In deze bundel vind je een samenvatting van alle hoofdstukken (1 t/m 11) uit het boek Opgroeien in het hedendaagse gezin: Inleiding in de gezinspedagogiek (2e druk) geschreven door Van der Horst.
Ben je geïnteresseerd in gezinspedagogiek en wil je toegang krijgen tot
...Deze bundel bevat de collegeaantekeningen uit voorgaande jaren bij het vak Gezinspedagogiek - Pedagogiek B2 - Universiteit Leiden.
Deze bundel bevat relevant studiemateriaal voor Pedagogische wetenschappen, jaar 2 aan de Universiteit Leiden
Inleiding in de pedagogische en onderwijswetenschappen 2B: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL
Onderzoekspracticum 2: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Leren en cognitie: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Neurobiologische achtergronden van opvoeding en ontwikkeling: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Methoden van Kwalitatief Onderzoek: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Gezinspedagogiek: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Diagnostiek en assessment in opvoeding, onderwijs en hulpverlening: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Orthopedagogiek: theorieën en modellen: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Onderwijsleerproblemen: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Juridische en ethische aspecten: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Jeugdzorg in beweging: organisatie, beleid en werking: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL Samenvattingen en studiehulp voor Pedagogische Wetenschappen aan de Universiteit Leiden - Jaar 2022/2023
College-aantekeningen bij Gezinspedagogiek aan de Universiteit Leiden - 2015/2016Gedragsgenetica probeert te kijken wat de invloeden zijn van genen (nature) en omgeving (nurture) zijn op het fenotype en te schatten hoe groot deze . Het fenotype is een totaal van alle waarneembare eigenschappen van een organisme. Het fenotype wordt bij mensen gevormd door drie dingen: gedeelde omgeving (C), unieke omgeving (E) en genen (G). Genen zijn aangeboren maar worden beïnvloed door twee typen omgeving. Onder gedeelde omgeving valt het gezin waarin iemand opgroeit, dit is iets dat broers en zussen gemeen met elkaar hebben. Onder unieke omgeving vallen eigen ervaringen en individuele kenmerken, zoals bijvoorbeeld het jongste kind in een gezin zijn. Error, dingen die nergens geplaatst kunnen worden, zitten ook bij de unieke omgeving.
Genen
Gemeenschappelijke genen zijn genen die iedereen heeft. Deze genen veroorzaken het haar op ons hoofd, maar ook onze neiging om te hechten. Iedere mens heeft 99,8 % dezelfde genen. Buiten deze gemeenschappelijke genen zorgt 0,2 % voor verschillen tussen mensen. Dit noem je polymorfe genen. Deze genen bepalen onder andere het verschil in oogkleur en haarkleur maar bijvoorbeeld ook de snelheid waarmee een kind een taal leert wordt door deze genen bepaald.
Er bestaan formules waarmee de grootte van de invloed (in percentages) van C, E en G kan worden berekend. Deze formules worden vooral gebruikt bij tweelingonderzoek.
C = 2rdz – rmz
G = 2(rmz – rdz)
E = 1.00 – G – C
Interactie tussen genen en omgeving
Genen en omgeving kunnen elkaar versterken. De uitdrukking ‘soort zoekt soort’ komt vaak tot zijn recht bij paren. Ouders lijken genetisch misschel wel een beetje op elkaar. Dit heet assortative mating. Assortative mating zorgt voor een soort versterkende werking van genen.
Er is verder veel correlatie tussen genen en omgeving. Een kind kiest bijvoorbeeld een omgeving die bij hem of haar past. Een kind die ergens niet van houdt zal niet snel dit gaan doen. Omgeving kan uitkomsten van een gen ook versterken: heb je een hoog IQ en woon je dicht bij de bieb? Dan ga je waarschijnlijk meer lezen en kan je bepaalde genen maximaal benutten. Genetische bagage kan ook reacties uitlokken vanuit de omgeving. Door die (negatieve) reacties ontwikkel jij je weer anders. Een stuk van de ontwikkeling is dus genetisch maar wordt gestuurd door de omgeving. Ook vindt er vaak sociale interactie plaats met genetisch verwante personen. De genetische kant lijkt hier sterker, maar je gaat ook om met elkaar. Omgeving heeft hier dus ook invloed.
GxO
GxO (genen x omgeving) zegt dat mensen bepaalde genetische aanleg hebben om iets te ontwikkelen of
.....read more College-aantekeningen bij Gezinspedagogiek aan de Universiteit Leiden - 2014/2015gedragsgenetica
Gedragsgenetica spreken over monozygote en dizygote tweelingen. Monozygoot betekent dat de tweeling identiek is en dus 100 % van hun genen is hetzelfde. Bij een dizygote tweeling is 50% van de genen overeenkomstig, dit is hetzelfde als bij gewone broertjes en zusjes. Aan tweelingen kan een mooi soort onderzoeksdesign worden gekoppeld. Als je tweelingen vergelijkt op bijvoorbeeld IQ of op sociale vaardigheid kan er gekeken worden naar de overeenkomsten binnen tweelingen. Wanneer monozygote tweelingen meer op elkaar lijken dan dizygote tweelingen weet je dat erfelijkheid een rol speelt.
