Stationstoets Pathologie - Geneeskunde - VU (2013-2014)

Nieren

• Diabetes Mellitus

• Crescentic glomerulonefritis

• IgA Nefropathie

• Membraneuze glomerulonefritis

Maagdarm kanaal

• Intestinaal type adenocarcinoom oesophagus, biopt

• Intestinaal type adenocarcinoom oesophagus, resectie

• Lymfekliermetastase adenocarcinoom

• Plaveiselcelcarcinooom oesophagus

• Intestinaal maagcarcinoom

• Chronisch actieve gastritis met intestinale metaplasie

• Diffuus groeiend maagcarcinoom

• Tubulair adenoom van het colon

• Tubulair adenocarcinoom van het colon

Nieren

Diabetische nefropathie: nodulaire mesangiale sclerose (Kimmelstiel-Wilson laesies). De nodulaire mesangiale sclerose in de glomeruli is karakteristiek voor diabetische nefropathie: Kimmelstiel-Wilson laesies. Grote velden bindweefsel te zien als veel aankleuring in de tuft. Het heeft een nodulair, vezelig aspect.

Cresentic glomerulonefritis (ook wel rapidly progressive glomerulonefritis): het gele deel is de crescent. Verschillende aandoeningen kunnen crescentic glomerulonefritis veroorzaken. Er ontstaat door glomerulopathie necrose van de glomerulaire tuft, waardoor fibrine weglekt en dit prikkelt extracapillaire ‘proliferatie’ van pariëtaal epitheel, fibrine, soms leukocyten en kernpuin. Als tenminste 1/3^e van de glomerulus gevuld is met proliferaat, spreek je van crescent (halve maan). Deze kan later fibroseren. De glomerulus bevat een tuft, maar een deel van de ruimte van Bowman is gevuld (niet met bindweefsel).

IgA Nefropathie

Dit is een mesangiale aandoening met hematurie. Dit ontstaat idiopathisch of secundair. Op immunofluorescentie zie je veel mesangiale cellen. Lichtmicroscopisch zie je ook veel mesangiale cellen. De tuft is helemaal vol met cellen.

Membraneuze glomerulpathie

Er is een verdikt glomerulair basaalmembraan met een rafelige structuur. De immunofluorescentie aankleuring is granulair en ligt subepitheliaal. Hierbij verwacht je proteïnurie, omdat de podocytenfunctie verstoord wordt. Er ontstaat geen endotheel of glomerulair basaalmembraan schade. Er zijn vele oorzaken, bijvoorbeeld idiopathisch, SLE, syfilis. Je ziet dus dikke glomerulair basaalmembraan aankleuring.

membraneuze glomerulopathie PAS-kleuring.

Membraneuze glomerulopathie PAS-M (zilver) kleuring (glomerulair basaalmembraan kleurt zwart aan).

Verschillen tussen de glomeruli:

• Diabetes: de ruimte van Bowman is gewoon leeg, maar ter plaatse van het mesangium/in het midden zie je fibrose (dik, nodulair, vezelig).

• Crescentic glomerulonefritis: normaal(achtige) glomerulaire tuft, maar een deel van de ruimte van Bowman is gevuld met (dikke) cellen die soms ook in de tuft kunnen zitten. De cellen vormen een soort plaque.

• IgA nefropathie: een hele volle tuft en weinig ruimte van Bowman.

• Membraneuze glomerulonefritis: dik aankleurende glomerulaire basaalmembraam.

Maag-darm kanaal

Ter illustratie, dit biopt toont een normale slokdarm, maar het zal niet gevraagd worden op de STAT Pathologie. De buitenste rand is het normale plaveiselcelepitheel. Er is een strakke overgang tussen het epitheel en het onderliggende stroma (donkerblauwe rijen cellen).

Intestinaal type adenocarcinoom oesophagus, biopt

Er is geen plaveiselcelepitheel meer zichtbaar en in het stroma worden grillige buisstructuren gezien met een bekleding van onregelmatige cellen met grote donkere kernen.

Biopt slokdarm. Buisstructuur in een intestinaal type adenocarcinoom slokdarm. Een adenocarcinoom vormt buizen, een plaveiselcelcarcinoom groeit in compacte veldjes.

