Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>

Strafprocesrecht en materieel strafrecht: De beste arresten en jurisprudentie samengevat

Strafprocesrecht en materieel strafrecht: De beste arresten en jurisprudentie samengevat

Image

Check summaries and supporting content in teasers:
Aanmerkelijke kans - Arrest

Aanmerkelijke kans - Arrest

Aanmerkelijke kans (HR 29-05-2018, ECLI:NL:HR:2018:718) 

Casus

Een man wordt verdacht voor het onvoldoende zorg dragen voor het onschadelijk houden van zijn drie gevaarlijke dieren, zijn 3 American Staffordshire honden. Hij heeft ze onaangelijnd los laten lopen in een hondenuitlaatgebied zodat hij te weinig controle over de honden had. De drie honden sprongen daarna over de omheining van het uitlaatgebied en hebben andermans Hazewindhond (Hunter) vervolgens meerdere keren over het hele lichaam is gebeten. De Hazewindhond moest ten gevolge van zijn verwondingen worden geëuthanaseerd. Volgens de verdediging blijkt uit de bewijsmiddelen niet dat er sprake is van een gevaarlijk dieren de zin van artikel 425 aanhef en onder 2 WvSr. Met gevaarlijk dier heeft de wetgever volgens de verdediging bedoeld dat het gaat om gevaarlijke dieren die een gevaar voor mensen kunnen opleveren. De verdachte moet worden vrijgesproken. Volgens het Hof moeten dieren die gevaarlijk zijn voor andere dieren

.........Read more
Access: 
Public
A.C.A.B - Arrest

A.C.A.B - Arrest

A.C.A.B (HR 11-01-2011, ECLI:NL:HR:2011:BP0291)

Onderwerp

Het aannemen van de algemene bekendheid van een feit.

Rechtsvraag

Heeft het Hof terecht aangenomen dat de betekenis van de afkorting A.C.A.B. van algemene bekendheid is?

Casus

Een hoofdagent van politie Zeeland zag de verdachte op de openbare weg in een stadscentrum lopen met een bomberjack met de opdruk ‘A.C.A.B.’ (All Cops Are Bastards). De verdachte is aangehouden ter zake van belediging van een politieambtenaar in functie. Het jack is in beslag genomen. De agent heeft aangifte gedaan. De afkorting A.C.A.B. is volgens de agent algemeen bekend bij het publiek, waardoor hij zich beledigd voelt en is aangetast in zijn goede eer in de uitoefening van zijn beroep. De verdachte heeft verklaard dat hij op de hoogte is van de betekenis van de afkorting en het jack speciaal online had besteld. Een week voor de aanhouding was de verdachte door andere politieagenten gewaarschuwd

.........Read more
Access: 
Public
Afvoerpijp - Arrest

Afvoerpijp - Arrest

Afvoerpijp (de Loze Hashpijp) (HR 30-03-2004, NJ 2004, 376)

Casus

In dit arrest staat een proces-verbaal van de regiopolitie van Limburg-noord centraal. Daarin staat het volgende opgetekend: Op 15 december 1999 bezochten twee politieambtenaren B., de verdachte in de latere zaak, in zijn huis in Venlo. Daar ontdekken zij in de kelder en de kamer op verschillende plaatsen een aanzienlijke hoeveelheid marihuana en hashish. Één van de twee politieambtenaren zag in de kelder een afvoerpijp aan het plafond, die het vermoeden bij de politieambtenaar opriep dat dit een opslagplaats zou zijn van nog meer marihuana en hashish.

Hij trekt de pijp daarom los, maar deze blijkt leeg te zijn, alhoewel er wel een sterke hashgeur in hing. Achter de pijp bleek echter wel een bergplaats te zijn waar grote hoeveelheden hashish opgeslagen waren.

De rechtbank veroordeelt de verdachte voor het opzettelijk handelen in strijd met art 3 lid

.........Read more
Access: 
Public
Al-Khawaja & Tahery t. Verenigd Koninkrijk - EHRM - 2011 - Arrest

Al-Khawaja & Tahery t. Verenigd Koninkrijk - EHRM - 2011 - Arrest

 

Casus

In beide zaken was voor het bewijs gebruik gemaakt van schriftelijke slachtofferverklaringen. In de zaak van Al-Khawaja, die was veroordeeld wegens twee gevallen van aanranding, kon één van de slachtoffers niet worden gehoord omdat zij na het afleggen van een verklaring tegenover de politie was overleden; in de zaak van Tahery, die was veroordeeld wegens mishandeling, hoefde een getuige, die tegenover de politie een verklaring had afgelegd niet ter terechtzitting te verschijnen wegens vrees voor het afleggen van een verklaring als getuige. Al-Khawaja en Tahery klaagden beiden over schending van artikel 6 lid 3, onder d jo. 6 lid 1 EVRM omdat zij de getuigen niet hadden kunnen ondervragen hoewel het bewijs uitsluitend of in hoofdzaak berustte op hun verklaringen. In de zaak Al-Khawaja

.........Read more
Access: 
Public
Alternatieve scenario's - Arrest

Alternatieve scenario's - Arrest

Alternatieve scenario’s (HR 16-03-2010, ECLI:NL:HR:2010:BK3359)

Onderwerp

Een alternatieve verklaring van de gebeurtenissen die niet met een bewezenverklaring strookt moet door de rechter worden weerlegd.

Rechtsvraag

Moet een alternatieve verklaring, die niet met een bewezenverklaring strookt, door de rechter worden weerlegd?

Casus

Aan de verdachte is ten laste gelegd dat hij opzettelijk en met voorbedachten rade zijn vrouw van het leven heeft beroofd. De verdachte ontkent dat hij zijn vrouw gedood heeft en heeft hierover een (alternatieve) verklaring afgelegd.

Rechtsgang

Gerechtshof

Spreekt de verdachte vrij van het hem ten laste gelegde. Het dossier bevat slechts twee soorten bewijsmiddelen die er min of meer op wijzen dat verdachte zijn vrouw heeft gedood. Het technisch bewijs past zowel in de versie van gebeurtenissen van de AG (wel gedood) als van verdachte (niet gedood). Eerste vraag: is het technisch bewijs überhaupt te verenigen met de gedachte dat verdachte zijn vrouw heeft gedood?

.........Read more
Access: 
Public
Anonieme informatie - Arrest

Anonieme informatie - Arrest

Anonieme informatie (HR 13-07-2010, ECLI:NL:HR:2010:BM2492)

Onderwerp

Rechtmatigheid van verkregen bewijs naar aanleiding van een anonieme melding.

Rechtsvraag

Is het verkregen bewijs naar aanleiding van een anonieme, niet-geverifieerde melding rechtmatig?

Casus

Naar aanleiding van een gedetailleerde melding via Meld Misdaad Anoniem is door de politie een onderzoek gestart in de woning van de verdachten. Daarbij is hennep aangetroffen en ontdekte men dat elektriciteit werd ontvreemd. Bij een later nader onderzoek heeft men enkele documenten in beslag genomen. Verdachte stelt dat het bewijs onrechtmatig is verkregen, omdat de woning slechts op grond van een MMA-melding (anoniem) is binnengetreden. Er is volgens de verdachte geen sprake van een redelijk vermoeden van schuld als bedoeld in art. 9 lid 1 aanhef en sub b van de Opiumwet. Het gaat om een onherstelbaar vormverzuim als bedoeld in art. 359a Sv. Dit moet volgens de verdachte leiden tot uitsluiting van het onrechtmatig verkregen bewijs.

.........Read more
Access: 
Public
Apothekersstagiaire - Arrest

Apothekersstagiaire - Arrest

Casus
Op een kwade dag bezoekt het slachtoffer een apotheek waar de verdachte werkzaam is als stagiaire. Het slachtoffer geeft een recept af voor het geneesmiddel oxazepam dat zijn huisarts hem heeft voorgeschreven. Verdachte let echter niet goed op en vult de capsules met methadon in plaats van oxazepam. Het slachtoffer komt te overlijden aan de gevolgen van methadonintoxicatie. Verdachte wordt vervolgd wegens dood door schuld.

Essentie
Ten laste is gelegd dat verdachte aanmerkelijk onachtzaam en onoplettend heeft gehandeld bij haar werkzaamheden, waardoor het overlijden van het slachtoffer aan haar schuld te wijten is. De verdediging beroept zich op verontschuldigbare dwaling, omdat zij de apothekersassisente om hulp had gevraagd en deze haar niet heeft tegengehouden. Daarom, stelt de verdediging, heeft zij erop heeft vertrouwd en mócht zij er ook vertrouwen dat de apothekersassistente de verdere vervaardiging van het medicijn zou hebben afgebroken, nadat verdachte haar had

.........Read more
Access: 
Public
Ballenknijper - Arrest

Ballenknijper - Arrest

HR 8 april 2008, NJ 2008, 312 (Ballenknijper)

 

Feiten

I.c. had de verdachte gesteld dat hij door een bejaarde man bij zijn testikels was vast vastgehouden en vanwege de intense pijn die hij daardoor voelde, had hij de man op zijn hoofd geslagen met een zware vaas. Het volgende was voorgevallen. De 38 jarige verdachte had seksuele handelingen met het slachtoffer verricht. Toen het bejaarde slachtoffer de verdachte o.a. een mislukking had genoemd, besloot de verdachte weg te gaan, maar dat werd onmogelijk gemaakt doordat het slachtoffer de verdachte bij zijn testikels greep. De verdachte voelde toen hevige pijn en sloeg het slachtoffer in het gezicht om hem te doen ophouden. Waarna het slachtoffer nog harder kneep en de verdachte overmand door intense pijn een vaas pakte en hiermee op het hoofd van het slachtoffer had geslagen. De bejaarde man was als gevolg hiervan overleden.

De

.........Read more
Access: 
Public
Basketbalspeler - Arrest

Basketbalspeler - Arrest

Casus

Verdachte heeft als basketbalspeler op de bewuste avond meegespeeld in een wedstrijd in de gemeente Urk. Tegen het einde van de wedstrijd kreeg verdachte een zodanige klap van een tegenspeler tegen zijn slaap, dat hij op de grond is gevallen. Hij is niet bewusteloos geweest en voelde zich niet duizelig. Vervolgens werd hij uit de wedstrijd gehaald. De aanwezige fysiotherapeut controleerde de toestand van verdachte, gaf hem een ijszakje voor de pijnlijke plek en een aspirine. Verdachte is vervolgens gaan douchen. Daarna hebben een kennis van hem en haar vriend afzonderlijk met verdachte gesproken. Beiden vonden hem tijdens dit gesprek een verwarde indruk maken, maar hebben dit geen van beiden kenbaar gemaakt aan verdachte. Beiden wisten dat verdachte in zijn auto die avond nog naar huis (Amstelveen) zou rijden. De fysiotherapeut heeft verdachte uit voorzorg na het gebeuren nog ongeveer drie kwartier in het oog gehouden en geen

.........Read more
Access: 
Public
Bedreiging in asielzoekerscentrum - Arrest

Bedreiging in asielzoekerscentrum - Arrest

Bedreiging in asielzoekerscentrum (HR 26-01-2010, NJ 2010, 512)

Casus

In deze procedure was bewezenverklaard dat de verdachte "op 3 september 2006 te Burgum, in de gemeente Tytsjerksteradiel, slachtoffer 1 heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, immers heeft verdachte opzettelijk dreigend die slachtoffer 1 een mes getoond en daarbij (meermalen) deze opzettelijk dreigend de woorden toegevoegd: "I kill you"."

Deze bewezenverklaring steunt op de aangifte van slachtoffer en een proces-verbaal van politie (die de verdachte had aangehouden en na een veiligheidsfouillering een mes had aangetroffen).

Het middel in de procedure klaagt dat het hof de bewezenverklaring van het feit alleen heeft doen steunen op de verklaring van één getuige.

Volgens art. 342 lid 2 Sv (dat de tenlastelegging in haar geheel betreft en niet een onderdeel daarvan) kan het bewijs dat de verdachte het tenlastegelegde feit heeft begaan, door de rechter niet uitsluitend worden aangenomen op

.........Read more
Access: 
Public
Benzinestation - Arrest

Benzinestation - Arrest

Benzinstation (HR 26-10-2004, NJ 2004, 682)

Leerstuk

Deelneming (art. 47 Sr): medeplegen.

Rechtsvraag

Is in casu sprake van het medeplegen van een misdrijf in de zin van art. 47 Sr, waarbij de verdachte de handeling opzettelijk heeft uitgelokt?

Casus

De verdachte heeft contact opgenomen met het slachtoffer. Dit, omdat de verdachte was medegedeeld dat B voor de verdachte beledigende opmerkingen had gemaakt over de moeder van de verdachte. Op voorstel van B werd afgesproken elkaar op een benzinestation te ontmoeten. Medeverdachte A heeft verklaard dat medeverdachte J heeft gezegd dat hij B een lesje zou leren. De verdachte wist dat medepleger J gewapend was tijdens de ontmoeting en dat hij al eens eerder bij een ruzie had geschoten. Na de aankomst bij het benzinestation zijn de verdachte en medepleger J uit de auto gestapt. De verdachte is op de al aanwezige B afgestapt, die een vuurwapen ter hand

.........Read more
Access: 
Public
Bepaaldheid van het misdrijf - Arrest

Bepaaldheid van het misdrijf - Arrest

Bepaaldheid van het misdrijf (HR 28-01-2014, NJ 2014, 107)

Feiten

I.c. gaat het om een verdachte die is veroordeeld omdat hij ‘ter voorbereiding van een te plegen misdrijf, te weten diefstal met geweld en/of afpersing, opzettelijk voorwerpen, te weten: drie ploertendoders en drie busjes traangas en een koevoet en twee kogelwerende vesten en twee bivakmutsen, bestemd tot het begaan van dat misdrijf, voorhanden heeft gehad’.

M.b.t. de bewezenverklaring heeft het Hof geoordeeld dat op grond van de bewijsmiddelen is komen vast te staan dat twee goederen die in de auto zijn aangetroffen (de koevoet en de rubberen hamer) ongeveer 6 dagen voor zijn aanhouding door verdachte zijn gekocht. Deze goederen zijn aangetroffen in de kofferbak van de personenauto vlakbij de overige in de tenlastelegging genoemde goederen. Een aantal van die goederen is bij elkaar in een plastic tas aangetroffen. Gezien deze omstandigheden is volgens het hof bewezen dat

.........Read more
Access: 
Public
Beroep op zwijgrecht als bewijs?, HR 15 juni 2004, NJ 2004, 464 - Arrest

Beroep op zwijgrecht als bewijs?, HR 15 juni 2004, NJ 2004, 464 - Arrest

Beroep op zwijgrecht als bewijs?, HR 15 juni 2004, NJ 2004, 464

Onderwerp

consequenties verbonden aan beroep op zwijgrecht? In dit arrest geeft de Hoge Raad invulling aan het arrest EHRM Murray.

Casus

Verdachte wordt verdacht van o.a. het stelen van sieraden. Hij beroept zich op zijn zwijgrecht omtrent de vraag over de herkomst van de sieraden. Uit de bewijsmiddelen blijkt dat de sieraden behoren tot een groep gestolen sieraden.

Rechtsgang

Hoge Raad: Vooropgesteld wordt dat aan de weigering van een verdachte om een verklaring af te leggen niet tot bewijs kan bijdragen. De Hoge Raad erkent dit, maar stelt dat een rechter indien een verdachte voor een omstandigheid die op zichzelf of in samenhang met de verdere inhoud van de bewijsmiddelen beschouwd redengevend moet worden geacht voor het bewijs van het aan hem tenlastegelegde feit, geen redelijke, verklaring heeft gegeven zulks niet in zijn overwegingen omtrent het

.........Read more
Access: 
Public
Beschieting woning - Arrest

Beschieting woning - Arrest

Beschieting woning (HR 06-09-2005, NJ 2006, 50)

Feiten

In deze zaak had de verdachte vanaf de straat met een vuurwapen een geschoten op een raam van de woonkamer van een appartement op een tweede etage. De verdachte wist dat op dat moment in dat appartement zich twee vrouwen bevonden.

Hof

Het Hof oordeelde dat er sprake was geweest van voorwaardelijk opzet omdat de verdachte willens en wetens de aanmerkelijke kans had aanvaard dat de kogel via het plafond of via een ander voorwerp van baan zou veranderen en een persoon zou raken. Nu was het probleem dat ten aanzien van één van de twee vrouwen niet uit de bewijsmiddelen kon worden afgeleid dat zij zich op het moment van schieten in de woonkamer bevond. Zij kon zich namelijk ook ergens anders in de woning bevinden.

Hoge Raad

De Hoge Raad kon zich niet vinden in het oordeel van

.........Read more
Access: 
Public
Bevoegdheden Rechter-commissaris - Arrest

Bevoegdheden Rechter-commissaris - Arrest

Bevoegdheden Rechter-commissaris (HR 03-03-2015, ECLI:NL:HR:2015:505)

Onderwerp

Bevoegdheden en taken van de Rechter-commissaris (RC) ingeval deze zijn onderzoek nog niet heeft voltooid op het moment waarop de verdachte is of zal worden gedagvaard.

Casus

De Procureur-generaal heeft beroep in cassatie ingesteld in het belang van de wet. In de praktijk blijkt onduidelijkheid te bestaan omtrent de bevoegdheden en taken van de RC ingeval deze zijn onderzoek ingevolge art. 181 e.v. Sv. nog niet heeft afgerond op het moment waarop de verdachte is of zal worden gedagvaard. In het bijzonder gaat het om een drietal vragen:

  1. In hoeverre is de RC nog bevoegd onderzoekshandelingen te verrichten en te beslissen op vorderingen of verzoeken om nader onderzoek als de verdachte reeds is gedagvaard?

  2. Kunnen de OvJ en de verdachte na verwijzing door de zittingsrechter ex. art. 316 Sv. op grond van art. 185 Sv. de in art.

.........Read more
Access: 
Public
Boze buurman - Arrest

Boze buurman - Arrest

Boze buurman (HR 21-11-2006, LJN AX9177; NJ 2006, 650)

Casus

Verdachte stond ’s nachts met twee vrienden voor het huis van zijn buurman te praten. Deze buurman kwam vervolgens naar buiten om te zeggen dat zij weg moesten gaan. Bij het weglopen heeft verdachte de buurman uitgescholden. De buurman werd daarop erg boos, riep ‘oprotten sukkels’ en kwam de jongens achterna. Hij heeft hen daarbij in het nauw gedreven. Verdachte heeft daarbij geprobeerd de buurman te kalmeren. Toen dat niet lukte, heeft hij hem een vuistslag gegeven. Het hof verwerpt het beroep op noodweer omdat onvoldoende aannemelijk is geworden dat de verdachte zich niet door weg te lopen aan de door hem als bedreigend ervaren situatie kon onttrekken, hoewel daartoe de gelegenheid bestond.

