Vragen

Vraag 1

Noem vier verschillen tussen een erfdienstbaarheid en een kwalitatieve verplichting.

Vraag 2

Beoordeel de juistheid van de volgende stelling: 

Art. 3:231 BW maakt bij voorbaat vestiging van pandrechten op vorderingen mogelijk.

Vraag 3

Kees en Katrien willen graag samen een huis kopen. Zij willen het huis van Irma in de stad Groningen kopen.

Vraag 3a

Hoe kunnen zowel Kees en Katrien eigenaar van het huis worden?

1. Irma draagt het huis over aan Kees en Katrien, waardoor de gemeenschap tussen hun twee ontstaat.
2. Irma maakt eerst de gemeenschap van goederen aan en draagt daarna de twee aandelen los over. Een aan Kees en een aan Katrien.
3. Irma verdeelt het huis en in de verdeling worden Kees en Katrien door eigendomsovergang eigenaar.

Vraag 3b

Kees en Katrien kopen het huis van Irma. De akte is reeds ingeschreven in de openbare registers. Dan komt de broer van Irene, Bert, woedend binnen. Bert heeft gehoord dat zijn zus het huis heeft verkocht, maar Bert geeft aan dat hij eigenaar is van het huis sinds 1944. Hierdoor kan Irene het volgens hem nooit hebben verkocht aan Kees en Katrien. Na een gesprek met Kees en Katrien blijkt dat Bert zijn zus wilde helpen. Hij heeft destijds tegen haar gezegd dat ze een huis mocht kopen van zijn geld, maar op eigen naam, zo lang het maar niet meer dan 300.000 euro kostte. Dat heeft Irene ook gedaan. Bert stelt dat hij hierdoor eigenaar is van het huis en zijn zus Irma het dus niet kan hebben verkocht aan Kees en Katrien.

Zijn Kees en Katrien eigenaar geworden? Licht uw antwoord toe. 

Vraag 4

Leg uit van welk goederenrechtelijk beginsel art. 3:248 lid 3 BW een uitwerking is.

Vraag 5

Piet is eigenaar van een veehouderij. Hij wil graag uitbreiden naar de kippenvoer business en heeft in dat kader daarvan financiering aangevraagd bij de A-Bank. Deze gaat daarmee akkoord en een kredietovereenkomst wordt opgesteld en ondertekend op 23 augustus 2017. Hierin is het volgende beding opgenomen:

“De schuldenaar verplicht zich tot het stil verpanden van al haar bestaande en toekomstige goederen aan de A-Bank. Zij verleent in dit kader aan de A-Bank een volmacht.” 

Deze overeenkomst wordt op 24 augustus 2017 geregistreerd.
Iedere woensdag wordt een pandakte geregistreerd ter uitvoering van de kredietovereenkomst. De laatste pandakte dateert van 15 januari 2018.

Vraag 5a

Waarom is het voordelig voor de A-Bank om een volmacht te hebben? 

Vraag 5b

A-Bank doet jaarlijks onderzoek naar de staat van haar zekerheden en doet daarvoor een steekproef onder haar cliënten naar het onderpand dat is verleend. In 2018 is de veehouderij uitgekozen en daarom wordt Piet gevraagd om een overzicht te geven van de inventaris en alle openstaande facturen van debiteuren van zijn bedrijf in kaart

Vragen

Vraag 1 (14 punten)

Heeft John gelijk?

Vraag 2 (8 punten)

Indien ik ten behoeve van mijn crediteur een pandrecht vestig op mijn hond en vervolgens mijn schuld afbetaal, hoeft mijn voormalig crediteur de hond pas terug te geven, indien ik hem ook de kosten van het voer heb voldaan.

1. Zou deze stelling door de Romeinse rechtsgeleerde Pomponius worden ondersteund? (4 punten)

2. Is deze stelling in lijn met het huidige recht? (4 punten)

Vraag 3 (8 punten)

1. Bespreek welk van de navolgende kwalificaties van toepassing is (zijn) op het recht van vruchtgebruik (4 punten):

   1. Vermogensrecht
   2. Absoluut recht
   3. Afhankelijk recht
   4. Registergoed

2. Bespreek welke van de navolgende kwalificaties van toepassing is (zijn) op het recht van erfdienstbaarheid (4 punten):

   1. (Vermogensrecht
   2. Absoluut recht
   3. Afhankelijk recht
   4. Registergoed

Vraag 4 (3 punten)

Vul de opengelaten plekken in.