Intestinaal type adenocarcinoom oesophagus, resectie

Een resectie van een intestinaal type adenocarcinoom slokdarm. Het paarse gebied is de tumor. Er is ook infiltratie tussen de spieren. Je kan de verschillende lagen spieren herkennen.

Lymfkliermetastase adenocarcinoom

Je ziet hier een lymfekliermetastase van een intestinaal type adenocarcinoom. De paarse delen van de lymfeklier bestaan nog uit normale lymfocyten. De roze delen bestaan uit fibrose die ontstaan is door chemoradiotherapie. In de lymfeklier zijn tumorbuizen zichtbaar, die niet in de lymfeklier thuishoren.

Voor de STAT hoef je alleen ‘lymfekliermetastase adenocarcinoom’ te herkennen. Je hoeft geen onderscheid te kunnen maken tussen het intestinaal type adenocarcinoommetastase en het diffuse type adenocarcinoommetastase.

Uitvergroting van de tumorbuizen bij een intestinaal type adenoomcarcinoommetastase

Lymfekliermetastase van een diffuus type carcinoom

Plaveiselcelcarcinoom oesophagus

Je kan de verschillende wandlagen van de oesofagus herkennen. In de submucosa en muscularis propria ligt een tumorhaard met compacte celgroepen zonder buisvorming (rode cirkel). Dit is dus een plaveiselcelcarcinoom. De cellen hebben grote donkere kernen en er zijn mitosefiguren zichtbaar.

Compacte celgroepen zonder buisvorming.

Intestinaal maagcarcinoom

Dit is een biopt van een intestinaal maagcarcinoom. Het weefsel is niet meer te herkennen. Linksboven ligt een los stukje dat bestaat uit fibrineus materiaal en ontstekingscellen. Dat is de bodem van een ulcus. Het grotere stuk is spierweefsel met buisvorming kriskras door het weefsel heen. De buizen infiltreren. Omdat er buizen worden gevormd, gaat het om een adenocarcinoom.

Resectie intestinaal type adenocarcinoom van de maag. De tumor reikt van de mucosa (rechts) tot aan de serosa (links). De structuur van de maagwand is geheel verwoest. De tumor bestaat uit grillig gevormde buizen.

Resectie intestinaal type adenocarcinoom van de maag. De buizen groeien grillig en sommige buizen vertonen cribriforme groei: de buizen vormen meerdere lumina, het eruit als een zeef met meerdere gaten. Normale klierbuizen doen dat nooit.

Chronisch actieve gastritis met intestinale metaplasie

De maagmucosa is vervangen door de normale mucosa van de darm (intestinale metaplasie). Er liggen lymfocyten en plasmacellen tussen de klierbuizen (rode cirkel). Er horen geen ontstekingscellen aanwezig te zijn in de maag. Er zijn foci met darmslijmvlies (groene cirkel) De enterocyten zijn te herkennen aan de brushborder, er zijn slijmbekercellen (te herkennen aan de grote slijmvacuole, oranje cirkel) en de basaal gelegen Paneth cellen (met fel oranje (lijkt roze) cytoplasma, blauwe cirkel).

Diffuus groeiend maagcarcinoom

Er is een grote hoeveelheid losse cellen met een donkerpaarse/blauwe celkern. Er zijn geen tumorveldjes of buisvorming. De tumorcellen infiltreren overal tussen de normale cellen en spierbundels. De cellen infiltreren diffuus. Aan het oppervlak van de maagwand worden nog normale buisjes van de mucosa gezien. Hieronder is een uitvergroting waarop de diffusie verspreiding van de tumorcellen goed te zien is.

Tubulair adenoom van het colon

Resectie colonpoliep. Normaal epitheel vormt evenwijdige rechte buizen, licht van kleur vanwege de slijmbekercellen (rode cirkel) Het afwijkende epitheel is donker en vertoont grillige buizen. Er zijn veel minder slijmbekercellen. Het is een adenoom. Hieronder volgt een uitvergroting van het afwijkende epitheel.

Tubulair adenocarcinoom van het colon

Resectie colon tubulair adenocarcinoom na bestraling. Veel weefsel is vervangen door roze bindweefsel (litteken door bestraling). In de rode cirkel is nog tumorweefsel te zien.