Deel I Inleiding Massacommunicatie

Begin twintigste eeuw werd de term 'massacommunicatie' ingevoerd om het moderne fenomeen te beschrijven dat is ontstaan in een maatschappij van industrialisatie, democratie, migratie en verandering. Massacommunicatie houdt in het communiceren over grote afstanden van dezelfde informatie naar velen tegelijk en in korte tijd. Hieronder vallen kranten, tijdschriften, radio, televisie enzovoort. Internet valt wel onder massamedia (wijd toegankelijk), maar niet direct onder massacommunicatie. Massamedia bieden een politiek platform, publiciteit en een mogelijkheid mensen te informeren. Massamedia hebben ook een culturele en sociale invloed: zij helpen met het creëren van een sociale identiteit, geven een beeld van de werkelijkheid, en het gebruik van media geeft vorm aan het dagelijks leven. Hun invloedssfeer is in de laatste decennia enorm gegroeid en er bestaat een link met telecommunicatie, informatiesectoren en andere vormen van industrie. Bovendien hebben zij een economische waarde gekregen.

Er bestaan verschillende theorieën over massacommunicatie, maar zij delen enkele belangrijke begrippen, zoals 'maatschappij' (sociale banden, materiële zaken) en 'cultuur' (ideologisch, expressief, gewoonten), met de bijbehorende normen en waarden. Hierbij houdt theorie zich meer bezig met wat media zouden moeten doen dan met de vraag waarom zij iets doen. De vraag werpt zich op of er voor de nieuwe media nieuwe theorieën zouden moeten komen of niet.

Nationale media vormen zowel een economische industrie als een sociale instelling. Als zodanig zijn zij ondergeschikt zijn aan wetgeving en de vraag vanuit de samenleving. Media richten zich op het algemene belang, maar zijn niet verplicht tot bepaalde activiteiten. Er wordt ook onderzocht welke verwachtingen er bestaan (bij publiek, regering, toeschouwers) ten opzichte van de uitvoering hiervan. Door de globalisatie van media verandert er op dit gebied ook veel. In de productie en locatie van media spelen ook andere factoren een rol, namelijk vraag en aanbod enerzijds, en vereisten van massaproductie anderzijds. De inhoud van de media is onderhevig aan diverse invloeden, en toch is er een soort algemene standaard waarneembaar in bijvoorbeeld nieuwsberichten. Theorie probeert uit te leggen waarom dit zo is.

Het publiek ontvangt niet alleen deze media-inhoud, maar speelt zelf ook een rol bij de vormgeving ervan. Juist omdat media overal in het dagelijks.....read more

De massamedia hebben in de twintigste eeuw een grote vlucht genomen. Zo zijn er een aantal nieuwe massacommunicatiemiddelen ontwikkeld; denk hierbij aan de komst van film, radio en televisie. Ook hebben de media een groter bereik onder en door de wereldbevolking gekregen, via de aanschaf van diverse media-apparatuur (TV, video, abonnement op tijdschriften, e.d.). De gestegen welvaart heeft hierop een onmiskenbare invloed gehad.

Als gevolg hiervan is de behoefte ontstaan om de invloed van de massamedia nader te bestuderen, met name de eventuele negatieve invloed hiervan. In dit verband kan gedacht worden aan de effecten van geweld en seks op TV op de jeugd, maar ook beïnvloeding op politiek vlak (bijvoorbeeld verkiezingscampagnes).

De relatie tussen massamedia en het publiek houdt ook de sociale wetenschappers bezig. Aan de hand van psychologische en sociologische theorieën proberen onderzoekers de effecten van mediaboodschappen te verklaren, alsmede het gebruik van de media door het publiek. Hieruit is uiteindelijk, binnen het kader van de sociale wetenschappen, de communicatiewetenschap uit voortgekomen. Deze wetenschap houdt zich bezig met de bestudering van communicatie-effecten, mediabereik en mediagebruik. Bij de bestudering van de communicatie-effecten wordt uitgegaan van het perspectief van de zender van een bepaalde boodschap. Ook bij de bestudering van mediabereik speelt de zender een belangrijke rol, omdat de zender belangrijke informatie nodig heeft van specifieke doelgroepen die de zender zou willen bereiken. Ten slotte benadrukt de bestudering van mediagebruik meer het gezichtspunt van het publiek. Zo legt een communicatiewetenschapper het accent op betekenisverlening als hij de manier van gebruik van de media door het publiek bestudeert, gericht op het waarderen van concepten, verschijnselen of gebeurtenissen.

