The removal of Pluto from the class of planets and homosexuality from the class of psychiatric disorders - Zachar & Kendler - 2012 - Artikel

Samenvatting bij het artikel: The removal of Pluto from the class of planets and homosexuality from the class of psychiatric disorders - Zachar & Kendler - 2012

In het artikel wordt de competitive voor wetenschappelijke autoriteit met twee verschillende voorbeelden in kaart gebracht. In beide casussen is er sprake van een complexe relatie tussen abstracte constructen en bewijs, die het classificeren lastig maakt.

Een belangrijke issue in dit artikel is de wetenschappelijke autoriteit. Als experts in de wetenschappelijke gemeenschap het niet met elkaar eens zijn, welke autoriteit moet dan ingrijpen? De schrijvers menen dat dit afhangt van in hoeverre onenigheid praktisch toelaatbaar is. Is het niet praktisch, dan zou een groep erkende en goed geïnformeerde experts de knoop moeten doorhakken. Hierbij is het belangrijk dat de wetenschappelijke gemeenschap het besluitvormingsproces van deze groep als eerlijk ziet.

Hoe werd Pluto geclassificeerd?

Toen Eris was ontdekt als tiende planeet, vonden veel astrologen dit onterecht. Eris heeft namelijk een omloopbaan die heel anders was dan dat van andere planeten (45 graden schuiner dan het vlak van de aarde). Pluto had echter ook een andere omloopbaan; deze liep 17 graden schuiner dan het vlak van de aarde. Als beide ontdekkingen als planeten zouden worden gezien, zouden er heel veel andere lichamen ook toegevoegd kunnen worden. De classificatie van Pluto moest eerst duidelijk worden, voor Eris kon worden geclassificeerd. Op de laatste dag van de conferentie in Praag was het volgende voorstel door de meerderheid geaccepteerd: een planeet draait om de zon, is groot genoeg voor een sferische (bolvormig) vorm en is niet onderdeel van een grotere groep objecten die dezelfde omloopbaan hebben. Dit betekende dat Pluto geen planeet meer was en samen met Eris in de nieuwe categorie dwergplaneten kwam.

Er ontstonden veel klachten over de totstandkoming van deze classificatie, omdat veel leden de conferentie verlieten toen de rondheidsdefinitie voor een planeet werd afgewezen. Er waren dus minder dan 30% van de leden aanwezig toen de stemming plaatsvond.

Hoe werd homoseksualiteit geclassificeerd?

In de psychiatrie ging toewijding aan een traditie voor een toewijding aan classificatie, vooral omdat culturele, religieuze en legale maatregelen tegen homoseksualiteit voor de geboorte van moderne psychiatrie stamden. Protesten tegen discriminatie en positieve persoonlijke ontmoetingen met homo’s veranderde de visie over homoseksualiteit. Spitzer, na een heimelijke ontmoeting met een groep homoseksuele psychiaters, kwam tot de conclusie dat homoseksualiteit én niet gepaard ging met stress en niet met verslechtering in sociaal functioneren. Binnen de psychiatrie wordt autoriteit toegeschreven aan commissies van experts, in plaats van aan stemmen van mensen die lid zijn (zoals bij de astronomie).Toen ‘the Board of Trustees’ had besloten dat homoseksualiteit geen ziekte was, vonden tegenhangers dat de beslissing van het bestuur politieke overwegingen reflecteerde en dat er gestemd zou moeten worden door alle leden. Toen er uiteindelijk gestemd kon worden was 58% het eens met het besluit van het bestuur. Psychiatrische tegenhangers vonden dat het stemmen niet wetenschappelijke consensus reflecteerde, omdat alleen 25% van de uitgekozen stemmers maar hadden gestemd.

In beide cases waren veel mensen betrokken bij de classificaties, mede vanwege respect voor traditie en de rol die classificatie speelde in onderzoeksprogramma’s. In zowel de astronomie als de psychiatrie waren de tegenhangers mensen die andere onderzoekstradities hadden. In de astronomie was het conflict tussen de geofysici en de ‘dynamicists’ terwijl in de psychiatrie de strijd ging tussen uitvoerende psychoanalisten en onderzoeksgeoriënteerde academici. De wetenschappelijke literatuur kan gezien worden als een geschiedenis van verschillende onderzoeksgemeenschappen die tegenstrijdige claims maken. De claims die dit competitieve proces winnen verdienen wetenschappelijke autoriteit.

Het is belangrijk om in te zien dat de tegenstanders in de cases Pluto en homoseksualiteit vooral boos waren omdat in hun optiek de verkeerde gemeenschappen de autoriteit hadden gekregen, niet op het stemmen zelf. Reputatie gaat idealiter wel over competentie, maar het heeft ook een sociaal element. Daarnaast kunnen specialisten eigenbelangen hebben, zoals het willen voorkomen dat hun gebied van expertise verdwijnt. Het dilemma van classificeren ligt dus vooral in het beslissen aan welke data en experts prioriteit moet worden gegeven.

Zowel planeten als psychiatrische stoornissen zijn abstracties die heterogene entiteiten aan elkaar koppelt. Als (a) een heterogene groep als een eenheid wordt gezien, (b) de classificatieproblemen sociaal, psychologisch of economisch van aard zijn en (c) de huidige classificatie niet per se alle data kan inpassen, kan er in elke wetenschappelijke discipline een dergelijk conflict ontstaan. Als het belangrijk is dat er snel een oplossing komt, moeten disciplines een eerlijke en systematische manier hebben om experts te kiezen aan wie autoriteit wordt gegeven. De integriteit in het kiezen van de experts en de besluitvorming van de experts zelf is essentieel voor de autoriteit van de wetenschappelijke samenleving zelf.