Hoge Raad

De vraag of ook dan een feit als geboden door de noodzakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed kan

.........Read more
Access: 
Public
Bijlmer noodweer - Arrest

Bijlmer noodweer - Arrest

Bijlmer noodweer (HR 23-10-1984, NJ 1986/56)

Casus

Verdachte werd op straat overvallen en geprobeerd van haar tasje te beroven. De vrouw droeg, in strijd met de Vuurwapenwet, een pistool in haar zak, daar zij na een eerdere overval bang was 's nachts alleen over straat te lopen. Ze werd door twee mannen overrompeld, waarna ze een waarschuwingsschot loste. Hier werd niet op gereageerd. Verdachte dacht dat één van de aanvallers met een mes op haar afkwam en vrezend voor haar leven, schoot ze hem in zijn borst. Ze was een geoefend schutter. Aanvaller nummer twee deed nog een greep naar haar tasje en werd door verdachte tevens neergeschoten. Later werd één van hen dood gevonden, de ander slechts gewond. Verdachte beroept zich op noodweer(exces).

Rechtsvraag

Is er sprake van noodweer(exces)?

Hoge Raad

Het hof oordeelde volgens de Hoge Raad terecht dat het gebruik van het pistool geboden was

.........Read more
Access: 
Public
Bijlmer tasjesroof - Arrest

Bijlmer tasjesroof - Arrest

Bijlmer tasjesroof (HR 23-10-1984, NJ 1986, 56)

Casus

Een stewardess staat 's nachts in een halletje van de flat Kruitberg in de Amsterdamse Bijlmermeer te wachten op de lift. Zij wordt overvallen door twee gemaskerde kickboksers die regelmatig vrouwen van hun tasje beroven. Omdat de vrouw al eens eerder beroofd was had zij een pistool aangeschaft en was op een schietvereniging gegaan. Op het moment van de overval draagt ze dit - geladen - pistool bij zich. Zij meent bij de jongens ook een mes te zien. Zij lost een waarschuwingsschot in de lucht, maar de overvallers gaan gewoon door met hun werk. Een van hen komt dreigend met het mes op haar af. De vrouw die inmiddels op de grond gevallen is schiet hem in de borst waarop de overvallers vluchten. Een van hen komt echter terug om alsnog de vrouw van het tasje te beroven. Hem schiet ze in de schouder. Een van de

.........Read more
Access: 
Public
Blackout - Arrest

Blackout - Arrest

Blackout arrest (HR 01-06-2004, NJ 2005, 252)

Casus

Verdachte reed in een personenauto over een openbare weg. In een bocht kwam ze op het voor het tegemoetkomende verkeer bestemde weggedeelte terecht. Ze kwam daar frontaal in botsing met een op die andere weghelft rijdende tegenligger. De bestuurder van die auto heeft zwaar lichamelijk letsel opgelopen.

Het Hof

Het Hof heeft vastgesteld dat het hierboven geschetste verkeersgedrag in beginsel de gevolgtrekking kan dragen dat de verdachte zich aanmerkelijk onoplettend en/óf onachtzaam heeft gedragen en dat het verkeersongeval aan de schuld van de verdachte als bedoeld in art. 6 van de Wegenverkeerswet 1994 te wijten is. Dat kan in concreto echter anders zijn wanneer omstandigheden zijn aangevoerd en aannemelijk zijn geworden, bijvoorbeeld dat verdachte tijdens het ongeval in verontschuldigbare onmacht verkeerde, waaruit volgt dat van schuld in vorenbedoelde zin niet kan worden gesproken.

De Hoge Raad

Het cassatiemiddel klaagt over

.........Read more
Access: 
Public
Bloedvergiftiging - Arrest

Bloedvergiftiging - Arrest

Bloedvergiftiging (HR 13-06-2006, NJ 2007, 48)

Rechtsvraag

Is er sprake van causaal verband tussen de messteek en het overlijden van het slachtoffer?

Casus

Door een messteek in de rug loopt het slachtoffer een klaplong en een bloeding in de borstholte op. Na 5 dagen ziekenhuis wordt hij daaruit ontslagen, om 6 dagen later weer te worden opgenomen, waarna hij overlijdt. Oorzaak van overlijden: algeheel orgaanfalen bij een ernstige bloedvergiftiging.

Hof

Volgens deskundige A. kan niet met zekerheid worden gezegd vastgesteld dat de infectie (de bloedvergiftiging) is veroorzaakt door de messteek; volgens deskundige B. is het in theorie mogelijk dat het slachtoffer de infectie heeft opgelopen tussen beide ziekenhuisopnames. Gelet hierop blijft de mogelijkheid bestaan (hoe klein en onwaarschijnlijk ook) dat het slachtoffer, anders dan door de messteek, de infectie heeft opgelopen. Om die reden kan het hof het causale verband tussen verdachtes handelen en de dood van het

.........Read more
Access: 
Public
Braak bij binnentreden - Arrest

Braak bij binnentreden - Arrest

Braak bij binnentreden (HR 12-12-1978, NJ 1979, 142)

Casus

In deze zaak gaat het om R., een opsporingsambtenaar van de Radiocontroledienst van de PTT. R. werkte op de afdeling Opsporing Clandestiene Zenders in Den Haag. In april 1976 werd hij belast met de opsporing van de illegale popzender Music Center.

De avond van 25 april lukte het R. om de zender van Music Center te peilen. Hierna heeft hij de politie ingeschakeld. R. kreeg assistentie van meerdere agenten. Enige uren later bleek dat de zender nog steeds aan het uitzenden was en bij het bewuste pand waar dat zou plaatsvinden brandde nog licht. R. heeft toen een buurvrouw gevraagd of hij via haar woning naar de tuin van het pand kon. Via een muurtje klommen R. en enkele agenten naar de tuin van Music Center. Door de glazen deuren zag R. radioapparatuur en drie personen in het pand.

.........Read more
Access: 
Public
Brief in jaszak - Arrest

Brief in jaszak - Arrest

Brief in jaszak (HR 17-02-2004, NJ 2004, 400)

Leerstuk

Strafbare voorbereiding (art. 46 Sr).

Rechtsvraag

Is in casu sprake van een strafbare voorbereidingshandeling ex art 46 Sr?

Casus

In de woning van de verdachte is een brief gevonden met daarin informatie over de verschillende manieren en benodigdheden om een overval te plegen. De verdachte heeft deze brief in de week gekregen van een mede-gedetineerde. De verdachte heeft de brief helemaal gelezen en vervolgens in de zak van zijn winterjas gestopt. Die jas heeft hij verder niet meer aangehad en de brief heeft daar al die tijd in gezeten. De verdachte wordt aangehouden (en gefouilleerd), waarbij de verbalisanten de brief in zijn jaszak vinden.

Hof

Het Hof is het eens met de rechtbank dat het enkele aantreffen van de brief onvoldoende is om te spreken van het daadwerkelijke voorbereiden van een overval. Er zijn geen aanwijzingen dat de verdachte

.........Read more
Access: 
Public
Checkpoint - Arrest

Checkpoint - Arrest

Checkpoint, HR 02-07-2013, ECLI:NL:HR:2013:7, nr. 12/01359

 

Onderwerp

Ontvankelijkheid van het OM.

 

Casus

Aan verdachte wordt een groot aantal feiten tenlastegelegd. Verdachte is een coffeeshophouder en heeft verboden stoffen in de zin van de Opiumwet geteeld, verhandeld en geëxporteerd en geïmporteerd. Ook wordt aan verdachte tenlastegelegd het vervaardigen van verboden opnames en het wederrechtelijk exploiteren van een radiostation. Verder wordt aan verdachte tenlastegelegd het voorhanden hebben van een verboden wapen en deelname aan een verboden organisatie. Let op: ook het exploiteren van een coffeeshop wordt aan verdachte tenlastegelgd. Immers, dit is ook een misdrijf; het wordt slechts gedoogd.

In casu wordt de ontvankelijkheid van het OM betwist door de verdediging. De verdediging stelt namelijk dat er bepaalde toezeggingen zijn gedaan op grond waarvan verdachte mocht vertrouwen dat hij niet vervolgd zou worden. De niet-ontvankelijkheidsverklaring zou gebaseerd zijn op grond van de stelling dat algemene beginselen van

.........Read more
Access: 
Public
Checkpoint II - Arrest

Checkpoint II - Arrest

Checkpoint II (HR 26-04-2016, NJ 2016/388)

Casus

Deze zaak gaat over de coffeeshop Checkpoint in Terneuzen. Deze coffeeshop werd gedurende vele jaren gedoogd door het gemeentelijke bestuur en het OM. Hierdoor groeide het uit tot een omvangrijk bedrijf met veel medewerkers en een zeer hoge omzet. Na jaren werd de eigenaar van de coffeeshop toch vervolgd.

In eerste instantie had het Hof Den Haag het openbaar ministerie niet-ontvankelijk in de vervolging verklaard, wegens schending van het vertrouwensbeginsel en het beginsel van een redelijke en billijke belangenafweging.

Tegen deze beslissing stelde het openbaar ministerie cassatieberoep in. De Hoge Raad casseerde en verwees de zaak naar het Gerechtshof Amsterdam. Het Hof Amsterdam verklaarde het OM niet ontvankelijk omdat de verdachte er op mocht vertrouwen dat de gedoogvoorwaarden voor het opzettelijk verkopen/leveren van hennep niet werden overtreden en dat hij niet vervolgd zou worden. Dit Hof kwam ook tot een (gedeeltelijke)

.........Read more
Access: 
Public
Containerdiefstal - Arrest

Containerdiefstal - Arrest

Containerdiefstal (HR 17-11-1981, NJ 1983, 84/197)

Casus

Verdachte heeft met de bedoeling containers te stelen een DAF-trekker gekocht. Samen met een vriend is verdachte in een auto gaan rondrijden op zoek naar containers. De nummers van de containers schreef de verdachte op vrachtbrieven die hij aan zijn vriend gaf om te tonen aan de politie in geval van een controle. De verdachte heeft zijn DAF-trekker ter beschikking gesteld zodat zijn vriend samen met een ander de containers kon wegnemen. Verdachte wordt vervolgd en veroordeeld wegens diefstal in vereniging meermalen gepleegd. Hij verweert zich door te stellen dat hij niet lijfelijk aanwezig is geweest bij de diefstallen.

Rechtsvraag

Is bewijs van lijfelijke aanwezigheid vereist om tot bewezenverklaring van de tenlastegelegde diefstal in vereniging te kunnen komen?

Hoge Raad

Het Hof heeft het tenlastegelegde "tezamen en in vereniging met anderen" bewezen verklaard en geïnterpreteerd als "medeplegen" met de overweging dat

.........Read more
Access: 
Public
Culpa in causa - Arrest

Culpa in causa - Arrest

Culpa in cause (HR 09-06-1981, NJ 1983, 412)

Relevante artikelen

Artt. 37 en 287 Sr

Casus

Een druggebruiker steekt zijn oma dood na eerst een grote dosis coke en heroïne tot zich genomen te hebben. De dader had met een mes gestoken, net zolang tot het slachtoffer rochelend op de grond lag, om, naar hij zelf zei, aan het gillen een eind te maken. De dader leed op dat moment aan hallucinaties, meende dat de daad hem vanwege zijn psychische toestand op dat moment niet kon worden toegerekend, nu hij nu het gebruik van cocaïne de draagwijdte van zijn handelingen niet meer kon overzien. Deze bewering werd gesteund door een psychiatrisch rapport.

Rechtsvraag

Is er sprake van opzet wanneer verdachte tijdens het plegen van het delict zwaar onder invloed verkeert van verdovende middelen?

Het hof

Het hof stelde dat het van algemene bekendheid is dat zowel heroïne als

.........Read more
Access: 
Public
De auditu - Arrest

De auditu - Arrest

De auditu (HR 20-12-1926, NJ 1927, 85)

Casus

Verdachte stond terecht wegens overtreding van art. 432 Sr (als souteneur voordeel trekken uit de ontucht van een vrouw).

Als bewijsmiddelen werden onder meer gebruikt:

  1. Verklaringen van getuigen afgelegd ter terechtzitting, dat zij een ander iets hadden horen zeggen. (een z.g. verklaring van horen en zeggen)

  2. Een p.v. van de politie waarin een de auditu-verklaring is op genomen.

Rechtsvraag

De rechtsvraag die in het onderhavige geval aan de orde kwam en door de HR beantwoord moest worden, was of een verklaring van horen zeggen (de auditu) in een p.v. opgenomen als bewijsmiddel in het strafproces rechtens toelaatbaar is. Ons hoogste rechtscollege beantwoordde deze rechtsvraag positief, overwegende, dat van strijd met art. 342 Sv geen sprake kan zijn. Noch de tekst noch het systeem van de wet leidt tot het uitsluiten van de auditu-verklaringen die

.........Read more
Access: 
Public
De celinformant - Arrest

De celinformant - Arrest

De celinformatant

HR 9 maart 2004, NJ 2004, nr. 263

 

Onderwerp: toelaatbaarheid van het stelselmatig inwinnen van informatie door een opsporingsambtenaar incognito ingeval een verdachte zich in voorlopige hechtenis bevindt.

 

Rechtsvraag: is de stelselmatig ingewonnen informatie door een opsporingsambtenaar incognito toelaatbaar als bewijs?

                                            

Rechtsgang

Gerechtshof: vernietigt het vonnis van de rechtbank en veroordeelt de verdachte ter zake van moord tot zestien jaren gevangenisstraf.

Advocaat-generaal: concludeert tot vernietiging van de bestreden uitspraak van het Hof wat betreft de opgelegde straf en tot verwerping van het beroep voor het overige.

Hoge Raad: vernietigt de bestreden uitspraak van het Hof. De verdediging wilde de getuige vragen stellen die zij van belang achtte in verband met de betrouwbaarheid van diens verklaringen. Door het beletten hiervoor heeft het Hof een belangrijk beginsel van goede procesorde geschonden dat nietigheid van het onderzoek ter terechtzitting als gevolg heeft. De bestreden uitspraak kan

.........Read more
Access: 
Public
De 'stille' SMS - Arrest

De 'stille' SMS - Arrest

De ‘stille’ SMS (HR 01-07-2014, ECLI:NL:PHR:2015:1029)

Onderwerp

Inzet van de ‘stille SMS’ als opsporingstechniek.

Rechtsvraag

Is door de inzet van de stille SMS inbreuk gemaakt op rechten van de verdachte?

Casus

De verdachte wordt ervan verdacht amfetamine te hebben bereid en verhandeld. Met toestemming van de Officier van Justitie is in het opsporingsonderzoek voor een periode van vijf dagen gebruik gemaakt van zogenaamde ‘stille sms’. Een aantal sms-berichten is verzonden naar het telefoontoestel van de verdachte. Door gebruik van speciale software maakte het telefoontoestel bij ontvangst van de sms contact met het telecommunicatienetwerk. Op deze manier kon worden vastgesteld waar het toestel zich bevond, waardoor ook de verblijfplaats van de verdachte kon worden gelokaliseerd. Hierdoor is het amfetaminelaboratorium opgespoord. De verdachte stelt dat tijdens het onderzoek gebruik is gemaakt van een onwettig dwangmiddel: de stille sms. Hierdoor zou inbreuk zijn gemaakt op de privacy van de verdachte en

.........Read more
Access: 
Public
Diefstal laptop - Arrest

Diefstal laptop - Arrest

Diefstal laptop (HR 28-11-2017, NJ 2018/310)

Feiten

Bij een tandprothetische praktijk te Weesp constateert de eigenaar dat de voordeur is opengebroken en dat zijn Toshiba laptop weggenomen is. De ingelichte politie kwam kort daarna een auto tegen (op korte afstand van de plaats van het misdrijf) waar de verdachte en drie anderen zijn aangetroffen. Wanneer verbalisanten deze auto volgen, probeert de bestuurder van de auto de achtervolgers af te schudden en worden door een ander dan de bestuurder inbrekerswerktuigen uit het raam gegooid. In de auto wordt de weggenomen laptop aangetroffen. Over de toedracht van de diefstal wordt verder niets duidelijk.

Het hof acht het bewezen dat verdachte, tezamen met zijn medeverdachten, de diefstal heeft gepleegd. Het hof neemt hierbij in aanmerking dat verdachte ook geen redelijke, die redengevendheid ontzenuwende verklaring heeft gegeven. Immers, zeer korte tijd na de inbraak wordt de auto waarin verdachte en zijn medeverdachten

.........Read more
Access: 
Public
Dreigbrief - Arrest

Dreigbrief - Arrest

Dreigbrief (HR 09-02-1971, NJ 1972, 1)

Casus

De verdachte wordt vervolgd wegens het uitoefenen van bedreiging met geweld, met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen. Hij schreef dreigbrieven aan familieleden van degenen die van hem gestolen zouden hebben. De familie kreeg daarin de laatste kans de wraak af te kopen door het geld naar hem te storten. De ontvangers van de brieven dienden een aanklacht in. De verdachte verweerde zich door te stellen dat hij niet het oogmerk had zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen. Bovendien zou hij niet hebben gedreigd met geweld, maar met wraak. Het geweld zou door derden gepleegd worden, blijkens de brieven.

Rechtsvraag

Is er voldaan aan het in vereiste gesteld in art. 317 Sr: het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen?

Hoge Raad

Bedreiging met geweld in de zin van art. 317 Sr ziet niet

.........Read more
Access: 
Public
Drijfmest - Arrest

Drijfmest - Arrest

Drijfmest (HR 21-10-2003, NJ 2003, LJN AF7938)

Onderwerp

Een rechtspersoon kan aangemerkt worden als dader van een strafbaar feit indien de desbetreffende gedraging redelijkerwijs aan hem kan worden toegerekend. Wanneer is een verboden gedraging toe te rekenen? Dit is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Oriëntatiepunt is of de gedraging in de sfeer van de rechtspersoon is verricht. Daar is sprake van indien:

  1. Het gaat om het handelen/nalaten van iemand die werkzaam is ten behoeve van de rechtspersoon
  2. De gedraging past in de normale bedrijfsvoering
  3. De gedraging is de rechtspersoon dienstig geweest
  4. De rechtspersoon mocht beschikken en aanvaarden.