Hoofdstuk 1 De macht van de media

1.1. Inleiding

Door de opkomst van de massamedia konden, zoals wij hierboven hebben gezien, zeer veel mensen bereikt worden met een bepaalde boodschap. Hierdoor hadden de media een zeer grote macht gekregen. Sommigen verwachtten dat de zenders van deze boodschappen (die zelf de inhoud daarvan bepaalden) deze macht zouden aanwenden om zo de publieke opinie te beïnvloeden.

De eerste communicatiewetenschappers ontwikkelden de almacht van de mediatheorie. Deze bevatte de volgende kenmerken:

• universeel bereik, de massamedia bereiken iedereen;

• éénrichtingsverkeer van het beïnvloedingsproces (van zender naar ontvanger);

• lineaire verhouding tussen boodschap van de zender en invloed daarvan op de ontvanger;

• de ontvanger kan en wil de boodschap overnemen, en wel

.....read more

Hoofdstuk A - Het doel van het bestuderen van media-effecten

De media zijn voortdurend om ons heen aanwezig, waardoor zij een constante invloed op ons hebben. Dit gebeurt bewust maar vaak ook onbewust. Het doel van het boek is om media-effecten in een breed perspectief te tonen. In dit hoofdstuk worden drie verschillende trends besproken:

• verzadiging van mediaboodschappen

• groeiende uitdaging van het omgaan met die boodschappen

• groei van kennis over de effecten die de media hebben
   

Deze drie trends worden hieronder nader uitgelegd.

Verzadiging van mediaboodschappen

Binnen de cultuur waarin wij leven worden we continu overspoeld met informatie. Zo bedraagt de televisieprogrammering wereldwijd 48 miljoen uur per jaar en zou het vanaf nu 42 jaar duren om alle internetsites die er bestaan te bezoeken.

De groei in het gebruik van media wordt grotendeels veroorzaakt door jongere mensen die overstappen naar elektronische media in plaats van papieren kranten en boeken. Multi-tasking, het gebruik van verschillende media op hetzelfde moment, is hierbij een veelvoorkomend fenomeen. Een student brengt gemiddeld meer dan 3.5 uur per dag op de computer door. De media proberen hierop in te spelen door steeds meer boodschappen te versturen via een breed scala aan kanalen.

Het aantal manieren waarop informatie verspreid kan worden groeit drastisch. Zo zijn er schattingen dat 80 tot 90 procent van alle wetenschappers die ooit hebben geleefd vandaag de dag leeft. Dit geeft een indicatie van hoe recent de ontwikkelingen in de informatieverspreiding zijn. Ook op gebieden van muziek en kunst groeit het aantal experts. De groei van informatie werd door Lyman en Varian geschat op 30% elk jaar, maar zelfs dit blijkt een zware onderschatting te zijn.

De groei van informatie is onmogelijk bij te houden. Waar in de jaren 1300 de Sorbonne Bibliotheek in Parijs de grootste collectie boeken had met 1338 boeken, bestaan er nu bibliotheken met meer dan 8 miljoen boeken. Boeken.....read more

Hoofdstuk 1: Mediageweld

Het onderwerp mediageweld komt nogal eens in opspraak, vooral wanneer er bepaalde gewelddadige of distinctieve misdaden zijn gepleegd die te maken (lijken te) hebben met mediageweld. Een goed voorbeeld hiervan komt uit 1993, toen twee tienjarige kinderen een tweejarige jongen vermoordden. Veel mensen vonden dit moeilijk te geloven, maar de rechter wierp op dat dit gedrag gedeeltelijk verklaard werd door blootstelling aan gewelddadige video’s. Dit trok de aandacht van de media en het publiek en wordt gebruikt als “bewijs” dat mediageweld leidt tot real-life agressie.

De verschillen in soorten media komt goed naar voren uit de kritiek die de media zelf levert op het geweld in de media. Vooral op nieuws gebaseerde media (het nieuws, documentaires) hebben kritiek op het grafische content van televisieprogramma’s en films.

