Harmonisatiewet - Arrest

Harmonisatiewet (Studiefinanciering) (HR 14-04-1989, NJ 1989, 469)

Feiten

Omdat het onderwijs een kostbare zaak is voor de overheid, werd de studieduur beperkt tot 6 jaar voor zowel WO als HBO.
Als een student van het HBO "omzwaait" naar het WO, tellen zijn HBO-jaren gewoon mee voor de duur. Na de 6 jaar studie wordt het collegegeld verhoogd en de studiefinanciering wordt stop gezet. Deze maatregelen gaan bij wet (Harmonisatiewet) in met ingang van het studiejaar 1988/1989. Overgangsbepalingen ontbreken.

Oefenvragen bij het eerstejaarsvak Beginselen van de Democratische Rechtsstaat aan de UL

Vraag 1

De Harmonisatiewet had onder meer tot gevolg dat voor bepaalde studenten met terugwerkende kracht hun recht om ingeschreven te zijn werd beperkt. De Landelijke Studenten Vakbond spande een kort geding aan tegen de Staat. De President van de Rechtbank oordeelde dat hij de Harmonisatiewet aan het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden mocht toetsen, in casu aan art. 43, waarin de rechtszekerheid wordt genoemd. In een procedure van sprongcassatie bij de Hoge Raad tegen dit vonnis van de Rechtbank, werd door de landsadvocaat gesteld dat de rechter hiertoe niet bevoegd was, mede gezien art. 120 Grondwet.

De Hoge Raad oordeelde omtrent het toetsingsrecht van de rechter, dat de rechter de formele wet:

a. aan het Statuut mag toetsen, maar niet aan het ongeschreven rechtszekerheidsbeginsel;

b. niet aan het Statuut mag toetsen, maar wel aan het ongeschreven rechtszekerheidsbeginsel;

c. zowel aan het Statuut als aan het ongeschreven rechtszekerheidsbeginsel mag toetsen;

d. noch aan het Statuut, noch aan het ongeschreven rechtszekerheidsbeginsel mag toetsen.

Antwoorden oefenvragen bij het eerstejaarsvak Beginselen van de Democratische Rechtsstaat aan de UL

1. D

De studenten, als eisende partij, krijgen geen studiefinanciering meer en moeten zevenhonderd gulden meer collegegeld gaan betalen, nu zij langer dan 6 jaar studeren.
De studenten zijn van mening dat allen die in het studiejaar 1987/88 met een tweede studie zijn begonnen, recht hebben op toepassing van de oude regeling (studieduurverlening wegens tweede studie). Niet de Harmonisatiewet wordt bestreden, maar de onverkorte toepassing ervan. Studenten die een jaar daarvoor met een tweede studie waren begonnen, hadden niet op de hoogte kunnen zijn van de komst van de Harmonisatiewet.

Rechtsvraag

Mag de rechter een wet in formele zin toetsen aan het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden (verder te noemen: het statuut)? Zoja, is de Harmonisatiewet in strijd met het Statuut?

Rechtbank

Volgens de president van de rechtbank is het Statuut in het Koninkrijk de wet van de hoogste orde (art. 48 van het Statuut). Over toetsing van een wet aan het Statuut bestaat nog geen jurisprudentie. Toetsing van wetten aan de rechtsbeginselen is uitgesloten. Behalve wanneer dit rechtsbeginsel een uitvloeisel is van een verdragsbepaling. Volgens de president is toetsing van wetten in formele zin aan het Statuut wel mogelijk. Een toetsing aldus leidt tot het oordeel dat door de Harmonisatiewet een ernstige inbreuk gemaakt wordt op het rechtszekerheidsbeginsel. Toepassing van de Harmonisatiewet op studenten, die voor de wet in werking trad met een tweede studie zijn begonnen, is daardoor onrechtmatig. Voor deze studenten geldt de Harmonisatiewet niet.

Hoge Raad

Er kan alleen toetsing aan het Statuut geschieden, indien het Statuut, dan wel de officiële toelichting op de totstandkoming, in die richting wijst. Dit is in casu niet het geval. Er is ook geen rechtsontwikkeling dienaangaande. Er zijn geen voorbeelden bekend van uitspraken waarbij de rechter in een van de landen van het Koninkrijk een wettelijke maatregel aan het Statuut heeft getoetst; er is dus geen traditie in die richting. Aangesloten moet dus worden bij het grondwettelijke toetsingsverbod van art. 120 GW (wetten in formele zin mogen niet getoetst worden aan de Grondwet). Conclusie: wetten in formele zin kunnen door de rechter niet getoetst worden aan het Statuut.

Kern

Wetten in formele zin kunnen door de rechter niet getoetst worden aan het Statuut van het Koninkrijk der Nederlanden.

Image

Access: 
Public

Image

Join WorldSupporter!
This content is related to:
Arresten en jurisprudentie: uittreksels en studiehulp - Thema
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
2724