Casus

Een BV heeft grond in eigendom. De grond wordt beheerd door verdachte. In opdracht van verdachte heeft betrokkene 1 het feitelijk beheer, betrokkene 1 is in loondienst. Op 31 mei 1999 is vastgesteld dat op de grond door onbekenden drijfmest was uitgereden en dat die mest

.........Read more
Access: 
Public
Een goeie snuif coke - Arrest

Een goeie snuif coke - Arrest

Een goeie snuif coke (HR 26-09-2000, NJ 2000, nr. 739)

Onderwerp

Uitlokken tot het plegen van een strafbaar feit.

Rechtsvraag

Is de verdachte uitgelokt tot het plegen van het ten laste gelegde feit: het verkopen van cocaïne?

Casus

De politie ontving de informatie dat in een lokaliteit harddrugs zou worden gedeald. Aldaar verkocht de verdachte cocaïne aan een politieambtenaar. De verdachte stelt in cassatie dat het hof ten onrechte een proces-verbaal van verbalisant (politieambtenaar) voor het bewijs heeft gebruikt, daar de verbalisant de verdachte heeft uitgelokt tot het plegen van het ten laste gelegde feit: de verkoop van cocaïne. In het proces-verbaal is het gesprek tussen de verdachte en verbalisant opgenomen. Verbalisant vroeg: ‘kun je dat (cocaïne) krijgen dan hier?” De verdachte antwoordde bevestigend en vroeg of verbalisant iets wilde hebben.

Rechtsgang

Het hof vernietigt het vonnis van de rechtbank en veroordeelt de verdachte ter zake van opzettelijk handelen

.........Read more
Access: 
Public
Eigen waarneming - Arrest

Eigen waarneming - Arrest

Eigen waarneming (HR 15-12-2009, ECLI:NL:HR:2009:BJ2831)

Onderwerp

De eigen waarneming van de rechter als wettig bewijsmiddel.

Rechtsvraag

Mag een eigen waarneming van de rechter worden gebruikt als bewijsmiddel?

Casus

De twee verdachten worden ervan verdacht een gewapende overval op een supermarkt te hebben gepleegd. Door verschillende getuigen zijn verklaringen afgelegd. Daarnaast zijn er ook videobeelden van het camerabewakingssysteem aanwezig. Een rechercheur van de politie heeft aan de hand van videobeelden een signalement vastgesteld van twee mannelijke bezoekers van de supermarkt (verdachten) en geconcludeerd dat dit signalement grotendeels overeenkomt met het signalement van de twee eveneens op de videobeelden vastgelegde daders van de overal. Een deskundige van het NFI is verzocht de videobeelden te bekijken en te oordelen over de beschreven waarnemingen en daaruit getrokken conclusies. Deze deskundige oordeelt dat er geen aanwijzingen zijn voor het bevestigen of weerleggen van de door de rechercheur beschreven waarnemingen en daaruit getrokken conclusies.

.........Read more
Access: 
Public
Elektriciteit - Arrest

Elektriciteit - Arrest

Elektriciteit (HR 23-05-1921, NJ 1921, 564)

Casus

Beklaagde is in eerste aanleg door de rechtbank schuldig bevonden aan diefstal. Deze uitspraak is in hoger beroep door het Hof bevestigd. Na elke controlebeurt bracht de beklaagde met een pen de electrische controlemeter tot stilstand. Hij verbruikte evenwel electriciteit voor elektrische lampen en de elektrische apparatuur, die hij gebruikt in zijn beroep als tandarts.

Het Unierecht heeft een hogere rang voor de lidstaten dan het nationale recht van de staten en heeft dus voorrang. Dit houdt in dat de lidstaten er actief zorg voor moeten dragen dat hun recht in overeenstemming is met het Unierecht. Dit geldt zowel voor het heden als voor de toekomst. Als een verordening of richtlijn van de Unie in werking is getreden en in strijd blijkt te zijn met een bestaande nationale regel, dan kan deze laatste geen toepassing meer vinden. Daarnaast mag een nieuwe

.........Read more
Access: 
Public
Etalageruit - Arrest

Etalageruit - Arrest

Etalageruit (HR 13-01-1970, NJ 1970, 144)

Casus

Verdachte was door te snel rijden op een enigszins gladde weg met zijn auto, waarvan de achterbanden volledig waren afgesleten, in een slip geraakt en tegen een verkeerszuil aangereden waarna de auto gekanteld was, op het dak liggend was doorgeschoven en achtereenvolgens een op het trottoir staande man en een verkeerslicht had geraakt. Deze man viel door een etalageruit waardoor een vrouw verwond raakte door het rondvliegende glas.

Rechtsvraag

Is hier sprake van een causaal verband tussen het gedrag van de verdachte en de verwondingen van de vrouw?

Hof

Volgens het Hof was het aan verdachte ’s schuld te wijten dat de man, die door de aanrijding tegen een etalageruit werd geworpen, o.a. een hersenschudding opliep en dat een vrouw die zich ook op dat trottoir bevond en door vallend glas van de etalageruit werd verwond, overleed (art. 36 WVW). In de cassatieprocedure

.........Read more
Access: 
Public
Etnisch profileren/sfeercumulatie - Arrest

Etnisch profileren/sfeercumulatie - Arrest

Etnisch profileren/sfeercumulatie (HR 01-11-2016, NJ 2017, 84)

Casus

In deze uitspraak werd een verdachte staande gehouden door de politie voor een dynamische verkeerscontrole, omdat er vermoedens waren dat de man in de auto crimineel actief was.

De agenten hadden twee heren gecontroleerd, omdat zij de combinatie van een dure auto en twee gekleurde mannen met Oost-Europees uiterlijk verdacht vonden. De auto waarin de verdachte in kwestie reed, was een dure BMW X6 die op naam van een bedrijf stond dat vaker auto’s verhuurt aan criminelen. Toen de verdachte staande werd gehouden, werd hem verteld dat er sprake was van een verkeerscontrole. Door middel van die verkeerscontrole probeerden de agenten, met succes, meer informatie te achterhalen over de mannen in de auto. Dit leidde tot een doorzoeking van de auto. De politieagenten vroegen of zij de auto mochten doorzoeken, waarna zij in de achterbak van de auto een tas

.........Read more
Access: 
Public
Extensief Exces, Ruzie te Loon op Zand - Arrest

Extensief Exces, Ruzie te Loon op Zand - Arrest

Extensief Exces, Ruzie te Loon op Zand (HR 18-10-1988, NJ 1989, 511)

Casus

Verdachte wordt door een man in zijn kruis geschopt en uit reflex slaat hij terug, waardoor de man letsel oploopt. Het hof heeft de verdachte veroordeelt tot twee weken gevangenisstraf, voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar voor het mishandelen van een ander. De raadsman van de verdachte gaat in cassatie bij de Hoge Raad en beroept zich op noodweer, dan wel noodweerexces, omdat bij de verdachte vrees zou bestaan voor een herhaalde aanranding van zijn lijf. Het hof achtte noodweer niet aannemelijk, omdat er geen sprake meer was van ogenblikkelijke aanranding. Daardoor faalt dan eveneens het beroep op noodweerexces.

Rechtsvraag

Heeft de verdachte gehandeld uit noodweer danwel noodweerexces?

Hoge Raad

De Hoge Raad verwerpt de uitspraak van het hof, omdat zij hun oordeel niet voldoende hebben omkleed met redenen, zoals dat zou moeten volgens

.........Read more
Access: 
Public
Feitelijk leidinggeven - Arrest

Feitelijk leidinggeven - Arrest

Feitelijk leidinggeven (HR 26-04-2016, ECLI:NL:HR:2016:733)

Onderwerp

Feitelijk leidinggeven

Relevante wetsartikelen en beginselen

Art. 51 lid 2 aanhef en onder 2 jo. 52 Sr. Feitelijk leidinggeven.

Casus

De Gemeenschappelijke Regeling Werkvoorzieningsschap Oost-Twente (GR WOT) is inhoudingsplichtige voor de loonbelasting. Zij heeft van 2000 t/m 2003 opzettelijk onjuist aangifte loonbelasting en premie volksverzekeringen gedaan bij de Belastingdienst Almelo danwel Enschede. Deze feiten strekten ertoe dat telkens te weinig loonbelasting werd geheven. Verdachte heeft feitelijk leiding gegeven aan de verboden gedragingen.

Betrokkene 1 (niet verdachte) was werkzaam als directeur van de GR WOT en A BV van 1998 tot 2003. Hij is benoemd door het dagelijks bestuur en dient aan hen verantwoording af te leggen. Verdachte is tevens benoemd als bestuurder van A BV. Verdachte ontving een bestuurdersbeloning, waarover nooit belasting is afgedragen. Verdachte ontving de beloning via zijn persoonlijke vennootschap B BV. Over deze beloning is beperkt loonbelasting afgedragen. Verdachte

.........Read more
Access: 
Public
Flatverbod - Arrest

Flatverbod - Arrest

Flatverbod (HR 30-11-2010, ECLI:NL:HR:2010:BM0940)

Leerstuk

Wederrechtelijkheid als bestanddeel van de delictsomschrijving.

Rechtsvraag

Heeft de verdachte door het flatverbod te overtreden zich schuldig gemaakt aan het wederrechtelijk binnendringen van een besloten lokaal als bedoeld in art. 138 lid 1 Sr? Of staat toestemming van een bewoner tot het betreden van het gebouw hieraan in de weg?

Casus

Aan de verdachte is door de rechthebbende (woningstichting) voor de duur van 1 jaar de toegang ontzegd tot de flat. De verdachte was, blijkens het door hem ondertekende schrijven daarvan op de hoogte. Verdachte is tijdens de duur van het flatverbod bij deze flat naar binnen gegaan. Door de politie was geconstateerd dat hij hinderlijk en doelloos rondhing in de lift van de flat, terwijl hij geen huurder was van een woning in de flat. Hij zou wederrechtelijk zijn binnengedrongen. Als verweer wordt gevoerd dat de verdachte toestemming had van zijn tante,

.........Read more
Access: 
Public
HR 22 maart 2011, NJ 2011, 342 (Geef het mes!) - Arrest

HR 22 maart 2011, NJ 2011, 342 (Geef het mes!) - Arrest

HR 22 maart 2011, NJ 2011, 342 (Geef het mes!)

Het leerstuk dat in dit arrest van de Hoge Raad centraal staat is de aansprakelijkheid van een medeplichtige. Het gaat in deze zaak om een verdachte die opzettelijk een mes heeft verschaft, waarmee een ander vervolgens een poging tot doodslag en een poging tot zware mishandeling heeft begaan.

De Hoge Raad oordeelt dat voor opzettelijke medeplichtigheid aan een misdrijf niet is vereist dat het opzet van de medeplichtige gericht was op alle handelingen van het gronddelict. Indien het opzet van de verdachte slechts betrekking heeft op een deel van die handelingen, kan er al sprake zijn van opzettelijke medeplichtigheid aan het gronddelict. Het misdrijf waarop het opzet van de medeplichtige was gericht, moet echter wel voldoende verband houden met het gronddelict. Of er sprake is van voldoende verband, wordt beoordeeld aan de hand van de concrete omstandigheden

.........Read more
Access: 
Public
Geervliet - Arrest

Geervliet - Arrest

Geervliet (HR 29-04-008, LJN BD0544; NJ 2008,440)

Casus

Het gaat in deze zaak om het bewijs van schuld aan een verkeersongeval in de zin van artikel 6 WVW 1994 en de motivering ervan. Verdachte is vanaf het terrein van een tankstation een voorrangsweg opgereden. Hij heeft zijn auto voor de haaientanden ‘tot bijna stilstand’ gebracht en vervolgens over zijn linkerschouder gekeken om na te gaan of er verkeer naderde. Hij heeft geen naderend verkeer gezien en is vervolgens de voorrangsweg opgereden. Echter, een naderende motorrijdster heeft hij over het hoofd gezien. In een poging een aanrijding te voorkomen is zij krachtig gaan remmen, vervolgens in een slip geraakt, ten val gekomen en uiteindelijk door een tegemoetkomende auto overreden, met zwaar lichamelijk letsel tot gevolg. Het hof oordeelt dat verdachte zich als verkeersdeelnemer zodanig heeft gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval heeft plaatsgevonden.

Hoge Raad

In

.........Read more
Access: 
Public
Gezondheidscertificaat - Arrest

Gezondheidscertificaat - Arrest

Gezondheidscertificaat (HR 15-10-1996, NJ 1997, 109)

Leerstuk

Toerekening van opzet van een natuurlijk persoon aan een rechtspersoon (zie art. 51 Sr).

Rechtsvraag

Indien bij een natuurlijke persoon opzet aanwezig is, kan die opzet worden toegerekend aan het bedrijf waarbij de natuurlijk persoon dienstig is en van welke factoren is dat afhankelijk?

Casus

Een werknemer van een rechtspersoon, een kleine BV, heeft een geschrift valselijk opgemaakt of vervalst met het oogmerk om deze als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te laten gebruiken, terwijl uit dat gebruik enig nadeel kon ontstaan.

Hof

Raadsman van de verdachte heeft betoogd dat de verdachte niet met opzet handelde om een strafbaar feit te plegen, omdat aan de verdachte de gedragingen van haar werknemer niet toegerekend kunnen worden. Het Hof verwerpt dit verweer, want uit de bewijsmiddelen volgt dat de werknemer heeft gehandeld binnen de bevoegdheid die de verdachte hem had

.........Read more
Access: 
Public
Geweer - Arrest

Geweer - Arrest

Geweer (HR 02-12-1935, NJ 1936, 250)

Rechtsartikelen

Art. 121 Sv. Voortgezette toepassing van bevoegdheden.

Casus

Twee opsporingsambtenaren treden een café binnen met een last krachtens de Drankwet, ter controle op de naleving van de voorschriften bij deze wet. De verdachte, een kastelein, verklaarde naar aanleiding van het onderhavige binnentreden: 'Als jullie voor de Drankwet binnenkomen, kunnen jullie het hele huis vrij afzoeken.' Een van de opsporingsambtenaren vind vervolgens een geweer in de keuken. De verdachte verzette zich tegen de inbeslagneming van het vuurwapen, ook al is het bezit hiervan een overtreding van de destijds van kracht zijnde Vuurwapenwet 1919.

Rechtsvraag

De vraag die aan de Hoge Raad ter beantwoording werd voorgelegd luidde: Was de inbeslagneming van het vuurwapen op grond van een geconstateerde heterdaadse overtreding van de Vuurwapenwet 1919 rechtens toegestaan, terwijl de bevoegdheid om binnen te treden voortkwam uit de Drankwet?

Hoge Raad

De Hoge Raad antwoordde

.........Read more
Access: 
Public
Globaal opzet - Arrest

Globaal opzet - Arrest

Globaal opzet (HR 24-03-2008, LJN BC0780; NJ 2008, 156)

Casus

In Groningen is Z neergeschoten. Vraag is daarbij of verdachte medeplichtig kan worden geacht. Verdachte is namelijk naar Z op zoek gegaan, heeft de dader rond gereden en heeft hem vervoersmiddelen ter beschikking gesteld. Daarnaast heeft hij ook nog het vuurwapen meegenomen. Vraag is nu of verdachte ook medeplichtig is. Het Hof stelt daarbij dat dit niet het geval is, omdat de verdachte geen opzet, zo heeft deze verklaard, gehad heeft op de wijze waarop het strafbare feit is uitgevoerd.
Het hof ziet zich geplaatst voor de vraag of uit de bewijsmiddelen het opzet van verdachte op de dood van aangever [slachtoffer] dan wel op zwaar lichamelijk letsel kan worden afgeleid.

(1) Het opzet van de deelnemer dient zowel op zijn eigen deelnemingsgedraging als op het grondfeit te zijn gericht. In die zin is het opzet van

.........Read more
Access: 
Public
Grenswisselkantoor - Arrest

Grenswisselkantoor - Arrest

Grenswisselkantoor (HR 08-09-1987, NJ 1988, 612)

Casus

Verdachte bereidt een bankoverval voor op een Grenswisselkantoor in Bladel. Hij steelt een auto, kentekenbewijzen etc. Samen met zijn makker staat hij een keer eerder voor de bank maar om onbekende redenen zetten ze de beraamde overval niet door. Kort daarna staan zij weer klaar voor de overval. Twee verdachte figuren vermomd en bewapend in een auto met draaiende motor. Zij wachten totdat de kantoorbediende het kantoor opent. In plaats van het kantoor te openen besluit de kantoorbediende de politie te bellen, omdat deze de auto herkent van de vorige keer. Dit wekte argwaan. De politie arriveert en houdt de verdachte aan.

Rechtsregel

De Hoge Raad moet bekijken of er sprake is van een poging tot een overal of dat er alleen voorbereidingshandleidingen hebben plaats gevonden. Het criterium van een uiterlijke verschijningsvorm die moet worden beschouwd als te zijn gericht op

.........Read more
Access: 
Public
Groninger HIV - Arrest

Groninger HIV - Arrest

Groninger HIV (HR 27-03-2012, NJ 2012, 301)

Feiten

I.c. gaat het om een man van 53 jaar (Peter M.) die verdacht wordt van het feit dat hij meerdere keren verschillende mannen geprobeerd had ernstig fysiek letsel toe te brengen door hen te besmetten met bloed dat met het HIV virus besmet was. De verdachte had meermalen feesten georganiseerd voor homo mannen waar ook seksuele handelingen werden verricht. De verdachte had het plan om tijdens deze seksfeesten de uitgenodigde mannen met het hiv-virus te besmetten om op die manier onbezorgd seks met elkaar te hebben.

Hof

Tijdens de procedure die volgde werd M. door het hof veroordeeld tot 12 jaar gevangenis, wegens het medeplegen van (poging tot) zware mishandeling. Volgens het hof was de besmetting met HIV aan M. toe te reken.

