Hoofdstuk 1
Wetenschap als sociaal construct: laten zien hoe je tot een conclusie bent gekomen. Dmv
bvb samenwerking, lezingen, conferentie toespraken, debatten, seminars, tijdschriften
→ Henry Oldenburg publiceerde eerste journal, Philosophical Transactions nieuw 
tijdperk
Verloop van wetenschappelijk onderzoek:
● Lezen van wetenschappelijk relevant materiaal
● Opstellen van onderzoeksvraag, idee, theorie, hypothesis, experiment etc
● Aanvraag financiering voor apparatuur, materialen, werving deelnemers
● Dataverzameling en data-analyse
● Vorming van wetenschappelijk artikel
Opbouw van een wetenschappelijk paper
● Abstract: samenvatting van ongeveer 150 woorden van de hele studie en resultaten
● Inleiding: korte samenvatting van bekende informatie en relevantie
● Methodesectie: gedetailleerde uitwerking van uitvoering van experiment
● Resultatensectie: documentatie van cijfers, tabellen, grafieken, statische analyses
● Discussie: doordachte, geïnformeerde overwegingen over betekenis van resultaten
→ desk rejection: paper wordt door tijdschrift afgewezen omdat het niet voldoet aan de 
kwaliteit, interesse of dat het niet passend is bij het tijdschrift
→ peer review: vorm van intercollegiale toetsing om kwaliteit te verbeteren, verifiëren of te 
controleren. Na succesvol peer review wordt een wetenschappelijke paper gepubliceerd.
Mertonian norms (Robert Merton): goede ambities waarnaar gestreven moet worden
● Communism: gezamenlijk eigenschap van wetenschappelijke goederen 
(intellectueel eigendom) om collectieve samenwerking te bevorderen.
● Universalism: wetenschappelijke validiteit is onafhankelijk van de sociaal-politieke 
status en persoonlijke attributen van de deelnemers.
● Disinterestedness: gehandelt in het voordeel van gemeenschappelijke 
wetenschapelijke onderneming en niet persoonlijk gewin van individuen
● Organized skepticism: kritische beoordeling van wetenschappelijke claims en 
openlijke discussie van onderzoeksresultaten en methoden. 

Hoofdstuk 2
Replicatie Crisis: voortdurende methodologische crisis waarin is vastgesteld dat veel 
wetenschappelijke studies moeilijk/onmogelijk te repliceren/reproduceren zijn
vb priming studies, gevangenisexperiment (Zimbardo), Diederik Stapel
→ Veel in psychologie doordat we ongrijpbare dingen proberen vast te leggen
→ in de medische wereld was een probleem met onvoldoende specifieke details
● Repliceerbaarheid: opnieuw uitvoeren door onafhankelijke onderzoekers, verificatie
● Reproduceerbaarheid: heranalyseren van oorspronkelijke data door onafhankelijke 
onderzoekers. Heruitvoering van data-analyse met dezelfde data
medical reversal: nieuwe onderzoeken halen de uitkomsten van oude onderzoeken 
onderuit
Cochrane Collaboration: gerenommeerde instelling die systematisch de kwaliteit van 
medische behandelingen beoordeelt. Voor 45% is onvoldoende bewijs van effectiviteit

Hoofdstuk 3

Onderzoekers die fraude hebben gepleegd
● Paolo Macchiarini: onethische uitvoering van experimentele operaties. Bijna alle 
patiënte overleden na synthetishce luchtpijptransplantaties
● William Summerlin: wetenschappelijke fraude. Kleurde een stukje witte vacht zwart 
van een muis en claimde dat dit een geslaagde huidtransplantatie was
● Woo-Suk Hwang: manipulatie en opzettelijk foute etikettering van foto’s over 
stamcelonderzoek voor klonen van mensen
● Haruko Obokata: bewerking van illustraties over ontwikkeling van STAP-cellen
● Diederik Stapel: manipulatie/zelf verzinnen van gegevens en verzinnen van 
volledige experimenten
● Andrew Wakefield: vervalsing van medische gegevens over verband tussen BMRvaccin en autisme bij kinderen
● Lawrence Sanna, Dirk Smeesters:

