Rechtseconomie - RUG - Oefenmaterialen
- 2009 keer gelezen
‘Maisboeren kunnen flink door akkeren’, stond in de Trouw van vrijdag 3 maart 2017.
Stel dat de EU ondanks de afschaffing van het productiequotum de huidige maisprijs als minimumprijs blijft garanderen. Wat voor een soort overschot van bieten ontstaat er dan bij die minimumprijs? Geef aan wat de omvang van dit overschot is en leg dit uit aan de hand van figuur 1. (4 pnt)
Wat is gunstiger voor de omzet van de maisboeren: het handhaven van de minimumprijs voor bieten (zonder opkoopregeling) of het loslaten ervan? Verwijs in uw antwoord naar figuur 1. Waar hangt het vanaf of deze minimumprijs wel of niet gunstig uitpakt voor de omzet van bietenboeren? Is aan die voorwaarde voldaan in figuur 1? (4 pnt)
Omschrijf de omvang van zowel het consumentensurplus als het producentensurplus, eerst zonder en dan met een minimumprijs voor mais (zonder opkoopregeling). Verwijs daarbij naar figuur 1 in de verwachte situatie van veel meer bietenteelt. Is die minimum-prijs Pareto-efficiënt? En leidt de minimumprijs tot een welvaartsverlies voor de samenle-ving als geheel? Zonee, waarom niet, en zoja, hoe groot is dat verlies in figuur 1? (4 pnt)
In werkelijkheid garandeert de EU geen minimumprijs voor mais. De Trouw vermeldt dat de boeren unie die hierover gaat, na afschaffing van het productiequotum, ‘ieder seizoen (...) een beperkt aantal leveringsrechten uitgeeft [aan Nederlandse boeren]. De boeren mogen die onderling wel verhandelen.’ Welk doel dient deze Nederlandse zelfregulering van de landbouwindustrie? En wat is de belangrijkste economische voorwaarde voor het functioneren van de verhandelbaarheid van deze leveringsrechten? (4 pnt)
In het arrest Narre/De Beer (10 juli 2001) oordeelde de Hoge Raad dat buschaffeur De Beer aansprakelijk is voor de schade aan fietser Narre die met de bus in botsing kwam. Scootermobilist Narre sloeg zonder uit te kijken en zonder richting aan te geven rechtsaf en werd daarbij aangereden door de bus. De Beer had twee keer een luid belsignaal gegeven. Toen Narre daar niet op reageerde, ging De Beer ervan uit dat hij rechtdoor zou rijden. Narre sloeg echter rechtsaf en zo kwam het tot een botsing. Volgens de Hoge Raad heeft Narre geen medeschuld en is trambestuurder De beer aansprakelijk omdat hij rekening had moeten houden met mogelijke fouten van ongemotoriseerde weggebruikers. (totaal 20 punten)
Welke formule moet de rechter volgens rechtseconomen gebruiken om de medeschuld van de gelaedeerde (het slachtoffer) optimaal te kunnen vaststellen? Geef deze formule en benoem de symbolen. (4 pnt)
Is de bovenstaande uitspraak van de Hoge Raad ten aanzien van de medeschuld van de fietser, rechtseconomisch gezien, juist of onjuist? (4 pnt)
Wat is het niveau van optimale zorg van de scootermobilist in figuur 2 en waar heeft de Hoge Raad in deze casus het juridisch vereiste zorgniveau voor de fietser ongeveer vastgesteld? Teken zowel het optimale zorgniveau als het juridisch vereiste zorgniveau voor de fietser in figuur 2 op het antwoordformulier - en leg dit daaronder in woorden uit (4 pnt)
Wat is het rechtseconomische voordeel van het bestaan van eigenschuldverweer van de ge-laedeerde (het slachtoffer) en wat is het rechtseconomische nadeel ervan? (4 pnt)