Hoge Raad

Tijdens de procedure in cassatie stelde de advocaat van M. dat men ten eerste het causale

.........Read more
Access: 
Public
Hennepkwekerij - Arrest

Hennepkwekerij - Arrest

Hennepkwekerij (HR 11-04-2006, NJ 2006, 393)

Casus

In deze zaak gaat het om de reikwijdte van art. 359 lid 2 Sv (na 1-1-2005). Verdachte is door het hof veroordeeld wegens deelnemen aan een criminele organisatie en schending van de Opiumwet. Verdachte gaat in cassatie. Het eerste middel klaagt dat het hof de bewezenverklaring van deelnemen aan een criminele organisatie ontoereikend heeft gemotiveerd, althans dat het hof niet heeft gerespondeerd op het verweer dat er geen sprake was van een criminele organisatie (gezien art. 359 lid 2 Sv).

Het hof had bewezen verklaard dat verdachte "heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit de verdachte en medeverdachte, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven...". De raadsman voerde aan dat er geen sprake was van een criminele organisatie. Er zou niets meer gebeurd zijn dan dat zijn cliënt samen met zijn zoon een handel in softdrugs had gedreven. Er

.........Read more
Access: 
Public
Heroïne in de dakgoot - Arrest

Heroïne in de dakgoot - Arrest

Heroïne in de dakgoot (HR 05-02-1980, NJ 1980, 342)

Casus

Bewezen is geacht dat de verdachte opzettelijk in strijd met het in de Opiumwet gegeven verbod een hoeveelheid heroïne aanwezig heeft gehad in zijn dakgoot. De verdachte woonde echter samen met een kamergenote. Zij zou dus evengoed als verdachte aangemerkt kunnen worden.

Rechtbank en hof

Het hof bevestigt het vonnis van de rechtbank door de verdachte te veroordelen voor het opzettelijk handelen in strijd met het in art. 2 lid 1, onder C, Opiumwet gegeven verbod. Het cassatiemiddel richt zich tegen de bewezenverklaring, nu niet bewezen is dat de verdachte in een zodanige relatie staat met het goed dat hij het in zijn bezit zou hebben gehad en het middel klaagt over de nog bestaande mogelijkheid dat de kamergenote als verdachte aangemerkt kan worden.

Hoge Raad

Het hof heeft de juistheid van een verweer, dat met de inhoud

.........Read more
Access: 
Public
HIV-besmetting I - Arrest

HIV-besmetting I - Arrest

HIV-besmetting (1) (HR 25-03-2003, NJ 2003, 552)

Casus

Een man weet dat hij besmet is met HIV. Hij is bovendien op de hoogte van de risico's die onbeschermd seksueel contact opleveren. Hij heeft naar eigen zeggen dan ook alleen nog maar beschermde gemeenschap, maar dacht "dat er alleen risico's waren als de besmette persoon zelf klaarkomt'. In casu heeft hij onbeschermd anale gemeenschap gehad met een minderjarige jongen, door de penis van de jongen in zijn anus te laten brengen.

Rechtsvraag

Is er sprake van opzet op de besmetting?

Het Hof

In casu is volgens het hof aan het kennis- en wilselement sowieso voldaan. Volgens het hof is ook aan het risico-element voldaan: "Als er een kans is, is die aanmerkelijk", zo redeneert het hof. Het hof veroordeelt hem onder andere van poging tot doodslag.

Hoge Raad

De Hoge Raad is het hier niet mee eens, en is

.........Read more
Access: 
Public
Hollende kleurling - Hof Amsterdam - 1977 - Arrest

Hollende kleurling - Hof Amsterdam - 1977 - Arrest

Casus

Een persoon wordt in Amsterdam staande gehouden (art. 52 Sv) en gefouilleerd (art. 56 Sv) door twee opsporingsambtenaren (een politieagent en een marechaussee). Hij wordt door hun verdacht van het bezit van drugs.

De reden voor die verdenking was (verklaring politieagent) dat hij een kleurling was en tussen drie en vier uur ‘s nachts hard liep uit de richting van een café (Caribbean Nights) dat bij de politie bekend stond als een verzamelplaats van handelaren en gebruikers van drugs. Men vond geen drugs. Bij het fouilleren hield "verdachte" zijn linkerhand in zijn jaszak, ondanks verzoeken om zijn hand uit zijn jaszak te halen. Dit laatste was voor de beide opsporingsambtenaren zo verdacht dat men overging tot aanhouding en overbrenging door middel van

.........Read more
Access: 
Public
HR 1 september 2007, LJN: BC7923 (Medicinale cannabis) - Arrest

HR 1 september 2007, LJN: BC7923 (Medicinale cannabis) - Arrest

Leerstuk

Noodtoestand (art. 40 Sr).

Rechtsvraag

Zijn bij een beroep op overmacht in de zin van noodtoestand de bijzondere omstandigheden in het concrete geval van belang?

Casus

Verdachte heeft een spierziekte en zeer veel pijn. Vandaar dat deze cannabis thuis verbouwd voor eigen gebruik. Dit is echter in strijd met de Opiumwet. Het verweer van de raadsman van de verdachte, is dat er sprake is van een noodtoestand.

Hoge Raad

De Advocaat-Generaal zegt dat bij een noodtoestand sprake moet zijn van een actuele en concrete nood, waarbij sprake is van een conflict van plichten. Een snelle keuze is daarbij niet vereist, men kan rustig de tijd nemen om een weloverwogen keuze te maken.

Bij beoordeling van het cassatiemiddel wordt door de Hoge Raad voorop gesteld dat in uitzonderlijke omstandigheden in een individueel geval met zich mee kan brengen dat strafbare gedragingen uit de Opiumwet, niettemin gerechtvaardigd kunnen worden

.........Read more
Access: 
Public
HR 10-12-1999 (Peters/Peters) - Arrest

HR 10-12-1999 (Peters/Peters) - Arrest

HR 10-12-1999, NJ 2000, 5 (Peters/Peters)

Feiten

Jan Peters Sr. en Peters' Detailhandelsbedrijven (rechtsvoorganger van Peters' Beheer) drijven een detailhandelszaak (Blokker). Ter opvolging sluiten zijn kinderen Jan jr. en Leendert Peters een overeenkomst op 25 januari 1982, inhoudende dat Leendert Peters in de huurrechten treedt van Jan Peters Sr en dat bij beëindiging van de zaak, Jan Peters jr. deze huurrechten verkrijgt. In een andere overeenkomst op 25 januari 1982 wordt bepaald, dat de franchiseovereenkomst gewijzigd wordt, dat Leendert Peters, de plaats van Peters' Detailhandelsbedrijven inneemt en dat bij beëindiging van deze franchiseovereenkomst tussen Leendert Peters en Blokker, Peters' Detailhandelsbedrijven weer als franchisenemer zal fungeren. Op 31 augustus deelt Leendert Peters mee aan Peters Beheer, dat de gehele zaak overgenomen kan worden. Dit aanbod wordt door Jan Peters jr. op 22 september 1993 aanvaard. Op 12 januari 1994 besluit Leendert Peters, dat de overeenkomst geen doorgang dient te

.........Read more
Access: 
Public
HR 16-05-1986, AB 1986, 574. (Sproeivliegtuigen) - Arrest

HR 16-05-1986, AB 1986, 574. (Sproeivliegtuigen) - Arrest

Casus

Het gaat hier om overheidsmaatregelen in het kader van art. 13 Bestrijdingsmiddelenwet. Op grond van deze wet zijn een aantal maatregelen genomen:

a. KB van 23-05-1984 over het toepassen van bestrijdingsmiddelen in de landbouw m.b.v. vliegtuigen;
b. De beschikking (a.v.v. afkomstig van de minister) ter uitvoering van art. 4 lid 1 KB.

De vereniging van landbouwvliegeniers stelt dat bovengenoemde lagere a.v.v. 's en met name de beschikking onvoldoende met de belangen van de vliegeniers die belast zijn met het besproeien van landbouwgronden rekening houden, zodat deze lagere a.v.v.'s onverbindend zijn.

Mag de rechter a.v.v. 's toetsen aan algemene rechtsbeginselen?

Hoge Raad

Geen rechtsregel staat in de weg dat de rechter een zodanig niet door de formele wetgever gegeven voorschrift onverbindend en in verband daarmee de vaststelling en uitvoering daarvan onrechtmatig kan oordelen op de grond van willekeur in dier voege dat het desbetreffende overheidsorgaan, in aanmerking

.........Read more
Access: 
Public
HR 23 juni 2015, NJB 2015/1345 - Arrest

HR 23 juni 2015, NJB 2015/1345 - Arrest

HR 23 juni 2015, NJB 2015/1345

 

Onderwerp: het doen horen van een getuige en art. 6 EVRM.

 

Rechtsvraag: is het afwijzen van het verzoek tot het doen horen van een getuige door het Hof in strijd met art. 6 EVRM?

 

Casus: de verdachte wordt verdacht van het rijden onder invloed. Een aspirant van de politie was getuige van het auto-ongeluk en verklaart dat hij zeker weet dat de verdachte de bestuurder van de auto was. De auto is van de vader van de verdachte. De verdachte verklaart niet zelf te hebben gereden, maar op de achterbank te hebben gezeten. Dit verklaarde hij reeds direct na het uitstappen uit de auto na het ongeluk. Omdat het om een driedeursauto gaat, moest hij via een voordeur de auto verlaten. Hij heeft enige tijd op de bestuurdersstoel gezeten om de sleutel uit het slot te halen, voor de

.........Read more
Access: 
Public
HR 27 november 2001, nr. 03458/00 (Juwelierszaak) - Arrest

HR 27 november 2001, nr. 03458/00 (Juwelierszaak) - Arrest

Casus

Twee verdachten zitten in een auto klaar om een juwelierszaak te gaan beroven. De verdachten hebben alle spullen, die zij nodig achten bij de beroving, meegenomen. Maar omdat er personeel in de juwelierszaak aanwezig is besluiten ze uiteindelijk toch niet over te gaan tot diefstal en gaan ze over tot de terugtocht. Tijdens deze tocht worden ze aangehouden door de politie. Eén van de verdachten beroept zich op 'vrijwillige terugtred' aangezien voorbereiding noch de poging bestaat indien het misdrijf niet is voltooid tengevolge van de wil van de dader afhankelijk (art. 46b Sr)

Rechtsvraag

Is hier sprake van voorbereiding en van vrijwillige terugtred?

Rechtsregel

Het Hof oordeelt dat er geen sprake is van vrijwillige terugtred. Ten eerste omdat de voorbereidingsfase al is afgerond. Ten tweede omdat er in dit geval geen sprake is van omstandigheden die van de wil van de dader afhankelijk zijn. De aanwezigheid van

.........Read more
Access: 
Public
HR 28 november 2006, NJ 2207, 49 (Kroeggeweld) - Arrest

HR 28 november 2006, NJ 2207, 49 (Kroeggeweld) - Arrest

Leerstuk

Causaliteit.

Rechtsvraag

Bestaat er aan de hand van het criterium van redelijke toerekening een causaal verband tussen het door de verdachte uitgeoefende geweld en het letsel en kan dit als gevolg aan de verdachte worden toegerekend?

Casus

De verdachte heeft met een ander in een voor het publiek toegankelijke ruimte (een café) openlijk in vereniging geweld gepleegd tegen R.T. Het geweld bestond uit het slaan en stompen in/tegen het gezicht en schoppen tegen het lichaam van die R.T. Bij het slachtoffer is in ieder geval zwaar lichamelijk letsel ontstaan.

Rechtsgang

Het Hof vernietigt het vonnis van de rechtbank en de verdachte wordt vrijgesproken van het hem onder punt 1 van de tenlastelegging tenlastegelegde. Het aan een bewezenverklaring van dat causale verband staat in de weg dat niet geheel kan worden uitgesloten dat latere handelingen van derden mede hebben geleid tot dat lichamelijke letsel. De Advocaat-Generaal stelt zich

.........Read more
Access: 
Public
HR 28 september 2004, NJ 2004, 660 (Ongeoefende schutter) - Arrest

HR 28 september 2004, NJ 2004, 660 (Ongeoefende schutter) - Arrest

Leerstuk

Onderscheid tussen voorwaardelijke opzet en bewuste culpa.

Rechtsvragen

  • Wanneer is er sprake van voorwaardelijke opzet en wanneer van bewuste culpa?

  • Hoe moet invulling gegeven worden aan het criteria aanmerkelijke kans?

Casus

De verdachte had aan het slachtoffer een radio verkocht. Hij had zijn geld nog niet ontvangen, dus ging hij bij het slachtoffer thuis langs met een pistool. Toen de verdachte in de tuin om het geld vroeg, vertelde het slachtoffer dat hij het niet had. De verdachte kwam dichterbij, waarop het slachtoffer naar de verdachte zwaaide met een hark en vervolgens probeerde weg te rennen. Als reactie daarop pakte de verdachte zijn pistool en loste een schot in de richting van het slachtoffer, maar het schot kwam via de grond in het onderbeen van het slachtoffer terecht.

Hof

Het Hof heeft het vonnis van de rechtbank bevestigd, waarbij de verdachte

.........Read more
Access: 
Public
HR 30 juni 2009, NJ 2009, 349 (Post Salduz) - Arrest

HR 30 juni 2009, NJ 2009, 349 (Post Salduz) - Arrest

Salduz en Nederland

HR 30 juni 2009, NJ 2009, 349.

Casus

Verdachte stelt cassatie in tegen zijn veroordeling, omdat het Hof het bewijs zou hebben gebruikt van door de verdachte afgelegde verklaringen. Echter, deze verklaringen heeft verdachte later betwist en de verklaringen waren afgelegd toen hij als minderjarige tegenover de politie heeft afgelegd zonder dat hij van rechtsbijstand was voorzien. Het middel klaagt over schending van art. 41 Sv, art. 6 EVRM en art. 40, tweede lid, sub b onder III, Verdrag inzake de rechten van het kind.

Deze klacht is vergelijkbaar met twee recente uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Het gaat om EHRM 27 november 2008, 36391/02 ( NJ 2009, 214; red.) (Salduz v. Turkey) en om EHRM 11 december 2008, 4268/04 (NJ 2009, 215; red.) (Panovits v. Cyprus). In beide zaken was sprake van een minderjarige verdachte die zonder rechtsbijstand

.........Read more
Access: 
Public
IJzerdraad - Arrest

IJzerdraad - Arrest

IJzerdraad (HR 23-02-1954, NJ 1954, 378)

Relevante artikelen

Art. 1-91 SR.

Casus

De eigenaar van een eenmansbedrijf (exportzaak) wordt vervolgd wegens het plegen van een delict middels zijn chef-inkoper. Deze had namelijk opzettelijk en in strijd met de waarheid formulieren ingevuld en goederen door middel daarvan uitgevoerd in strijd met een voorschrift van het Deviezenbesluit van 1945. De eigenaar verweert zich door te stellen dat hij niet op de hoogte was en kon zijn van wat zijn chef inkoper deed.

Rechtsvraag

De Hoge Raad werd de vraag gesteld of de eigenaar opzet kon worden toegerekend. M.a.w. moet opzet aanwezig zijn voor strafbaarheid?

Rechtsregel

Opzet ten aanzien van een delict wordt door het strafrecht nergens toegerekend aan een natuurlijk persoon, indien die geestesgesteldheid bij hem niet persoonlijk aanwezig is geweest. Slechts als de persoon over het al of niet plaatsvinden van de handelingen kan beschikken en deze behoren tot

.........Read more
Access: 
Public
In de steek gelaten vrouw - Arrest

In de steek gelaten vrouw - Arrest

In de steek gelaten vrouw (HR 13-06-1989, NJ 1990, 48)

Casus

De vriend van verdachte verbreekt de relatie. Zij gaat, na alcohol gedronken te hebben, tegen middernacht naar diens huis om hem hierover ter verantwoording te roepen. Er ontstaat ruzie. Verdachte pakt een in het huis liggend mes en steekt haar ex-vriend dood. Zij wordt vervolgd wegens doodslag. De vrouw doet een beroep op een schulduitsluitingsgrond.

Hof

Verdachte heeft zich willens en wetens begeven in een situatie waarin het optreden van een hevige gemoedsbeweging voorspelbaar was en een handeling als de bewezen verklaarde niet denkbeeldig. Het Hof baseert dit op de navolgende zes feiten en omstandigheden: verdachte is een intelligente en geschoolde vrouw waardoor zij wist dat in relationele crisissituaties de afgewezen partner wel eens overgaat tot niet beoogde gewelddadigheid; het slachtoffer had verdachte grof bejegend; uitlatingen van het slachtoffer waardoor zij rekening hield met de mogelijkheid dat

.........Read more
Access: 
Public
Kampvuur Castricum - Arrest

Kampvuur Castricum - Arrest

Kampvuur Castricum (HR 29-06-2010, NJ 2010, 674)

Onderwerp

Kampvuur in Castricum, uitleg van het woord ‘schuld’ ivm art. 308 Sr.

Art. 308 Sr. Dit artikel luidt:

  1. Hij aan wiens schuld te wijten is dat een ander zwaar lichamelijk letsel bekomt of zodanig lichamelijk letsel dat daaruit tijdelijke ziekte of verhindering in de uitoefening van zijn ambts- of beroepsbezigheden ontstaat, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de vierde categorie.
  2. Indien de schuld bestaat in roekeloosheid, wordt hij gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.

Casus

Aan verdachte is tenlastegelegd dat: Hij in 2006 roekeloos, althans aanmerkelijk onvoorzichtig en/of onoplettend een (illegaal) kampvuur heeft gemaakt en er wasbenzine op heeft gesprenkeld, waarna de fles wasbenzine ontplofte. De steekvlammen hiervan hebben drie scholieren zwaar lichamelijk letsel toegebracht.

Rechtbank en Hof

Gerechtshof te Amsterdam heeft verdachte vrijgesproken.

.........Read more
Access: 
Public
Kroongetuige Karman - Arrest

Kroongetuige Karman - Arrest

Kroongetuige Karman, HR 01-06-1999, NJ 1999, 567

Casus
K. wordt verdacht van betrokkenheid bij vervoer van hashish. Het OM sluit met K. een overeenkomst met de toezegging, dat als K. verklaringen aflegt over zijn rol en over de rol van de andere betrokkenen in de zaak, hij geen gevangenisstraf opgelegd krijgt. Het gaat hier om een getuigenis in het Octopus- proces.

Rechtsvraag
1. Welk gevolg kan de Hoge Raad verbinden aan een overeenkomst die gesloten wordt met een kroongetuige, maar welke overeenkomst later onrechtmatig blijkt?
2. Als een toezegging aan een kroongetuige onrechtmatig is, kan dit gezien worden als
      minachting voor de rechter?

