Het seksueel welzijn van vrouwen die seksueel misbruik hebben ervaren

Inleiding

Seksueel misbruik in de kindertijd wordt geassocieerd met een verscheidenheid aan negatieve korte- en langetermijneffecten zoals: depressie, angst, woede, slecht gevoel van eigenwaarde, drugsmisbruik, eetstoornissen en opnieuw seksueel slachtoffer worden. Er is relatief weinig onderzoek gedaan naar het seksuele welzijn van vrouwen die in de kindertijd seksueel misbruikt zijn. Veel onderzoekers zijn geneigd om zich te concentreren op de negatieve gevolgen in plaats van op de vermindering van positieve indicatoren. Sommige vrouwen ervaren wellicht geen seksuele problemen ten gevolge van het seksuele misbruik. Echter, zouden zij wel een afname van de positieve aspecten van hun seksuele functioneren (bijv. Seksuele tevredenheid, seksuele beloningen of seksueel zelfbeeld) kunnen ervaren.

Verklaringen langetermijneffecten seksueel misbruik in de kindertijd

Conditioneringsmodel

De gevolgen van seksueel misbruik kunnen worden uitgelegd met het conditioneringsmodel. In dit model wordt er gedacht dat de koppeling van negatieve cognitieve, emotionele en lichamelijke reacties met het seksueel misbruik wordt geconditioneerd. Na een verloop van tijd kunnen deze negatieve reacties worden veroorzaakt door een breed scala aan stimuli en leiden tot een reeks van gedragingen die gericht zijn op het vermijden van pijnlijke gedachten, gevoelens en herinneringen.

Traumagenic dynamics model

Dit model wordt vooral gebruikt om te begrijpen hoe seksueel misbruik kan bijdragen aan latere seksuele problemen. Traumatische seksualisering wordt in dit model gedefinieerd als: ‘een proces waarin de seksualiteit van een kind, zowel seksuele gevoelens als seksuele houdingen, wordt vormgegeven in een ongepast ontwikkelingsgebied en op een interpersoonlijke disfunctionele wijze als gevolg van seksueel misbruik’. Hierbij zal ernstiger seksueel misbruik leiden tot een grotere traumatische seksualisering en een grotere impact hebben op het seksueel functioneren.

Seksueel misbruik in de kindertijd en het seksuele welzijn van vrouwen

Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die vroeger seksueel misbruikt zijn, vaker dan vrouwen die niet seksueel misbruikt zijn, een ongezonde of onaangepaste seksuele praktijken hebben, minder vaak seks hebben en meer ervaring hebben met seksuele problemen en disfuncties. In dit onderzoek is de associatie tussen seksueel misbruik in de kindertijd en een reeks van positieve en negatieve aspecten van seksueel functioneren van vrouwen onderzocht. Hierbij werd er gebruik gemaakt van drie typen cognitieve- en emotionele seksuele beoordelingen.

• Diverse seksuele stimuli van vrouwen (erotofobie-erotophilia)
• Beoordeling seksuele zelfbeeld
• Beoordeling seksuele ervaringen

Erotofobie-erotophilia

Seksueel misbruik in de kindertijd leidt tot een grotere erotofobie, meer negatieve seksuele zelf-schema’s en een lagere seksuele eigenwaarde. Dit kan ertoe leiden dat sommige vrouwen seks vermijden vanwege negatieve associaties. Personen met erotofobie hebben vaak negatieve emotionele reacties en evaluaties op de verscheidenheid van seksuele simili en gedragingen. Deze individuen houden zich minder bezig met erotisch gedrag, hebben minder heteroseksuele ervaringen gehad, hebben minder kans op het verwerven en het gebruik van anticonceptie en hebben een negatievere houding ten opzichte van hun seksualiteit dan mensen met eterotophilia.

Beoordeling seksuele zelfbeeld en seksueel gevoel van eigenwaarde

Hierbij wordt seksuele zelfbeeld gedefinieerd als ‘cognitieve representaties (of gedachten) over de seksuele aspecten van het zelf’. Personen met negatieve seksuele zelfschema’s hebben de neiging om zichzelf als seksueel conservatief, geremd en onzeker te zien. Een seksueel zelfbeeld bestaat uit vijf verschillende dimensies: ervaringen, evaluatie, aantrekkelijkheid, controle, moreel oordeel en aanpassingsvermogen. In voorgaand onderzoek hadden seksueel misbruikte vrouwen een lagere seksueel zelfbeeld op de dimensies: moreel oordeel en controle.

Een seksueel gevoel van eigenwaarde wordt gedefinieerd als de emotionele reacties van een vrouw op haar subjectieve beoordeling van haar seksuele gedachten, gevoelens en gedragingen.

Beoordeling seksuele ervaringen

Sommige studies hebben aangetoond dat lagere seksuele bevrediging voorkomt bij vrouwen die seksueel misbruikt zijn in de kindertijd. Hogere opbrengsten en lagere kosten in de seksuele relatie wordt in verband gebracht met een groter seksuele bevrediging. Er is nog weinig onderzoek gedaan of vrouwen met een geschiedenis van seksueel misbruik lagere seksuele beloningen en hogere seksuele kosten ervaren.