De “50% regel” van de Hoge Raad in het verkeersaansprakelijkheidsrecht bestaat uit twee onderdelen: ten eerste krijgen ongemotoriseerde volwassen slachtoffers minstens 50% van hun schade vergoed door de laedens, maar ten tweede kan dit percentage verminderd wor-den als er sprake was van opzet of roekeloosheid. Is deze “50% regel” efficiënt? (4 pnt)
Bij welke productiehoeveelheid is de winst van een monopolist maximaal? (4 pnt)
Wat is het verschil tussen volkomen concurrentie en monopolistische concurrentie? (4 pnt)
Wat is een verschil tussen risicoaansprakelijkheid en schuldaansprakelijkheid? (4 pnt)
Waarom integreren ondernemingen als de specificiteit van hun transacties hoog is? (4 pnt)
Wanneer is een liability rule bescherming van property rights volgens Calabresi en Melamed noodzakelijk? (4 pnt)
Waarom is juridisch ingrijpen niet altijd nodig om een kartel te breken? (4 pnt)
Hoe luidt het Coase Theorema? (4 pnt)
Wanneer gaat een rationeel individu volgens rechtseconomen over tot een criminele handeling (waarbij p staat voor pakkans, K voor kosten en O voor opbrengst)? (4 pnt)
Hoe scoren de onderstaande marktvormen ten opzichte van elkaar op het gebied van statische en dynamische efficiëntie? (4 pnt)
Wat zijn de twee economische kernfuncties van property rights? (4 pnt)
Waarom bestaan ondernemingen volgens Coase? (4 pnt)
De ervaring van de Europese Commissie leert dat een machtpositie van een onderneming niet waarschijnlijk is... (4 pnt)
In Nijmegen vestigde zich een aantal benzinepompen van het merk Tango, waarbij geen perso-neel meer aanwezig was. Betalingen vonden plaats met behulp van pinpas of credit card. Daardoor kon Tango de benzine tegen een lagere prijs leveren dan de vele andere pompen in de omgeving van Nijmegen. Als tegenactie ging Texaco in Nijmegen nog eens 5 cent onder de prijs van Tango zitten. De actie van Texaco had echter ingrijpen van de ACM tot gevolg. Waarom heeft de ACM ingegrepen? (4 pnt)
Bij een collectief goed is er sprake van optimale allocatie indien de marginale kosten van het voortbrengen van dat collectieve goed gelijk zijn aan: (4 pnt)
Waarom genereert een moederonderneming met dochterondernemingen (een holding) mogelijk hogere sociale kosten dan een onderneming zonder dochterondernemingen? (4 pnt)
Omdat boeren meer bieten gaan telen, schuift de aanbodcurve naar rechts (van A 1 naar A 2) (1pnt).
Daardoor ontstaat een nieuw marktevenwicht (was F, wordt C) (1pnt).
De bietenprijs daalt van P1 naar P2 (1pnt) en de bietenconsumptie stijgt van qR naar qB (1pnt).
Bij een minimumprijs ontstaat er een aanbodoverschot van bieten (1pnt) ter grootte van q(RK) (2pnt). Er worden bij een prijs P1 immers meer bieten aangeboden (G) dan er gevraagd worden (F) (1pnt).
In figuur 1 is het handhaven van de minimumprijs voor bieten gunstiger voor de omzet dan het los-laten ervan. Handhaven levert immers een omzet op van P1 x qR (1pnt), terwijl het loslaten ervan leidt tot een omzet van P2 x qB (1pnt). Het eerste oppervlak is groter dan het tweede. Het wel of niet gunstig zijn van een minimumprijs voor de omzet van de bietenboeren is afhanke-lijk van de elasticiteit van de vraag: alleen bij inelastische vraag pakt het gunstig voor hen uit (1pnt). In figuur 1 is de vraag naar suikerbieten inderdaad tamelijk inelastisch en dus is aan deze voorwaarde voldaan (1pnt), maar als die vraag elastisch zou zijn, en de afzet dus fors zou afnemen bij hogere bietenprijzen, dan zou een minimumprijs zelfs ongunstig kunnen uitpakken voor de om-zet van de bietenboeren.
