HC37: Roken, global health

Algemene informatie

• Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?
  • In dit college worden de wereldwijde effecten van roken en luchtvervuiling besproken
• Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?
  • Alle onderwerpen in dit college worden ook behandeld in de literatuur
• Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?
  • Er zijn geen recente ontwikkelingen besproken
• Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?
  • Er zijn geen opmerkingen over het tentamen gemaakt
• Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?
  • Er zijn geen mogelijke vragen behandeld

Soorten lucht

Jaarlijks sterven 1,7 miljoen kinderen onder de 5 jaar door milieuvervuiling. De grootste oorzaak hiervan is vieze lucht:

• Waterdamp: onschadelijk
• Witte rook: afkomstig van kolen
  • Schade valt mee als het wordt weggeleid van een schoorsteen
• Sigarettenrook: zeer schadelijk omdat het dicht bij de longen is
• Lucht binnenshuis: schadelijker dan buitenshuis
  • Tijdens het koken of stoken vindt een onvolledige verbranding plaats
  • Wordt bij het ontbreken van een schoorsteen niet goed afgevoerd

De grootte van de deeltjes bepaalt de schadelijkheid: hoe kleiner hoe slechter. Deeltjes van <19 micronen en zwaveldioxide vormen het grootste probleem. Dit is heel schadelijk voor de longen. Vooral kinderen, ouderen en mensen met luchtwegproblemen hebben hier last van.

China

Vooral in China speelt dit: daar is de luchtkwaliteit het slechtste van de hele wereld. In noordelijke Chineze steden wordt per kubieke meter meer dan 403 microgram uitgestoten. Bij iedere 10 microgram vervuiling per kubieke meter is er een verhoging va 0,3% op de mortaliteit. In Indiase steden is er een vergelijkbaar probleem. In Beijing is het zo erg dat er maar 5 meter zicht is. Hier vormt zwaveldioxide, wat vrijkomt bij het verbranden van steenkool, een groot probleem. De effecten van vervuiling zijn groter in het koude seizoen:

• De luchtddruk is hoger
• Er wordt meer gestookt
• De smog blijft hangen

Vrouwen (hogere blootstelling door koken en een hogere kans op astma) en ouderen zijn er meer vatbaar voor. De grootste doodsoorzaak in China zijn respiratoire ziekten. Omdat vrouwen minder roken, is de prevalentie van longkanker onder mannen groter. Echter is dit aan het verschuiven doordat vrouwen meer koken en door emancipatie meer roken. Ook kinderen beginnen vroeg met roken, wat erg schadelijk is omdat mensen die jong beginnen er moelijker vanaf komen. In Chineze huizen is de lucht vele malen slechter dan in de buitenlucht.

Ziekten

Longkanker:

• Tegenwoordig sterven er meer vrouwen aan longkanker dan aan borstkanker
• De levensverwachting is slechts een half jaar
• Komt minder voor dan astma en COPD
  • Longkanker: 0,12%
  • Astma en COPD: 5%
• Vormt 13% van de nieuwe kankergevallen

Het verschil tussen astma en COPD ligt in de oorzaak:

• Astma ontstaat door een allergie en komt met episoden
  • Eosinofielen zijn ontstoken, kan worden verminderd met inhalatiesteroïden
• COPD vormt een permanente beschadiging aan de longen en wordt veroorzaakt door rook
  • De long wordt minder elastisch en kan moelijker heen en weer "veren"
  • Emfyseem en chronische bronchitis vallen hieronder
  • Neutrofielen zijn ontstoken, hiervoor is geen medicijn
  • Vaak wordt de diagnose niet goed gesteld → er zijn diagnostische problemen

Maatregelen

Roken wordt nu door de overheid minder populair. Vooral passief roken wordt geprobeerd te voorkomen. Daarnaast wordt de prijs van sigaretten hoger: als de prijs met 10% wordt verhoogd, wordt er 4% minder gerookt. Echter vormt het in lage inkomstlanden nog een probleem. Hier roken mannen omdat het een morele status heeft. Ook vrouwen zijn benadeeld omdat ze beperkte kookmogelijkheden hebben en dus vaak boven open vuur hangen. In het Fresh Air project wordt situatie-specifiek gekeken hoe de omstandigheden verbeterd kunnen worden.

Omdat de tabaksindustrie veel werk en geld voor de overheid oplevert, is deze niet zomaar te blokkeren. Echter is volgens het 50 jaren plan het verlies aan levens duurder dan de winst van de tabaksindustrie:

• Chronische ziekten hebben een grotere doodsoorzaak dan infectieziekten
• COPD veroorzaakt meer doden dan HIV/AIDS en cardiovasculaire ziekten
  • Biogassen zorgen ook voor een hogere prevalentie

Zuid-Amerika

In Zuid-Amerika is er een diagnostisch probleem: longziekten worden niet goed onderscheiden en men is niet bekend met de risico's van roken en biomassa brandstoffen. Uit onderzoek in Brazilië blijkt dat de diagnosen van de arts vaak niet kloppen (70%) en dat de prevalentie hoger is dan verwacht. Door grote cultuurverschillen is het moeilijk mensen in te lichten over de risico's.

Vietnam

Ook in Vietnam vormt de cultuur een probleem. Er moet overlegd worden met dorpshoofden om mensen te overtuigen te veranderen. Het is moeilijker om cultureel aanvaardbare en veilige kookgelegenheden te geven. Toch zouden voor relatief weinig geld miljarden dollars en levens bespaard kunnen worden. Dit heeft in China al op meerdere plaatsen geholpen. Een andere oplossing is het verhogen van belasting op tabak.

Conclusie

• Rook dat bestaat uit grote concentraties kleine deeltjes is het gevaarlijkst
• De concentratie van schadelijke deeltjes buiten is meestal kleiner dan binnen
• De gezondheidseffecten van luchtvervuiling zijn ongeveer even groot als die van passief roken
• COPD staat op de 3e plaats van de grootste ziektelast en wordt vooral veroorzaakt door tabak en keukenrook
• Alle landen zouden actief roken moeten ontmoedigen en zouden een goed geventileerde leefomgeving moeten stimuleren