HC4: Sturing en temperatuur
Algemene informatie
- Welke onderwerpen worden behandeld in het hoorcollege?
- In dit college wordt de regelkring van temperatuur besproken
- Welke onderwerpen worden besproken die niet worden behandeld in de literatuur?
- Alle onderwerpen in dit college worden ook behandeld in de literatuur
- Welke recente ontwikkelingen in het vakgebied worden besproken?
- Er zijn geen recente ontwikkelingen besproken
- Welke opmerkingen worden er tijdens het college gedaan door de docent met betrekking tot het tentamen?
- Er zijn geen opmerkingen over het tentamen gemaakt
- Welke vragen worden behandeld die gesteld kunnen worden op het tentamen?
- Er zijn geen mogelijke vragen behandeld
Marges
De temperatuurregeling is zeer nauwkeurig en wordt op 37 °C (310 K) gehandhaafd, met een normale variatie van 1 graad → mensen zijn homeoterm, ze regelen zelf hun temperatuur:
- Het gebied boven de 42 °C en onder de 25 °C is levensgevaarlijk
- Bij 34 °C is er sprake van onderkoeling
- Bij 33 °C is er sprake van comateuze toestand
Hele kleine verschillen in temperatuur hebben dus al grote gevolgen. Om deze reden meten artsen vaak de lichaamstemperatuur van patiënten.
Temperatuurverschillen
De temperatuur in het lichaam is niet overal gelijk:
- Onder de oksel is de temperatuur het minst precies 34,7-37,3 °C
- Oraal is de temperatuur tussen de 35,5-37,5 °C
- Rectaal is de temperatuur het meest precies 36,8-38,0 °C
- In het oor is de temperatuur 35,8-38,0 °C
- De temperatuur van de voeten neemt de temperatuur van de omgeving aan. → bij lage omgevingstemperatuur is de gemeten temperatuur van de voeten veel lager
- Dit kan dalen tot 25 °C
- De grafiek van de omgevingstemperatuur (X-as) tegen de lichaamstemperatuur (Y-as) van de voeten is dezelfde als die van koudbloedige dieren
Aan het einde van de werkdag (rond 19:00u) wordt de hoogste temperatuur bereikt. De laagste temperatuur wordt net voor het ontwaken (rond 04:00u) bereikt. Dit wordt automatisch geregeld.
Bij vrouwen zijn er maandelijkse variaties voor de temperatuur: progesteron zorgt voor een kleine temperatuurverhoging (0,2-0,4 °C). Hierdoor kan de eisprong met een basale temperatuurcurve aangegeven worden. Dit is echter onbetrouwbaar.
Warmtebronnen
Er zijn twee belangrijke bronnen van warmte:
- Biochemische reacties
- Bijv. het omzetten van suikers in ATP → 60% van de energie wordt omgezet in warmte, 40% in ATP
- Spieractiviteit
- Bijv. lichaamsbeweging → verhoogt de warmteproductie
Warmteverlies
Het lichaam heeft een aantal mechanismen om warmte te verliezen:
- Straling (radiation): warmte stroomt van een warmere naar een koudere plaats
- Dit wordt m.b.v. vasodilatatie en -constrictie geregeld
- Vasodilatatie: meer warmteverlies
- Vasoconstrictie: meer warmtebehoud
- Dit wordt m.b.v. vasodilatatie en -constrictie geregeld
- Verdamping (evaporation): zweet verdampt sneller als de lichaamstemperatuur hoger wordt
- Dit is moeilijker in een omgeving met een hogere luchtvochtigheid
- Uitademing: verantwoordelijk voor verlies van 20% van de warmte
Regelkringen
Het lichaam regelt de lichaamstemperatuur d.m.v. regelkringen:
- Een regelkring begint met een gewenste waarde
- Een regelaar vergelijkt de gemeten waarde met de gewenste waarde
- Dit vergelijkende element is te vinden in de anterieure hypothalamus
- Als de gemeten waarde anders dan de gewenste waarde is, treedt er een fout (E) op
- Positieve fout: de waarde moet omhoog gebracht worden
- Negatieve fout: de waarde moet naar beneden gebracht worden
- De plek waar de gewenste waarde wordt bepaald is nog onduidelijk
- De sensor in het lichaam (thermoreceptoren) zet de temperatuurwaarde om in een elektrisch signaal
- Warmte- en koudesensoren liggen in de anterieure hypothalamus
- De controller stuurt actiepotentialen naar de lichaamsdelen die het proces uitvoeren
- De controller ligt in de posterieure hypothalamus
- Processen die plaatsvinden zijn bijv. vasoconstrictie of het rillen van de spieren
Aanpassing
Aanpassing aan kou begint meestal via gedrag (warme kleren aantrekken of iets warms drinken). Fysiologisch kunnen er ook een aantal processen plaatsvinden:
- Vasoconstrictie
- Rillen (bewegen)
- Accilmatiseren (over een langere periode)
- Grotere thyroxine en adrenaline productie (acclimatiseren) → verhoogt de metabolic rate en dus de warmteproductie
Aanpassing aan warmte bestaat ook uit een aantal fysiologische processen:
- Vasoconstrictie
- Zweten
- Lagere thyroxine en adrenaline productie (acclimatiseren)
Pasgeboren baby's zijn nog niet in staat om warmte vast te houden. Ze hebben nog geen volledige controle over de spieren → kunnen niet rillen. Hierdoor is bij kinderen de hoeveelheid bruin vet hoger dan bij volwassenen → bruin vet produceert warmte. Dit vet verdwijnt na ongeveer 9 maanden.
