De bevestigingsbias, ook wel bevestigingsvooroordeel genoemd, is de neiging om informatie te zoeken en te interpreteren op een manier die onze bestaande overtuigingen bevestigt. We hebben de neiging om aandacht te schenken aan informatie die past bij onze mening, terwijl we informatie die onze mening tegenspreekt negeren of bagatelliseren.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van confirmation bias?

• Onbewust: We zijn ons er vaak niet van bewust dat we de bias gebruiken.
• Selectieve aandacht: We focussen op informatie die onze mening bevestigt en negeren tegenstrijdige informatie.
• Versterking van overtuigingen: De bias kan leiden tot een versterking van onze bestaande overtuigingen, zelfs als deze onjuist zijn.

Waarom is confirmation bias belangrijk?

De bevestigingsbias is een normaal onderdeel van de menselijke cognitie. Het helpt ons om onze complexe wereld te begrijpen en om snelle beslissingen te nemen.

Echter, de bias kan ook leiden tot verkeerde oordelen en beslissingen. We kunnen bijvoorbeeld vastzitten in onze eigen bubbel van informatie, waardoor we nieuwe ideeën en perspectieven missen.

Ook kan de bias leiden tot vooringenomenheid in onze besluitvorming, bijvoorbeeld in de rechtbank of in medische diagnoses.

Wat zijn toepassingen van confirmation bias in de praktijk?

• Zoeken op internet: We vinden online informatie die onze bestaande mening bevestigt, waardoor we een vertekend beeld van de realiteit kunnen krijgen.
• Politiek: Mensen neigen naar nieuwsbronnen en sociale media die hun politieke opvattingen bevestigen, wat kan leiden tot polarisatie.
• Wetenschappelijk onderzoek: Wetenschappers kunnen onbewust studies ontwerpen of interpreteren op een manier die hun eigen hypothesen bevestigt.

Praktijkvoorbeeld

Stel je voor dat je gelooft dat fastfood ongezond is. Je komt online informatie tegen die dit idee bevestigt, zoals artikelen over de link tussen fastfood en obesitas.

Echter, negeer je wellicht studies die aantonen dat fastfood niet zo ongezond is als we denken. Hierdoor versterkt je overtuiging dat fastfood slecht is, terwijl je wellicht een genuanceerder beeld had moeten vormen.

Kritische kanttekeningen

• Onnauwkeurigheid: De bias kan leiden tot onnauwkeurige oordelen en beslissingen.
• Vooroordelen: De bias kan leiden tot vooringenomenheid in onze besluitvorming.
• Gebrek aan openheid: De bias kan ons minder open maken voor nieuwe ideeën en perspectieven.