Bij een groter aanbod van bieten (A2) heeft het consumentensurplus in figuur 1 een omvang van DCA zonder minimumprijs en EFA met minimumprijs: dat laatste oppervlak is kleiner (1pnt). Het producentensurplus heeft een omvang van BCD zonder minimumprijs en BHFE met mini-mumprijs: dat laatste oppervlak is groter (1pnt). De minimumprijs voor suikerbieten is Pareto-inefficiënt, omdat consumenten er dan in welvaart op achteruit gaan (EFA) vergeleken met de situatie zonder minimumprijs (DCA) (1pnt). De minimumprijs leidt ook tot een welvaartverlies voor de samenleving als geheel ter grootte van HCF: dit is het verschil tussen het totale consumenten- en producentensurplus zonder minimum-prijs (BCA) minus het totale consumenten- en producentensurplus met minimumprijs (BHFA) (1pnt). KK 55 en sheets week 2 (ma) slide 14
Deze zelfregulering heeft als doel te voorkomen dat de marktprijs voor suikerbieten (en uiteinde-lijk de winst) te sterk daalt als gevolg van het loslaten van het productiequotum (2pnt). Een bieten-boer met relatief lage productiekosten koopt dan rechten van een boer met relatief hoge kosten. De verhandelbaarheid van leveringsrechten voor suikerbieten werkt alleen als de transactiekosten telkens lager zijn dan het te behalen voordeel van de transactie zelf (dus: als de transactiekosten niet prohibitief hoog zijn) (2pnt). KK 57; KK 144 en sheets week 4 (ma) slide 12
Bij het optimaal vaststellen van de medeschuld van een gelaedeerde moet de rechter volgens rechts-economen de Learned Hand formule gebruiken (1pnt). Bij schuldaansprakelijkheid is de gelaedeerde volgens deze formule medeaansprakelijk als de zorgkosten (B) kleiner zijn dan de kans op schade (p) maal de schadekosten (L) (2pnt), dus medeaansprakelijk als B < p•L (1pnt). KK 182
De uitspraak van de Hoge Raad is rechtseconomisch gezien onjuist, omdat de Learned Hand formule niet is toegepast. Fietser Geertsema had medeschuldig bevonden moeten worden omdat zijn zorgkos-ten (B) kleiner waren dan de verwachte schade (p•L): hij had immers tegen zeer lage zorgkosten het ongeval kunnen vermijden (2pnt), namelijk door uit te kijken en/of door één keer zijn hand uit te ste-ken (2pnt).
Het optimale zorgniveau van de fietser is X*: het minimum van de totale ongevalskosten (2pnt). Het juridisch vereiste zorgniveau voor de fietser ligt in deze casus lager dan dat optimum, bijvoorbeeld opzorgniveau Xn: de totale ongevalskosten zijn daar hoger dan economisch wenselijk is (2pnt).
Het rechtseconomische voordeel van het bestaan van eigenschuldverweer is dat het de gelaedeerde prikkelt tot voorzichtig gedrag (1pnt) waardoor de totale ongevalskosten worden verlaagd (1pnt). Het rechtseconomische nadeel van het bestaan van eigenschuldverweer is dat een rechter de open zorgvuldigheidsnorm ex post moet invullen (1pnt) en het gedrag van de gelaedeerde moet inschatten hetgeen transactiekosten (of: systeemkosten) met zich meebrengt (1pnt).
KK 188; KK 191 en werkgroep week 5 vraag 5
Het uitgangspunt dat de laedens minstens 50% van de schade aan de gelaedeerde moet vergoeden ver-laagt de zorgprikkel van de gelaedeerde en is inefficiënt in het geval de laedens voor minder dan 50% schuld draagt (2pnt). De toevoeging dat dit percentage verlaagd kan worden bij opzet of roekeloosheid reduceert deze inefficiëntie (maar dit geldt alleen als de rechter volledige informatie heeft en de schuldverdeling over de partijen correct kan vaststellen; de kans op een inefficiënte uitkomst blijft bestaan als gevolg vanasymmetrische informatie) (2pnt). De conclusie is dat de “50% regel” ofwel niet efficiënt ofwel niet volledig efficiënt is. (Stel dat fietser Geertsema, de gelaedeerde, voor 75% schuld heeft aan het ongeval en trambestuurder De Niet, de laedens, 25% schuld draagt. De “50% regel” is inefficiënt als de rechter deze regel zon-der billijkheidscorrectie toepast en de laedens -die 25% schuld draagt- voor 50% van de schade van de gelaedeerde aansprakelijk stelt. De “50% regel” kan niettemin efficiënt worden aangewend als de rechter de billijkheidscorrectie correct toepast en de laedens -die 25% schuld draagt- voor 25% van de schade aansprakelijk stelt. De vraag is en blijft echter of de rechter over voldoende informatie be-schikt om die schuldverdeling tussen de partijen correct in te schatten.)
