Inleiding Privaatrecht: Verbintenissenrecht - UU - B1 - Oefententamen 2013

Vragen

Vraag 1a

Noem vier rechten die de schuldeiser mogelijk heeft bij niet-nakoming door zijn schuldenaar van een verbintenis.

Vraag 1b

Is het opzeggen van een huurovereenkomst aan te merken als een rechtshandeling? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kwalificeer de rechtshandeling nader.

Vraag 1c

Barbara leent voor een periode van twee weken de I-pad van Barry. Barbara verkoopt deze I-pad na een week voor € 250,00 aan Friso. Friso, die te goede trouw is, neemt de I-pad mee naar huis. Noem de drie bronnen van verbintenissen waarvan sprake is in deze casus.Welke verbintenissen zijn hieruit ontstaan?

Vraag 1d

Is de volgende stelling juist of onjuist?

“De verklaring van de aanbieder dat hij zijn aanbod herroept heeft altijd effect als hij een herroepelijk of vrijblijvend aanbod heeft gedaan.”

Vraag 2

Bij het uitvoeren van een zweefkoprol tijdens een gymnastiekles op school raakt de 13-jarige Elmo gewond. Elmo had nog niet eerder deze oefening gedaan en hij durfde nauwelijks te springen, want door zijn visuele handicap heeft hij moeite met het inschatten van afstanden.Hij was als laatste van de klas over. De gymnastiekleraar Derksen moedigde hem aan met een colaatje als beloning voor getoonde durf. Elmo durfde in aanwezigheid van zijn klasgenoten - die een beetje begonnen te joelen - niet meer te volstaan met een gewone koprol, maar dwong zichzelf net zoals de anderen voor hem deden, een zweefkoprol temaken. Hij kwam vervolgens verkeerd terecht waardoor hoofdletsel ontstond. Derksen was bekend met de visuele handicap van Elmo. De ouders stellen Derksen en zijn werkgever -scholengemeenschap De Vlinderdas - aansprakelijk voor de door Elmo geleden schade, bestaande uit zijn ziekenhuiskosten en zijn gederfde levensvreugde.

Vraag 2a

Op welke grondslag zullen de ouders van Elmo Derksen aansprakelijk stellen? Bespreek alle vereisten.

Vraag 2b

Op welke grondslag zullen de ouders van Elmo de werkgever aansprakelijk stellen? Neem bij de bespreking hiervan het verweer van De Vlinderdas mee dat haar niets te verwijten valt.

Vraag 2c

Komt alle schade voor vergoeding in aanmerking?

Vraag 2d

Gesteld dat Derksen en De Vlinderdas aansprakelijk zijn voor de schade, wie is uiteindelijk draagplichtig?

Vraag 3

Francine koopt bij Zon&Co, een bedrijf in zonweringen, een groot zonnescherm met elektrische bediening. Het ophangen van het zonnescherm en installeren van de benodigde elektra gebeurt door medewerkers van Zon&Co. Totale kosten: € 3000,-.Tijdens het uitvoeren van deze werkzaamheden brengen de medewerkers van Zon&Co, door slordig te werk te gaan, schade toe aan het huis van Rudolf, de buurman van Francine. Ook vertrappen zij diverse zeldzame planten in de tuin van Rudolf die daar door zijn onlangs overleden vrouw waren geplant. Rudolf is door deze gebeurtenissen erg aangeslagen en wil dat zijn schade (zowel materieel als immaterieel) vergoed wordt.
Het zonnescherm voldoet niet aan de verwachtingen van Francine. Het hangt te laag, waardoor zij steeds moet bukken als zij eronderdoor loopt en regelmatig stoot zij haar hoofd aan het zonnescherm. Ook de elektrische bediening hapert regelmatig. Francine wil dat Zon&Co deze problemen oplost en weigert daarom betaling van de rekening.Op een dag rolt het zonnescherm spontaan uit, juist op het moment dat Francine eronderdoor loopt. Als gevolg daarvan heeft zij een hersenschudding en een ernstige hoofdwond. Francine wil vergoeding voor de door haar geleden letselschade.
Schrijf een juridisch betoog waarin u de volgende vragen bespreekt:

1. Wie is/zijn aansprakelijk voor de schade van Rudolf?

2. Komt de door Rudolf geclaimde materiële en immateriële schade voor vergoeding in aanmerking?

3. Wie is draagplichtig voor de schade van Rudolf?

4. Op welke grond kan Francine weigeren de rekening van Zon&Co te betalen? Hoe kan zij definitief worden bevrijd van de betalingsverplichting?

