Deel 2: Psychologische basisbehoeften

Wat zijn psychologische basisbehoeften? Maslow’s hierarchy of needs -> Eerst aan fysiologische behoeften, veiligheid voldoen, daarna aan de 3 psychologische basisbehoeften voldoen: love and beloning, esteem needs en tot slot zelf actualisatie.

Bevrediging van deze 3 psychologische behoeften leidt tot: actieve betrokkenheid, well-being, vitaliteit en energie.
Kopie plaatje slide!

Chen et al. = vragenlijst onderzoek in het kader van self-determination theorie naar psychopathologie. Ze hebben in verschillende landen basisbehoeften in kaart gebracht en in hoeverre deze bevredigt of juist gefrustreerd word. Frustratie of juist bevrediging score was een grote voorspeller voor lifesatisfaction bij die groep!!!

Schema therapie is gericht op het identificeren en het veranderen van vastzittende hardnekkige patronen. Binnen deze theorie zijn verschillende basis behoeften te identificeren:

1. Veiligheid
2. Verbondenheid
3. Zelfwaardering
4. Autonomie
5. Zelfexpressie
6. Realistische grenzen.

Emotionele basisbehoeften binnen de schematherapie

• Een veilige band met andere mensen
• Onafhankelijkheid en zelfstandigheid
• Vrijheid
• Spontaniteit, spel en plezier
• Realistische grenzen

Binnen de schematherapie ga je op zoek naar de oorzaak van deze hardnekkige patronen. Je moet wel goed weten hoe de mens in elkaar zit. Je hebt een starterspakket van je ouders (al een beetje bepaald hoe jij als mens in elkaar zit, temperament en karaktertrekken, stabiliteit). Dan heb je verschillende coping stijlen. Vroege interactie is dus essentieel voor de blauwdruk van hoe we naar de wereld kijken/ schema’s. Schema ontstaat wanneer basisbehoefte herhaald geschonden is, pesten bijvoorbeeld.

Vaak gaat er bij de schending van 1 basisbehoefte, schending van meerdere mee.

Schema’s:

• Verlating
• Wantrouwen
• Minderwaardigheid
• Afhankelijkheid
• Sociale isolatie

Modi = emotionele toestanden die de verschillende manier waarop iemand zichzelf en anderen ziet op een moment weergeeft.

• Kwetsbare kindmodus
• Boze kindmodus
• Kritische oudermodus

Vanuit schematherapie is er een manier gevonden om met zo’n schema om te gaan.

Wat is het probleem met dysfunctionele schema’s?

• Overweldigende emoties
• Schade aan zichzelf en anderen
• Staat bevrediging van basisbehoeften in de weg
• Stevig verankerde ….

Therapeutische relatie staat centraal = verbondenheid met persoon en overeenstemming over taken en doelen

Technieken binnen schema therapie -> visualisatie technieken of rollenspellen. Meneer stoelen techniek (exponentionele )