Sheets week 5 (ma) slide 19 en sheets week 7 (ma) slide 23
B.
D.
A.
C.
C.
B.
B.
D.
A.
D.
B.
A.
D.
C.
B.
Benoem de 5 transactiekosten die genoemd worden in het boek en leg deze uit aan de hand van een voorbeeld.
In de cursus zijn we verschillende vormen van marktfalen tegengekomen. Noem de 4 vormen van marktfalen en leg deze uit. Geef een voorbeeld voor elk marktfalen.
Billabong, een bekend surf merk, is beroemd voor zijn zomerse advertentiecampagne met modellen in de verschillende zwemstukken die het merk verkoopt. Deze advertenties zijn onder meer te vinden bij tramhaltes. Een paar jaar geleden had de advertentie van Billabong Toccara Jones als model. Dit was het jaar waarin de meeste ongelukken in Nederland plaatsvonden bij tramhaltes. Het waren voornamelijk mannelijke rijders die afgeleid werden tijdens het rijden. Welke van de aansprakelijkheidssystemen die we in de cursus hebben besproken, moet door de wetgever worden gebruikt om ervoor te zorgen dat de maatschappelijke ongevalskosten worden geminimaliseerd. Motiveer je antwoord.
Hieronder ziet u een tabel met verschillende kostencurves. Vul alstublieft de lege plekken in.
Q | TK | CK | VK | GTK | GVK | GCK | MK | |
0 | 19 | 0-1 | 10 | |||||
1 | 1-2 | |||||||
2 | 51 | 2-3 | ||||||
3 | 125 | 3-4 | 55 | |||||
4 | 4-5 | |||||||
5 | 43 | 5-6 | ||||||
6 | 49 |
Mededingingsrecht reguleert kartels en misbruik van marktmacht. Kartels kunnen echter minder stabiel zijn en dus minder een probleem vormen dan normaal wordt gedacht. Leg uit waarom een kartel instabiel is.
In de onderstaande figuur ziet u dat er een belasting van 20 euro (Au) wordt geïntroduceerd om de negatieve externaliteiten te internaliseren. Ap staat voor privé-kosten en Am voor maatschappelijke kosten. Vergelijk de welvaartseffecten vóór en na de invoering van de belasting voor de verschillende groepen van de samenleving (consumenten, producenten, de overheid en de samenleving in het algemeen). Vergeet niet om de relevante gebieden in de grafiek aan te geven.
Hoe kunnen negatieve externe effecten worden aangepakt? Is regulering altijd nodig?
Een mijnbouw bedrijf sluit een contract om kostbare mineralen te leveren tegen een bepaalde datum vanuit Congo naar een fabrikant in Taiwan. Voordat de mineralen wordt geleverd, breekt een oorlog uit in het land van uitvoer en kan het mijnbouw bedrijf het contract niet nakomen. Het gebrek aan benodigde mineralen zorgt ervoor dat de Taiwanese fabrikant de productie verlaagt en winst misloopt. Het Taiwanese bedrijf maakt een rechtszaak aanhangig tegen het mijnbouw bedrijf wegens contractbreuk en.....read more
‘Maisboeren kunnen flink door akkeren’, stond in de Trouw van vrijdag 3 maart 2017.