Voor veel mensen (het grote publiek) is het kopieer-element van een misdaad het belangrijkste bewijs dat mediageweld leidt tot real-life geweld. Wanneer er scenes uit films worden nagedaan, of bepaalde kleding wordt gedragen die ook in favoriete films van de moordenaars voorkomen, leggen mensen al snel deze link. Het is echter zo dat individuen die relatief snel agressief gedrag vertonen bepaalde scenes nadoen omdat ze “geïnspireerd” worden door de media, maar dat de media niet verantwoordelijk is voor de agressie.

In dit hoofdstuk wordt het onderwerp mediageweld uitgediept vanuit een wetenschappelijk perspectief. Er wordt gekeken naar de mate waarin media geweld bevat, naar het bewijs voor en tegen de relatie tussen mediageweld en real-life agressie, dominante psychologische theorieën en twee vormen van mediageweld die onlangs in het nieuws zijn geweest.

1.1 Media-inhoud

Het is moeilijk om te bekijken hoeveel men wordt blootgesteld aan geweld via de media, omdat definities van geweld tussen onderzoekers kunnen verschillen. In de meeste definities van mediageweld zit “de openlijke expressie van fysiek kracht”. Met het gebruik van definities van dit type, wordt in onderzoek geschat dat 60% van de televisieprogramma’s geweld bevat. Dit kan onderschat zijn, omdat het beschrijven van gewelddadig gedrag, en het stalken van een slachtoffer niet voldoet aan het geweld-criterium. Ook is het zo dat strips en tekenfilms vaak geweld bevatten, maar niet als zodanig worden gezien omdat het onrealistisch is en vaak humor bevat. Daar tegenover staat het nieuws en documentaires, waarbij geweld wordt goedgekeurd en waarbij wordt gevonden dat het niet moet worden vergeleken met andere genres die alleen geweld tonen voor entertainment. Hierdoor is het moeilijk een standaard te maken waaraan geweld gemeten kan.....read more

Hoofdstuk 1 - Een kritische geschiedenis van de opkomst van sociale media

Social media kan ruw gedefinieerd worden als een groep van op het internet gebaseerde applicaties, die samen de ideologische en technologische basis van Web 2.0 vormen en hierbij de maak en uitwisseling van user-generated inhoud mogelijk maken. (Definitie volgens Kaplan en Haenlein)

Van networked communication naar platformed sociality

De uitvinding van het Wereldwijde Web in 1991 door Tim Berners-Lee leidde tot een nieuw type van netwerk communicatie. Met deze netwerk media kon men zich aansluiten aan of gebruik maken van een groep, maar het netwerk verbond de mensen niet automatisch aan elkaar. Dit gebeurde met de komst van Web 2.0 rond 2000, waarmee de netwerk communicatie interactief werd.

Volgens Lisa Gitelman kunnen de complexe verbindingen van de media gezien worden als sociale structuren van communicatie, die zowel de technologische vormen en haar protocollen bevatten als culturele gebeurtenissen waar mensen verbonden worden.

Het dagelijkse leven verandert samen met de media, waarbij beide invloed op elkaar hebben. Doordat men steeds meer op het internet zit, zijn social media platforms een functionele infrastructuur geworden. Hierdoor wordt het web niet langer alleen gestuurd, maar ook geprogrammeerd. De nadruk kwam van het gebruik bij de gepersonaliseerde service te liggen. Zo werden sites niet langer bestuurd als conduits (leiders), maar als applied services (toegepaste diensten). Jonathan Zittrain noemt deze overgang appliancization. Volgens Michel de Certeau onderhandelt het publiek vervolgens over hoe ze de aangeboden diensten gebruiken, dit noemt hij tactics to negotiate. De ontwikkeling van social media platforms heeft grote invloed gehad op publieke en privé communicatie.

Social media platforms zijn naast een afgemaakt product ook dynamische objecten, die zich aanpassen aan de behoefte van de gebruiker en het echt gemaakt hebben als hun naam een werkwoord is geworden (zoals ‘googlen’). Zoekmachines en browsers hebben het web gecultiveerd, met Google Search als grote winnaar. Op het succes van deze grote social media platforms liften application program interfaces (APIs).

Onder social media bestaan verschillende types:

• Social Network Sites (SNSs): Sites die zich richten op contact tussen dan wel personen dan wel groepen. (Bijvoorbeeld Facebook, Twitter)
• User-generated Content (UGC): Sites die zich richten op creativiteit en culturele activiteit. (Bijvoorbeeld YouTube, Wikipedia)
• Trading and Marketing Sites (TMSs): Sites
.....read more