Aidstest II

HR 12 december 2003 (ECLI:NL:HR:2003:AL8442), rov. 3,1 t/m 3,3

Casus

Verweerder, een arts-assistent kaakchirurgie heeft eiser in verband met kiespijnklachten behandeld. Verweerder heeft zich daarbij in zijn vinger gesneden. Via de wond is zijn bloed in aanraking gekomen met dat van eiser. Eiser behoort tot de groep van de bevolking die een verhoogde kans op besmetting met het HIV-virus heeft. Verweerder heeft gevorderd eiser te bevelen mee te werken aan een bloedafname ten behoeve van een HIV-onderzoek.
 

Hoge Raad

Bij beantwoording van de vraag of verweerder recht heeft op medewerking van eiser in de vorm van een door deze te ondergaan bloedonderzoek, gaat het hof ervan uit dat eisers aan artikel 10 en 11 GW ontleende grondrecht op privacy en de onaantastbaarheid van zijn lichaam zijn grenzen vindt in de bij of krachtens de wet te stellen beperkingen. Tussen burgers onderling kan een zodanige beperking in beginsel worden gegrond op artikel 6:162 BW, zulks mede aan de hand van de in dat artikel besloten liggende normen die krachtens hetgeen in het maatschappelijk verkeer betaamt jegens elkaar in acht genomen moeten worden. Wanneer, zoals in het onderhavige geval, tussen deze burgers een overeenkomst is gesloten die in relevant verband staat met de reden die aan het verzoek tot medewerking ten grondslag ligt, kan een dergelijke beperking reeds voortvloeien uit de inhoud van de overeenkomst. De inhoud wordt mede vastgesteld met behulp van hetgeen naar de aard van de overeenkomst uit de redelijkheid en billijkheid voortvloeit.

Ten aanzien van de belangen die in dit concrete geval tegen elkaar moeten worden afgewogen, heeft het hof als volgt geoordeeld. Bij de afweging van de belangen in dit geval wordt in aanmerking genomen dat sprake is van een inbreuk op het in artikel 11 GW bedoelde grondrecht, maar dat het in dit geval om een relatief geringe inbreuk op dit grondrecht van eiser gaat. Hij behoefde slechts te dulden dat er bloed wordt afgenomen, terwijl de resultaten van het met dit bloed verrichte onderzoek uitsluitend aan de arts bekend behoefden te worden gemaakt. Slechts indien de patiënt dit zelf wil, wordt het resultaat bekend gemaakt aan hem en/of zijn advocaat. Bovendien zijn aan het onderzoek geen gevaren voor de gezondheid van eiser verbonden. Tegenover de geringe inbreuk op het grondrecht van eiser staat het zwaarwegende belang van verweerder om zekerheid te verkrijgen over de vraag of hij al dan niet besmet kan zijn geraakt met het HIV-virus en in verband daarmee of het noodzakelijk is medicijnen met zware bijwerkingen te gebruiken. Afweging van deze belangen leidt ertoe dat van eiser verlangd kan worden dat hij zijn medewerking verleent aan het bloedonderzoek. Door zijn medewerking te weigeren is hij zijn uit de behandelingsovereenkomst voortvloeiende verplichting jegens verweerder niet nagekomen, althans heeft hij onrechtmatig gehandeld jegens verweerder.

Het oordeel van het hof dat eiser gehouden was medewerking te verlenen aan het door verweerder verlangde bloedonderzoek geeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en behoefde evenmin nadere motivering.

De Hoge Raad verwerpt het beroep.