Stel dat de EU ondanks de afschaffing van het productiequotum de huidige maisprijs als minimumprijs blijft garanderen. Wat voor een soort overschot van bieten ontstaat er dan bij die minimumprijs? Geef aan wat de omvang van dit overschot is en leg dit uit aan de hand van figuur 1. (4 pnt)
Wat is gunstiger voor de omzet van de maisboeren: het handhaven van de minimumprijs voor bieten (zonder opkoopregeling) of het loslaten ervan? Verwijs in uw antwoord naar figuur 1. Waar hangt het vanaf of deze minimumprijs wel of niet gunstig uitpakt voor de omzet van bietenboeren? Is aan die voorwaarde voldaan in figuur 1? (4 pnt)
Omschrijf de omvang van zowel het consumentensurplus als het producentensurplus, eerst zonder en dan met een minimumprijs voor mais (zonder opkoopregeling). Verwijs daarbij naar figuur 1 in de verwachte situatie van veel meer bietenteelt. Is die minimum-prijs Pareto-efficiënt? En leidt de minimumprijs tot een welvaartsverlies voor de samenle-ving als geheel? Zonee, waarom niet, en zoja, hoe groot is dat verlies in figuur 1? (4 pnt)
In werkelijkheid garandeert de EU geen minimumprijs voor mais. De Trouw vermeldt dat de boeren unie die hierover gaat, na afschaffing van het productiequotum, ‘ieder seizoen (...) een beperkt aantal leveringsrechten uitgeeft [aan Nederlandse boeren]. De boeren mogen die onderling wel verhandelen.’ Welk doel dient deze Nederlandse zelfregulering van de landbouwindustrie? En wat is de belangrijkste economische voorwaarde voor het functioneren van de verhandelbaarheid van deze leveringsrechten? (4 pnt)
In het arrest Narre/De Beer (10 juli 2001) oordeelde de Hoge Raad dat buschaffeur De Beer aansprakelijk is voor de schade aan fietser Narre die met de bus in botsing kwam. Scootermobilist Narre sloeg zonder uit te kijken en zonder richting aan te geven rechtsaf en werd daarbij aangereden door de bus. De Beer had twee keer een luid belsignaal gegeven. Toen Narre daar niet op reageerde, ging De Beer ervan uit dat hij rechtdoor zou rijden. Narre sloeg echter rechtsaf en zo kwam het tot een botsing. Volgens de Hoge.....read more
De Europese Commissie heeft in 2007 Heineken, Grolsch en Bavaria voor in totaal 274 miljoen euro aan geldboetes opgelegd, omdat zij bij een kartel op de Nederlandse biermarkt betrokken zijn geweest. Dit kartel is in strijd met de EU-regels die concurrentiebeperkende praktijken van ondernemingen verbieden. In de periode 1996-1999 hielden de brouwerijen talrijke niet-officiële bijeenkomsten, waarop zij prijzen en prijsverhogingen coördineerden. Figuur 1 geeft de vraag (V) naar bier weer op de Nederlandse biermarkt. Ook de marginale-kostencurve (MK) van bierproductie staat in de figuur weergegeven. (Totaal 30 punten)
Bierbrouwers streven naar winstmaximalisatie. Hoe bepaalt iedere brouwer zijn maximale winst? Schrijf de formule hieronder op. Schrijf ook de gebruikte afkortingen volledig uit. Leg vervolgens uit waarom de winst nog verbeterd kan worden als niet aan de formule is voldaan. (6 pnt)
Naast Heineken, Grolsch en Bavaria zijn er diverse andere bierbrouwerijen, zoals Brand, Dommelsch, Hertog Jan en Oranjeboom. Ga eerst uit van de eenvoudige veronderstelling dat de Nederlandse biermarkt zonder kartel gekenmerkt wordt door volkomen concurrentie. Welke prijs van bier komt tot stand zonder kartel? En hoeveel bier wordt er zonder kartel in de markt geproduceerd? Teken deze prijs en hoeveelheid in figuur 1. Leg hieronder uit hoe u deze prijs en hoeveelheid hebt bepaald. (6 pnt)
Door een kartel te vormen konden Heineken, Grolsch en Bavaria als monopolist opereren. Welke prijs van bier kwam tot stand op de markt in de periode 1996-1999 waarin het kartel actief was? En hoeveel bier werd met het kartel in de markt geproduceerd? Teken ook deze prijs en hoeveelheid in figuur 1. Leg hieronder uit hoe u deze prijs en hoeveelheid hebt bepaald. (6 pnt)