Hoge Raad
Ad1. Het hof had het OM niet- ontvankelijk verklaard, omdat het OM de kroongetuige een toezegging had gedaan die in strijd was met de wet (art.553 Sv), namelijk dat aan de getuige geen straf opgelegd zou worden.

.........Read more
Access: 
Public
Laadbak - Arrest

Laadbak - Arrest

Laadbak (HR 21-11-1995, NJ 1996, 452)

Leerstuk

Normadressaatschap.

Rechtsvragen

  • Wie is strafrechtelijk aansprakelijk en is aldus de normadressaat van de verbodsbepaling?

  • Is in casu sprake van functioneel daderschap?

Casus

Op een locatie waar laadbakken of containers niet geplaatst mogen worden, treffen twee verbalisanten een laadbak aan. Zij gaan degene achterna die daarvoor verantwoordelijk is en schrijven een boete uit. De laadbak is echter van een verhuurbedrijf en heeft deze aan een huurder verhuurt.

Hoge Raad

Volgens de Hoge Raad heeft het verbod in casu als doel om te bepalen wie zeggenschap heeft. De huurder heeft in casu zeggenschap tijdens de huurtermijn en de huurder had moeten bellen om de laadbak te laten ophalen. Zeggenschap is in deze casus dus bepaald door de relatie huurder-verhuurder die is ontstaan door het huurcontract. In dit geval is de huurder dus de normadressaat en verantwoordelijk voor

.........Read more
Access: 
Public
Letale longembolie - Arrest

Letale longembolie - Arrest

Letale longembolie (HR 12-09-1978, NJ 1979/60)

Casus

Een dronken man rijdt tegen een auto aan met zijn bestelbusje. De inzittende van de auto komt te overlijden. Een medepassagier van de dronken man wordt met ernstig letsel in het ziekenhuis opgenomen. Door de noodzakelijke bedrust van de patiënt als gevolg van het oplopen van de letsels, heeft hij longembolie opgelopen, waaraan hij overleden is. Verdachte wordt vervolgd en veroordeeld wegens dood door schuld door botsing ex art. 36 WVW. Hij verweert zich door te stellen, dat de opgelopen letsels van het slachtoffer niet noodzakelijkerwijs tot de dood hadden behoeven te leiden. De dood van het slachtoffer is het gevolg geweest van de fatale longembolie.

Rechtsvraag

Wanneer is er sprake van een causaal verband?

Hoge Raad

De Hoge Raad moet oordelen of er voldoende causaal verband bestaat tussen de gedraging van de verdachte en het overlijden van het slachtoffer. Voor

.........Read more
Access: 
Public
Lexanruit - Arrest

Lexanruit - Arrest

Lexanruit (HR 15-01-1980, NJ 1980, 245)

Casus

Verdachte stond op de uitkijk bij het plegen van een inbraak in een juwelierswinkel. Het is bij een poging gebleven. Achter de met een schop ingeslagen etalageruit bevond zich een lexanruit, die stand hield. Bovendien trad de alarminstallatie in werking, waarop de inbrekers de benen namen. Het hof oordeelt dat sprake is van medeplichtigheid aan een strafbare poging. Het verwerpt daartoe het verweer dat de poging absoluut ondeugdelijk was (er was nog een andere, niet van lexanruit voorziene toegang tot de winkel, zodat het niet absoluut onmogelijk was met de schop een toegang tot de winkel te forceren) en het beroep op vrijwillige terugtred (verdachte is ten gevolge van de buiten zijn wil gelegen omstandigheid dat de alarmschel ging werken op de vlucht geslagen).

Hoge Raad

In het algemeen zal voor een dader die het voornemen heeft opgevat om met het

.........Read more
Access: 
Public
Lokauto - Arrest

Lokauto - Arrest

Lokauto (HR 06-10-2009, NJ 2009/503)

Casus

Vanwege het grote aantal gepleegde auto-inbraken heeft de politie in Amsterdam op 10 maart 2006 een personenauto als ‘lokauto’ op de Plantage Muidergracht in Amsterdam geplaatst. In de afgesloten auto lagen verschillende goederen zoals een navigatiesysteem van het merk Tom Tom. Dit dummy navigatiesysteem was van buiten de auto zichtbaar voor voorbijgangers. De politie heeft tegenover de auto een observatiepost geplaatst en bemand. Kort nadat de lokauto was geparkeerd, werd de autoruit door de verdachte ingeslagen met een steen. De verdachte heeft het navigatiesysteem gestolen, waarna hij vervolgens is aangehouden. De officier van justitie had toestemming verleend voor de inzet van het lokmiddel.

De raadsman heeft bepleit dat het hof het OM niet-ontvankelijk moest verklaren omdat de inzet van een zogenaamde lokauto onrechtmatig is. De politie zou niet bevoegd zijn, het gebruik van een lokauto zou onrechtmatig zijn in het zich voordoende

.........Read more
Access: 
Public
Medeplichtigheid door nalaten - Arrest

Medeplichtigheid door nalaten - Arrest

Medeplichtigheid door nalaten (HR 12-12-2000, NJ 2002, 516)

Casus

Slachtoffer was drie maanden voor zijn dood met verdachte bij medeverdachte in huis komen wonen. In die periode werd slachtoffer door met name verdachte stelselmatig en op beestachtige wijze mishandeld, vernederd en financieel misbruikt. Verdachte heeft slachtoffer in stuitende onverschilligheid in deplorabele toestand aan zijn lot overgelaten. Zodoende heeft verdachte een klimaat gecreëerd waarin slachtoffer langzaam maar zeker de dood in is gedreven. Uiteindelijk heeft medeverdachte zo hard en langdurig in het gezicht en tegen het hoofd van de al zwaargewonde en weerloze slachtoffer geschopt en geslagen, dat deze daaraan is overleden. Verdachte is tegen dit laatste, voor slachtoffer fatale geweld niet of niet noemenswaard opgetreden, maar heeft min of meer toegekeken hoe slachtoffer werd doodgeschopt. Het cassatieberoep klaagt dat het hof het begrip medeplichtigheid onjuist heeft uitgelegd door bij gebreke van een aan de zijde van de verdachte

.........Read more
Access: 
Public
Medeplichtigheid en opzet - Arrest

Medeplichtigheid en opzet - Arrest

Medeplichtigheid en opzet (HR 22-03-2011, LJN BO4471)

Casus

Verdachte heef het mes verschaft waarmee een ander vervolgens een poging tot doodslag resp. zware mishandeling heeft begaan. Verdachte heeft hierover verklaard dat hij het mes heeft gegeven omdat die ander werd aangevallen en hij zich bedreigd voelde en dat hij niet wist of kon weten dat die ander met het mes zou gaan steken. Het hof oordeelt verdachte medeplichtig aan poging tot doodslag resp. zware mishandeling.

Hoge Raad

Het hof heeft bewezenverklaard dat verdachte opzettelijk een middel heeft verschaft tot het plegen van een misdrijf. Daartoe is vereist dat niet alleen wordt bewezen dat verdachtes opzet telkens was gericht op het verschaffen van middelen als bedoeld in artikel 48, aanhef en onder 2º Sr, maar tevens dat verdachtes opzet al dan niet in voorwaardelijke vorm was gericht op het door de dader gepleegde misdrijf (het gronddelict). Daarbij verdient echter

.........Read more
Access: 
Public
Meer en vaart - Arrest

Meer en vaart - Arrest

Meer en vaart (HR 01-02-1972, NJ 1974, 450)

Casus

Op een gewone weg nadert een automobilist een kruising met een weg van gelijke rangorde, die door een brede middenberm (groenstrook) in twee afzonderlijke rijbanen gescheiden is. De automobilist kan de eerste rijbaan ongehinderd oversteken, maar op de tweede baan nadert van rechts ongeveer gelijktijdig een andere auto.

Beide rijden met onverminderde snelheid op elkaar toe. De van rechts komende automobilist slaat links af en botst tegen de voorrangsplichtige. Deze laatste wordt veroordeeld omdat hij de doorgang niet heeft vrijgelaten.

De verdachte voerde voor de Rb het verweer dat hij zijn auto op de strook tussen de middenberm tot stilstand had willen brengen, maar dat de afslaande auto zo ver naar links was gekomen dat de aanrijding had plaatsgevonden toen hij zich nog plusminus anderhalve meter voor het kruisingsvlak bevond. De rechtbank liet dit verweer echter in het midden

.........Read more
Access: 
Public
Melk en water - Arrest

Melk en water - Arrest

Melk en Water (HR 14-02-1916, NJ 1916, 681)

Relevant artikel

Art. 47 Sr.

Casus

Een veehouder heeft zijn melk aangelengd met water. Hij laat een werknemer de aangelengde melk afleveren onder de benaming volle melk. De veehouder wordt verdacht van het in strijd met art. 303 APV doen afleveren van melk onder de benaming volle melk, terwijl daaraan water is toegevoegd. Het doen plegen van een strafbaar feit is in strijd met artikel 47 lid 1 Sr.

De verdachte veehouder verweert zich door te stellen dat ten onrechte niet is onderzocht of de feitelijke dader, zijn werknemer die de melk afleverde, niet aansprakelijk is. De veehouder stelt zich op het standpunt dat de feitelijke dader, zijn werknemer, aansprakelijk kan worden gesteld voor dit strafbare feit, omdat de strafbepaling in art. 303 APV geen schuld vereist. Het feit dat de werknemer niet bekend was met de samenstelling van de

.........Read more
Access: 
Public
Mensenroof - Arrest

Mensenroof - Arrest

Mensenroof (HR 20-11-2001, NJ 2003, 632)

Casus

Verdachte heeft de ongeveer één jaar oude Lisa X. vanuit Brazilië naar Nederland gebracht, met het oogmerk haar onofficieel te laten adopteren door een Nederlands echtpaar. Hem wordt ten laste gelegd dat “hij een kind over de grenzen van het Rijk in Europa heeft gevoerd met het oogmerk het kind wederrechtelijk onder de macht van een ander te brengen of het in een hulpeloze toestand te verplaatsen” (art. 278 Sr). Het bestanddeel ‘over de grenzen van het Rijk in Europa voeren’ werd vertaald naar ‘het vanuit Nederland over de grens voeren naar het buitenland’. Hieraan is zodoende niet voldaan, waardoor het hof vrijsprak. Het hof gaf dus een restrictieve uitleg aan het artikel.

Normaal is cassatie tegen vrijspraak niet mogelijk, tenzij het ‘onzuivere rechtspraak’ betreft. Dit betekent dat er o.g.v. iets anders is vrijgesproken dan ten laste is gelegd.

Rechtsvraag

Kan art.

.........Read more
Access: 
Public
Moord te Capelle aan den IJssel - Arrest

Moord te Capelle aan den IJssel - Arrest

Moord te Capelle aan den IJssel (HR 30-11-2004, NJ 2005, 94)

Leerstuk

Psychische overmacht (art. 40 Sr) en culpa in causa.

Rechtsvraag

Staat culpa in causa een beroep op psychische overmacht in de weg?

Casus

De verdachte reed met George mee naar het huis van Ansje. Verdachte kende George als iemand die wel eens had vastgezeten en voor wie hij al enkele weken geleden een vuurwapen geregeld had. Tijdens de rit vertelde George aan de verdachte dat hij van plan was samen met Ansje K. van geld en drugs te beroven. Bij Ansje thuis werd de beroving verder besproken. Daarbij werd ook besproken dat K. na de beroving zou worden gedood. Ook de verdachte deed naar eigen zeggen mee. Ansje belde vervolgens naar K. Deze kwam naar het huis van Ansje. Daarna ging men met zijn vieren naar het huis van K. K. werd door George onder bedreiging

.........Read more
Access: 
Public
Motorpapieren - Arrest

Motorpapieren - Arrest

Motorpapieren (HR 22-11-1949, NJ 1950, 180)

Casus

Iemand bestuurt een voertuig, zonder daarvoor de benodigde papieren te hebben. Verdachte wordt vervolgd wegens het niet bezitten van een zogenaamd nationaliteitsbewijs. De verdachte heeft voordat hij op de motor stapte een gesprek gehad met de politieambtenaar. De ambtenaar heeft uitgelegd welke papieren noodzakelijk waren, maar heeft het nationaliteitsbewijs niet genoemd. Om deze reden beroept de verdachte zich op afwezigheid van alle schuld.

Verdachte werd vervolgd wegens het niet bezitten van het nationaliteitsbewijs. Hij is ontslagen van rechtsvervolging op grond van afwezigheid van alle schuld. Bij de Hoge Raad staat de vraag centraal of hier sprake is van de strafuitsluitingsgrond afwezigheid van alle schuld.

Rechtsregel

Aannemelijk is gemaakt dat de verdachte na het gesprek met de politieambtenaar in de veronderstelling heeft verkeerd dat hij alle vereiste papieren in zijn bezit had. De verdachte hoefde niet te vragen of hij een nationaliteitsbewijs

.........Read more
Access: 
Public
Murray - Arrest

Murray - Arrest

Murray (EHRM 08-02-1996, NJ 1996, 725)

Casus

De politie valt een pand binnen waar IRA-leden een undercoveragent gevangen houden. John Murray wordt gearresteerd op basis van een "order against terrorism". Murray blijft zwijgen. De opsporingsambtenaren attenderen hem er op, dat in deze wet staat, dat de rechter de nodige conclusies mag trekken als hij nalaat bepaalde feiten te noemen terwijl hij wordt ondervraagd. Murray wordt door de rechter veroordeeld. Een politieman had hem de trap af zien lopen van het pand en de undercover agent had hem gezien. Murray gaat een procedure voor het Hof en de Commissie instellen op grond van schending van art 6 EVRM.

Rechtsvragen:

  1. Mogen er conclusies worden getrokken met betrekking tot het bewijs als de verdachte zich op het zwijgrecht beroept?
  2. Wordt de bewijslast dan eigenlijk niet op de verdachte gelegd terwijl men uitgaat van de onschuldspresumptie?

EHRM

Zwijgen kan op

.........Read more
Access: 
Public
Nalatige inspecteur - Arrest

Nalatige inspecteur - Arrest

Nalatige inspecteur (HR 02-10-1979, NJ 1980, 243)

Casus

Een opsporingsambtenaar constateerde op heterdaad een parkeer-overtreding ex art. 81 lid 2 aanhef en onder a RVV (oud) en zag de automobilist (verdachte) naar de op het trottoir geparkeerde auto toelopen. De opsporingsambtenaar vroeg aan de verdachte of hij eigenaar en houder van het voertuig (een Lada) was. De verdachte verklaarde: ik ben eigenaar en houder van deze auto en heb deze geplaatst als hij nu staat. De opsporingsambtenaar relateerde bovenstaande in een ambtsedig opgemaakt p.v. dat de Rechtbank voor de bewezenverklaring had gebezigd. Aan de HR werd gevraagd een oordeel te geven ten aanzien van de rechtsvraag of de Rb dit  p. v. voor de bewezenverklaring mocht bezigen, nu de opsporingsambtenaar aan de verdachte niet de mededeling ex art. 29 lid 2 Sv had gedaan.

Hoge Raad

De vraag van de verbalisant aan de verdachte of hij eigenaar en

.........Read more
Access: 
Public
Niet-behandelde longinfectie / dwarslaesie - Arrest

Niet-behandelde longinfectie / dwarslaesie - Arrest

Niet behandelde longinfectie / dwarslaesie (HR 25-06-1996, NJ 1997, 563)

Casus

Een jonge vrouw is door haar vriend in haar hals geschoten. Het schot heeft bij het slachtoffer een hoge dwarslaesie en vervolgens, heel kort daarna, een longinfectie veroorzaakt. Op uitdrukkelijk verzoek van het slachtoffer is van de behandeling van de, medisch gezien behandelbare, longinfectie afgezien. Het slachtoffer is door een massale longontsteking overleden. De dader stelde dat de bewuste keuze van het slachtoffer om van medische behandeling af te zien het causale verband tussen zijn schot en de dood van de vrouw had doorbroken.

Rechtsvraag

Is de dood van het slachtoffer redelijkerwijs toe te rekenen aan verdacht ook al zag het slachtoffer van een medische behandeling af?

Het Hof

De dood van het slachtoffer was het gevolg van het handelen van de dader en achtte doodslag bewezen.

Hoge Raad

Het Hof heeft tot uitdrukking gebracht dat de

.........Read more
Access: 
Public
Onbehoorlijk gedrag - Arrest

Onbehoorlijk gedrag - Arrest

Onbehoorlijk gedrag (HR 02-04-1985, NJ 1985, 796)

Casus

Twee agenten van de spoorwegpolitie treffen op Centraal Station Rotterdam een vrouw aan die met haar schoenen op een stoel zit. De agenten verzoeken de vrouw haar voeten weg te halen. Daarop begint de vrouw heftig te schelden. Zij wordt vervolgd wegens onbehoorlijk gedrag. De vrouw wordt de overtreding van art. 4 Algemeen Reglement Vervoer tenlastegelegd: "het is verboden op enig gedeelte van de stations of in de treinen te vechten dan wel zich op andere wijze onbehoorlijk te gedragen".

De verbindendheid van deze delictsomschrijving werd betwist vanwege te grote vaagheid. Bij dit openbaar vervoerdelict zijn er vermoedelijk honderden gedragingen die onder deze norm kunnen vallen. Het is onmogelijk om een uitputtende lijst van onbehoorlijk gedrag op te stellen. Dit leidt er toe dat de wetgever genoodzaakt is om de delictsomschrijving open te formuleren.

Rechtsvraag

Is de term "onbehoorlijk gedrag"

.........Read more
Access: 
Public
Onbevoegde hulpofficier - Arrest

Onbevoegde hulpofficier - Arrest

Onbevoegde hulpofficier (HR 19-02-2013, ECLI:NL:HR:2013:BY5321)

Onderwerp

Vormverzuim, art. 359a Sv.

Casus

De verdachte heeft in de periode 7-02-2009 t/m 11-03-2009 in de gemeente Venlo een grote hoeveelheid hennepplanten aanwezig gehad. Ook heeft verdachte in dezelfde periode een grote hoeveelheid stroom gestolen van een bedrijf genaamd Enexis BV. Opsporingsambtenaren hebben tijdens het opsporingsonderzoek het huis van verdachte betreden zonder toestemming van verdachte of de medebewoners. De Hulpofficier van justitie had een machtiging gegeven, maar deze bleek ongeldig te zijn vanwege het feit dat deze hulpofficier ongecertificeerd was. Verdachte stelt dat het bewijs verkregen uit dit onderzoek ongeldig is vanwege de vormfout. Verder is verdachte verhoord zonder de mogelijkheid te hebben gekregen een raadsman te raadplegen.

