Deze samenvatting is gebaseerd op het studiejaar 2013-2014.

1. Vormen van altruïsme bij kinderen en chimpansees

Warneken, F., & Tomasello, M. (2009). Varieties of altruism in children and chimpanzees. Trends in Cognitive Sciences, 13(9), 397-402.

Recente studies suggereren dat jonge kinderen al zeer vroeg in de ontwikkeling een biologische predispositie hebben om anderen te helpen hun doelen te bereiken, om middelen te delen en om anderen te informeren over behulpzame dingen. Chimpansees lijken alleen op mensen in het helpen van anderen om hun doelen te bereiken.

Er is een eeuwenoud debat waarin onderzoekers zich afvragen of mensen van nature altruïstisch zijn, of dat mensen van nature egoïstisch zijn en altruïsme hebben aangeleerd. In de afgelopen decennia is er regelmatig onderzoek geweest naar het empathisch vermogen (het troosten van mensen met emotionele stress) bij jonge kinderen. Ook is er veel onderzoek geweest naar het moreel redeneren van wat oudere kinderen. De laatste jaren is er meer onderzoek gekomen wat ons helpt te begrijpen waar het menselijk altruïsme ontstaat. Een belangrijk punt hierbij is dat altruïsme geen homogene trek is, maar gezien moet worden als een dimensie: het ene organisme laat meer altruïstisch gedrag zien dan het andere organisme. Drie belangrijke en veel onderzochte domeinen zijn het helpen van anderen......read more

1. De wijze waarop pedagogisch onderzoek wordt ingericht

Kenmerken van empirisch-analytisch onderzoek:

• Empirisch: dwingt de opvoedkundigen hun ideeën over opvoedingsprocessen voortdurend te toetsen.

• Analytisch: stapsgewijs.

• Op systematische wijze verschillende pedagogische handelingen, methoden, ingrepen, therapieën uitproberen en kijken of er van verschillende pedagogische effecten sprake is.

• Onderzoeksmethoden: veldexperiment, survey-onderzoek, laboratorium-experiment, observatieonderzoek, archiefonderzoek en fysiologische studies.

Pedagogiek beschrijft relevante waarden en normen, maar schrijft niet voor. Pedagogiek streeft de optimale ontwikkelingsmogelijkheden na voor kinderen. Het belang van het kind staat voorop.

Verdrag van de Rechten voor het kind:

1. Kind is onder de 18 jaar.

2. De rechten gelden ieder kind. Er zijn passende maatregelen om te waarborgen dat het kind wordt beschermd.

3. Belang van het kind is de eerste overweging. Het kind moet verzekerd zijn van bescherming, rekening houdend met rechten en plichten van de ouders. Instellingen die kinderen beschermen moeten voldoen aan vastgestelde normen.

4. Staten die partij zijn moeten hun uiterste best doen om het verdrag te verwezenlijken.

5. Dit moeten de Staten die partij zijn doen samen met de voogden.

6. Een kind heeft inherent recht op leven. De ontwikkeling en het overleven van het kind moet in de ruimst mogelijke mate gewaarborgd zijn.

De opvoeding en de ontwikkeling van kinderen kunnen vanuit diverse disciplines onderzocht worden. De grenzen tussen psychologie en pedagogiek:

• Pedagogiek: op welke wijze kan het functioneren en de ontwikkeling van het kind door en in opvoeding en onderwijs verbeterd en geoptimaliseerd worden?

• Psychologie: onder Amerikaanse invloed.

• Pedagogiek: onder Duitse invloed (empirische wending).

• Leidse leerstoel voor pedagogiek in 1918 voor R. Casimir.

• In de jaren ’70 zijn pedagogiek en psychologie naar elkaar toegegroeid: pedagogiek ging zich richten op empirisch onderzoek, de

......read more