Hoorcollege 11 Psychologie als Wetenschap 2023 Universiteit Utrecht

Hoorcollege 11: Signaal-detectie theorie (beslissend test gebruik) 

• Is een vervolg op de criterium gerichtheid. Er worden namelijke beslissingen in onzekerheid 
• genomen (subjectieve oordelen van cliënt en diagnosticus, onbetrouwbaarheid test en lastig om veelheid van informatie te integreren tot een oordeel). 
• Theorie die de mogelijkheid biedt diagnostiek vanuit modelmatig, besliskundig perspectief aan te pakken. Het maakt het mogelijk om grip te krijgen op deze onzekerheid. 
• Denkkader en verzameling analysemethoden rondom het nemen van beslissingen. 
• Theorie over kans op goede en foute beslissingen, met aannamen over verdelingen van testuitkomsten onder verschillende omstandigheden. 
• Van toepassing in alle te onderscheiden gebieden binnen de psychologie.
• Bij de SDT wordt gebruikt gemaakt van een grensaarde: rechts van de grenswaarde heeft een stoornis en link van de grenswaarde heeft geen stoornis. Er zijn 4 oppervlaktes te onderkennen.

• Hoe groot is de kans op een positieve diagnose gegeven dat iemand de stoornis heeft? 
• Kans op positieve diagnose (D+) gegeven dat het individu behoort tot categorie (C+). Je wilt een hoge waarden hebben. 

• Positieve predictieve waarde (PPV): Proportie ware positieven gegeven een positieve diagnose. 
• Negatieve predictieve waarde (NPV) Proportie ware negatieven gegeven een negatieve diagnose. Beide waarde zijn problematisch. 

• Hoe groot is de kans dat iemand uit de populatie een positieve diagnose (ware en valse positieven) krijgt? Kans op positieve diagnose (D+) voor iemand uit de populatie. 
• Het is dus de valse en ware positieven bij elkaar opgeteld. Ook deze waarden zijn problematische waarde. Er is namelijk een aselecte steekproef nodig uit de populatie of eerder onderzoek of expertschatting.

• kwaliteit instrument (sensitiviteit en specificiteit van het instrument)
• voorkomen van stoornis, ziekte, trauma (prevalentie)
• Zelfs bij betrouwbaar instrument is bij lage prevalentie de kans op correcte beoordeling klein.

• predictieve accuratesse is bij lage prevalentie altijd gering. Stoornissen die weinig voorkomen, kan je snel overschatten. Dus zeggen dat de stoornis aanwezig is, terwijl deze niet aanwezig is. 
• met subjectieve a-priori verwachting kun je P(C+) aanpassen

• Hoog percentage ware positieven: alleen die leerlingen te pakken krijgen die echte pesters zijn.
• hoog percentage ware positieven (= hoge sensitiviteit) 
• Laag percentage valse positieven: Geen leerlingen als pester aanwijzen terwijl ze het  niet zijn.
• laag percentage valse positieven (= lage (1 – specificiteit))

• proportie ware positieven (sensitiviteit). Deze wil je hoog. 
• proportie valse positieven (1 – specificiteit). Deze laag.
• Je trekt er dan een diagonale lijn doorheen: optimale grens

• Maat voor testkwaliteit: Gevoeligheid van test voor onderscheiden van diagnostische categorieën (= testsensitiviteit) onafhankelijk van 
• gekozen grenswaarde. Hoe groter het oppervlakte hoe beter de test.