St. Oedenrode / Driessen - Arrest

St. Oedenrode, HR 18-6-1993, NJ 1993, 642

Relevante artikelen

Art. 6:162 BW (onrechtmatige daad)

Rechtsvraag

• Had het Hof bij zijn beslissing over de aan de gemeente verweten onrechtmatigheid zich een zelfstandig oordeel over de onrechtmatigheid van de beschikkingen van de gemeente moeten vormen, onafhankelijk van het oordeel van de Afdeling Rechtspraak?

• Is de gemeente niet aansprakelijk, omdat zij bij het uitvaardigen van de aanzegging bestuursdwang niet op de hoogte was van de (eerdere) uitspraak van de Afd. Rechtspraak in de zaak Westerschouwen?

• Is er sprake van risicoaansprakelijkheid van de gemeente?

Casus

Aanzegging van B en W (waarschuwing bestuursdwang) dat gebruik van bedrijfsopstallen als cash- en carry-bedrijf niet geduld kan worden wegens strijd met art. 352 bouwverordening, en dat het gemeentebestuur, als dit gebruik niet gestaakt zou worden, daaraan met toepassing van politiedwang een einde zal maken.

Na de vernietiging van deze aanzegging door de Afd. rechtspraak RvS (overeenkomstig eerdere jurisprudentie van de Afdeling, de zaak Westerschouwen) spreken eigenaar en verhuurder van de bedrijfsopstallen de gemeente aan tot vergoeding van de daardoor veroorzaakte schade op grond van onrechtmatige daad.

Hoge Raad

Dit onderdeel miskent dat het oordeel over de vraag of de beschikkingen in strijd met het recht -als nader bepaald in art. 8 lid 1 Wet AROB- zijn genomen, bij de Afd. rechtspraak berust zodat het Hof van de uitspraken van de Afd. had uit te gaan.

Het Hof verwerpt het betoog van de gemeente dat zij bij het uitvaardigen van de aanzegging politiedwang van 18 juli 1978 niet op de hoogte was van de uitspraak van de Afd. rechtspraak in de zaak van Westerschouwen.

Dit op de grond dat de gemeente daarvan had behoren kennis te nemen. Dit oordeel geeft niet blijk van een onjuiste rechtsopvatting.

-De stelling dat het "risico dat degene die een administratieve procedure bij de administratieve rechter aanspant zal winnen of verliezen behoort (...) tot de normale maatschappelijke risico's die voor eigen rekening komen" kan in haar algemeenheid niet als juist worden aanvaard. In het onderhavige geval faalt zij.

Nu de gemeente zich ervan bewust was althans had moeten zijn dat zij met haar aanzeggingen politiedwang afweek van een recente beslissing van de Afd. rechtspraak, en geen redenen heeft aangevoerd, waarom te verwachten zou zijn dat de Afd. rechtspraak haar bij die beslissing ingenomen standpunt zou verlaten of in dit geval anders zou oordelen, behoort de door haar voor Driesen en Groenwoudt in het leven geroepen onzekerheid voor haar rekening te komen.

Noot

In dit arrest wordt de risicoaansprakelijkheid van de overheid niet volledig erkend, omdat ook de schuld van de gemeente bij het vaststellen van de aansprakelijkheid van belang is geweest (zoals ook in het Recreatiecentrum-arrest).