In het arrest ..... heeft de HR gekozen voor een ..... stelsel van overdracht. Dit is inmiddels ook verankerd in artikel ..... van het BW.

Vraag 5 (4 punten)

Bespreek of de volgende stelling juist of onjuist is.

In het arrest van de HR over de 13 e Penning blijft de overweging van het hof met betrekking tot het moment van verschuldigd raken van de 13 e penning in stand (m.a.w.: de HR volgt

Vragen

Vraag 1 (20 punten)

Hadrian is fervent tennisser, maar zit – sinds hij studeert – krap bij kas. Bij de Wimbledon Shop ontvreemdt Hadrian op 12 januari 2016 twee tennisrackets, ieder ter waarde van € 550. Aan zijn vrienden en familie vertelt hij vol trots dat hij de tennisrackets heeft gewonnen bij het meedoen aan een prijsvraag van Wimbledon Shop. Eén tennisracket (tennisracket A) houdt hij zelf, het andere tennisracket (tennisracket B) doet hij op 18 januari 2016 aan zijn broer Royce cadeau, die het tennisracket enthousiast in ontvangst neemt. Na de sportvakantie met zijn familie verkoopt Hadrian op 9 maart 2016 tennisracket A voor € 450 aan huisgenoot Gwen, die het meteen opbergt in haar kast.

1. Wat is de goederenrechtelijke positie (eigenaar/bezitter/houder) van de betrokken personen ten aanzien van tennisracket B op 19 januari 2016? (12 punten)

2. Wat is de goederenrechtelijke positie (eigenaar/bezitter/houder) van de betrokken personen ten aanzien van tennisracket A op 10 maart 2016? (8 punten)

Vraag 2 (11 punten)

1. Vul in onderstaande zin de opengelaten stuken in:

   • “Romeinse burgers uit de stand van de plebejers kregen in de vroege republiek hun eigen magistraten, volkstribunen, die weliswaar niet met het ....................................... waren belast, maar die wel het recht van ..............................................hadden”. (2 punten)

2. In het Romeinse recht werd gesproken over de “beatus possessor” (gelukkige bezitter). Leg aan de hand van een wetsartikel in het BW uit dat dit ook geldt voor de bezitter naar huidig recht. (5 punten)

3. Romeins recht werd vanaf het einde van de 11e eeuw vanuit Noord-Italië via universitaire scholing over continentaal Europa verspreid. Gesproken wordt over de receptie van het Romeinse recht, dat subsidiaire gelding had. Wat wordt bedoeld met subsidiaire gelding? (4 punten)

Vraag 3 (14 punten)

Lees onderstaand vonnis en beantwoord de onder het vonnis opgenomen vragen.

Vonnis

in de zaak van

VERENIGING KINDEROPVANG, gevestigd te Tilburg,

eiseres in conventie,

verweerster in reconventie,

advocaat mr. R. Melborne te Tilburg,

tegen

1 [gedaagde sub 1], wonende te [woonplaats] ,
2 [gedaagde sub 2], wonende te [woonplaats] ,

gedaagden in conventie,

eisers in reconventie,

advocaat mr. H. Blackwater te Tilburg.

Partijen zullen hierna de Vereniging en [gedaagden] genoemd worden.

1 De procedure
(...)

2 De verdere beoordeling in conventie

2.1. In het tussenvonnis van 24 februari 2016 is de Vereniging opgedragen te bewijzen dat het opvangebouw naar aard en inrichting is bestemd om duurzaam ter plaatse te blijven in die zin dat partijen de bedoeling hadden een duurzaam gebouw neer te zetten en dat die bedoeling ook kenbaar was voor derden.

Vragen

Vraag 1

Leg uit wat wordt verstaan onder de processuele functie van bezit en geef daarvan een voorbeeld.

Vraag 2

Bespreek de volgende stelling:

• Voor de beoordeling van de vraag of apparatuur een bestanddeel vormt van een gebouw is mede bepalend of de bedrijfsvoering van de onderneming in dat gebouw onmogelijk zou zijn zonder dergelijke apparatuur.

Vraag 3

Noem drie kenmerken van goederenrechtelijke rechten en geeft kort aan wat die kenmerken inhouden.

