Alternatieven

Hedendaagse visies om het sociale leven te begrijpen, zijn voornamelijk gebaseerd op het idee van mobiliteit, dynamiek. Studies van migratie lijken hierin achter te lopen, omdat zij migratie conceptualiseren als lineaire beweging van A naar B. Een belangrijk sociaal domein dat erg wordt beïnvloed door migratie, is opvoeding.

In de huidige conceptualisaties wordt acculturatie gemeten met twee dimensies: de mate waarin migranten hun eigen cultuur aanhouden, en de mate waarin zij contact zoeken met de nieuwe cultuur (beide sluiten elkaar niet uit). Transformatie kan in dit geval gezien worden als een kwestie van mate van aanpassing of afstand tot een verder statisch en gesloten systeem. Zulke acculturatietheorieën falen echter in het verklaren van culturele complexiteiten die kenmerkend is voor een geglobaliseerde wereld waarin culturen samensmelten en opnieuw worden uitgevonden in nieuwe 'contactzones'.

Daarom wordt in dit artikel een nieuw perspectief ingenomen: ‘culturele translatie’ als model, waarin zowel de geschiedenis van confrontaties tussen verschillende culturele systemen als het feit dat translatie kwalitatieve veranderingen voor beide systemen betekent, centraal staat.

Transities in migratiesettingen conceptualiseren: van assimilatie tot culturele translatie

Langer verblijf van migranten betekent niet altijd een soepelere integratie: immigrant paradox: immigranten laten steeds minder ‘aanpassend’ gedrag zien in loop van de tijd.

• De manier/mate waarin immigranten zich aanpassen hangt o.a. af van de relatie met de dominante cultuur.
• Een ander problematisch aspect van de manier waarop verandering wordt beschreven is dat de culturele systemen die worden geconfronteerd grotendeels 'intact' lijken te blijven en niet fundamenteel worden beïnvloed door hun confrontatie. Berry:
  
  • Immigranten kunnen aspecten van hun eigen cultuur aanhouden en tegelijkertijd nieuwe waarden en praktijken aannemen;
  • Acculturatie is veelzijdig en interactief van aard;
  • Acculturatie kan op verschillende snelheden en in verschillende mate plaatsvinden in verschillende domeinen, afhankelijk van de aard van contact met de dominante cultuur;
    • Wat hier nog mist, is dat contact tussen culturen ook voor nieuwe praktijken kan zorgen die kwalitatief verschillen van de praktijken die al bestonden.

Nieuwe theoretische noties:

• Conceptualisering van verandering als ’culturele translatie’, wat plaatsvindt door confrontatie tussen twee culturen waardoor er een kwalitatieve verandering plaatsvindt in deze systemen zelf. Translatie kan niet plaatsvinden zonder de originele betekenis te veranderen.
• Een perspectief van culturele identiteiten als zijnde hybride.

Identiteiten reflecteren eerdere ontmoetingen en gedeelde constructies, die dan kernpunten worden van de productie van identiteit en cultuur > doorgaand proces.

• Recente herformuleringen van de aard van de cultuur, waarbij verschil wordt gedefinieerd als de opeenhopende effecten van de verschillende raakvlakken tussen de culturele tradities.

‘Transformatie’ in studies over opvoeding, gerelateerd aan migratie: Een review van literatuur

Culturele afstand kan gezien worden als oorzaak van stagnatie in praktijken van ouders, zichtbaar wordend in het verlies van machtsposities in de familie of de onmogelijkheid om gepaste oplossingen te vinden in de nieuwe setting. Bijv. als het gaat om discipline.

Wat is een open dialoog? Open dialoog is een holistisch, persoonsgericht model voor geestelijke gezondheidszorg. Open dialoog gaat gepaard met een psychologisch consistente benadering die zich richt op iemands gezin en sociale netwerk, waarbij alle teamleden worden getraind in gezins- en systeemgerichte methoden. Hoofdkenmerken:

• Een op de eigen omgeving gericht, geïntegreerd zorgsysteem, waarbij gezinnen en sociale netwerken al vanaf het begin van het zoeken naar hulp worden betrokken;
• Een dialogue practice, oftewel een bepaald soort therapeutisch gesprek tijdens de ‘behandelbijeenkomst. De behandelbijeenkomst vervult een belangrijke rol als therapeutische context van open dialoog, door het samenbrengen van professionele zorgverleners en het netwerk in een samenwerkingsverband.

Pleidooi voor een sociaal model van zorg

Wat is de kritiek op de heersende aanpak in wetenschappelijk onderzoek? Er wordt voornamelijk een technisch paradigma gebruikt.  Hierdoor krijgt het sociale aspect van mentale gezondheid weinig aandacht, terwijl dat juist zo belangrijk is. Er is bewijs van het belang van sociale relaties bij de oorzaak en genezing van mentale stoornissen. Voorbeelden: vrienden hebben is geassocieerd met betere klinische uitkomsten en een hogere kwaliteit van leven met mentale stoornissen.  

De ontwikkeling van POD
De roots van POD liggen in Finland. Onderzoekers hadden een zorgmethode dat ‘the need-adapted treatment model’ heette:

• Snelle en vroege interventie;
• Een therapeutische houding om te onderzoeken en te behandelen;
• Een continue, responsieve en adaptieve planning  voor behandeling op maat voor elke patiënt en familie.
• Integratie van verschillende therapeutische methoden, met een constante monitoring van de vooruitgang.

Community treatment:

• Intensieve hulp vanaf het begin;
• Een bereidheid om zowel de patiënt als de kennissen/verzorgers van het programma erbij te betrekken;
• Consistente zorg door 1 team;
• Een voortdurende en uitgebreide service i.p.v. een tijd-gelimiteerde service;
• Een mobiele en snel reagerende service;
• Hulp aangeboden in het huis van de patiënt;

Er zijn dus paralellen tussen de NADP benadering, en de community treatment benadering.

Kernprincipes

Wat zijn de kernprincipes van een open dialoog?

1. Sociaal netwerk perspectief

Het sociale netwerk perspectief ligt als fundament voor het ‘open dialoog model’. Familie en andere belangrijke personen van de patiënt zijn altijd uitgenodigd voor netwerkbijeenkomsten, die vaak bij de patiënt thuis plaatsvinden. In de bijeenkomst vinden discussies plaats over de zorg. De bijeenkomst functioneert op een zeer persoon-gecentreerde manier, die meer samenwerkend en minder hiërarchisch is dan gewone clinicus-patiënt interactie. In de bijeenkomst spreken clinici ook open met elkaar, waar de genodigden op mogen reageren zodat er een dynamiek van openheid en reflectie ontstaat.

2. Provisie van onmiddellijke hulp

Er is sprake van een snelle reactie, op het moment van doorverwijzing. Doordat de patiënt vanaf het begin aanwezig is, kan er een gevoel van veiligheid gecreëerd worden en zo ontstaat er een stevige basis voor gemeenschaps- en netwerkbijeenkomsten.

3. Verantwoordelijkheid en psychologische consistentie

De eerste