Teken eveneens in figuur 1 het welvaartsverlies voor de samenleving in de periode 1996-1999 dat het bierkartel actief was ten opzichte van volkomen concurrentie. Leg hieronder uit hoe u dit welvaartsverlies hebt bepaald. Schrijf ook op hoe zo’n verlies aan welvaart in de economische theorie wordt genoemd. (6 pnt)
Het is wellicht realistischer de Nederlandse biermarkt zonder kartel te typeren als monopolistische concurrentie. Wat is het wezenlijke verschil tussen volkomen en monopolistische concurrentie? Leg ook uit wat het welvaartsnadeel en het welvaartsvoordeel is van monopolistische concurrentie ten opzichte van volkomen concurrentie: verwijs daarbij naar prijzen en kosten. (6 pnt)
De uitstoot van broeikasgassen, bijvoorbeeld door elektriciteitscentrales, leidt tot opwarming van de aarde. Door dit broeikaseffect stijgt de zeespiegel en ontstaat heviger regenval. Dit brengt maatschappelijke kosten met zich mee: dijken moeten worden opgehoogd en huiseigenaren krijgen vaker te maken met overstromende rivieren. Rechtseconomen noemen dat de negatieve externe effecten van elektriciteitsopwekking. (totaal 20 punten)
In figuur 4 staat de vraag (V) van consumenten naar elektriciteit afgebeeld en
.....read moreDe uitstoot van broeikasgassen door elektriciteitscentrales draagt bij aan de opwarming van de aarde. Dit broeikaseffect brengt maatschappelijke kosten met zich mee: dijken moeten worden opgehoogd en huiseigenaren krijgen vaker te maken met overstromende rivieren. Rechtseconomen noemen dat de negatieve externe effecten van elektriciteitsopwekking. (totaal 30 punten)
In figuur 1 staat de vraag (V) van consumenten naar elektriciteit afgebeeld en het aanbod van elektriciteit (Ap) door elektriciteitsproducenten. Teken in de figuur een lijn die de maatschappelijke kosten van klimaatverandering als gevolg van elektriciteitsproductie weergeeft. Leg in de tekstbox hieronder uit waarom u die lijn zo getekend hebt. Geef daarna in de figuur aan wat de omvang van het negatieve externe effect is. Leg in de tekstbox hieronder uit hoe u de omvang van het negatieve externe effect hebt bepaald. (6 pnt)
Om de externe effecten van elektriciteitsproductie te lijf te gaan, heeft de EU een systeem van emissiehandel opgezet. De huidige marktprijs van een emissierecht is ongeveer 5 euro. Tot 2013 werden de emissierechten gratis uitgedeeld aan elektriciteitsproducenten. Brachten die gratis emissierechten wel of geen kosten met zich mee voor elektriciteitsproducenten? Leg dit uit. (6 pnt)
Gaat de elektriciteitsprijs bij volkomen concurrentie door de introductie van emissiehandel met gratis emissierechten omhoog of omlaag? Teken die nieuwe elektriciteitsprijs in figuur 1 (ga uit van een correct gesteld emissieplafond) en geef uw redenering in onderstaande tekstbox. (6 pnt)
In werkelijkheid is de elektriciteitsmarkt géén markt van volkomen concurrentie. Neem aan dat deze markt als monopolie kan worden geanalyseerd. Teken in figuur 1 een extra lijn om van de elektriciteitsmarkt een monopolistische markt te maken. Teken daarna in figuur 1 welke elektriciteitsprijs tot stand komt in zo’n monopolistische markt ná de introductie van emissiehandel met gratis emissierechten. Leg in onderstaande tekstbox uit hoe u deze elektriciteitsprijs hebt bepaald. (6 pnt)
Sinds 2013 worden alle emissierechten aan elektriciteitsproducenten geveild. De economische theorie maakt een onderscheid tussen twee soorten veilingen. Welke twee zijn dat, wat zijn hun kenmerken en welke van de twee is het meest efficiënt? (6 pnt)
Het mededingingsbeleid verbiedt ondernemingen misbruik te maken van hun economische machtspositie. (totaal 15 punten)
In de beleidspraktijk is het moeilijk de prijs te bepalen die zonder marktmacht tot stand zou zijn gekomen. Daarom zoekt de mededingingsautoriteit naar specifieke kenmerken van het concurrentieproces die aanwijzingen geven over het bestaan en de mate van marktmacht. Welke kenmerken zijn dat? (8 pnt)
