Toerisme: Vloek of zegen?

Voor de taxi al bij het meer is komen we langs een tolhokje. Niet zo een waar de auto geld moet betalen. Nee langs de weg staat een bord waarop wordt verklaart dat buitenlanders voordat ze het gebied in rijden 2 cedi moeten betalen. Oke het is maar 50 eurocent maar het irriteert mij nog steeds als ik als ''buitenlander'' moet betalen en de locals niet. Het gebied waar ik voor moet betalen zijn 4/5 kleine dorpjes om een meer. Het meer is voor Ghanese begrippen heel schoon, oftewel het is ontzettend ranzig.

Mijn relaxte weekendje weg begint dus al met wat irritatie. Aangekomen bij het hotel wordt er aan me gevraagd of ik een reservering heb gemaakt. Gek genoeg heb ik dit de vorige dag gedaan. Reserveren is normaal redelijk tegen mijn principes maar ik dacht YOLO, we doen het eens. Het rare hieraan was alleen dat het hele hotel helemaal leeg was. Ik was niet eens de enige blanke. Nee ik was de enige gast. Dit gaf me eerst een ongemakkelijk gevoel maar het bracht ook bijzonder veel positieve bijkomstigheden. Zo had ik 4 man personeel die zich constant om mijn plezier druk maakte. Eten bestellen en krijgen is een ritueel wat in Ghana nog wel wat tijd in beslag kan nemen maar binnen 30 minuten had ik toch een club sandwich. Ik voelde me wel een beetje een slavendrijver. Ze haalde er een mijn handdoek als ik uit het meer kwam en om de 5 minuten werd er gevraagd of ik nog iets te drinken wou.

Zodra ik naar het stadje loopt komen er al snel kinderen bedelen. Kinderen bedelen meestal niet in Ghana maar op toeristische plekken zijn ze toch geconditioneerd dit te doen. Aangekomen bij het plaatsje wordt ik door 2 ghanezen een toeristenbureau ingeduwd met het verzoek te betalen voor een boomplant project. Het bureautje hing vol met vage leuzen en het gesprek monde uit dat toeristen moeten betalen om het gebied schoon te houden. Mijn irritatieniveau was al redelijk opgelopen. Ik bedankte vriendelijk en probeerde de deur uit te lopen. De grootste Ghanees ging voor de deur staan met iets in de trant van:''Doe het uit je goedheid van je hart. je bent toch wel een goed mens? denk aan de hemel''. Zulke domme onzin was de druppel die de emmer deed overlopen. Ik schold er 1 uit in de lokale taal(het voordeel aan een gastgezin met een 8jarig jongetje: je leert snel ''vieze woordjes'') en leg de andere uit dat ik zijn ogen eruit zou trekken als die niet uit de deur stapte(ik geef toe: iets te dramatisch).

Buiten aangekomen merkte ik dat de 2 vieze laaiers niet van ophouden wisten. 1 kwam boos op me afgelopen (blijkbaar is ook in Ghana dreigen dat je iemands zijn ogen uit zijn kop trekt een belediging) en vroeg of ik wou vechten. Ik mompelde iets over ambassade(Ghanezen zijn niet bang voor de politie maar wel voor ambassades. Vraag me niet waarom) en hij droop af. De andere kwam nog naar me toe op een wat vriendelijkere manier en nadat ik duidelijk had gemaakt dat hoe ze mij behandeld hebben volgens mij zeer verkeerd was droop hij ook half af. Hij draaide zich alleen nog om en fluisterde in mijn oor:''Do you want to buy ganja? Good stuff'' een twist die ik niet had zien aankomen.

Dit hele incident bracht me aan het denken: Heeft toerisme wel zo een positief effect op een land als Ghana? Tuurlijk het brengt geld naar het land. Het maakt ook mensen afhankelijk van buitenlanders, nog afhankelijker. Ik schreef ooit al een over het bijzonder lage eigenwaarde van de Ghanees en ik gok dat toerisme hier ook aan meespeelt. Ze zien blanken die alles kunnen betalen. Kinderen worden geconditioneerd te vragen aan blanken voor geld. Mensen maken hun werk ervan om toeristen af te troggelen. Toeristen-taks is in vogelvlucht. Speciale gebieden worden gemaakt waar eigenlijk alleen de ''white people only'' bordjes missen. Entreeprijzen zo hoog dat geen lokal ze kan betalen en als gevolg een geheel blank terras. Ja hier en daar de Ghanese jongeman die een blanke vrouw aan de haak heeft geslagen(andersom zie je niet veel). De 2 meest toeristische plekken waar ik nu geweest ben hebben me allebei met een naar gevoel achtergelaten. Ik voel me een ''cashcow'' en het nare is dat ik hierdoor de meestal aardige Ghanees ga wantrouwen. In het gebied waar ik woon praten vaak vreemde gewoon tegen me. Een gewoon praatje zonder geld vragen en zonder bijbedoelingen maar meer gewoon pure interesse en het zijn hele sociale mensen. De toeristische streken zorgen alleen dat ik deze interessante, lieve mensen ook ga wantrouwen en het liefst soms wil doorlopen omdat ik niet weer in een aftroggel situatie wil komen.

Mijn vraag is dus eigenlijk naast mijn kritische blik of ontwikkelingshulp wel zoveel nut heeft. Hoe goed is toerisme voor een ontwikkelingsland?