Hypothesen

De relatie tussen seksueel misbruik in de kindertijd en de verschillende aspecten van het seksueel welzijn van vrouwen, is in deze studie onderzocht. Als eerst is er voorspeld dat vrouwen die seksueel misbruik hebben meegemaakt waarbij een poging gedaan is tot seksuele penetratie, slechter seksueel zouden functioneren dan vrouwen die seksueel misbruik hebben meegemaakt, maar enkel seksueel gestreeld zijn. Als tweede is er voorspeld dat niet misbruikte vrouwen sowieso beter seksueel zouden functioneren. Tot slot is er voorspeld dat de cognitieve- en emotionele seksuele beoordelingen van vrouwen, de relatie tussen seksueel misbruik en het seksueel functioneren zou bemiddelen.

Methode

De steekproef bestond uiteindelijk uit 224 participanten die verkregen waren via psychologie lessen aan de Universiteit van Canada. De deelnemers varieerde in leeftijd tussen de 17 en 48 jaar en waren bijna allemaal geboren in Canada. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers toen ze voor het eerst gingen daten was 14,6. Men was gemiddeld 16,5 toen zij voor het eerst seks hadden en hadden een gemiddeld aantal sekspartners van 4,8. De deelnemers ontvingen extra studiepunten voor hun deelname aan het onderzoek. Binnen het onderzoek is er een enorm scala aan instrumenten gebruikt om de verschillende aspecten binnen het onderzoek te onderzoeken.

Resultaten

Uiteindelijk is er in de steekproef een verdeling gemaakt van drie groepen: ‘geen ervaring met seksueel misbruik’, ‘seksueel aangeraakt’ en ‘seksueel misbruik met penetratie’.   

Opnieuw seksueel slachtoffer

Vrouwen die seksueel misbruikt waren met penetratie waren significant vaker opnieuw slachtoffer van seksueel misbruik in de volwassentijd dan vrouwen uit de andere twee groepen.

Ervaringen van seksueel geweld en seksueel functioneren van de vrouw

Bij vrouwen die seksueel misbruikt waren met penetratie, is het significant waarschijnlijker dat zij vaker oppervlakkige seks zouden hebben en een hogere waarde van seksuele kosten rapporteren dan de andere twee groepen. De groep ‘seksueel aangeraakt’ en ‘seksueel misbruik met penetratie’ hielden zich vaker bezig met onbeschermde seks. Als laatst was het meer waarschijnlijk dat vrouwen uit de groep ‘seksueel misbruik met penetratie’ met opzet zich onthielden van seksuele activiteiten en dat zij minder seksuele beloningen rapporteren dan de groep ‘geen ervaring seksueel misbruik’.

Seksueel misbruik en cognitieve- en emotionele seksuele beoordelingen van vrouwen

Vrouwen die seksueel misbruikt zijn met penetratie hadden significant een lager seksueel zelfbeeld dan de andere twee groepen. Tegen de verwachtingen in heeft de groep met vrouwen die seksueel misbruikt zijn met penetratie waren, vaker erotophilic en hadden een positiever seksueel zelfschema dan de andere twee groepen.

De unieke rol van kindermishandeling in het seksueel functioneren van de vrouw

Vrouwen die rapporteerde dat zij emotionele mishandeling hadden meegemaakt, hadden een groter risico om seksueel misbruik te ervaren en deden vrijwillig afstand van seksuele activiteiten. Tevens rapporteerden zij ook meer seksuele problemen, lagere seksuele beloningen, hogere seksuele kosten, een lager seksuele eigenwaarde en minder seksuele bevrediging. Vrouwen die rapporteerde fysiek te zijn misbruikt, hadden meer kans dat zij zich bezighielden met oppervlakkige seks, onbeschermde seks en meldde een lager seksueel zelfvertrouwen.

De mediërende rol van cognitieve- en emotionele beoordelingen van vrouwen

De seksuele eigenwaarde van vrouwen die seksueel misbruikt waren, was significant geassocieerd met oppervlakkige seks, seksuele intrekking en het niveau van de ervaarde seksuele kosten.

Discussie

Zoals voorspeld hebben de vrouwen uit de groep die seksueel misbruikt zijn met penetratie, een lager seksueel zelfvertrouwen dan de andere twee groepen. Verder is er gebleken dat vrouwen die seksueel misbruik ervaren hebben, minder comfortabel zijn met hun seksuele gedrag en zij zien zichzelf minder fysiek- en seksueel aantrekkelijk dan vrouwen die geen ervaring hebben gehad met seksueel misbruik. Echter, in tegenstelling tot de voorspellingen, hebben vrouwen die seksueel misbruikt zijn meer erotophilic en rapporteerden zij meer positieve seksuele zelfschema’s.

Beperkingen onderzoek

Ten eerste zijn de vrouwen die nog geen geslachtsgemeenschap hadden gehad, verwijderd uit de steekproef wegens grote hoeveelheid ontbrekende gegevens. Hoewel zij jonger waren, minder ervaren en nog niet getrouwd waren/samenwoonden, hoeft dat niet te betekenen dat hun kans om seksueel misbruik te hebben ervaren minder is. Ten tweede bestond de steekproef grotendeels uit heteroseksuele studenten. Ten derde werd er aan de vrouwen gevraagd of zij ooit een soa hadden opgelopen of onbedoeld zwanger waren geworden, om erachter te komen of zij aan onbeschermde seksuele activiteiten deden. Dit geeft een vertekend beeld, aangezien er andere redenen kunnen zijn om bijvoorbeeld onbedoeld zwanger te raken (scheuren condoom). Tot slot, zijn er vrouwen die meerdere soorten van kindermishandeling hebben ervaren in hun jeugd, maar die zijn niet onderscheiden. Het kan echter zo zijn dat bepaalde combinaties van misbruik meer specifieke uitkomsten hebben wat betreft hun seksueel functioneren.