Prijsonderbieding (predatory pricing) is een voorbeeld van misbruik van een economische machtspositie. Geef eerst een definitie van prijsonderbieding. Onder welk kostenniveau moet de prijs liggen wil er sprake zijn van misbruik, volgens de Akzo-zaak? (7 pnt)
Transactiekosten spelen een belangrijke rol in de rechtseconomische theorie, bijvoorbeeld in
.....read moreDe private onderneming Anglian Water is een drinkwaterleverancier met een regionaal monopolie in Oost-Engeland. Figuur 1 geeft de vraag (V) naar water in dit gebied weer. Ook de marginale kosten (MK) en de gemiddelde totale kosten (GTK) staan in de figuur weergegeven. P staat voor prijs per liter water en Q staat voor aantallen liters water. (totaal 30 punten)
Op basis van welke formule bepaalt de private monopolist Anglian Water zijn maximale winst? Schrijf die formule in onderstaande tekstbox. Welke curve ontbreekt in bovenstaande figuur? Noem die ontbrekende curve in onderstaande tekstbox en teken deze curve in figuur (5 pnt).
Welke prijs per liter water berekent de private monopolist Anglian Water door aan consumenten als de overheid niet ingrijpt in de prijsvorming? Teken deze prijs in figuur 1. Leg vervolgens in de tekstbox hieronder uit hoe u deze prijs hebt bepaald. (5 pnt)
Er is sprake van welvaartsverlies als de overheid niet ingrijpt in de prijs die Anglian Water per liter water rekent. Geef dit welvaartsverlies aan (door te schrijven of te tekenen) in figuur 1. Leg in de tekstbox hieronder uit hoe u de omvang van dit welvaartsverlies bepaald heeft. Hoe wordt dit welvaartsverlies genoemd door rechtseconomen? (6 pnt)
De Office of Water Services (OFWAT) reguleert in Engeland de literprijs die Anglian Water aan consumenten mag rekenen. Stel dat OFWAT zou kiezen voor ‘kostendekkende exploitatie’ als prijsreguleringsmethode. Welke prijs per liter water komt dan tot stand? Teken eerst deze prijs in figuur 1. Leg vervolgens in de tekstbox hieronder uit hoe u deze prijs hebt bepaald. Welk economisch gevaar kent ‘kostendekkende exploitatie’? (6 pnt)
Stel echter dat OFWAT kiest voor de ‘marginale kostenregel’ als prijsreguleringsmethode. Welke prijs per liter water komt dan tot stand? Teken eerst deze prijs in figuur 1. Leg vervolgens in de tekstbox hieronder uit hoe u deze prijs hebt bepaald. Welk economisch probleem treft Anglian Water als deze ‘marginale kostenregel’ wordt toegepast? En hoe kan dat probleem worden opgelost? (8 pnt)
Het Coase Theorema en het Raamwerk van Calabresi en Melamed behoren tot de belangrijkste leerstukken uit de rechtseconomie. Centraal daarbij staan de begrippen property right, property rule en liability rule. (totaal 20 punten)
Geef eerst een algemene omschrijving van het Coase Theorema. Geef vervolgens korte definities van de drie rechtseconomische begrippen property right, property rule en liability rule. (12 pnt)
Waarom heeft een property rule bescherming van property rights de voorkeur, maar wanneer is een liability rule bescherming van dergelijke rechten toch economisch wenselijk? (8 pnt)
In het arrest Geertsema/De Niet (14 juli 2000) oordeelde de Hoge Raad dat trambestuurder De Niet aansprakelijk is voor de schade aan fietser Geertsema die met de tram
.....read moreWaarom vinden rechtseconomen dat schade voortkomend uit onrechtmatige daad moet worden vergoed? Leg uw redenering uit. Gebruik in uw antwoord een rechtseconomisch kernbegrip en geef daar ook een definitie van. (2 pnt)
Door middel van innovatieconcurrentie proberen bedrijven een voorsprong op elkaar te krijgen door een nieuw product of een nieuwe productiemethode te ontwikkelen en deze in een octrooi vast te leggen. Wat is het welvaartseconomische ‘dilemma’ van innovatieconcurrentie? (2 pnt)
Een octrooi is niet eeuwigdurend maar tijdelijk: het octrooi van Samsung liep 10 september 2007 af. De rechthebbende, in dit geval Samsung, betaalt volgens de Rijksoctrooiwet bovendien een ‘jaartaks’ voor de instandhouding van het octrooi.
