Hoorcollege 13 Psychopathologie 23 Universiteit Utrecht

Hoorcollege 13: Verslavingen

• Controleverlies: langer of meer gebruiken dan gepland, of willen stoppen of minderen maar daar niet in slagen. 
• Craving:  hunkeren naar het middel op zo’n intense manier dat het moeilijk is om aan iets anders te denken
• Negatieve gevolgen: op werk, school en familie, of herhaald gebruik wanneer dit gevaarlijk is (dronken rijden). 
• tolerantie/ontwenning:  tolerantie is dat je steeds meer moet gaan gebruiken om
• hetzelfde effect te krijgen en ontwenningsverschijnselen treden op in de vorm van bijwerkingen als er sp rake is van onttrekking van het middel

• Persoonlijkheidstrekken: extraversie, impulsiviteit (speelt grotere rol bij jongens dan bij meisjes) neuroticisme
• Trauma, comborbide depressie
• Omgeving: vrienden die experimenten met drugsgebruik bvb
• Genetische kwetsbaarheid: gevoeligheid van het dopaminesysteem (erfelijk)
• Vroeger beginnen: vergroot de kans. 40% van de kinderen die begonnen is met drinken op hun 15e ontwikkelde een stoornis in middelengebruik, versus 7% van de jongeren die op hun 21e begonnen met drinken.
• Comborbiditeit met PTSS: 63% gaf aan eerst PTSS klachten te hebben. Echter ontving 40% behandeling voor verslaving en maar 20% voor PTSS

• Self-medication hypothesis: mensen gaan middelen gebruiken om de PTSS symptomen te dempen
• susceptibility hypothesis: stelt dat mensen met een verslaving kwetsbaarder zijn om PTSS te ontwikkelen. Je hebt namelijk meer stress en zit minder goed in je vel. 
• high risk hypothesis: het risico op het meemaken van traumatische gebeurtenissen is hoger als je een verslaving hebt. Onder andere door vicitimisatie
• shared vulnerability stelt dat mensen die trauma meemaken, een hogere kans hebben opverslaving en PTSS.

• Hoge aandacht voor verslavingscuesL er is sprake van een overactief beloningssysteem tijdens cues.
• Hoge motivatie/drive : door activatie van de orbito frontale cortex.
• Verminderde controle over drive : door verminderde activatie van de dorsolaterale frontale cortex.

• People first language:  “iemand met een alcoholprobleem” in plaats van “alcoholverslaafde” 
• Motiverende gespreksvoering:  Basishouding van psycholoog is partnerschap, acceptatie, compassie, ontlokken. Bestaat uit vier fasen.  Engageren: een gelijkwaardige werkrelatie met de cliënt aangaanFocussen: de hulpverlener en cliënt stellen samen doelen vast en bepalen de agenda  Evoceren: het ontlokken van de eigen motivatie van de cliënt Plannen: het plannen van de verandering
• CGT: bvb dagelijkse zelf-monitoring van triggers. Leidt tot bewustwording. Gezamenlijke afspraken maken, motivatie versterken en een functie-analyse opstellen, triggers analyseren
• 12-stappenmethode
• ACT
• farmacologische interventies:  naltrexon, nalmefeen, acamprosaat en disulfiram/antabus