‘Wat is een managementovereenkomst?’

Een managementovereenkomst kan worden aangemerkt als een overeenkomst op grond waarvan buiten een arbeidsovereenkomst tegen beloning taken worden verricht. Het kan dus worden aangemerkt als een overeenkomst van opdracht in de zin van artikel 7:400 BW.

Wanneer gaat men een managementovereenkomst aan?

Het sluiten van een managementovereenkomst is vormvrij en wordt voornamelijk gesloten tussen een vennootschap en een statutaire bestuurder. Dit kan in drie varianten: een overeenkomst van opdracht tussen de vennootschap en de persoon van de bestuurder, een overeenkomst van opdracht tussen de vennootschap en een andere vennootschap (vaak aangeduid als management BV) of het benoemen van een management BV als bestuurder. Een rechtspersoon kan op grond van artikel 2:1 BW ook bestuurder zijn van een andere rechtspersoon.

Wat zijn duale rechtsbetrekkingen?

De bestuurder die gebonden is aan een managementovereenkomst wordt geacht om een duale rechtsbetrekking na te leven met zijn vennootschap. In het geval van een overeenkomst tussen de vennootschap en de bestuurder, is er sprake van een contractuele band. In het geval van een overeenkomst tussen de vennootschap en een management BV, is er sprake van een contractuele band tussen de vennootschap en de bestuurder en een vennootschapsrechtelijke band tussen beide vennootschappen. In het geval de management BV de bestuurder benoemt, bestaat er tussen de vennootschap en de management BV zowel een contractuele als een vennootschapsrechtelijke band.

Hoe werkt een bestuurder bij een beursfonds?

Een natuurlijke persoon zal vaak als bestuurder worden benoemd bij een beursfonds. De relatie tussen de vennootschap en de bestuurder wordt echter niet aangemerkt als een arbeidsovereenkomst, maar als een overeenkomst van opdracht. Toch heeft het vaak wel de vorm van een pseudo-arbeidsovereenkomst, omdat de arbeidsvoorwaarden wel van toepassing zijn.

Waarom een managementovereenkomst?

Sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid is de positie van de bestuurder-werknemer vooruit gegaan, waardoor het niet langer aantrekkelijk is om een managementovereenkomst aan te gaan. Wanneer men als bestuurder van een niet-beursfonds toch een managementovereenkomst afsluit, dan ligt het initiatief daarvan vaak bij de vennootschap, zodat die weinig verplichtingen heeft tegenover de bestuurder.

Waarom een management BV?

Men besluit vaak tot het oprichten van een management BV om fiscale redenen, omdat er dan geen loonbelasting en sociale premies aan de management BV betaald hoeven te worden. Daarbij is de bestuurder ook niet persoonlijk aansprakelijk voor schulden met de tussenkomst van een management BV.

Biedt een management BV zekerheid?

In het arrest Thuiszorg Rotterdam/ PGGM heeft de Hoge Raad bepaald dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen een rechtspersoon en de bestuurder die via een management BV voor die rechtspersoon werkzaam was. Mede door het feit dat een dergelijke overeenkomst veel arbeidsrechtelijke bepalingen omvat, kan het worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst.

Hoe wordt een managementovereenkomst beëindigd?

Een managementovereenkomst kan te allen tijde worden opgezegd. Vaak wordt er wel een opzegtermijn overeengekomen. Omdat er sprake is van een overeenkomst van opdracht, kent men geen opzegverboden. Onder omstandigheden is de opdrachtgever verplicht om de opdrachtnemer een schadevergoeding te betalen.

Wat zijn de gevolgen voor het bestuurderschap?

Wanneer de vennootschap de managementovereenkomst met de bestuurder opzegt, is er niet per definitie sprake van een einde van het bestuurderschap. De bestuurder zal dan eerst expliciet zijn zijn statutaire bevoegdheden neer moeten leggen. Voor het opzeggen van de managementovereenkomst met een management BV moeten er ook nog rechtshandelingen worden verricht.

Wat zeggen de 15-april arresten over deze overeenkomst?

Er zijn twee stromingen ten aanzien van de toepassing van de 15-april arresten op de managementovereenkomst. De ene stroming zegt dat ze wel naar analogie moeten worden toegepast en de andere stroming zegt van niet. Volgens de tegenstanders zagen de 15-april arresten enkel op de arbeidsrechtelijke verhouding tussen de vennootschap en de bestuurder en kan het dus niet worden toegepast op de managementovereenkomst. Voorstanders oordelen dat er zowel bij een arbeidsovereenkomst, als bij een managementovereenkomst sprake is van een duale, onsplitsbare rechtsbetrekking, waardoor de arresten ook betrekking dienen te hebben op de managementovereenkomst. De opdrachtovereenkomst zou dus moeten eindigen, op het moment dat de bestuurder is ontslagen. De rechter gaat vaak echter niet over tot toepassing naar analogie van de 15-april arresten.