Gerechtshof

Het Hof heeft verdachte vrijgesproken van het tenlastegelegde. Hiertoe betoogt het Hof dat de vormfout, namelijk het betreden van een woning zonder toestemming of een daartoe bestemde geldige machtiging, onherstelbaar is. De vormfout

.........Read more
Access: 
Public
Onderzoek smartphone - Arrest

Onderzoek smartphone - Arrest

Onderzoek smartphone (HR 04-04-2017, ECLI:NL:HR:2017:584)

Casus

Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat hij op Schiphol samen met anderen cocaïne Nederland heeft willen binnensmokkelen. De onder de verdachte in beslag genomen smartphone en bijbehorende simkaart zijn uitgelezen en technisch onderzocht. Dit heeft belastend bewijs tegen de verdachte opgeleverd. Het proces-verbaal vermeldt de 'relevante' contacten, oproepgeschiedenis en berichten uit de iPhone. Bij vier van deze berichten is sprake van de verzending van een foto. Een aantal op de smartphone aangetroffen (WhatsApp-) contacten en ten minste één van de aangetroffen foto’s zijn door de rechtbank en het hof voor het bewijs van het ten laste gelegde gebruikt.

De hele zaak draait om de WhatsApp-gesprekken. De raadsman van de verdachte heeft betoogd dat het onderzoek aan de smartphone van de verdachte op grond van artikel 8 EVRM onrechtmatig is geweest omdat niet alleen toegang tot verkeersgegevens maar ook tot de

.........Read more
Access: 
Public
Ondeugdelijke voorbereiding? - Arrest

Ondeugdelijke voorbereiding? - Arrest

Ondeugdelijke voorbereiding? (HR 27-05-2014, NJ 2014, 338)

Rechtspraak

Het Hof Arnhem heeft de verdachte veroordeeld tot een gevangenisstraf van 2 jaar wegens “voorbereiding van medeplegen van verkrachting en van medeplegen van met iemand beneden de leeftijd van twaalf jaren handelingen plegen die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam”.

Het gaat in deze zaak om de strafbaarheid van voorbereidingshandelingen (art. 46 Sr.) Bij voorbereiding staan het abstracte gevaarzettende karakter van de handeling en het opzet van de dader centraal. Anders dan bij poging is geen begin van uitvoering vereist, maar volstaan voorbereidingshandelingen. Daarvan is sprake “wanneer de dader opzettelijk voorwerpen, stoffen, informatiedragers, ruimten of vervoermiddelen bestemd tot het begaan van dat misdrijf verwerft, vervaardigt, invoert, doorvoert, uitvoert of voorhanden heeft.”

I.c. ging het om de voorbereiding van verkrachting en van medeplegen van ontucht met een kind. Maar kan daarvan wel sprake zijn als

.........Read more
Access: 
Public
Onvoldoende rechts houden in Winssen - Arrest

Onvoldoende rechts houden in Winssen - Arrest

Onvoldoende rechts houden in Winssen (HR 01-06-2004, NJ 2005, 252)

Casus

Het gaat in deze zaak om het bewijs van schuld aan een verkeersongeval in de zin van artikel 6 WVW 1994 en de motivering ervan. Verdachte heeft als bestuurster van een personenauto, rijdend met een snelheid van ongeveer 80 km per uur op een tweebaansweg, na een flauwe bocht naar links niet zoveel mogelijk rechts gehouden, maar is plotseling zonder enige aanleiding, zo ver naar links gekomen dat zij daardoor op de verkeerde weghelft terecht is gekomen en daar frontaal in botsing is gekomen met een op die andere weghelft rijdende tegenligger. Verdachte heeft verklaard dat zij kennelijk een soort black-out heeft gehad. Het hof heeft zonder nadere motivering deze verklaring redengevend geacht voor de bewezenverklaring voor zover inhoudende dat de verdachte aanmerkelijk onoplettend en/of onachtzaam heeft gehandeld.

Rechtsvraag

Is er sprake van schuld aan het verkeersongeval?

.........Read more
Access: 
Public
Onvrijwillige taxirit - Arrest

Onvrijwillige taxirit - Arrest

Onvrijwillige taxirit (HR 29-09-2006, LJN AX9405)

Casus

Het gaat in deze zaak om het bewijs van medeplegen van wederrechtelijke vrijheidsberoving.

Het hof heeft niet geoordeeld dat louter sprake is geweest van passieve aanwezigheid van verdachte bij de vrijheidsberoving, maar tot uitdrukking gebracht dat verdachte door zijn gedragingen eraan heeft bijgedragen dat zijn mededader de bewezenverklaarde handelingen kon verrichten en dat het slachtoffer niet vrij was te gaan en te staan waar hij wilde. Zo al aangenomen moet worden dat de verdachte in den beginne toevallig betrokken is geraakt, heeft het hof uit de bewijsmiddelen afgeleid dat de verdachte niet alleen geen gebruik heeft gemaakt van diverse gelegenheden om zich aan het gebeuren te onttrekken, maar ook dat hij door een gezamenlijk (blijven) optreden aan de vrijheidsberoving door betrokkene heeft bijgedragen en dat hij gezegd kan worden zich daarbij gaandeweg te hebben aangesloten. Hij loopt mee als betrokkene slachtoffer

.........Read more
Access: 
Public
Opzet mededader - Arrest

Opzet mededader - Arrest

Opzet mededader (HR 20-01-1998, NJ 1998, 426)

Casus

In casu is de verdachte samen een ander er op uit getrokken om een inbraak te plegen. Daarbij heeft de ander een vuurwapen meegenomen. Wanneer beide heren op heterdaad door de politie worden betrapt geeft de verdachte meteen gehoor aan de eisen van de politie, maar zijn mededader begint te schieten en daarbij wordt een van de politieagenten zwaar verwond.

De raadsvrouw van de verdachte voert bij het Hof aan dat de opzet van de verdachte niet was gericht op het gedrag van de ander, die begon te schieten. Aan de hand daarvan stelt zij tevens dat er op dit punt geen sprake kan zijn van bewuste samenwerking ten opzichte van de schietpartij en kan de verdachte voor deze handelingen niet veroordeeld worden. Het Hof stelt ten eerste dat beide zich schuldig hebben gemaakt aan woninginbraak gevolgd door geweld.

Rechtsvraag

.........Read more
Access: 
Public
Overstort - Arrest

Overstort - Arrest

Overstort (HR 18-09-2007, NJ 2007, 512)

Casus

Een Nederlandse gemeente maakte ten behoeve van haar rioleringssysteem gebruik van overstort. Dit is het weg laten lopen van een uitzonderlijke toestroom (regen)water op het oppervlak. Dit acht het OM tegen de regels, aangezien er zonder het hebben van een vergunning vervuiling van het oppervlak heeft plaatsgevonden. Vraag is nu of de gemeente strafrechtelijke immuniteit geniet.

Hoge Raad

Van immuniteit is slechts sprake als de gedraging naar de aard en de strekking van het wettelijk systeem niet anders dan door bestuursfunctionarissen kan worden verricht in het kader van zijn bestuurstaak. Hierbij is het enkel hebben van een wettelijke zorgplicht (in casu tot het laten lopen van overtollig water) hierbij niet voldoende.

 

Access: 
Public
Overval Deurne - Arrest

Overval Deurne - Arrest

Hof ’s-Hertogenbosch 12 augustus 2015, ECLI:NL:GHSHE:2015:3199 (overval Deurne)

 

Onderwerp: strafvervolging en een beroep op noodweer.

 

Rechtsvraag: is in casu een strafvervolging te verwachten wanneer door beklaagde een beroep op noodweer wordt gedaan?

 

Casus: op 28 maart 2015 overvielen twee mannen juwelierszaak Goldies te Deurne. Uit camerabeelden afkomstig uit de zaak, de verklaringen van beklaagde en haar echtgenoot, forensisch onderzoek en overige bewijsmiddelen kan de toedracht grotendeels worden afgeleid.

 

Nadat de overvallers de zaak binnentraden, ontstond een schermutseling tussen de echtgenoot en de twee mannen. De beklaagde bevond zich in een achter de winkel gelegen ruimte en kon dit waarnemen via de bewakingscamera. Zij heeft een vuurwapen gepakt en plaatsgenomen achter de deur naar de winkelruimte. Eén van de overvallers vocht met de echtgenoot. Zij hoorde één van de overvallers naar de ander roepen dat de echtgenoot doodgeschoten moest worden. De tweede man probeerde

.........Read more
Access: 
Public
Overzichtsarrest medeplegen / Balletjespistolen - Arrest

Overzichtsarrest medeplegen / Balletjespistolen - Arrest

Overzichtsarrest medeplegen (HR 02-12-2014, ECLI:NL:HR2014:3474)

Casus

De verdachte i.c. wist dat er een plan was om een overval te plegen met zijn medeverdachten die bewust op zoek zijn gegaan naar een geschikt slachtoffer. Tijdens de overval van twee jongens die op een bankje zaten, is de verdachte naast de scooters, op ongeveer vijf meter van de slachtoffers blijven staan. 

Volgens het hof heeft deze lijfelijke aanwezigheid voor een zekere mate van dreiging gezorgd. Ondanks dat de verdachte kort voor de beroving heeft gezegd dat hij toch niet (meer) wilde meedoen, is hij er toch bij gebleven en heeft hij op dat moment op geen enkele wijze afstand genomen, ondanks dat hij daartoe meerdere mogelijkheden heeft gehad. Zo had hij bijvoorbeeld kunnen proberen de mededaders te weerhouden, of had hij de slachtoffers kunnen  waarschuwen dan wel op geruime afstand nemen van de plaats waar de op handen zijnde overval zou

.........Read more
Access: 
Public
Overzichtsarrest noodweer(exces) - Arrest

Overzichtsarrest noodweer(exces) - Arrest

Overzichtsarrest noodweer(exces) (HR 22-03-2016, ECLI:NL:HR:2016:456)

Onderwerp

Strafrecht. Noodweer en noodweerexces.

Relevante wetsartikelen en beginselen

Noodweer. Noodweerexces. Art. 41 Sr.

Casus

Verdachte heeft op 2 mei 2013 te Rotterdam opzettelijk een slachtoffer van het leven beroofd. Het slachtoffer werd opzettelijk gestoken met een mes, als gevolg waarvan deze overleed. Verdachte beroept zich hiervoor op noodweer.

De precieze feiten worden als volgt vastgesteld. In mei 2013 handelde de verdachte in verdovende middelen. Het slachtoffer was klant bij verdachte en had nog 10 euro schuld. Verdachte is naar de woning van het slachtoffer gegaan. Het slachtoffer had samen met een andere in de woning aanwezige persoon bedacht dat zij de verdachte een lesje wilden leren. Verdachte en slachtoffer raakten in gevecht, waar de andere persoon zich ook in mengde. De deur van de woning was op slot. Verdachte kon deze deur niet openen. Hij werd geslagen met een fles en bedreigd

.........Read more
Access: 
Public
Parkeerwachter - Arrest

Parkeerwachter - Arrest

Parkeerwachter (HR 19-09-1988, NJ 1989, 379)

Casus

Verdachte P.J. van E. werd geverbaliseerd voor overtreding van een stopverbod (bord 51 van de bijlage RVV). Zowel ter terechtzitting van de Kantonrechter als in hoger beroep bij de Rechtbank heeft de verdachte verklaard dat de verbaliserende parkeerwachter hem had te kennen gegeven niet over te zullen gaan tot het opmaken van een p.v., doch een volgende keer wel. Desondanks veroordeelde de Kantonrechter de verdachte. De Rechtbank echter verklaarde het OM in hoger beroep niet-ontvankelijk in zijn vervolging.

Hoge Raad

Gelet op de aard van de overtreding en de omstandigheden waaronder de bedoelde mededeling is gedaan is bij de verdachte het gerechtvaardigde vertrouwen opgewekt dat hij van verdere vervolging verschoond zou blijven en dat de OvJ door desondanks tot vervolging over te gaan handelde in strijd met de beginselen van een goede procesorde (in casu ter zake van het vertrouwensbeginsel). De

.........Read more
Access: 
Public
Plastic boodschappentasje - Arrest

Plastic boodschappentasje - Arrest

Plastic boodschappentasje (HR 29-09-1981, NJ 1982, 258)

Casus

Twee politieagenten zien de hen bekende junk Raymond P. op 29 maart 1978 om 13.30 u in de Spuistraat te 's-Gravenhage lopen. Raymond P droeg een plastic tas bij zich. De twee agenten liepen naar hem toe. Het daarop volgende gesprek stond als volgt in het p.v. gerelateerd 'op onze vraag wat zich in de tas bevond antwoordde hij dat hij vier boeken hij zich droeg,  wij; verbalisanten, vroegen hem waar hij die boeken had gekocht Raymond P. antwoordde ons dat hij de vier boeken, die hij bij zich droeg, even tevoren bij twee boekwinkels had gestolen.' Vervolgens werd Raymond P. aangehouden ter zake van diefstal.

Hoge Raad

Alléén aan een verdachte moet de mededeling ex art 29 lid 2 Sv worden gedaan. Verdachte is diegene te wier aanzien een redelijk vermoeden van schuld in de zin van art. 27

.........Read more
Access: 
Public
Porsche - Arrest

Porsche - Arrest

Porsche (HR 15-10-1996, NJ 1997, 199)

Casus

De verdachte had in verschillende cafés meerdere glazen bier gedronken en was daarna met een kameraad in een sportauto, een Porsche, gestapt. Zijn rijgedrag was onverantwoord. Hij reed met zeer hoge snelheid - 120 a 130 km/u, terwijl 80 km/u was toegestaan - negeerde tot twee maal toe rood licht en haalde een aantal keren zeer gevaarlijk in. Op een gegeven moment ging het mis. Bij een inhaalmanoeuvre botste de Porsche frontaal op een tegenligger. Vijf personen kwamen daardoor om het leven.

Rechtsvraag

Kan de bestuurder van de auto doodslag ten laste worden gelegd?

Hoge Raad

Het hof ’s-Hertogenbosch oordeelde dat sprake was van voorwaardelijke opzet en veroordeelde dan ook wegens doodslag. De Hoge Raad casseerde. Hij wees erop dat in het algemeen niet mag worden aangenomen dat een automobilist de mogelijkheid van een frontale botsing met een tegenligger - waarbij

.........Read more
Access: 
Public
Passiviteit bij Maaspoort - Arrest

Passiviteit bij Maaspoort - Arrest

Passiviteit bij Maaspoort (HR 26-09-2006, ECLI:NL:HR:2006:AX9405)

Leerstuk

Deelneming (art. 47 Sr): medeplegen.

Rechtsvraag

Is in casu sprake van passieve aanwezigheid van de verdachte bij de vrijheidsberoving, dat er sprake is van medeplegen in de zin van art. 47 Sr?

Casus

De verdachte kende de betrokkene. Hij kwam hem tegen. De betrokkene was met zijn auto en de verdachte was ingestapt, waarna ze zomaar wat rondreden. Ze gingen naar de cafetaria De Maaspoort. Tijdens die autorit vertelde de betrokkene dat hij een keer was verraden. Eenmaal aangekomen bij de cafetaria, stond daar het slachtoffer. In de portiek kreeg de betrokkene een woordenwisseling met het slachtoffer over het verraad. Verdachte zag dat de betrokken het slachtoffer bij zijn arm vastpakte en vasthield en met hem naar de auto liep. Door de wijze waarop ze naar de auto liepen, begreep de verdachte dat het slachtoffer niet vrijwillig (achterin) instapte. De betrokkene

.........Read more
Access: 
Public
Post-Vidgen - HR - 2013 - Arrest

Post-Vidgen - HR - 2013 - Arrest

 

Feiten

I.c. betreft een zaak waarin de verdachte door het Gerechtshof te Amsterdam wegens opzettelijk handelen in strijd met een in art. 2 B, van de Opiumwet gegeven verbod is veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 12 maanden, waarvan 4 maanden voorwaardelijk.

Betrokkene 1 is op verzoek van de verdediging als getuige opgeroepen en verschenen op de terechtzitting in hoger beroep en heeft geweigerd vragen van het Hof en van de verdediging over de betrokkenheid van de verdachte bij het hem tenlastegelegde te beantwoorden. De getuigenverklaring die de verdachte in verband met drugshandel bracht, was eerder afgelegd door een getuige tijdens het politieverhoor. In hoger beroep was de getuige opgeroepen maar ter zitting had de getuige dus een beroep gedaan op zijn

.........Read more
Access: 
Public
Remkabel - Arrest

Remkabel - Arrest

Remkabel (HR 03-03-2009, NJ 2009, LJN BF8844, 236)

Casus

Verdachte heeft de remkabel van een auto doorgesneden en vervolgens – na ruim een uur –in een telefoongesprek met de eigenaar van die auto een bekennende mededeling geuit met de waarschuwing niet met de auto te gaan rijden. Het hof verwerpt het beroep op vrijwillige terugtred omdat verdachte niet direct in actie is gekomen nadat hij zich het gevaarlijke van zijn handelen had gerealiseerd, maar pas ruim een uur na het doorsnijden van de remleiding telefonisch heeft gewaarschuwd dat hij de remleiding had doorgesneden en in de tussenliggende tijd de mogelijkheid bestond dat van de auto gebruik zou worden gemaakt. Het hof veroordeelt verdachte wegens poging tot doodslag.

Hoge Raad

Of gedragingen van de verdachte de gevolgtrekking wettigen dat het misdrijf niet is voltooid ten gevolge van omstandigheden die van zijn wil afhankelijk zijn, hangt – mede gelet op

.........Read more
Access: 
Public
Roekeloosheid in het verkeer - Arrest

Roekeloosheid in het verkeer - Arrest

HR 3 juli 2012, NJ 2012, 489 (Roekeloosheid in het verkeer)

 

Feiten

I.c. gaat het om taxichauffeur die ‘s nacht op 17 januari 2008 in Amsterdam als verkeersdeelnemer, roekeloos over de trambaan van de Marnixstraat had gereden en hierdoor een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval had plaatsgevonden, waardoor het slachtoffer zwaar lichamelijk letsel (hersenletsel en een gebroken linker onderbeen) werd toegebracht.

