Goederenrecht - UL - B3 - Oefententamen zomer 2015 (2)

Vragen

Architectenbureau Blokhuis BV (verder: Blokhuis) maakt in opdracht van projectontwikkelaar De Cirkel BV (verder: De Cirkel) een ontwerp voor winkelcentrum ‘De Muur’, dat De Cirkel pal naast de A12 ter hoogte van Veenendaal wil realiseren. Het ontwerp is op 30 september 2012 gereed. Vanaf dat moment heeft Blokhuis een vordering van € 300.000 op De Cirkel in verband met de uitgevoerde opdracht. In de overeenkomst van opdracht tot ontwerp van het winkelcentrum hebben De Cirkel en Blokhuis het beding opgenomen dat Blokhuis de uit die overeenkomst voortvloeiende vorderingen niet zonder toestemming van De Cirkel mag cederen of verpanden. Betaling door De Cirkel blijft vooralsnog uit. In afwachting van de betaling door De Cirkel leent Blokhuis op 4 oktober 2012 € 250.000 van de ZOZBank. Op dezelfde dag vestigt Blokhuis ten behoeve van de ZOZBank een stil pandrecht op al zijn bestaande en toekomstige goederen. De financiële positie van Blokhuis gaat achteruit en vanaf 1 december 2012 komt hij zijn verplichtingen jegens de ZOZBank niet meer na. De ZOZBank wil haar pandrecht uitoefenen en vordert van De Cirkel voldoening van de € 300.000 die De Cirkel aan Blokhuis schuldig was vanwege het ontwerpen van het winkelcentrum. De Cirkel weigert aan de ZOZBank te betalen en beroept zich op het met Blokhuis overeengekomen beding. De ZOZBank stelt dat het beding niet jegens haar geldt en dat zij er bovendien niets van wist en ook niet van kon weten.

Vraag 1

Heeft de ZOZBank een rechtsgeldig pandrecht verkregen op de vordering van Blokhuis jegens De Cirkel?

Op 5 november 2012 leent Blokhuis ook nog € 20.000 euro van de PTOBank en vestigt ten behoeve van deze bank een stil pandrecht op zijn bestaande en toekomstige goederen. Ook zijn verplichtingen jegens de PTOBank komt hij vanaf 1 december 2012 niet meer na. Tot de inventaris van Blokhuis behoren al enige jaren tien tekentafels. De PTOBank gaat op 15 december 2012 over tot de executoriale verkoop van de tekentafels.

Vraag 2

Welk gevolg heeft de executieverkoop van de tekentafels voor het pandrecht van de ZOZBank?

Antwoordindicatie

Vraag 1

De overeenkomst tussen Blokhuis en De Cirkel bevat een beding ‘dat Blokhuis de uit die overeenkomst voortvloeiende vorderingen niet zonder toestemming van De Cirkel mag cederen of verpanden.’ Dit is een zogenaamde onoverdraagbaarheidsclausule. Of dit beding ook daadwerkelijk tot gevolg heeft dat het vorderingsrecht onoverdraagbaar is in de zin van artikel 3:83 lid 2 BW, moet door uitleg naar objectieve maatstaven, met inachtneming van de Haviltexmaatstaf worden bepaald. Als uitgangspunt bij de uitleg van bedingen die de overdraagbaarheid van een vorderingsrecht uitsluiten, moet worden aangenomen dat zij uitsluitend verbintenisrechtelijke werking hebben, tenzij uit de - naar objectieve maatstaven uit te leggen - formulering daarvan blijkt dat daarmee goederenrechtelijke werking als bedoeld in art. 3:83 lid 2 BW is beoogd. HR 21 maart 2014, ECLI:NL:HR:2014:682 (Coface/Intergamma). Het is dus de vraag of dit beding goederenrechtelijke werking heeft. Deze formulering, ‘mag’, ‘toestemming’, lijkt niet te wijzen op goederenrechtelijke werking (zie voorbeelden tijdens hoorcollege week 3 en in de voorgeschreven annotatie van Van Boom bij het arrest in Ars Aequi, over het verschil tussen ‘mogen’ en ‘kunnen’). Indien die uitleg wordt gevolgd, is de vordering overdraagbaar en verpandbaar en heeft de ZOZBank een rechtsgeldig pandrecht verkregen. Art. 3:98 jo 3:84 jo 3:239 lid 1 BW (pandrecht op bestaande vordering).

[Indien het beding zo moet worden uitgelegd, dat het wel goederenrechtelijke werking heeft, leidt het beding tot onoverdraagbaarheid en onverpandbaarheid van de vordering zelf. Het verpandingsverbod staat in deze clausule als zodanig genoemd, anders kun je je nog afvragen of een onoverdraagbaarheidsclausule per definitie (via 3:98 ) een verbod tot verpanding meebrengt. (Niet tot beschikkingsonbevoegdheid, dus aan eventuele derdenbeschermingsbepalingen komt men dan niet toe). In dat geval is er geen rechtsgeldig pandrecht gevestigd op de vordering.]

Vraag 2

Zowel de ZOZBank als de PTOBank hebben een rechtsgeldig pandrecht op - onder andere - de tien tekentafels (art. 3:98 jo 3:84 jo 3:237 lid 1 BW, bestaande inventaris op moment vestigen pandrecht). Het pandrecht van ZOZBank is krachtens het prioriteitsbeginsel hoger in rang dan het pandrecht van de PTOBank. PTOBank executeert de tien tekentafels. Als lager gerangschikt pandhouder kan de PTOBank de tekentafels op grond van art. 3:248 lid 3 BW alleen verkopen met handhaving van de hoger gerangschikte pandrechten. Ook na de executieverkoop blijft het pandrecht van de ZOZBank dus op de tekentafels rusten; de koper verkrijgt tekentafels die zijn bezwaard met het pandrecht van de ZOZBank.

Image

Access: 
Public

Image

Join WorldSupporter!
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:
Institutions, jobs and organizations:
Activities abroad, study fields and working areas:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
2355 1