Vraag 4

Geert is eigenaar van een stuk grond. Dwars over dit perceel loopt een pad, waarvan buurman Sander dagelijks gebruik maakt. Recht van overpad ontleent Sander aan een erfdienstbaarheid ten laste van de grond van Geert, welke is gevestigd ten behoeve van de grond van Sander. Stel dat Sander zijn grond overdraagt aan Max en dat Geert zijn grond overdraagt aan David. Leg uit welke gevolgen de overdracht van Sander aan Max respectievelijk de overdracht van Sander aan David heeft voor het recht van erfdienstbaarheid.

Vraag 5

Niels is producent van fietsen. Evelien is leverancier van zadels, die pas worden gemonteerd wanneer de fietsen rijklaar zijn. Niels en Evelien zijn overeengekomen dat Evelien eigenaar blijft van de door hem geleverde zadels totdat deze door Niels zijn betaald. Evelien is ten tijde van de montage van de zadels nog niet betaald. Wie is na de montage eigenaar van de zadels?

Vraag 6

Kan een bezitter niet te goeder trouw van een roerende zaak ooit de eigendom van die roerende zaak verkrijgen?

Vraag 7

Leg uit waarom het recht van vruchtgebruik in boek 3 BW is geregeld.

Vraag 8

Opslagbedrijf Groothuis geeft aan constructiebedrijf Verhoeve opdracht om 3 grote silo’s te vervaardigen die zijn bestemd voor de opslag van graan. De silo’s moeten worden gebouwd volgens gedetailleerde aanwijzingen van Groothuis. Het staal dat nodig is voor de productie van de silo’s wordt door Verhoeve gekocht bij staalleverancier Corus. Het staal wordt door Corus aan Verhoeve geleverd onder eigendomsvoorbehoud. Nadat de drie silo’s zijn geproduceerd, maar voordat deze zijn afgeleverd bij Groothuis, gaat Verhoeve failliet. Verhoeve heeft Corus niet betaald voor het door Corus geleverde staal. Groothuis stelt zich op het standpunt dat zij eigenaar is van de door Verhoeve geproduceerde silo’s. De curator van Verhoeve stelt zich daarentegen op het standpunt dat de silo’s eigendom zijn van Verhoeve nu deze nog niet zijn geleverd aan Groothuis. Aan de hand van welke criteria moet worden beoordeeld wie eigenaar is van de drie silo’s?

Antwoordindicatie

Vraag 1

De bezitter van een goed wordt krachtens art. 3:119 lid 1 BW vermoed rechthebbende te zijn. De wederpartij dient dan bewijs te leveren dat zij rechthebbende is. Voorbeeld: Een dief wordt bezitter van de gestolen auto en wordt tot dusver voor eigenaar

Vragen

Lees onderstaand gedeelte uit het vonnis en beantwoord vervolgens de daaronder gestelde vragen.

2. De feiten

2.1. Eisers zijn de erfgenamen van de op 14 augustus 2008 overleden heer Gerrit
2.2. Op 16 maart 1990 heeft Gerrit van Kunstgalerij MK te Ommen een beeldhouwwerk van Peter Kuijkens (het Beeldhouwwerk) gekocht.
2.3. Het Beeldhouwwerk is op 23 maart 1990 door JJ getaxeerd op NLG 340.000,-.
2.4. Op 29 december 1994 heeft Gerrit het Beeldhouwwerk overhandigd aan kunsthandelaar V te Arnhem met de opdracht voor het Beeldhouwwerk een koper te vinden.
2.5. V heeft het Beeldhouwwerk niet aan Gerrit teruggegeven. Nadat Gerrit niets meer van V had vernomen, heeft hij op 20 april 2006 aangifte tegen V gedaan wegens oplichting. V is hiervoor veroordeeld, maar is tot op heden (ook voor justitie) onvindbaar.
2.6. Op 20 november 2010 is het Beeldhouwwerk gesignaleerd op de kunst- en antiekbeurs Art te Amsterdam, waar het namens een zekere heer Vorst te koop werd aangeboden door Kunsthandel Perk te Amsterdam voor een koopsom van € 310.000,-.
2.7. Het Beeldhouwwerk is, nadat het op de Art was gesignaleerd door justitie, in beslag genomen en in bewaring gesteld bij het Van Gogh Museum te Amsterdam. Voorts is op 14 januari 2011 door de erven conservatoir beslag gelegd op het Beeldhouwwerk, met aanstelling van het Van Gogh Museum als gerechtelijk bewaarder. Het strafrechtelijk beslag op het Beeldhouwwerk is inmiddels opgeheven.