Het Hof achtte het bewezen dat er door de taxichauffeur in strijd met art. 6 en 175 WVW was gehandeld. Het Hof stelde dat de taxichauffeur zich roekeloos had gedragen waardoor door zijn schuld een verkeersongeval had plaatsgevonden. Hij was roekeloos geweest omdat hij in het donker met hoge snelheid reed, terwijl het wegdek nat was. Verder was hij niet in het bezit van een ontheffing om de tram/busbaan te mogen rijden en was hij goed bekend met de verkeerssituatie ter plaatse. De taxichauffeur had

.........Read more
Access: 
Public
Raadsman bij politieverhoor - Arrest

Raadsman bij politieverhoor - Arrest

Raadsman bij politieverhoor (HR 22-12-2015, ECLI:NL:HR:2015:3608)

Onderwerp

Recht op rechtsbijstand tijdens verhoren

Casus

Ten laste van de verdachte is bewezen verklaard dat hij een gegevensdrager in bezit heeft gehad met daarop afbeeldingen van seksuele gedragingen waarbij een minderjarige betrokken was. Deze bewezenverklaring steunt op meerdere proces-verbalen.

Rechtbank en Hof

Het Hof heeft de door de raadsvrouwe van verdachte gevoerde verweren verworpen. De raadsvrouw heeft betoogd dat het niet meer kan worden vastgesteld wanneer de verdachte met een advocaat heeft gesproken en of hij van zijn recht op rechtsbijstand uitdrukkelijk afstand heeft gedaan. Het dient er dan ook voor te worden gehouden dat hij voorafgaand aan zijn politieverhoren van 2 oktober 2008 niet in de gelegenheid is geweest een raadsvrouw of raadsman te consulteren. Ook is verdachte niet voorafgaand aan ieder verhoor op zijn recht op een advocaat gewezen. De verklaringen moeten volgens haar worden uitgesloten van bewijs. Het

.........Read more
Access: 
Public
Runescape - Arrest

Runescape - Arrest

Runescape (HR 31-01-2012, LJN BQ9251)

Rechtsartikelen

Art. 310 Sr. : Vallen het afhandig maken van een virtueel amulet en masker onder de term diefstal?

Casus

In deze zaak ging het om een virtueel amulet en masker dat in het online spel Runescape afhandig werden gemaakt. Verdachte en medeverdachte hebben het slachtoffer met geweld en bedreiging gedwongen zich aan te melden op zijn account in het online spel Runescape. Vervolgens moest het slachtoffer de virtuele objecten achter laten in de virtuele omgeving. De verdachte heeft vervolgens het virtuele amulet en masker overgezet naar zijn eigen Runescape-account. Het slachtoffer is hierdoor de beschikkingsmacht over de twee virtuele goederen verloren. Deze virtuele objecten hadden voor de dader en het slachtoffer een reële waarde. Het slachtoffer had voorheen de feitelijke en exclusieve heerschappij over deze objecten.

Rechtsvraag

De vraag is of deze niet-stoffelijke objecten als een goed in de zin van art.

.........Read more
Access: 
Public
Ruimte - Arrest

Ruimte - Arrest

Ruimte (HR 14-01-1975, NJ 1975, 207)

Onderwerp

'Redelijk vermoeden van schuld’ en ‘ernstige bezwaren’ Art. 56 en 359 Sv

Casus

Er werd een inval gedaan in ‘Ruimte’, een jongerencentrum. Bij de politie was bekend dat in het jongerencentrum ‘Ruimte’ op grote schaal drugs werd gebruikt en verhandeld, hetgeen op de bewuste avond nog eens werd geconstateerd door een aantal politiebeambten. De verdachte is door een politiebeambte aangewezen als iemand die drugs in zijn bezit had. De verdachte bevond zich op die avond in het jongerencentrum en is onderzocht aan zijn kleding, waardoor werd ontdekt dat hij 30 gram hennep bij zich droeg.

Rechtsvraag

Konden de door het Hof aangenomen feiten ernstige bezwaren opleveren in de zin van art. 56 Sv?

Rechtsgang

Het verweer stelt dat er geen voldoende grond bestond voor het aannemen van ‘ernstige bezwaren’ in de zin van art. 56 Sv, wat nodig is om een

.........Read more
Access: 
Public
Samir A. - Arrest

Samir A. - Arrest

Samir A. (HR 20-02-2007, LJN AZ0213)

Casus

Samir A. werd ervan verdacht de strafbare feiten moord en brandstichting voor te bereiden. In alle instanties is uitgebreid stilgestaan bij de vraag of A. voorwerpen voorhanden had die ‘kennelijk bestemd’ waren om deze misdrijven te begaan. De gedragingen van A. hadden betrekking op wat wij vandaag terroristische misdrijven zouden noemen (maar de betreffende wetgeving was ten tijde van zijn handelen nog niet van kracht). Vandaar dat de justitiële autoriteiten er veel aan gelegen was om hem hiervoor strafrechtelijk te vervolgen.

Essentie

De bij verdachte aangetroffen voorwerpen, informatiedragers en stoffen worden deels wel en deels niet aangemerkt al kennelijk bestemd ter voorbereiding op een misdrijf. Direct bewijs, dat de opzet van verdachte ten aanzien van deze voorwerpen, informatiedragers en stoffen was gericht op de concreet in de tenlastelegging opgenomen misdrijven ontbreekt. Bovendien blijkt uit rapportage van het N.F.I. dat de voorwerpen

.........Read more
Access: 
Public
Schakelbewijs en bewijsminimum - Arrest

Schakelbewijs en bewijsminimum - Arrest

Schakelbewijs en bewijsminimum (HR 22-12-2015, NJ 2017/39)

Casus

I.c. gaat het om het beroep in cassatie tegen een vonnis van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba, van 10 december 2013. Ten laste van de verdachte is bewezenverklaard dat hij in Curaçao, de Burger King, Tellsell, Living Fashion, Rituals Coffee House en Hollandse Bakkerij, heeft overvallen. De overvallen werden voorafgegaan en vergezeld van bedreiging met geweld.

Het Hof heeft het vonnis van het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao (GEA) bevestigd met verbetering van de bewijsmiddelen en onder aanvulling van de overwegingen ten aanzien van het bewijs. De bewezenverklaringen steunt op o.a. het proces verbaal van de respectievelijke medewerkers. Zij hebben de verdachte ook steeds herkend onder een proces-verbaal van fotoconfrontatie.

Door de verdediging was betoogd dat het bewijs van de betrokkenheid van de verdachte bij een van

.........Read more
Access: 
Public
Schatschwaschwili t. Duitsland - Arrest

Schatschwaschwili t. Duitsland - Arrest

Schatschwaschwili t. Duitsland (EHRM 15-12-2015)

Casus

De klager heeft berovingen gepleegd in twee woningen in Kassel en in Göttingen. Twee slachtoffers (O. en P.) zijn herhaaldelijk ondervraagd door de politie. Omdat zij van plan zijn terug te gaan naar Letland, verzoekt de aanklager de rechter-commissaris nogmaals de getuigen te ondervragen, om een verklaring te verkrijgen die ter zitting kan worden gebruikt. Ten overstaan van de R-C verklaren zij weer over de beroving. De klager is niet ingelicht over het onderzoek naar hem. Later in de procedure worden de getuigen opgeroepen bij de rechtbank, maar zij weigeren, op basis van medische certificaten waaruit blijkt dat zij zich in een instabiele, posttraumatische psychologische staat bevinden.

De rechtbank beveelt dat de door O. en P. afgelegde verklaringen ter zitting worden voorgedragen. De rechtbank stelt daarbij vast het, ondanks meerdere pogingen, niet mogelijk is geweest de getuigen ter zitting te horen. Er

.........Read more
Access: 
Public
Slaan met pistool - Arrest

Slaan met pistool - Arrest

Slaan met pistool (HR 24-02-2004, NJ 2004, 375)

Casus

Het gaat in deze zaak om de inhoud van het voorwaardelijk opzet, het bewijs ervan en de afgrenzing met bewuste schuld. Het slachtoffer is door een kogel in de nek geraakt bij een vechtpartij waarbij verdachte een pistool, dat doorgeladen bleek te zijn, meermalen als slagwapen heeft aangewend door van zeer korte afstand in de richting van het hoofd van het slachtoffer te slaan, terwijl hij het pistool bij de kolf – en dus kennelijk met de vingers nabij de trekker – vasthield met de loop in de richting van het slachtoffer, zonder dat hij zich ervan had vergewist of het een (door)geladen pistool betrof. Het hof oordeelt dat sprake is van voorwaardelijk opzet op de dood. Onder de gegeven omstandigheden zijn de kans dat het klaarblijkelijk doorgeladen pistool af zou gaan en daarmee de kans dat het slachtoffer

.........Read more
Access: 
Public
Spontane bekentenis II - Arrest

Spontane bekentenis II - Arrest

 

HR 9 november 1999, NJ 2000, 40 (Spontane bekentenis II)

 

Casus

In 1998 zien twee politieagenten in Etten-Leur dat de verdachte een personenauto bestuurde terwijl hij geen autogordel droeg. Zij gaven de verdachte toen de aanwijzing dat hij hen moest volgen. In de tussentijd controleren de politieagenten via de mobilofoon de gegevens van de auto en stellen vast dat de door de verdachte bestuurde personenauto geen WA verzekering had.

Op een gegeven moment reed de verdachte met hoge snelheid weg van de politieambtenaren teneinde op dit manier de controle te ontkomen. Hierop stelden de

politieagenten een achtervolging in met als resultaat dat de verdachte werd aangehouden.

De verdacht werd medegedeeld dat hij was aangehouden wegens het rijden in een onverzekerde auto. Op de vraag van één van de politieagenten waarom hij was doorgereden, zei de verdachte dat er twee kilo speed in zijn auto lag. Bij

.........Read more
Access: 
Public
Stormsteeg - Arrest

Stormsteeg - Arrest

Stormsteeg (HR 02-02-1988, NJ 1988, 820)

Casus

Een man, met een hand stevig in zijn jaszak geklemd, schrikt als hij vlakbij de Zeedijk in Amsterdam twee agenten ziet aankomen en probeert weg te lopen. De agenten fouilleren de man (art. 9 lid 5 (oud) Opiumwet) en vinden twintig wikkels met een op heroïne lijkende stof. Het gerechtshof heeft in hoger beroep - met vernietiging van een vonnis van de politierechter van 4 december 1984, de verdachte  ter zake van "opzettelijk handelen in strijd met het in art. 2 eerste lid onder C Opiumwet gegeven verbod" veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf, met onttrekking aan het verkeer van de in beslag genomen heroïne.

Namens de verdachte wordt vervolgens als cassatiemiddel ingesteld dat het recht is geschonden en/of vormen zijn verzuimd, waarvan de niet-naleving nietigheid meebrengt.

Verbalisanten misten, volgens het cassatiemiddel, de bevoegdheid verdachte aan de kleding te onderzoeken, nu krachtens

.........Read more
Access: 
Public
Tandartsassistente - Arrest

Tandartsassistente - Arrest

Tandartsassistente (HR 25-01-2011, NJ 2011/64)

Casus

Ten laste van de verdachte (een tandarts) heeft het Hof bewezenverklaard dat hij gedurende 2,5 maand zijn nieuwe tandartsassistente heeft gedwongen tot het dulden van ontuchtige handelingen, zoals zoenen en betasten. Als zij dit niet zou toelaten zou haar contract niet worden verlengd. Uiteindelijk heeft zij aangifte gedaan.

De raadsman van de verdachte heeft ter zitting in hoger beroep betoogd dat de verdachte moet worden vrijgesproken omdat de aangeefster een eenzijdige en onbetrouwbare verklaring heeft afgelegd, terwijl er bovendien onvoldoende steunbewijs voorhanden is.

De aangeefster heeft bij de politie een uitgebreide, zeer gedetailleerde verklaring afgelegd over de door de verdachte verrichte ontuchtige handelingen en zij is op verzoek en in aanwezigheid van de verdediging als getuige ten overstaan van de rechter-commissaris gehoord. Het hof stelt vast dat haar verklaringen nauwkeurig zijn en met elkaar overeenstemmen. Die verklaringen worden ook ondersteund door de

.........Read more
Access: 
Public
Taxibus - Arrest

Taxibus - Arrest

Taxibus (HR 22-02-2002, LJN AD5356; NJ 2002/240)

Casus

De vijfjarige dochter van de eiseres in cassatie is aangereden door een taxibusje. Daarbij liep het kindje dermate ernstig letsel aan haar hoofd op, dat haar hersenen uit haar schedel zijn gevallen. De eiseres in cassatie heeft haar dochter in deze toestand op het wegdek aangetroffen. Deze omstandigheden hebben geleid tot ernstig geestelijk letsel van de moeder. Dit letsel bestond uit een constant herleven van de afschuwelijke beelden van haar dochtertje (posttraumatische stressstoornis). De moeder heeft hiervoor gedurende een aantal jaren zeer intensieve behandeling genoten, echter zonder resultaat. De moeder vordert van de WAM verzekeraar van de chauffeur zowel een materiële schadevergoeding (therapiekosten, kosten van medische expertise en buitengerechtelijke rechtsbijstand) als een bedrag wegens immateriële schade die zij heeft geleden als gevolg van het onrechtmatig handelen van de bestuurder. Ze stelt de bestuurder aansprakelijk voor het geestelijk letsel dat de

.........Read more
Access: 
Public
Toetsing BOB-bevoegdheden - Arrest

Toetsing BOB-bevoegdheden - Arrest

Toetsing BOB-bevoegdheden (HR 21-11-2006, NJ 2007, 233)

Onderwerp

Telefoontap. Art. 126m Sv, art. 8 EVRM

Casus

Er is een telefoon gestolen uit een brandweerauto die in een afgesloten brandweerkazerne stond. Deze telefoon is afgetapt om erachter te komen wie hem had gestolen. De vermoedelijke dader is aangehouden.

Rechtsvraag

Levert de diefstal van een telefoon, in casu diefstal van telecommunicatieapparatuur uit een brandweerauto, een ‘ernstig geschokte rechtsorde’ in de zin van art. 126m Sv op, zodat gebruik mag worden gemaakt van een telefoontap?

Rechtsgang

Het verweer stelt dat er geen sprake is van een ernstig geschokte rechtsorde, zodat de telefoontap onrechtmatig was. Het onderschepte telecommunicatieverkeer is daarom onrechtmatig verkregen bewijs. Ook is er niet voldaan aan de eisen van proportionaliteit en subsidiariteit bij het gebruik van die bevoegdheid. Het hof stelt dat een eenvoudige diefstal niet kan worden gezien als een ernstige inbreuk op de rechtsorde. Maar omdat het

.........Read more
Access: 
Public
Toetsing vervolgingsbeslissing door zittingsrechter - Arrest

Toetsing vervolgingsbeslissing door zittingsrechter - Arrest

Toetsing vervolgingsbeslissing door zittingsrechter (HR 06-11-2012, ECLI:NL:HR:2012:BX4280)

Onderwerp

De rechterlijke toetsing van een vervolgingsbeslissing van het Openbaar Ministerie

Rechtsvraag

Is het Openbaar Ministerie terecht niet-ontvankelijk in de vervolging verklaard wegens het handelen in strijd met beginselen van een goede procesorde?

Casus

De verdachte wordt verdacht van de mishandeling van een persoon. De verdachte stelt dat het Openbaar Ministerie in zijn strafvervolging niet-ontvankelijk moet worden verklaard, omdat deze vervolging in strijd is met de beginselen van een goede procesorde ingevolge art. 167 lid 1 Sv. In het bijzonder gaat het om het beginsel van een redelijke en billijke belangenafweging. Zo stelt de verdachte dat het gaat om een uniek incident dat zich zeer waarschijnlijk nooit meer zal herhalen, het incident niet de kern van de delictsomschrijving van mishandeling raakt, partijen wisselende verklaringen over het gebeurde hebben, de vervolging een grote impact heeft op de verdachte die nog nooit in

.........Read more
Access: 
Public
Tongzoen II - Arrest

Tongzoen II - Arrest

HR 12 maart 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ2653, NJ 2013, 437, m. nt. N. Keijzer onder nr. 438 (Tongzoen II)

Feiten

De verdachte had op 4 december 2008 te Leeuwarden, in een toiletruimte van het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL), de betrokkene gedwongen tot het ondergaan van handelingen die mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van de betrokkene. De betrokkene was een wc aan het schoonmaken toen zij tegen de muur werd geduwd. De verdachte heeft zijn tong in haar mond geduwd/gedaan en zodoende haar getongzoend. Het Hof heeft het bewezenverklaarde gekwalificeerd als "verkrachting".

Het middel stelt de vraag aan de orde of (kort gezegd) elk seksueel binnendringen van het lichaam als "verkrachting" in de zin van art. 242 Sr kan worden gekwalificeerd.

Hoge Raad

De Hoge Raad moet oordelen of een tongzoen kan worden gezien als “verkrachting” in de zin van art. 242 Sr.

De Hoge Raad komt

.........Read more
Access: 
Public
Tolbert - Arrest

Tolbert - Arrest

Tolbert (HR 09-12-2008, NJ 2009, 157)

Casus

Verdachte is na het gebruik van amfetamine in een psychose geraakt. In die toestand heeft hij geprobeerd zijn vriendin te doden. Zij wist te ontvluchten door van het balkon te springen. Daarna heeft de verdachte de twee jonge kinderen van zijn vriendin, die zich nog in de woning bevonden, op gewelddadige wijze gedood. Het hof oordeelt dat op basis van verschillende deskundigenverklaringen op zichzelf moet worden aangenomen dat op het moment van het plegen van de feiten geen sprake was van opzet, gelet op de psychose waarin de verdachte toen verkeerde, maar acht niettemin het opzet in voorwaardelijke vorm bewezen omdat verdachte door amfetamine in te nemen bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij in een psychose zou geraken en tijdens die psychose gewelddadige handelingen zou kunnen verrichten.

Hoge Raad

Een geestelijke stoornis staat slechts dan aan de bewezenverklaring van

.........Read more
Access: 
Public
Tussendeur - Arrest

Tussendeur - Arrest

Tussendeur (HR 21-10-2003, NJ 2007, 9)

Casus

Verdachte heeft opzettelijk gehandeld in strijd met de Opiumwet. (Art. 3 lid 1 onder B).

