Reparation for Injuries Suffered in the Service of the United Nations, Advisory Opinion - Arrest

Reparation for Injuries Suffered in the Service of the United Nations, Advisory Opinion (ICJ 11-04-1949, EIR 631 (617, 552))

Casus

De Secretaris-Generaal van de VN brengt enkele gevallen onder de aandacht van de Algemene Vergadering waarbij leden van het VN Secretariaat of anderen in dienst van de VN zijn gedood of verwond tijdens het uitvoeren van hun functie. Kan de VN als organisatie schade claimen bij de verantwoordelijke staat?

Vraagstellingen

1. Als een 'agent' van de VN tijdens in de uitvoering van zijn functie wordt verwond, en een Staat hiervoor verantwoording heeft, kan de VN als organisatie dan een internationale claim indienen tegen de de jure of de facto regering om een vergoeding voor de schade

• (1a) met betrekking tot de VN?

• (1b) met betrekking tot het slachtoffer of nabestaanden?

2. Als het antwoord 'ja' is, hoe kan deze handeling van de VN dan worden verenigd met de rechten die de betrokken Staat heeft?

ICJ

In de behandeling worden een aantal zaken voor waar aangenomen. Ten eerste dat de 'agent' iedereen is in dienst van de VN, betaald of onbetaald, tijdelijk of vast, die een van de functies van de VN helpt uit te voeren. Ten tweede dat de verantwoordelijkheid van een Staat ontstaat uit het niet nakomen van verplichtingen tot bescherming van leden van de Organisatie. En voor dit moment, dat de Staat in kwestie lid is van de VN.

Het Hof stelt vast dat de VN als organisatie een internationale rechtspersoonlijkheid bezit. Dit is niet af te leiden uit het Handvest, maar blijkt uit de doelstellingen en bedoelingen van de organisatie en uit de praktijk. Onder de functies van de VN bevinden zich diverse handelingen waarop controle bestaat, en zonder deze rechtspersoonlijkheid kan de VN haar taken niet uitoefenen en geen garanties geven. De VN is subject van de internationale wetgeving en heeft hierin bepaalde rechten en plichten, en de mogelijkheid deze rechten uit te oefenen door claims in te dienen. Dit geldt ook voor het soort claim dat in deze vraagstellingen besloten ligt.

De eerste vraagstelling betreft schade geleden door een 'agent' van de Organisatie. De VN kan wegens schending van internationale verplichtingen een claim indienen bij een lidstaat. Vraag 1a betreft alleen schade geleden door de eigendommen, onderdelen, systeem en doelstellingen van de Organisatie. Hiertoe heeft de VN het recht een claim in te dienen.

Het Hof kan echter niet bepalen welke invulling er aan die schadevergoeding gegeven kan worden, al is het duidelijk dat dit afhankelijk is van de geleden schade door een onrechtmatige handeling en van internationale wetgeving.

Een staat kan een claim indienen in verband met diplomatieke bescherming die wordt uitgeoefend door de staat. Hierbij speelt regelgeving tussen de staten een rol. Een staat kan soms bescherming moeten bieden voor burgers van een andere nationaliteit. Bovendien kan alleen die staat een claim indienen tegenover wie de rechten van burgers door de andere staat zijn geschonden. Maar deze nationality-of-claim regeling is geen reden waarom de Organisatie dit niet ook zou kunnen, en dus is deze gerechtigd een claim in te dienen in de omstandigheden genoemd in 1b.

Ook kan de nationality-of-claim regel niet zo maar worden toegepast in het geval van de Organisatie enerzijds en de Secretaris-Generaal en personeel anderzijds. Hiervoor wordt naar het Handvest gekeken, dat geen specifieke regels bevat, maar de VN wel bevoegdheden toekent ter bescherming van iedereen die in dienst is. Om te zorgen dat missies efficiënt en onafhankelijk worden uitgevoerd en om de 'agents' bescherming te kunnen bieden. Daarnaast zijn lidstaten via het Handvest en andere afspraken gebonden hun medewerking te verlenen. Als dit wordt geschonden, moet de Organisatie actie kunnen ondernemen, en ook een schadeclaim kunnen indienen voor schade die een 'agent' heeft geleden. Deze 'agent' moet voor bescherming niet afhankelijk zijn van de eigen staat, want dit zou zijn functie-uitoefening kunnen beïnvloeden.

De verplichtingen van lidstaten is tegenover de Organisatie, niet het personeel. De VN oefent dus eigen rechten uit bij het indienen van een claim. Als de VN een claim indient voor schade geleden door een 'agent' is dit het geval: het gaat om de verplichting dat staten de missies en activiteiten respecteren. De VN heeft dus de bevoegdheid claims in te dienen voor schadevergoeding, waaronder schade geleden door het slachtoffer.

Dan blijft over het geval waarin de staat die verplichtingen schendt geen lid is van de VN. Hierbij wordt nog steeds aangenomen dat de staat zelf verantwoordelijk is. Vijftig staten hebben de VN bevoegdheden toegekend naar internationaal recht, waardoor het een internationale rechtspersoonlijkheid bezit. Dus is de VN ook gerechtigd een claim in te dienen tegen de staat die geen lid van de VN is.

Dan vraagstelling 2. Als een slachtoffer een nationaliteit bezit, kan zowel de eigen staat als de Organisatie opkomen voor diens belangen. Er bestaat geen voorrangsregel voor dit geval, en het is van belang dat partijen dit vreedzaam oplossen. Bovendien moeten lidstaten alle medewerking verlenen. In ieder geval kan de staat die wordt aangeklaagd niet twee keer gedwongen worden schadevergoeding te betalen. Er zou een overeenkomst of algemene regeling kunnen komen om deze situatie op te lossen, maar tot nog toe is er voldoende samenwerking. Tot slot is er de kwestie waarbij de 'agent' de nationaliteit heeft van de staat die verplichtingen heeft geschonden. De VN dient echter niet een claim in op basis van nationaliteit, maar op basis van die status als 'agent' van de VN. Het is dus niet belangrijk welke nationaliteit deze persoon heeft.

Uitspraak

De VN als Organisatie heeft het recht een internationale claim in te dienen als gevolg van geleden schade, ongeacht of de verantwoordelijke staat wel of niet een lidstaat van de VN is. Ook mag het in beide gevallen schadevergoeding verlangen. In antwoord op de tweede vraag kan de VN slechts een claim indienen op basis van de eigen rechten, namelijk geschonden verplichtingen tegenover de Organisatie.