(3 pnt)
Sinds het aflopen van het octrooi van Samsung kan de markt voor mobiele cameratelefoons als heterogeen oligopolie worden gekenschetst waarop ook een aanbieder als Huawai zich begeeft. Zijn oligopolisten hoeveelheidsaanpassers of prijszetters? (2 pnt)
Waarom kiezen de oligopolistische aanbieders van cameratelefoons liever voor andere strategieën dan prijsconcurrentie? Noem vervolgens twee van dergelijke alternatieve strategieën en leg kort uit wat ze inhouden. (2 pnt)
Oligopolistische aanbieders van cameratelefoons kunnen een potentiële toetreder op die markt weren door net onder de limietprijs te gaan zitten. Wat betekent limietprijs en op welk niveau moet die prijs gezet worden? (2 pnt)
In een WODC-rapport uit 2004 hanteren Barendrecht, Van Zeeland, Kamminga en Tzankova een transactiekostenperspectief op risicoaansprakelijkheid en schuldaansprakelijkheid voor schade uit onrechtmatige daad. (totaal 10 punten)
Noem eerst drie soorten transactiekosten en beredeneer vervolgens welk van deze twee aansprakelijkheidsregels de voorkeur heeft vanuit een transactiekostenperspectief. (4 pnt)
In 2006 heeft de Commissie-Hammerstein de Wna geëvalueerd. De Commissie schrijft: ‘In de onroerendgoedpraktijk zijn de tarieven gedaald, zij het (…) minder dan werd verwacht’. In 2005 concludeert het Centraal Planbureau in een ander onderzoeksrapport over de Wna: ‘De resultaten laten zien dat er nog lang geen sprake is van volledige mededinging’. Noem drie kenmerken van volledige mededinging (volkomen concurrentie) en kies vervolgens twee kenmerken die mogelijk verklaren waarom de tarieven van hypothecaire akten minder zijn gedaald dan verwacht.
Leg uw redenering daarbij uit. (5 pnt)
In een interview uit 2005 zegt notaris Ed Engelen: ‘Vrije tarieven zijn een gruwel’. Is het terugdraaien van deze marktwerking Pareto-efficiënt? (2 pnt)
De econoom (en Nobelprijswinnaar) Coase en de rechters Calabresi en Melamed hebben in belangrijke mate bijgedragen aan de rechtseconomische studie van respectievelijk het eigendomsrecht en het aansprakelijkheidsrecht. (totaal 15 punten)
Hoe luidt het Coase Theorema? (3 pnt)
Waarom.....read more
Deze bundel bevat studiematerialen en samenvattingen te gebruiken bij het vak Rechtseconomie aan de RIjksuniversiteit Groningen (bachelor 2).
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
Field of study
Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
Je vertrek voorbereiden of je verzekering afsluiten bij studie, stage of onderzoek in het buitenland
Study or work abroad? check your insurance options with The JoHo Foundation
Add new contribution