Koorts
De regelkring voor temperatuur bij koorts is een bijzondere regelkring:
- Koorts verhoogt de gewenste waarde in de hypothalamus → er ontstaat een positieve fout
- De temperatuur wordt omhoog gebracht → er ontstaat een "evenwicht" op een hogere temperatuur dan normaal
- De setpoint is hoger dan normaal → zweet en warmteverlies
Receptoren
In de huid (de schil) en in de kern zijn warmte- en koudereceptoren. Als de temperatuur te laag is staan er meer koudereceptoren aan, als de temperatuur te hoog is meer warmtereceptoren → er zijn meerdere regelkringen voor hetzelfde ding.
De signalen van deze receptoren worden allemaal opgevangen in de anterieure hypothalamus. Hier zijn de receptoren heel precies afgesteld. De receptoren in de huid zijn minder precies omdat de temperatuur van de huid sneller afwijkt van het lichaam. De huidsensoren zorgen voor feed-forward: als de kerntemperatuur nog niet gedaald is, kan men in koude omgeving ter voorbereiding alsnog gaan rillen.
Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>
Hoorcolleges, patiëntdemonstraties en (proef)tentamens bij Sturing en Stofwisseling 2019/2020
- Sturing en Stofwisseling HC1: Inleiding
- Sturing en Stofwisseling HC2: Regeling van de voortplanting
- Sturing en Stofwisseling HC3: Microscopie van de gonaden
- Sturing en Stofwisseling HC4: Sturing en temperatuur
- Sturing en Stofwisseling HC5: Mechanisme van het baringsproces
- Sturing en Stofwisseling HC6: Sturing en seksualiteit
- Sturing en Stofwisseling HC7: Feedbacksystemen en modellen
- Sturing en Stofwisseling HC8: Inleiding maag-darmkanaal
- Sturing en Stofwisseling HC9: Macroscopie van de buik
- Sturing en Stofwisseling HC10: Microscopie van de buik
- Sturing en Stofwisseling HC11: Ontwikkeling maag, darm en lever
- Sturing en Stofwisseling HC12: Ontwikkeling en groei
- Sturing en Stofwisseling HC13: Transport van de voedselbrij door het maag-darmkanaal
- Sturing en Stofwisseling HC14: Lever (galtransport)
- Sturing en Stofwisseling HC15: Farmacologie
- Sturing en Stofwisseling HC16: Secretie, digestie en absorptie
- Sturing en Stofwisseling HC17: Patiënt met diarree
- Sturing en Stofwisseling HC18: Sturing van de maagprocessen
- Sturing en Stofwisseling HC19: Stofwisseling van de cel
- Sturing en Stofwisseling HC20: Cholesterol, the good and the bad
- Sturing en Stofwisseling HC21: Regulatie van de energiehuishouding
- Sturing en Stofwisseling HC22: Metabool syndroom
- Sturing en Stofwisseling HC23: Psychologie van eetstoornissen
- Sturing en Stofwisseling HC24: Type I + II diabetes
- Sturing en Stofwisseling HC25: Complicaties van diabetes mellitus
- Sturing en Stofwisseling HC26: Schildklierhormoon-ontregeling
- Sturing en Stofwisseling HC27: Cortisol regelkring, hyper- en hypocortisolisme
- Sturing en Stofwisseling HC28: Microscopie schildklier, bijnier, hypofyse
- Sturing en Stofwisseling Proeftentamen 1
- Sturing en Stofwisseling Proeftentamen 2
Contributions: posts
Spotlight: topics
Hoorcolleges, patiëntdemonstraties en (proef)tentamens bij Sturing en Stofwisseling 2019/2020
Deze bundel bevat alle hoorcolleges, patiëntdemonstraties en (proef)tentamens van het blok Sturing en Stofwisseling van de opleiding Geneeskunde aan de Universiteit Leiden.
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the summaries home pages for your study or field of study
- Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
- Use and follow your (study) organization
- by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
- this option is only available through partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
- Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Main summaries home pages:
- Business organization and economics - Communication and marketing -International relations and international organizations - IT, logistics and technology - Law and administration - Leisure, sports and tourism - Medicine and healthcare - Pedagogy and educational science - Psychology and behavioral sciences - Society, culture and arts - Statistics and research
- Summaries: the best textbooks summarized per field of study
- Summaries: the best scientific articles summarized per field of study
- Summaries: the best definitions, descriptions and lists of terms per field of study
- Exams: home page for exams, exam tips and study tips
Main study fields:
Business organization and economics, Communication & Marketing, Education & Pedagogic Sciences, International Relations and Politics, IT and Technology, Law & Administration, Medicine & Health Care, Nature & Environmental Sciences, Psychology and behavioral sciences, Science and academic Research, Society & Culture, Tourisme & Sports
Main study fields NL:
- Studies: Bedrijfskunde en economie, communicatie en marketing, geneeskunde en gezondheidszorg, internationale studies en betrekkingen, IT, Logistiek en technologie, maatschappij, cultuur en sociale studies, pedagogiek en onderwijskunde, rechten en bestuurskunde, statistiek, onderzoeksmethoden en SPSS
- Studie instellingen: Maatschappij: ISW in Utrecht - Pedagogiek: Groningen, Leiden , Utrecht - Psychologie: Amsterdam, Leiden, Nijmegen, Twente, Utrecht - Recht: Arresten en jurisprudentie, Groningen, Leiden
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
2435 |
Add new contribution