Het geschil

3.1. De erven vorderen, samengevat, bij voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis:

1. T verklaren voor recht dat het Beeldhouwwerk in eigendom toebehoort aan de erven;
2. Vorst te veroordelen tot afgifte van het Beeldhouwwerk aan de erven (voor zover medewerking van Vorst daarvoor noodzakelijk is) op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 400,- per dag dat Vorst hieraan geen medewerking verleent;
3. Vorst te veroordelen in de kosten van deze procedure, de kosten van beslaglegging en de bewaring door het Van Gogh Museum daaronder begrepen.

3.2. De erven stellen daartoe, zakelijk weergegeven, dat Vorst het Beeldhouwwerk heeft verkregen van een onbevoegde vervreemder en daarbij niet te goeder trouw was. Volgens de erven is Gerrit altijd eigenaar van het Beeldhouwwerk gebleven en is deze eigendom na zijn overlijden op hen overgegaan, zodat zij thans gerechtigd zijn afgifte van het Beeldhouwwerk te vorderen.
3.3. Vorst voert als verweer primair aan dat hij eigenaar is geworden van het Beeldhouwwerk, omdat dit krachtens een geldige titel (koop) aan hem geleverd is (…….).

Vraag 1 (18 punten)

1. De erven van Gerrit stellen dat het Beeldhouwwerk hen toebehoort; op welke wijze hebben zij de eigendom verkregen? (3 pt)

2. Hoe heet de vordering van de erfgenamen tot afgifte van het Beeldhouwwerk? (2 punten)

3. Heeft het verweer van

Vragen

Vraag 1 (25 punten)

Johan wil een tweedehands scooter kopen. Na wat speurwerk vindt hij op internet een scooter van € 450 die hem wel bevalt. Hij belt met Wouter die de scooter verkoopt en spreekt af bij een parkeerplek langs de snelweg. Daar koopt Johan de scooter van Wouter. Een maand lang geniet hij van zijn nieuwe aanwinst, maar dan slaat zijn positieve stemming plotseling om. Bij Johan ligt een brief van een deurwaarder op de deurmat. Daarin staat dat hij bij een benzinestation heeft getankt, maar niet heeft betaald. Een paar dagen later ontvangt hij ook een boete van het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) voor te hard rijden. Beide feiten zijn op dezelfde dag gepleegd. Maar Johan weet zeker dat hij die dag niet op de aangegeven plaatsen geweest is. Hij doet direct aangifte van oplichting bij de politie. Tijdens het politieonderzoek blijkt dat de scooter een half jaar geleden gestolen is. Johan heeft de kentekenplaten en papieren van een andere scooter gekregen. De politie neemt de scooter in beslag en geeft deze terug aan de oorspronkelijke eigenaar.

1. Wie is eigenaar van de scooter? (14 pt)

2. Noem twee nieuwe omstandigheden die ertoe zouden leiden dat Johan – ondanks de diefstal - de auto als eigenaar zou mogen houden. (4 pt)

3. Stel Johan moet de scooter afstaan: kan Johan de koopsom terugkrijgen van Wouter? (7 pt)

Vraag 2 (30 punten)

1. In hoeverre is de volgende stelling juist of onjuist? (6 punten) Een recht van pand of hypotheek is een zakelijk recht.

2. Wat is het verschil tussen originaire en derivatieve verkrijging van goederen? Geef van beide een voorbeeld. (6 punten)

3. Een van de kenmerken van goederenrechtelijke rechten is dat deze “goederenrechtelijk gevolg” ofwel “droit de suite” hebben. Licht dit kenmerk toe aan de hand van een voorbeeld. (6 punten)

4. Kan een houder bezit verschaffen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijzen? (6 punten)

5. In hoeverre is de volgende stelling juist of onjuist? Een dief kan niet door toe-eigening eigenaar van de door hem gestolen zaak worden en daarom kan hij ook niet het bezit van die zaak aan een ander overdragen. (6 punten)

Vraag 3 (20 punten)

1. In de achtertuin van Walter staat een houten overkapping. Het overkapping is geplaatst op een tegelondergrond en Walter wil het op termijn vervangen door een stenen schuur met fundering. Beoordeel of dit overkapping roerend of onroerend is. (8 punten)

2. Mevrouw Tulp woont in een verzorgingstehuis en is de eigenaresse van een antieke armband. Deze wordt uit haar kamer gestolen. Een paar dagen daarna wordt de armband tentoongesteld in een juwelierszaak niet