hoofdstuk 1

ontwikkelingspsychologie: beschrijving en identificeren van veranderingen in de manier waarop mensen denken en zich gedragen tijdens de ontwikkeling

nature vs nurture  psychologische ontwikkeling
nativism (nature): wordt voornamelijk bepaald door erfelijke factoren
empiricism (nurture): wordt voornamelijk bepaald door omgevingsfactoren
→ interactie is actief, dynamisch proces waarin het kind een actieve, essentiële rol speelt

patronen in ontwikkeling
continuous development: doorlopend proces waarbij elken nieuwe gebeurtenis voortbouwt op eerdere ervaringen. Vaardigheden veranderen op geleidelijke manier
discontinuous development: veranderen gebeuren plotseling en resulteren in kwalitatief verschillende stadia van ontwikkeling

kritische periode: leeftijdsfase waarbinnen bepaalde ervaringen nodig zijn voor verloop
sensitieve periode: leeftijdsfase waarbinnen specifieke ervaringen optimaal voor verloop

invloed van ontwikkeling op andere domeinen
domein-algemene ontwikkeling: heeft invloed op veel verschillende vaardigheden
domein-specifieke ontwikkeling: ontwikkeling gebeurt onafhankelijk van elkaar en heeft weinig invloed op vaardigheden in andere domeinen

levels of explanation: verschillende niveaus waarop ontwikkeling beschreven kan worden

perspectieven op ontwikkeling
culturele: verschillende omgeving en zo verschillende ervaringen zijn van invloed
biologische: manier waarop de hersenen en neuronen zich gedragen en ontwikkelen is van invloed op ons gedrag, sociale relaties en cognitieve vaardigheden
ecologische: de relaties tussen verschillende systemen
levensperiode: ontwikkeling is een proces dat het gehele leven doorloopt.      age cohort effect: effect van historische factoren op de ontwikkeling

chronosysteem (Urie Bronfenbrenner, ecologisch perspectief)
microsysteem: omgeving waarin kind leeft en contact heeft met mensen, instituten
mesosysteem: onderlinge relaties van de componenten binnen het microsysteem
exosysteem: indirecte omgevingen die van invloed zijn op de ontwikkeling
macrosysteem: ideologische, institutionele patronen van een bepaalde (sub) cultuur

hoofdstuk 2

behaviorisme: veranderingen in het gedrag zijn veroorzaakt door ervaringen
klassieke conditionering (pavlov): twee stimuli komen herhaaldelijk tegelijk voor
operant conditionering (thorndike, skinner): reactie/consequentie op specifieke stimuli

maturatie theorie: manier waarop de vaardigheden van kinderen zich ontwikkelen hangt grotendeels af van de genen. Ontwikkelen vindt plaats volgens biological timetables 

psychodynamische benadering (Freud): persoonlijkheid bestaat uit drie componenten die veranderen tijdens de ontwikkelingen. Ontwikkeling vindt plaats volgens discrete stadia

drie componenten psychodynamische benadering
id: persoonlijke instinctieve drijfveer. Werkt volgens pleasure principle
ego: rationele, realistische aspect. controleert id. Bevredigen van behoeftes door middel van sociaal aangepast gedrag
superego: bewustzijn geïnternaliseerde ouderlijke, maatschappelijke waarden rollen

vijf fases voor de ontwikkeling van de persoonlijkheid. psychodynamische benadering
Orale: focus ligt op aangename activiteiten (bvb eten)
Anale: aanleren om bevredigen van behoeftes uit te stellen (vb wc gebruik)
Fallische: nieuwsgierigheid naar seksualiteit, anatomie van geslacht
Latentie: tijdelijke wegzakking van seksuele drift, vermijding relaties ander geslacht
Genitale: seksuele verlangen

psychosociale theorie (Erikson): ontwikkeling bestaat uit een serie van 8 fases. Elke fases heeft persoonlijke, sociale taken die het individu moet volbrengen

ethologische theorie: gedrag moet gezien en begrepen worden in de context waarin het zich voordoet. Gedrag heeft een waarde voor overleving. Kinderen leren ook door contact met de omgeving en is dus niet alleen biologische opmaak. 

