Artikelsamenvatting bij Facet-wederrechtelijkheid van Van Veen - 1972

Een verdachte die een beroep doet op het ontbreken van ‘materiele wederrechtelijkheid’ neemt een veeleisend standpunt in. Hij beweert namelijk dat hoewel zijn daad inderdaad volgens de wet strafbaar is en hij deze daadwerkelijk heeft gepleegd, deze daad in dit specifieke geval niet strafwaardig is. In andere woorden claimt de verdachte dat hij in deze omstandigheden het recht had om de wet te overtreden. Hoewel risicovol wordt dit argument geregeld aangevoerd. Daarmee komt vaak de moeilijke vraag op wat eigenlijk de betekenis is van ‘wederrechtelijkheid’.

Wederrechtelijkheid is een moeilijk begrip omdat het enerzijds, net als schuld, een element is van het strafbaar feit, en anderzijds komt het voor in een groot aantal delictsomschrijvingen. Vaak heeft het woord echter een verschillende betekenis afhankelijk van of het een bestanddeel van een delict of een element van een delict is. Wederrechtelijkheid als element betekent altijd ‘onrechtmatig’, ofwel ‘in strijd met het recht’. Wederrechtelijkheid als bestanddeel kan verschillende betekenissen hebben. Als het begrip voorkomt in een delictsomschrijving, dan heeft de wetgever bedoeld om de delictsomschrijving te beperken tot alleen die gevallen waarin de gedraging ‘wederrechtelijk’ is. Voor een goed begrip dient de jurist in dat geval na te gaan in welke zin deze beperking is bedoeld. Zo krijgt het woord in de delictsomschrijving van wederrechtelijk binnendringen (huisvredebreuk, art. 138 Sr.) een enigszins andere betekenis dan in die van wederrechtelijke toe-eigening (diefstal, art. 310 Sr.).

Het criterium van de Hoge Raad voor het bestaan van ‘een oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordelen’ is dat de verdachte gebruikmaakt van een van de volgende middelen: een valse naam, een valse hoedanigheid, of een combinatie van verdichtsel en kunstgrepen. Volgens verscheidene auteurs bestaat met een dergelijke benadering de kans dat het woord ‘wederrechtelijk’ zijn functie als een element dat zelfstandig de delictsomschrijving beperkt, kan verliezen. Betekent dit nu dat het gebruik van bijvoorbeeld een valse naam direct leidt tot wederrechtelijkheid? Liever niet, want dan zou het begrip zijn zelfstandige werking verliezen. Het is beter om in dit geval te spreken van ‘facet-wederrechtelijkheid’. In die zin is het een de delictsomschrijving beperkend ‘bijzonder bestanddeel’ van het delict. Zo kan het begrip ook in andere, verglijkbare delictsomschrijvingen worden geïnterpreteerd.

Op deze manier kan wederrechtelijkheid als –bestanddeel- wel bewezen zijn, maar kunnen er alsnog rechtvaardigingsgronden ingebracht worden waardoor wederrechtelijkheid als -element- ontbreekt. In een concreet geval is op deze manier een diefstal in een noodtoestand mogelijk disculpeerbaar. Er is dan weliswaar een oogmerk tot wederrechtelijke toe-eigening (bestanddeel) aanwezig, maar door de noodtoestand valt de wederrechtelijkheid (element) van het feit weg.

Image

Access: 
Public

Image

This content refers to .....
Recht en bestuur - Thema

Recht en bestuur - Thema

Image
Leren, studeren en kennis delen op het gebied van juridische zaken en bestuur Artikelen, oefenmateriaal, samenvattingen, buitenlandse stages en studiehulp, voor rechten, bestuurskunde, politicologie en internationale studies
Click & Go to more related summaries or chapters

Samenvattingen: de beste wetenschappelijke artikelen voor strafrecht en strafprocesrecht samengevat

Join WorldSupporter!
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:
Activities abroad, study fields and working areas:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
2086