5. Wat is de grondslag van de aansprakelijk van Zon&Co voor de door Francine geleden schade?

Antwoordindicatie

Vraag 1a

Recht op nakoming (artikel 3:296 BW); opschorting (artikel 6:262 BW); ontbinding (artikel 6:265 BW); en schadevergoeding (artikel 6:74 BW).

Vraag 1b

Opzegging van een huurovereenkomst is een rechtshandeling (artikel 3:33 BW). Het beoogde rechtsgevolg is het beëindigen van de huurovereenkomst. Opzegging is een eenzijdige rechtshandeling.

Vraag 1c

Als volgt:

• De bron is de leenovereenkomst; daaruit komt voort een verbintenis van Barbara om na deafgesproken tijd de zaak weer terug moet geven aan Barry;

• De bron is de koopovereekomst; wederkerige verbintenissen waarbij Barbara moet leveren aan Friso en Friso moet betalen aan Barbara;- een verbintenis uit toerekenbare tekortkoming artikel 6:74 BW (schadevergoeding) van Barry aan Barbara, omdat zij de Ipad niet meer aan hem kan teruggeven en Barry daardoor schadelijdt.

Vraag 1d

Artikel 6:219 lid 2 BW: herroeping alleen mogelijk zolang aanbod niet is aanvaard en geen ededeling van aanvaarding is verzonden. In geval van een vrijblijvend aanbod kan herroeping nog onverwijld na aanvaarding plaatsvinden.Conclusie: de stelling is onjuist.

Vraag 2a

De ouders zullen Derksen aansprakelijk stellen op grond van artikel 6:162 BW, want er is sprake van onzorgvuldig handelen door de gymleraar. Hij was op de hoogte van de visuele beperking van Elmo en hij had Elmo daarom beter moeten begeleiden bij de oefening en ook eventueel moeten. opvangen als het dreigde mis te gaan. Dat heeft hij nagelaten en in plaats daarvan heeft hij Elmo aangemoedigd de oefening toch te doen. Dit betekent dat hij toerekenbaar krachtens schuld is; er is sprake van verwijtbaarheid, want ondanks de visuele handicap moedigde hij Elmo aan tot de gymnastiekoefening. Weliswaar begonnende kinderen te joelen, maar het is de verantwoordelijkheid van Derksen om Elmo daartegen te beschermen. Er is schade, namelijk ziekenhuiskosten en gederfde levensvreugde en de schade staat in causaal verband met de gedraging van Derksen. Ook aan de relativiteit is voldaan: artikel 6:163 BW.

Vraag 2b

Artikel 6:170 lid 1 BW. Er is sprake van een ondergeschikte die een fout begaat – Derksen is zelf aansprakelijk krachtens artikel 6:162 BW. Er is sprake van een functioneel verband tussen de opgedragen taak en de schade (de werkgever heeft zeggenschap over de gedraging waarin de fout is gelegen). Immers, het geven van gymnastieklessen verhoogt de kans op schade bij kinderen, zeker in geval van een visuele handicap. Omdat het hier een risico-aansprakelijkheid van de werkgever betreft, speelt het verweerv an de werkgever dat haar geen enkele verwijt kan worden gemaakt geen enkele rol.

Vraag 2c

Vermogensschade artikel 6:95, artikel 6:96 en artikel 6:106 BW. De ziekenhuiskosten vallen ondervermogensschade en de gederfde levensvreugde valt onder artikel 6:106 lid 1 sub b BW.