social learning theory (Bandura): vier cognitieve processen voor observationeel

biologische psychologie: probeert een link te leggen tussen de opbouw van de hersenen en het gedrag dat een organisme vertoont. studie van fysiologische, evolutionaire en ontwikkelingsmechanismen van gedrag en ontdekking
 
dorsale gezichtspunt: Een aangezicht van de hersenen van bovenaf
ventrale gezichtspunt: Een aangezicht van de hersenen van onderaf
 
4 soorten biologische verklaringen voor gedrag:
ontogenetische verklaring: geeft een beschrijving van hoe gedrag of een hersenstructuur zich ontwikkelt binnen een organisme. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de invloed van genen, voeding, ervaringen en interacties hiertussen
fysiologische verklaring: legt een verband tussen de fysiologische toestand van de hersenen, andere organen en het gedrag
functionele verklaring: probeert te achterhalen waarom gedrag of een hersenstructuur zich op een bepaalde manier ontwikkeld heeft. 
evolutionaire verklaring: relateert gedrag of een hersenstructuur aan de evolutionaire geschiedenis van een soort.
 
Genetische drift: proces waarbij in een kleine populatie een gen zich ‘per ongeluk’ doorgeeft via voortplanting, en waardoor op den duur een hele groep mensen of een bevolkingsgroep een afwijkend (positief, negatief of neutraal) gen heeft.
 
redenen waarom proefdieren worden gebruikt
Mens is wil meer te weten, is nieuwsgierig(eigenbelang)
Onderliggende mechanismen zijn vergelijkbaar, makkelijker te bestuderen
Kennis over dieren werkt verhelderend met betrekking tot de menselijke evolutie
Juridische of ethische beperkingen voorkomen bepaalde vormen van onderzoek 
op mensen.
 
abolitionisten: fel tegen het gebruik van proefdieren
minimalisten: onderzoek op dieren is soms wel nodig, maar zo min mogelijk
 
de drie R’s
Reductie (reduction) van het aantal dieren dat gebruikt wordt;
Vervanging (replacement) van dieren door computermodellen of andere dierenvervangers;
Welgemanierdheid (refinement) zodat pijn en oncomfortabele situaties vermeden kunnen worden.
 
nature: aangeboren
nurture: gevormd door ervaring
 
empirisme: stelt dat kennis een resultaat is van ervaringen. 
stromingen binnen de psychologie
Structuralisme: de geest kan worden opgebroken in de kleinste elementen van mentale ervaringen. (Wilhelm Wundt en Titchener)
Gestalt Psychologie: Gestalt betekent geheel. Het opbreken van de gehele perceptie in bouwblokken leidt tot het verlies van belangrijke psychologische informatie
Functionalisme: Waarom werkt gedrag en mentale processen op een bepaalde manier? de waarde van een activiteit hangt af van de gevolgen ervan. Als het de kans op overleving vergroot wordt het herhaald (William James)
Klinische Psychologie: Combinatie van verklaren van abnormaal gedrag (stoornissen) aan de hand van levenservaringen, fysieke oorzaken, medische behandelingen
Freud: ontwikkelde de psychodynamische theorie en de technieken van psychoanalyse voor het behandelen van mentale stoornissen
Humanistische Psychologie: mensen worden goed geboren en zijn gemotiveerd om zichzelf te verbeteren
Behaviorisme: richt zich op observeerbaar, meetbaar gedrag. Klassieke conditionering (Pavlov): een geleerde associatie wordt gebruikt om te anticiperen op belangrijke toekomstige gebeurtenissen. Law of effect (Thornton): gedragingen met plezierige uitkomsten in de toekomst vaker voor zullen komen, terwijl gedragingen met onplezierige uitkomsten minder vaak zullen voorkomen. Skinner: gedachten en gevoelens zijn gedragingen die