‘Wat brengt de Wet bescherming erfgenamen tegen schulden?’

Sinds de invoering van de Wet bescherming erfgenamen tegen schulden kunnen erfgenamen op grond van artikel 4:194a BW een machtiging aan de kantonrechter vragen voor beneficiaire aanvaarding voor onverwachte schulden. Artikel 4:192 lid 1 BW moet daarentegen voorkomen dat erfgenamen onbewust een nalatenschap zuiver aanvaarden. Schuldeisers worden zodoende beschermd tegen benadeling door erfgenamen. Erfgenamen dienen voordat ze een keuze maken over het al dan niet aanvaarden van het nalatenschap, de nalatenschap te beheren, wat geen zuivere aanvaarding met zich meebrengt, om zo benadeling van boedelschuldeisers te voorkomen. Wanneer de erfgenaam buiten de beheersbevoegdheden treedt, dan is er wel sprake van zuivere aanvaarding.

Welke gedragingen leiden tot zuivere aanvaarding?

Wanneer de erfgenaam bewust ingrijpende beschikkingshandelingen verricht, dan wordt de erfgenaam als beschikker van de nalatenschap aangemerkt en is er sprake van zuivere aanvaarding. Indien de erfgenaam goederen meeneemt met een emotionele waarde, dan is er geen sprake van een zuivere aanvaarding. In een bepaald arrest heeft de Hoge Raad bepaald dat handelingen die erop gericht zijn de erflater een passende uitvaart te bezorgen, strekken naar hun aard niet ertoe ten eigen bate over nalatenschapsgoederen te beschikken.

Wanneer constateert de notaris zuivere aanvaarding?

Voorheen konden erfgenamen de nalatenschap zuiver aanvaarden, door een verklaring van de notaris te ondertekenen. Tegenwoordig is het al voldoende dat de erfgenaam over de goederen uit de nalatenschap beschikt. Tevens is het mogelijk om zuiver te aanvaarden, door griffierechten te betalen bij de rechtbank. Indien men de bewoordingen in de verklaring van de notaris wijzigt, zou het nog steeds mogelijk kunnen zijn om via de notaris zuiver te aanvaarden. De notaris dient dan echter wel te onderzoeken of de erfgenaam niet al reeds beschikkingshandelingen verricht.

Wanneer spreekt men van onverwachte schulden?

Artikel 4:194a BW beschermt de erfgenamen tegen onverwachte schulden van de nalatenschap die hij niet kende of behoorde te kennen. Het gaat dan om een nalatenschap die zuiver is aanvaard. Men kan dan nog tot drie maanden na ontdekking van de schulden bescherming verkrijgen, indien de schuld wordt ontdekt na de aanvaarding en voor de verdeling of vereffening of indien de schuld wordt ontdekt na de vereffening of verdeling van de nalatenschap. Wanneer de erfgenaam bescherming wil, dient hij een verzoekschrift naar de kantonrechter te sturen. Als de kantonrechter het eens is met de erfgenaam, biedt hij hem de mogelijkheid om alsnog beneficiair te aanvaarden of zal de erfgenaam ontheft worden uit de verplichting om de schuld uit eigen boedel te betalen.

Welke schulden zijn onverwacht?

Een onverwachte schuld is een schuld die de erfgenaam niet kende en evenmin behoorde te kennen op het moment dat hij de nalatenschap zuiver aanvaarde. Het moet dus gaan om goede trouw. Op de erfgenaam rust een verplichting om onder andere in de administratie te onderzoeken of er schulden zijn. Wanneer de erfgenaam bekend is met de schuld, maar niet met de hoogte daarvan, is er geen sprake van een onverwachte schuld. Indien de erfgenaam verkeerd wordt ingelicht, kan men wel een beroep doen op de onverwachte schuld. In de toekomst zal men ook online schulden moeten onderzoeken.