Eerlijk en fair reizen: blogs en bijdragen van WorldSupporters - Bundel
Eerlijk en duurzaam reizen of backpacken: van discussie tot inspiratie
Hoe gedraag je je respectvol op reis?
Respect hebben naar je omgeving. Er zullen weinig reizigers zijn die hier niet achter staan. Toch is je hiernaar gedragen lastiger dan het lijkt. Thuis weet je wat de geschreven en ongeschreven regels zijn en zul je je vaak, onbewust, hiernaar gedragen. Je bent daar immers mee opgegroeid. In een ander land kun je hier niet altijd op terugvallen en zul je je moeten aanpassen aan de lokale gebruiken. Hoe kun je als reiziger ervoor zorgen dat je je toch respectvol gedraagt op reis?
Verdiep je in de lokale cultuur
Probeer de cultuur te leren kennen voordat je op reis gaat zodat je rekening kunt houden met de lokale gebruiken. Elke cultuur heeft een eigen identiteit met eigen rituelen, handelingen en gewoonten. Of je het nu eens bent met de regels en opvattingen van een cultuur of niet, je zult er rekening mee moeten houden dat er per cultuur verschillend gedacht wordt over wat acceptabel gedrag is en wat niet. Zoek van te voren bijvoorbeeld wat informatie op over:
- De grootste problemen in een land waar het toerisme invloed op heeft. Denk bijvoorbeeld aan vernietiging van natuurgebieden, watertekort of uitbuiting. Probeer te voorkomen dat je deze problemen erger maakt.
- De lokale wetten. Niet alleen vermijd je zo problemen maar je respecteert ook de lokale cultuur. Het is nu eenmaal zo dat de wetten van het land waar je naar toe gaat gelden en niet die van je eigen land.
- De gedragsregels van het betreffende land. Dit kun je vaak online vinden of via reisgidsen.
Bedenk van te voren dat locals ook geïnteresseerd zijn in jouw cultuur. Neem bijvoorbeeld wat foto's mee om te laten zien en neem als je bij locals overnacht een paar kleine cadeautjes mee!
Kijk naar jezelf
Wees je bewust van je positie als reiziger en je eigen overtuigingen van een bepaald land. Ook al lijkt het alsof iedereen om je heen de verste reizen maakt, reizen is een privilege dat voorbehouden is aan een klein deel van de wereldbevolking. Zeker op de meer toeristische plekken heeft de lokale omgeving zich vaak al aangepast aan (westerse) reizigers waardoor de plaatselijke cultuur en dingen die daar spelen soms moeilijk te zien zijn. Dat betekent niet dat jij als reiziger daar buiten staat, je bent nog steeds te gast in een ander land.
Ook heb je, door de media of verhalen van anderen, vaak een eenzijdig beeld van een land. Als je een land bezoekt kun je je daar naar gaan gedragen. Bij Afrika is dat beeld bijvoorbeeld dat het een arm, onderontwikkeld continent is waar jij als rijke westerling kan helpen. Om respectvol om te gaan met de lokale bevolking is het daarom belangrijk om je bewust te zijn van je eigen overtuigingen en met een open blik het contact aan te gaan. Je kunt veel van ze leren.
Leer de lokale gedragscodes
Zoek van te voren uit hoe je je hoort te kleden in de plaatselijke cultuur. Vooral voor vrouwen gelden vaak strengere (culturele) gedragsnormen. Kijk daarom goed wat de bevolking zelf draagt. Lopen de vrouwen bijvoorbeeld in korte rokjes, dan kan jij dit ook doen. In een land waar de vrouwen allemaal gesluierd lopen, is het weer niet verstandig om in je korte broek en topje over straat te gaan.
Behalve de kledingcodes, is het ook verstandig om de bestaande gedragscodes in de gaten te houden. In landen als bijvoorbeeld Pakistan is het contact tussen mannen en vrouwen aan strenge regels gebonden en kunnen sommige gebaren heel anders worden opgevat.
