Hier zullen twee arresten van de Hoge Raad worden besproken die gaan over de niet-uitgevoerde verrekenbedingen.

Hoge Raad 10 juli 2009, LJN BI4387 (kapitaalverzekering)

Wat zijn de feiten van de casus?

In deze casus ging het om partijen die buiten elke gemeenschap van goederen waren getrouwd. Zij hadden wel een periodiek verrekenbeding ten aanzien van overgespaarde inkomsten afgesproken welke nooit was afgerekend. De man was eigenaar van een woning waar alleen een spaarhypotheek op rustte om een verbouwing te financieren. In deze zaak gaat het om drie belangrijke elementen.

Hoe oordeelt de Hoge Raad?

Ten eerste ging het om de verrekening van de overwaarde die gecreëerd is doordat er op een voorhuwelijks verkregen huis staande huwelijk is afgelost uit overgespaard inkomen. De Hoge Raad meende dat dit deel van de overwaarde wel in aanmerking komt voor verrekening, echter het voorhuwelijks genoten deel van de overwaarde niet. Ten tweede was er sprake van gelijkstelling opbouw kapitaalverzekering met aflossing. Als reactie op de mogelijkheid van hypotheekrenteaftrek is het logisch dat echtgenoten zo lang mogelijk de lening op de eigen woning zo hoog mogelijk willen houden. Ten derde ging het om de berekening te verreken waarde bij een hypothecaire lening ter financiering van een verbouwing. De Hoge Raad hanteert hierbij de volgende rekensom: De waarde van de kapitaalverzekering op de peildatum wordt gedeeld door het totaalbedrag dat wordt gevormd door de waarde van de woning voor de verbouwing en het bedrag van de hypothecaire lening waarmee de verbouwing is gefinancierd en het resultaat ervan wordt vermenigvuldigd met de waarde van de woning op de peildatum.

Hoge Raad 19 november 2010, LJN BN8027 (aflossingsvrije lening)

Wat zijn de feiten van de casus?

In deze casus waren partijen gehuwd geweest op huwelijkse voorwaarden. Dit hield een scheiding van goederen in en een periodiek verrekenbeding. De woning was in deze zaak van de vrouw en was gefinancierd met een hypothecaire geldlening op beide namen. Het ging om een aflossingsvrije lening en er is nooit op afgelost. Er wordt aangevoerd dat de woning moet worden verrekend op grond van artikel 1:136 lid 1 BW, tweede volzin. Ook voert de man aan dat hij recht heeft op verrekening omdat hij meegetekend heeft voor de lening.

Hoe oordeelt de Hoge Raad?

De Hoge Raad beslist dat indien er alleen rente is betaald, maar niet op de lening is afgelost, er geen sprake is van 'te verrekenen vermogen' in de zin van artikel 1:136 lid 1 BW. Dat ze samen de lening zijn aangegaan maakt hiervoor niet uit.