Hoorcollege week 6 Inleiding Recht

Hoorcollege 

Rechtsvergelijking: 
Is een onderzoeksmethode. Waarmee rechtsstelsel worden vergeleken (niet moord sanctie met elkaar vergelijken). Het nut van rechtsvergelijking is een hulpmiddel om eigen rechtsorde te kunnen begrijpen. Beginselen (zoals gij zult niet martelen) maakt een rechtsfamilie. Wij kijken eerder naar hoe België, Duitsland, etc oordeelt, want zij zitten onder zelfde mensenrechtenorde (EVRM). Basisproblemen: 
- de taal (jurisprudence heeft meerdere betekenissen in het Engels) 
- de vreemde culturen (bepaalde culturen hebben andere soort straffen en wat als straf wordt geacht) 

Auteur van Duivelsverzen (Salman Rushdie) werd ter dood veroordeeld door leider Iran (Fatwa) omdat hij Allah had beledigd maar hij is een Britse burger. Hier botsen rechtsculturen met elkaar. 

Common Law vs Civil law: 

Civil law: 

• Angelsaksisch 

• Ontwikkeld op Romeins recht 

Common law: 

• Groot-Brittannië 

• Rechtersrecht --> beslissingen van rechter 

• In tweede plaats pas wet 

• Maar bevoegdheid van Parlement onbegrensd  

Factoren die common law dichter naar civil law heeft gebracht: 

• Maar door EVRM, etc is dit verschil wel meer genuanceerd 

• Europees Hof rechten van de mens heeft immers wel ook effect in Groot-Brittannië  

 Dualisme in doorwerking van verdagen: 

• Strikte scheiding tussen nationale en internationale rechtsorde. Eerst verdrag naar parlement en dan getransformeerd in nationale rechtsorde 

Monisme: 

• Volkenrecht werkt direct door de nationale rechtsorde 

Voor Nederland monisme indien volgens art. 93 GW: bepalingen die ieder verbindende bepaling (vrijheid van godsdienst, meningsuiting). Volgens artikel 94 GW mag rechter wel toetsen in formele zin aan internationale verdragen 

ius civile (Romeins recht puur voor Romeinen, maar als overeenkomst per Perzier is naar welke rechter moet je dan?  

ius gentium (was in het Romeinse recht het recht dat de Romeinen gemeen hadden met de omringende volkeren. Het werd toegepast bij geschillen tussen burgers afkomstig uit verschillende rechtssystemen) 

Immanuel Kant: 

• Soevereiniteit als een onvervreemdbare zaak --> Geen enkele op zich staande staat behoort op grond van erfenis, ruil, koop verworven kunnen worden. Staat is dus geen eigendom 

• Non-interventiebeginsel: geen andere staat mag zich met geweld mengen in de constitutie en regering van een andere staat 

• De publieke staat moet centraal staan, vanwege vrijheid, onafhankelijkheid en gelijkheid 

Vredesrecht --> regels van betrekking tussen staten in vrede regelt 
Neutraliteitsrecht --> recht en plichten met enerzijds vechtende partij en anderzijds die neutraal is (bijvoorbeeld munitie leveren aan één van de partijen) 
Oorlogsrecht: 

• Het ius ad bellum --> gerechtigd bent om oorlog te voeren (verdediging art. 51 VN-Handvest) 
  - Het ius in bello (humanitair oorlogsrecht) --> manier van oorlogsvoering 

Van ius gentium gaan we in 20e eeuw naar samenwerking en recht van co-existentie en daarna naar coöperatie (VN, NAVO, van EEG naar EU)                                                                                                            

Internationaal recht heeft geen: 

• Wereldwetgever (wel verdragen) 

• Wereldrechter (wel EHRM maar dat is voor lidstaten) 

• Wereldregering (wel VN maar zijn het vaak niet met elkaar eens) 

Behoefte aan stabiliteit en voorspelbaarheid 

Beginsel reciprociteit 

En interdependentie 

Internationale strijd tegen de IS. Kan je ingrijpen? 

• Als Veiligheidsraad een beslissing heeft genomen 

• Verzoek van Iraakse regering 

• Beginsel van noodzaak (non-interventie regel schenden, in weinig gevallen) 

Het Supreme Court van het Verenigd Koninkrijk schond het beginsel van parliamentary sovereignty in zijn uitspraak inzake de tijdelijke schorsing van de parlementaire zitting.