Zoek van te voren goed uit wat de houding is van de regering en de bevolking tegenover alcohol, en houdt je dan ook aan de lokale gebruiken. Ook roken is een punt van aandacht. De tabakindustrie probeert in veel ontwikkelingslanden het beeld te schetsen dat roken bij een rijke levensstijl hoort en het feit dat roken longkanker veroorzaakt wordt vaak verzwegen. Als je als “rijke” westerling gaat staan roken, bevestig je alleen maar dit beeld. Verder kunnen onderwerpen als homoseksualiteit, maar ook de lokale politieke situatie gevoelig liggen.
Wees voorzichtig met het maken van foto's van mensen. In sommige culturen is dit ongebruikelijk en veroorzaak je een probleem (bijv. door bijgeloof). Soms wordt ook geld gevraagd voor een foto of het maken van foto's, probeer daar een beetje soepel mee om te gaan. Over het algemeen geldt dat het het beste is om eerst even vragen of je een foto mag maken. In bijvoorbeeld veel Afrikaanse landen wordt het op toeristische plekken niet gewaardeerd, terwijl men het in kleinere dorpjes juist ontzettend leuk vindt.
Ga bewust om met geld
Wees netjes bij het afdingen. Ook al dingt de lokale bevolking veel meer af dan jij en lijkt het dus alsof jij veel te veel betaalt, bedenk dat zij ook veel minder te besteden hebben. Met het geld dat jij “te veel” betaalt, kan dat ene huishouden waarschijnlijk een hele tijd eten.
Probeer je geld zoveel mogelijk lokaal te besteden. Ga eens uit eten bij een restaurant dat lokale producten inkoopt, doe je boodschappen zoveel mogelijk bij de kleine, lokale winkels, boek een lokale rondreis of excursie en in plaats van te overnachten in grote hotels, ga naar een lokale bed & breakfast. Geef ook een fooi als je bij een lokaal restaurant gegeten hebt of als het kamermeisje je kamer schoongemaakt heeft.
Probeer gebruik te maken van de diensten van de lokale bevolking. Sta bijvoorbeeld toe als iemand aanbiedt om je tassen te dragen en betaal ervoor (wat lokaal gebruikelijk is, of net een klein beetje meer). Hetzelfde geldt voor riksjas en tuktuks.
Het geven van geld aan bedelaars is een lastig punt. In sommige landen wordt het afgekeurd, terwijl het in andere landen weer gebruikelijk is om wat aan bedelaars te geven, bijvoorbeeld omdat het vorm van sociale voorziening is. Over het algemeen is een makkelijke regel: daar waar de lokale bevolking bedelaars steunt, kan je ook dezelfde bedragen geven. In plaats van geld te geven aan bedelaars kun je er ook voor kiezen om geld te doneren aan een lokaal goed doel. Als je toch liever direct wat geeft, geef dan bijvoorbeeld een handdoek of eten.
Meer lezen
- Charlie's Travels over ethisch en verantwoord reizen in Afrika.
- JoHo.org voor tips over duurzaam en respectvol reizen
Interessante vraagstukken over reizen en vrijwilligerswerk
Ik heb een verzameling gemaakt van Worldsupporter-blogs die onder andere interessante vraagstukken hebben bij vrijwilligerswerk en reizen. Is vrijwilligerswerk nu echt zo goed als we denken? En waaróm reizen we nu eigenlijk?
Respectvol op reis
Dat rekening houden met de lokale cultuur en omgeving belangrijk is zal elke reiziger beamen. Toch kan het gebeuren dat je, bewust of onbewust, lokale normen of gedragscodes overtreedt, wat tot vervelende situaties kan leiden. Als reiziger heb ik bijvoorbeeld meegemaakt dat medreizigers ruzie kregen met de plaatselijke bevolking om geld, of zelfs in aanraking kwamen met politie door zich niet aan de regels te houden. Ik denk dat een goede voorbereiding daarbij veel kan schelen. In deze bundel heb ik daarom wat tips en leesmateriaal verzameld.
Toerisme...motor voor ontwikkeling of bedreiging van de planeet?
Er wordt al jarenlang -en recent niet anders- geschreven over de bedreiging die "toerisme" vormt voor onze planeet. Los van allerlei culturele bedreigingen (de nadelige effecten van massa-toerisme in opkomende voormalige ontwikkelingslanden) gaat het dan vaak om bedreigingen voor het milieu -en specifieker de milieu-effecten van het alsmaar doorgroeiende vliegverkeer.