Nav een melding dat in de woning van de verdachte zich een hennepplantage zou bevinden, heeft de politie - voorzien van een machtiging tot het binnentreden van de woning - aldaar een onderzoek ingesteld. Op een afgesloten zolderkamer trof zij 224 hennepplanten aan. De verdachte is veroordeeld ter zake van het opzettelijk telen van die planten.

Hof

Verweer raadsvrouw van de verdachte: het bewijs is onrechtmatig verkregen omdat een tussendeur is geforceerd. De politie had een machtiging tot het binnentreden van de woning, maar niet de bevoegdheid het huis te doorzoeken.

Het hof verwerpt het beroep op onrechtmatige bewijsvergaring. Het enkele feit dat de afgesloten deur is geforceerd, brengt niet met zich mee dat er sprake is van doorzoeking. Art. 9 Opiumwet geeft de bevoegdheid tot

.........Read more
Access: 
Public
Uitzendbureau Cito - Arrest

Uitzendbureau Cito - Arrest

Cito (HR 24-10-1978, NJ 1979, 52)

Casus

Verdachte wordt vervolgd en veroordeeld wegens poging tot diefstal met bedreiging met geweld in vereniging gepleegd ex art. 312 Sr. Hij en zijn medeverdachte hadden zich onherkenbaar gemaakt door een bromfietshelm op te zetten en de rest van hun gezicht te bedekken met een sjaal. Zijn medeverdachte droeg een pistool en verdachte zelf een lege tas. De deur van het uitzendbureau dat zij wilden beroven was echter gesloten. Vervolgens werden de twee mannen door politieagenten aangehouden. Verdachte verweert zich dat er geen sprake van een poging kan zijn, omdat er nog geen begin was gemaakt met de uitvoering.

Rechtsvraag

De vraag die de Hoge Raad dient te beantwoorden is of er bij de gedraging van de verdachte reeds sprake is van een uitvoeringshandeling of dat er slechts sprake is van een voorbereidingshandeling.

Rechtsregel

Als de verdachten begonnen zijn met uitvoeringshandelingen dan

.........Read more
Access: 
Public
Veearts - Arrest

Veearts - Arrest

Veearts (HR 20-02-1933, NJ 1933, 918)

Casus

Een veearts brengt enkele gezonde koeien in een stal met koeien die aan mond- en klauwzeer lijden. De verdachte wordt tenlastegelegd de koeien in een verdachte toestand te hebben gebracht in strijd met art. 82 Veewet. De veearts verweert zich met het argument dat het voor de koeien beter was op dit moment ziek te worden (nu ze droog stonden), zodat zij de ziekte dan eerder te boven zouden komen.

Rechtsvraag

Is hier sprake van een strafuitsluitingsgrond?

Rechtsregel

De veearts handelde in strijd met de wet, maar in het belang van het vee. De Veewet zelf wijst niet met zoveel woorden een strafuitsluitingsgrond aan voor dit geval. Dit betekent niet, dat de veearts nu sowieso strafbaar is. Het geval kan zich voordoen, dat de wederrechtelijkheid in de delictsomschrijving zelf geen uitdrukking heeft gevonden. Er zal dan geen veroordeling kunnen volgen op

.........Read more
Access: 
Public
Verbetering misslag in tenlastelegging - Arrest

Verbetering misslag in tenlastelegging - Arrest

Verbetering misslag in tenlastelegging (HR 30-09-2008, NJ 2009/494)

Casus

Wegens een aantal overtredingen van de Wegenverkeerswet 1994 en onverzekerd besturen van een auto werd de verdachte in hoger beroep veroordeeld tot hechtenisstraffen, geldboete en ontzeggingen van de rijbevoegdheid. Aan de verdachte is o.a. tenlastegelegd dat hij op of omstreeks 19 juni 2005 te 's-Gravenhage als bestuurder van een auto, dronken en zonder rijbewijs heeft gereden.

Het Hof heeft het ten laste van de verdachte bewezenverklaard. In aansluiting op de bewezenverklaring heeft het Hof het volgende overwogen: "Voorzover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is de verdachte daardoor niet geschaad in de verdediging."

Het ligt op de weg van de rechter om in de tekst van een tenlastelegging voorkomende misslagen te verbeteren, als de verdachte daardoor in zijn verdediging niet wordt geschaad. Zo'n verbetering is niet een

.........Read more
Access: 
Public
Verfbommetje - Arrest

Verfbommetje - Arrest

Verfbommetje (HR 19-04-2005, ECLI:NL:HR:2005:AR7262)

Onderwerp

Meningsuiting, art. 10 EVRM

Casus

De verdachte heeft een verfbommetje tegen de gouden koets gegooid bij het huwelijk van prins Willem-Alexander en prinses Maxima. Hij wordt vervolgd op grond van artikel 112 Sr (belediging van de vermoedelijke opvolger van de Koning). Hij stelt dat art. 112 Sr in dit geval buiten toepassing moet blijven omdat zijn handelen een vorm van protest was en onder de bescherming van art. 10 EVRM valt.

Rechtsvraag

Wat valt onder 'meningsuiting' in de zin van art. 10 EVRM?

Rechtsgang

Het Hof vindt dat het gedrag van de verdachte valt onder de meningsuiting in de zin van art. 10 EVRM. Het recht mag echter beperkt worden omdat het noodzakelijk is in een democratische samenleving in het belang van de bescherming van de goede naam van anderen. De beperking is ook bij wet voorzien (art. 112 Sr) en in

.........Read more
Access: 
Public
Vertrouwen na kennisgeving sepot - Arrest

Vertrouwen na kennisgeving sepot - Arrest

Vertrouwen na kennisgeving sepot (HR 06-10-2015, NJ 2015/492)

Casus

I.c. was er sprake geweest van geweld van de verdachte tegen een hulpverleenster in de psychiatrie. Het openbaar ministerie had een brief met een kennisgeving van niet verdere vervolging doen uitgaan aan verdachte. Deze kennisgeving betreft echter een administratieve fout. De zaak was namelijk ingevoerd in twee administratieve computersystemen. Het moest in het ene systeem worden uitgeboekt, en in het andere ingeschreven. Om die reden is de zaak in een van de systemen administratief geseponeerd. Deze sepotbeslissing had niet verzonden moeten worden aan verdachte en het openbaar ministerie heeft daarvoor excuses verschuldigd. Er was evident sprake van een misslag, nu het een volstrekt bewijsbare zaak betreft.

Het hof oordeelde dat de verdachte aan de bewuste kennisgeving niet het gerechtvaardigd vertrouwen heeft kunnen ontlenen dat zij ter zake van "bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht" niet verder zou

.........Read more
Access: 
Public
Vidgen t. Nederland - Arrest

Vidgen t. Nederland - Arrest

Vidgen t. Nederland (EHRM 10-07-2012, NJ 2012, 649)

Casus

Vidgen moest zich voor de Nederlandse strafrechter verantwoorden wegens verdenking van het medeplegen van uitvoer van drugs. De XTC was vanuit Nederland via Duitsland naar Australië vervoert in motorblokken. Vidgen had in Australië een importbedrijf van auto-onderdelen. In de strafzaak gaf Vidgen aan dat hij afwist van de transporten van de motoren naar Australië, maar wist niets van het verstoppen van XTC in die motoren. Hij was niet op de hoogte van de aanwezigheid van drugs. Twee medeverdachten (A. en M.) werden in Duitsland veroordeeld voor het drugstransport. M. had tegen de Duitse politie verklaard dat Vidgen wel wist dat er drugs in de motoren zat. Tijdens het vooronderzoek in Duitsland waren zowel Vidgen als zijn advocaat hier niet bij aanwezig. Ook werd Vidgen niet in de gelegenheid gesteld om vragen aan de getuigen voor te leggen. In de

.........Read more
Access: 
Public
Vingerafdrukken - Arrest

Vingerafdrukken - Arrest

Vingerafdrukken (HR 08-02-2005, NJ 2005, nr. 514)

Onderwerp

Verzoek tot het doen verrichten van een dactyloscopisch tegenonderzoek.

Casus

De bewezenverklaring van het Hof dat de verdachte zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft en aldaar een diefstal heeft gepleegd steunt onder meer op de uitslag van een technisch sporenonderzoek. De bij dit onderzoek aangetroffen en veiliggestelde dactyloscopische sporen werden overgedragen aan het hoofd van de afdeling Dactyloscopie van het Korps landelijke politiediensten. Een op de binnenzijde van de vensterbank aangetroffen inklimspoor werd geïdentificeerd op de rechterringvinger voorkomend op het afdrukblad van de verdachte. Het hoofd van de afdeling Dactyloscopie verklaarde dat de identificatie is uitgevoerd conform de voorgeschreven methode en vaste procedure. De identificatie houdt in dat het spoor identiek is aan een vingerafdruk van de geïdentificeerde. Het spoor kan bovendien van niemand anders afkomstig zijn. De verdachte kon niet verklaren hoe zijn vingerafdruk

.........Read more
Access: 
Public
Vlinderbom - Arrest

Vlinderbom - Arrest

Vlinderbom (HR 22-12-2009, NJ 2010,193)

Casus

Het gaat in deze zaak om het bewijs van medeplegen. Verdachte bevond zich samen met een groep jongeren bij het leugenbankje in het centrum van Akkrum. Vervolgens is door een van de leden van de groep een vlinderbom tot ontploffing gebracht in de dakgoot van het tegenover het leugenbankje gelegen gebouw. Verdachte heeft zich op geen enkele moment van deze actie gedistantieerd. Deze ontploffing gaf verdachte, naar eigen zeggen wel een kick. Wanneer de groep zich vervolgens begeeft naar het NS-station te Akkrum, terwijl verdachte de gevolgen van de ontploffing van een vlinderbom kort tevoren heeft kunnen aanschouwen, gaat verdachte met de groep mee om wederom vuurwerk tot ontploffing te brengen. Verdachte verklaart hier tegenover de politie over dat de groep het een goed idee vond en dat het ze allemaal wel een kick gaf. Terwijl een van de jongeren de vlinderbom

.........Read more
Access: 
Public
Vrijwillige terugtred bij deelneming - Arrest

Vrijwillige terugtred bij deelneming - Arrest

Vrijwillige terugtreden bij deelneming (HR 12-04-2011 LJN BN4351)

Casus

Verdachte wordt ten laste gelegd om tezamen en in vereniging met een ander, met het oogmerk van wederrechtelijk toe-eigening dingen van waarde te hebben weggenomen. Voorafgaande aan dit feit werd geweld gebruikt tegen de twee slachtoffers, middels een stroomstootwapen, daarna werden deze gekneveld en vastgebonden. Daarna gaat de strooptocht door, maar dit gaat niet goed, waardoor één van de verdachten besluit zich terug te trekken.

Rechtsvraag

Werkt in deze de vrijwillige terugtred door naar de ander?

Noot A-G Knigge

De uitlokker en de medeplichtige profiteren van de vrijwillige terugtred van de pleger. Dit als gevolg van het accessoire karakter van deze deelnemingsfiguren, dat meebrengt dat geen strafbaarheid kan worden aangenomen als (zelfs) geen poging bestaat. Tegelijk volgt daaruit dat de vrijwillige terugtred niet doorwerkt naar de medepleger. Van een accessoire deelnemingsfiguur is immers geen sprake.

Indien sprake is van

.........Read more
Access: 
Public
Vuurwerk - Arrest

Vuurwerk - Arrest

Vuurwerk (HR 31-08-2004, ECLI:NL:HR:2004:AP1187)

Essentie

Poging tot voorhanden hebben van illegal vuurwerk; art. 45 Wetboek van Strafrecht.

Casus

De verdachte heeft verboden vuurwerk bested en wilde dat vuurwerk afhalen bij een loods in Coevorden. Hij is met een bestelauto naar de loods gereden. Daar stond een vrachtwagen vol met vuurwerk en een neergelaten laadlep. Kort voor de aankomst van verdachte, was een ander persoon in zijn bestelauto gearriveerd die eveneens vuurwerk kwam ophalen. De bestelauto van deze betrokkene is de loods ingereden om vuurwerk in te laden. De verdachte en deze betrokkene waren onderwijl met elkaar in contact via zendapparatuur (walkie-talkie) (ro. 3.4).

Hoge Raad

Het Hof oordeelde dat de bewezenverklaarde gedraging van de verdachte naar haar uiterlijke verschijningsvorm moet worden aangemerkt als te zijn gericht op voltooiing van het voorgenomen misdrijf. Dit oordeel geeft, aldus de Hoge Raad, geen blijk geeft van een onjuiste rechtsopvatting, en is

.........Read more
Access: 
Public
Zeeuwse Motorrijder - Arrest

Zeeuwse Motorrijder - Arrest

Zeeuwse motorrijder (HR 25-06-1995, NJ 1996, 714)

Casus

Een motorrijder reed binnen de bebouwde kom van Middelburg ver over de 100 km per uur, vloog uit de bocht en veroorzaakte daardoor een ernstig verkeersongeval als gevolg waarvan het dochtertje van klagers is overleden. Het Openbaar Ministerie van het arrondissement Middelburg heeft de motorrijder niet vervolgd ter zake van doodslag (art. 287 Sr), maar ter zake van het (lichtere) misdrijf van art. 36 WVW, subsidiair verkeersovertredingen.

Klagers gingen in beroep bij het hof op grond van art. 12 lid 1 Sv; te weten dat een strafbaar feit niet wordt vervolgd of de vervolging niet wordt voortgezet (beroep is dan mogelijk bij het hof).

Het hof achtte het beklag niet-ontvankelijk, omdat art. 12 hier niet geschonden is. Art. 12 is bedoeld voor de situatie als er niet vervolgd wordt of niet verder vervolgd wordt. Het Openbaar Ministerie gaat immers wel

.........Read more
Access: 
Public
Zigeunerdames - Arrest

Zigeunerdames - Arrest

Zigeunerdames

HR 21 november 2006, NJ 2006, nr. 653

 

Onderwerp: Misbruik controlebevoegdheid op grond van artikel 160 WVW 1994 leidt niet tot niet-ontvankelijkheid van het OM in de strafvervolging.

 

Casus: Naar aanleiding van een melding over vijf zigeunervrouwen in een BWM met een bepaald kenteken werd deze BMW staande gehouden. Hierin wordt niets aangetroffen. Andere opsporingsambtenaren treffen een Opel aan met daarin vier à vijf personen, waaronder verdachte. De bestuurster van de Opel komt voor ter zake van diefstal in zeven regio’s. Zij worden staande gehouden op grond van de controlebevoegdheid van de Wegenverkeerswet. De verdachte stelt dat het OM niet-ontvankelijk had moeten worden verklaard in de strafvervolging, omdat de opsporingsambtenaren de hen krachtens art. 160 WVW 1994 toekomende controlebevoegdheid hebben misbruikt. Zij werden niet staande gehouden vanwege de WVW, maar in verband met de verdenking.

 

Rechtsvraag: Leidt het misbruiken van de controlebevoegdheid op grond

.........Read more
Access: 
Public
Zware vaas - Arrest

Zware vaas - Arrest

Casus

Verdachte heeft een oude man nadat deze hem op een zeer pijnlijke wijze bij zijn testikels had gegrepen, met een vaas zodanig op het hoofd geslagen dat de oude man is overleden. Zijn beroep op noodweerexces is verworpen vanwege de disproportionaliteit van zijn reactie op de gestelde aanranding.

Rechtsvraag

Is er sprake van noodweerexces?

Het Hof

Bij beantwoording van de vraag of bij noodweerexces de overschrijding van de grenzen van noodzakelijke verdediging het 'onmiddellijk gevolg' is geweest van een door de aanranding veroorzaakte hevige gemoedsbeweging, komt betekenis toe aan de mate waarin de grenzen van de noodzakelijke verdediging zijn overschreden alsmede aan de aard en de intensiteit van de hevige gemoedsbeweging. Het hof kon oordelen dat, ook indien het latere slachtoffer de verdachte zeer pijnlijk bij zijn testikels zou hebben gegrepen, de door de verdachte gepleegde doodslag niet kan worden aangemerkt als een onmiddellijk gevolg van

.........Read more
Access: 
Public
Zwarte Ruiter - Arrest

Zwarte Ruiter - Arrest

Zwarte Ruiter (HR 10-09-1957, NJ 1958, 5)

Casus

De verdachte wordt verdacht van meerdere delicten. Hij is bekend met de bijzonderheden van de roofoverval, maar hij schuift de daderschap toe aan fictief persoon in plaats van aan zichzelf.

Rechtsvraag

Is het opleggen van tbs, ondanks sterk verminderde toerekeningsvatbaarheid van de verdachte, mogelijk?

Rechtsgang

Rechtbank

De rechtbank overweegt dat bij verdachte tijdens het begaan van de hem tenlaste gelegde feiten ziekelijke storing der geestvermogens bestond, alsmede dat het belang der openbare orde bepaaldelijk vordert dat tbs wordt opgelegd. De rechtbank laat aan de tbs de veroordeling tot 15 jaar gevangenisstraf voorafgaan met de overweging dat zij in de omstandigheden, waaronder de maatregel van tbs wordt geëffectueerd, onvoldoende waarborgen gelegen acht voor een beveiliging gedurende geruime tijd van de maatschappij tegen een impulsieve, roekeloze en niets-ontziende persoonlijkheid als deze verdachte is gebleken te zijn, van wie met een aanmerkelijke graad van stelligheid verwacht kan worden dat hij elke kans om zich

.........Read more
Access: 
Public
Access: 
Public

Image

This content refers to .....
Arresten en jurisprudentie: uittreksels en studiehulp - Thema
Law and public administration - Theme

Law and public administration - Theme

Image
Summaries, internships, tips and tools for study and work in law and public administration Definitions, Jurisprudence, Stories, Subjects, Study assistance,
This content is related to:
Strafrecht: De beste studieboeken samengevat
Strafrecht: De beste wetenschappelijke artikelen samengevat
Samenvattingen: startpagina voor arresten en jurisprudentie
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the summaries home pages for your study or field of study
  2. Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
  3. Use and follow your (study) organization
    • by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
    • this option is only available through partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
  5. Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
    • Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Main summaries home pages:

Main study fields:

Main study fields NL:

Follow the author: Law Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
1963 1