Het belangrijkste wat de gedragsgenetica heeft opgebracht is de invloed van soorten van omgeving. De gedeelde omgeving is de omgeving die kinderen binnen een gezin hebben, een autoritaire vader zal autoritair zijn tegenover alle kinderen. Ouders kunnen ook invloed hebben op de unieke omgeving, dit kan gebeuren bij het verschil in benadering tussen het eerste en het laatste kind. De unieke omgeving maakt kinderen meer verschillend van elkaar. Gehechtheid wordt geheel door de omgeving bepaalt terwijl temperament genetisch bepaald is. De splitsing tussen gedeelde en unieke omgeving is erg belangrijk opvoeders denken vaak dat zij hetzelfde reageren op kinderen maar dit is niet het geval.
Moleculaire genetica
Moleculaire genetica bekijkt ontwikkeling op een andere manier. Het gaat om het verschil in genen. Je kijkt naar de genetische bagage wat vastgelegd is in DNA, je kijkt of er verschillen zijn en of deze verschillen overeenkomen met verschillende trekken. Een belangrijke benadering is de kandidaat genen benadering. Je pikt één gen uit een enorme massa van genen die bepalend zijn voor een soort karaktertrek. Op basis van dit ene gen kan je onderzoek doen naar verschillen in trekken door te kijken naar verschillen van activiteit van dat gen. Je kan een gen pakken dat bepalend is voor de regulatie van dopamine, dopamine heeft weer invloed op je aandacht en gevoelens bij beloning. Wanneer gekeken wordt naar een groep mensen kunnen verschillen in activiteit van dat gen naar boven komen. Je kan bijvoorbeeld kijken naar mensen met een langer of kortere variant van dat gen hebben en hoe dit zorgt voor verschillen in uiting van het karaktertrek. Dus samengevat kijk je naar verschillen in genen die bepalend zijn voor verschillen in trekken.
Je kunt genen ook onderzoeken door middel van de genoom-brede analyse (GWAS). Je neemt hierbij het hele genoom met alle informatie die erop zit en je analyseert dit genoom. Vervolgens kijk je naar verschillen binnen het genoom en dit vergelijk je met verschillen in bijvoorbeeld intelligentie. Er is wel een probleem met dit soort onderzoek want de analyses geven weinig inzicht en kennis over genetische achtergronden over psychologisch relevante trekken, dit is namelijk maar 1% van
.....read more College-aantekeningen bij Gezinspedagogiek aan de Universiteit Leiden - 2013/2014In onderzoek wordt er veel gekeken naar wat de invloed van de ouders is. Er worden heftige uitspraken gedaan door deskundigen, zij zeggen dat ouders van het allergrootste belang zijn, de vraag is of dit echt zo is. Het legt een extreme druk op de ouders. Het beeld dat zij van het allergrootste belang zijn heeft lang geheerst en nu nog steeds een beetje. Andere factoren die van invloed kunnen zijn:
genetische factoren
andere contexten (school etc.)
leeftijdsgenoten
grootouders; het bredere sociale netwerk
Wat voor invloed hebben deze factoren ten opzichte van de invloed van de ouders?
Het doel van het gedragsgenetisch onderzoek is om meer zicht te krijgen op de oorzaken van individuele verschillen in een fenotype. Individuele verschillen rondom een gemiddelde probeert men te verklaren met gedragsgenetisch onderzoek. Er wordt gekeken naar de relatieve bijdrage van genen en omgeving en genen en invloeden uit de omgeving worden geïdentificeerd. Er zijn twee fasen in gedragsgenetisch onderzoek:
Wat is de relatieve invloed van genen en omgeving op dit kenmerk? (door middel van tweeling- of adoptiestudies)
Welke genen beïnvloeden dit kenmerk? (Eerst kijken naar linkages: waar kunnen we het gen vinden, daarna associatie analyse: kijken naar een specifiek gen)
Het fenotype is het gedrag, een eigenschap of een kenmerk (gehechtheid, intelligentie, cortisol). Een eigenschap kan categorisch zijn, hij is wel of niet aanwezig (veilige gehechtheid), de concordantie is het percentage tweelingen waarbij beide broers of zussen dezelfde eigenschap hebben. Een continue eigenschap is altijd aanwezig (intelligentie).
Er zijn eeneiige (MZ) en twee-eiige (DZ) tweelingen. Er zijn additief en dominant genetische invloeden. Additief genetische invloeden zijn er wanneer twee genen er allebei iets toe doen; gen A verklaart 5% en gen B verklaart 5%, in totaal wordt dan 10% verklaart door de genen. Dominant genetische invloeden zijn er wanneer gen A en gen B interacteren, de percentages kunnen dan niet worden opgeteld. De omgeving bestaat uit de gedeelde omgeving en de unieke omgeving (inclusief meetfouten).
De gedeelde omgeving (C) is het deel van de omgeving dat hetzelfde is voor brusjes, SES/echtscheiding/aantal boeken in huis. De unieke omgeving (E) is het deel van de omgeving dat uniek is voor brusjes, plaats in kinderrij/geboortetrauma/vriendengroep. Opvoeding vindt plaats in zowel C als E, dit kan dus allebei invloed hebben.
Onderzoek in reguliere gezinnen kan gelijkenis tussen gezinsleden laten zien door gedeelde genen (A) en gedeelde omgeving (C). Verschillen tussen gezinsleden kunnen.....read more
Gezinspedagogiek: Samenvattingen, uittreksels, aantekeningen en oefenvragen - UL
Add new contribution