Ik werd geïnspireerd door een artikel in Travelpro waarin Jos van der Sterren werd geïnterviewd. Vanuit zijn studies, praktijkervaringen en voortdurend door-ontwikkelende kennis als directeur Academie voor toerisme aan de NHTV ("Breda University of Applied Science") ziet hij toerisme vooral als motor voor economische ontwikkeling. Hieronder enkele quotes en passages uit het interview.
Toerisme als motor voor economische ontwikkeling
Toerisme is in ontwikkelingslanden een belangrijke sector, veel overheden proberen daar ook iets mee te doen. Het raakt veel mensen, van straatverkopers tot middelgrote bedrijven. Toerisme biedt daarnaast wereldwijd een enorme banenmarkt; uiteindelijk groeit de sector ieder jaar weer harder dan de wereldeconomie, met zo'n 4 à 5% per jaar. Die groei vormt tegelijkertijd een enorme bedreiging voor onze planeet, maar gaat wel door en is onbeheersbaar.
Multi-disciplinaire aanpak
Ontwikkelingsprocessen op een (nieuwe) toeristische locatie zijn complex; om zinvolle bijdragen te kunnen leveren is er inzicht nodig in zowel de businesskant van de reiswereld als in de sociaal-geografische, antropologische en culturele kant van toerisme. Maar denk ook aan financial inclusion, bijvoorbeeld het toegang krijgen tot microfinanciering voor de (toeristische) mkb-sector in ontwikkelingslanden.
Destination management is een noodzaak, wereldwijd zijn duurzame gebiedsmanagers nodig
Daar waar je toeristen samenbrengt en contact met bewoners en milieu faciliteert en stimuleert, daar komt destination management in beeld. Wereldwijd zijn gebiedsmanagers nodig, om die ontwikkeling in goede banen te kunnen leiden. Als je kiest voor toerisme als vakgebied, dan moet het in je hart zitten. Je kiest voor toerisme omdat je een idealist bent, avonturier, reiziger, cultureel geïnteresseerd, creatief en communicatief.
Jongeren moeten tegenwoordig overal zijn geweest en vooral ook laten zien dat ze fantastische ervaringen hebben gehad op reis; de 'social media stress'. Tegelijkertijd zie ik hen ook nadenken over een betere wereld, het geloof dat je het samen beter kunt doen, dat je samen een betere maatschappij kunt neerzetten en niet negatief moet zijn tegenover andere culturen.
Ben jij, vanuit je werk of opleiding, betrokken bij de ontwikkeling van toerisme in ontwikkelingslanden?
Deel je visies, voors en tegens en best practices via eigen blogs of reacties.
- Op welke manier(en) kan toerisme een motor voor ontwikkeling zijn?
- Welke voors en tegens zijn er als het gaat om zinvolle en succesvolle ontwikkeling van toerisme in opkomende ontwikkelingslanden?
- Ken je, vanuit je studie, werk of al reizende, best practices van duurzame toeristische ontwikkeling?
- Kan massa-toerisme tegelijkertijd ook zinvol zijn voor de ontwikkeling van een (ontwikkelings)land? Of is alleen "community based tourism" de oplossing voor een succesvolle ontwikkeling? En wat is eigenlijk succesvoller als het gaat om toerisme als motor voor ontwikkeling...een grote hotelketen aan de kust van een ontwikkelingsland die zorgt voor werkgelegenheid en extra inkomsten bij toeleveranciers? Of een kleine ecolodge middenin het regenwoud die volledig opereert op basis van respect voor mens en milieu?
Lees meer
- Lees het volledige interview met Jos bij Travelpro, Dutch Travel Trade Magazine
- Ontdek bij JoHo hoe je jouw bewustzijn en duurzaamheid kunt vergroten als het gaat om respectvol reizen
- Bouw aan je kennis en vaardigheden op het gebied van sustainable tourism development door een Master Tourism Destination Management aan de NHTV te volgen
Backpacken en reizen: basiscontent en bijdragenbundels
Themapagina's en uitgelichte bijdragen rond reizen en backpacken in het buitenland
- 1759 keer gelezen