Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>
Introductie
Comorbiditeit kan toevallig zijn. Als comorbiditeit causaal direct gerelateerd is, betekent dat dat de ene conditie leidt tot de andere conditie. Als comorbiditeit causaal indirect gerelateerd is, leidt een andere onderliggende conditie tot zowel het kernprobleem als de comorbide stoornis.
Coëxistentie met andere stoornissen
Bij de ‘medische’ diagnoses kan er onderscheid worden gemaakt in onspecifieke en specifieke diagnoses. Onspecifieke diagnoses die vaak voorkomen bij autisme zijn mentale retardatie, hoordeficieten en visuele beschadigingen. Bij Asperger komen motorische stoornissen vaak voor. De specifieke medische diagnoses omvatten ongeveer vijftig verschillende condities. Deze diagnoses zijn vaak genetisch bepaalde stoornissen.
De motorische en gedragssyndromen die vaak comorbide zijn met autisme komen ook vaak voor bij Asperger. Veelvoorkomende overlappende syndromen zijn ADHD, Tourette en deficieten in aandacht, motorische controle en perceptie (DAMP).
De emotionele en gedragssymptomen die vaak voorkomen bij stoornissen op het autistische spectrum zijn slaapproblemen, abnormale sensorische responsen, aandachtsdeficieten en symptomen van abnormale activiteitsniveaus.
Gedragsproblemen en autisme (syndroom van Asperger)
Veel individuen met syndromen gedefinieerd op basis van deviant gedrag of motorische discontrole voldoen ook aan de diagnostische criteria voor autisme of Asperger. De meest voorkomende zijn ADHD en Tourette syndroom. Sommige individuen met een autistische stoornis hebben wel symptomen van gedragssyndromen, maar voldoen niet aan de diagnostische criteria. Er zijn ook allerlei symptomen die geassocieerd worden met autisme, maar die niet behoren tot de diagnostische criteria.
ADHD
Veel kinderen met autisme of Asperger hebben aandachtsdeficieten, die overeenkomen met die van kinderen met ADHD. Kinderen met autisme kunnen tevens hyperactief of hypoactief zijn. Er is vaak sprake van een kenmerkend traject van ontwikkeling met hyperactiviteit in de voorschoolse jaren, gevolgd door meer normaal gedrag in de vroege schooljaren en een neiging tot hypoactiviteit vanaf de adolescentie. Kinderen met autistische stoornissen die ook lijden aan het fragiele X syndroom of tbc vertonen vaak extreme niveaus van hyperactiviteit.
DAMP
DAMP wordt geconceptualiseerd als de combinatie van ADHD en motorische-perceptuele disfuncties. Nu wordt dit vaak een developmental coordination disorder (DCD) genoemd. Comorbiditeit van DAMP met autistische kenmerken.
DCD
Het soort motorische coördinatieproblemen die typisch zijn voor Asperger zijn ook typisch voor DCD. Consistente motorische abnormaliteiten.
Abnormale respons op zintuiglijke prikkels
Individuen met autism vertonen vaak abnormale responsen op sensorische stimuli. Een abnormale respons op geluid komt het meest voor. Abnormale responsen op visuele stimuli kunnen zich bijvoorbeeld uiten in problemen met het herkennen van dingen. Ook abnormale reacties op aanraking, pijn, hitte of kou komen vaak voor bij autisme.
Kinderen met autisme willen vaak aan mensen en objecten ruiken. Het kan zijn dat de percepties van auditieve en tactiele stimuli meer beschadigd zijn dan percepties van visuele en olfactorische stimuli.
Andere comorbide stoornissen:
- Ticstoornissen, zoals Tourette syndroom
- Catatonie
- OCD: er zijn veel overeenkomsten tussen OCD en het ritualistische en repetitieve gedrag dat kenmerkend is voor autisme en Asperger.
- Depressie
- Eetproblemen
- Selectief mutisme
- Schizofrenie
- Psychotische symptomen
- Persoonlijkheidsstoornissen, zoals OCPD (obsessive compulsive personality disorder) en bipolaire stoornissen
- Abnormale slaappatronen
- Agressie
- Automutilatie
Conclusie
Comorbiditeit is eerder regel dan uitzondering bij autisme en Asperger. Comorbide stoornissen die vaak voorkomen bij autisme, maar zelden bij Asperger: mentale retardatie, een geassocieerde medische stoornis (bv. tbc), epilepsie en auditieve en visuele beschadigingen. Comorbide stoornissen die vaak voorkomen bij zowel autisme als Asperger: ADHD en ticstoornissen (bv. Tourette syndroom). Comorbiditeit heeft belangrijke consequenties voor behandeling.
De implicaties zijn dat:
Comorbiditeit verwacht kan worden bij individuen met autisme of Asperger
De uitsluitende criteria van de DSM en ICD (de criteria die een diagnose van autisme in een andere stoornis en die een diagnose van een andere stoornis uitsluiten) herzien moeten worden
Er is een risico dat kinderen die geen diagnose krijgen voor al hun problemen onthouden worden van zowel algemene diensten (zoals goede scholing als ADHD de enige diagnose is in een geval met zowel ADHD als autisme) en specifieke behandelingen (zoals stimulante medicatie in een geval met zowel autisme als ADHD).
Implicaties voor onderzoek naar onderliggende mechanismen bij autisme en het syndroom van Asperger
De overlap/comorbiditeit bij autistische stoornissen heeft een aantal implicaties voor het begrip van pathogenese in autisme:
Het is onwaarschijnlijk dat er een unieke set van etiologische factoren geïdentificeerd zal worden die alleen geldt voor autisme.
De overlap met symptomen en stoornissen met aandachtsdeficieten en tics kan duiden op disfunctie van het dopaminesysteem bij autistische stoornissen.
De overlap met symptomen en syndromen met obsessies en compulsies duidt op disfunctie van het serotoninesysteem bij autistische stoornissen.
De buitensluitende criteria van de DSM en ICD moeten herzien worden.
- 1 of 2143
- volgende ›
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why would you use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
- Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
- Use the topics and taxonomy terms
- The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
- Check or follow your (study) organizations:
- by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
- this option is only available trough partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- by following individual users, authors you are likely to discover more relevant study materials.
- Use the Search tools
- 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
- The search tool is also available at the bottom of most pages
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Field of study
- All studies for summaries, study assistance and working fields
- Communication & Media sciences
- Corporate & Organizational Sciences
- Cultural Studies & Humanities
- Economy & Economical sciences
- Education & Pedagogic Sciences
- Health & Medical Sciences
- IT & Exact sciences
- Law & Justice
- Nature & Environmental Sciences
- Psychology & Behavioral Sciences
- Public Administration & Social Sciences
- Science & Research
- Technical Sciences
Add new contribution