Vraag 2d

Derksen is aansprakelijk krachtens artikel 6:162 BW en De Vlinderdas is aansprakelijkheid krachtens artikel 6:170 lid 1 BW, dus zijn zij beiden hoofdelijk aansprakelijk. Op basis van artikel 170 lid 3 BW jo. artikel 6:102 BW is alleen De Vlinderdas draagplichtig voor de schade, tenzij er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid door Derksen; dan moet hij wel in de schade bijdragen. Dat is hier niet het geval.

Vraag 3

1. De medewerkers van Zon&Co zijn aansprakelijk krachtens artikel 6:162 BW. Het is in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid (en dus onrechtmatig) om zonder acht te slaan op zaken van derden, in casu het huis en de tuin van Rudolf, de opgedragen werkzaamheden uit te voeren. Deze norm strekt tot bescherming tegen de schade die deze derden (in casu Rudolf) lijden (relativiteit). Deze onrechtmatige daad is de medewerkers van Zon&Co toe te rekenen op grond van schuld aangezien de daad hen te verwijten valt. Er is ook voldaan aan het vereiste van causaal verband, want als zij zorgvuldig te werk waren gegaan, was de schade van Rudolf niet opgetreden. Naast de medewerkers is ook Zon&Co aansprakelijk voor de schade van Rudolf krachtens artikel 6:170 lid 1 BW. Er is sprake van een fout (toerekenbare onrechtmatige daad) van ondergeschikten (de medewerkers zijn in dienst van Zon&Co) en er is sprake van een functioneel verband, nu de kans op de fout door de opdracht tot het verrichten van de taak (het zonnescherm ophangen) is vergroot en de werkgever (Zon&Co) zeggenschap had over de gedragingen waarin de fout was gelegen.

2. Er is materiële schade, namelijk schade aan het huis en de planten van Rudolf, welke voor vergoeding in aanmerking komt, artikel 6:96 BW. De immateriële schade van de buurman, het feit dat hij erg is aangeslagen doordat de planten die nog door zijn onlangs overleden vrouw waren geplant zijn vertrapt, komt niet voor vergoeding in aanmerking krachtens artikel 6:106 BW.

3. Voor de bepaling van de interne verdeling van de aansprakelijkheid tussen de medewerkers en Zon&Co, zal Zon& Co uiteindelijk draagplichtig zijn krachtens artikel 6:102 jo. artikel 6:170 lid 3 BW, nu er geen sprake was van opzet of bewust roekeloos gedrag bij de medewerkers.

4. Francine kan weigeren de rekening van € 1000 te betalen door zich te beroepen op haar opschortingsrecht tegenover Zon&Co: artikel 6:262 BW. Er is sprake van tegenover elkaar staande verplichtingen (ophangen en betalen) die voortvloeien uit dezelfde overeenkomst en Zon&Co is haar verplichting niet goed nagekomen. Francine kan definitief worden bevrijd van haar betalingsverplichting bij een geslaagd beroep op ontbinding: artikel 6:265 BW. Omdat nakoming nog mogelijk is, is verzuim vereist (lid 2). Verzuim treedt in na ingebrekestelling: artikel 6:82 lid 1 BW, indien binnen de daarin opgenomen – redelijke – termijn nog steeds niet is nagekomen.

5. Voor de door Francine geleden letselschade kan zij Zon&Co aansprakelijk stellen: artikel 6:74 lid 1 BW. Er is een tekortkoming van Zon&Co, nl. het niet goed ophangen van het zonnescherm. Deze tekortkoming is toerekenbaar op grond van artikel 6:75 jo. Artikel 6:76 BW, het bedrijf maakt bij de uitvoering van de werkzaamheden gebruik van hulppersonen (de medewerkers). Er is sprake van causaal verband, immers als de werkzaamheden met betrekking tot het zonnescherm goed waren uitgevoerd, had Francine geen letsel opgelopen. Nakoming is voor wat betreft de (gevolg)schade blijvend onmogelijk. Zon&Co hoeft dus niet eerst in verzuim te zijn: artikel 6:74 lid 2 BW.