden geen recente ontwikkelingen besproken.

Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?

Er worden geen opmerkingen gemaakt met betrekking tot het tentamen.

Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?

Er worden geen vragen behandeld die gesteld zouden kunnen worden op het tentamen.