Mensenroof - Arrest

Mensenroof (HR 20-11-2001, NJ 2003, 632)

Casus

Verdachte heeft de ongeveer één jaar oude Lisa X. vanuit Brazilië naar Nederland gebracht, met het oogmerk haar onofficieel te laten adopteren door een Nederlands echtpaar. Hem wordt ten laste gelegd dat “hij een kind over de grenzen van het Rijk in Europa heeft gevoerd met het oogmerk het kind wederrechtelijk onder de macht van een ander te brengen of het in een hulpeloze toestand te verplaatsen” (art. 278 Sr). Het bestanddeel ‘over de grenzen van het Rijk in Europa voeren’ werd vertaald naar ‘het vanuit Nederland over de grens voeren naar het buitenland’. Hieraan is zodoende niet voldaan, waardoor het hof vrijsprak. Het hof gaf dus een restrictieve uitleg aan het artikel.

Normaal is cassatie tegen vrijspraak niet mogelijk, tenzij het ‘onzuivere rechtspraak’ betreft. Dit betekent dat er o.g.v. iets anders is vrijgesproken dan ten laste is gelegd.

Rechtsvraag

Kan art. 287 Sr zodanig geïnterpreteerd worden dat het stelt dat het verboden is om een kind vanuit Brazilië naar Nederland te vervoeren?

Hoge Raad

De Hoge Raad oordeelt dat het hof van de verkeerde uitleg van “over de grenzen van het Rijk in Europa heeft gevoerd” is uitgegaan en zodoende niet o.g.v. de tenlastelegging heeft geoordeeld. De grammaticale interpretatie van het artikel sluit niet uit dat het brengen van mensen vanuit het buitenland naar Nederland ook onder dit artikel valt. Dit is een ruime interpretatie van het artikel, hetgeen gerechtvaardigd kan worden door het doel van het artikel (bescherming bieden tegen mensenroof) centraal te stellen (de teleologische interpretatie). Dat de MvT zich beperkt tot slechts een aantal gevallen, is op zichzelf geen belemmering voor een ruimere toepassing van het artikel. Bovendien heeft de MvT toegelicht op welke manier de situatie op dat moment was. Door die gedachtelijn door te trekken, is een ruime interpretatie van het artikel redelijk.