Vuurwerkverbod Hilversum (ABRvS 14-12-2016, ECLI:NL:RVS:2016:3342)

Casus

In oktober 2014 heeft het college van burgemeester en wethouders van Hilversum, bij besluit, het houden van vuurwerkshows verboden tijdens een bepaalde periode. Tegen deze beslissing zijn bezwaren ingediend door lokale vuurwerkverkopers, die door het college deels niet-ontvankelijk en deels ongegrond zijn verklaard. Vervolgens heeft de rechtbank een deel van de klacht wel ontvankelijk verklaard en toegewezen aan enkele van de klagers. De andere vuurwerkverkopers zijn tegen die uitspraak weer in beroep gegaan bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Inzet is de rechtmatigheid van het genomen Vuurwerkbesluit.

Rechtsvraag

Welke criteria spelen een rol bij het bepalen van de rechtmatigheid van een door het college genomen besluit? Wanneer is er sprake van handhaving van de openbare orde in de zin van de Gemeentewet?

ABRvS

Volgens klagers was het college van b&w onbevoegd om het Vuurwerkbesluit te nemen, omdat de ‘APV Hilversum’ waaraan het college die bevoegdheid ontleend heeft, onverbindend is wegens strijd met art. 172 lid 1 Gemeentewet. Het artikellid van de APV strekt volgens de klagers namelijk tot handhaving van de openbare orde en dat is de exclusieve bevoegdheid van de burgemeester, niet het college.

De Afdeling geeft de klagers ongelijk. De in de APV neergelegde bevoegdheid valt onder de sfeer van art. 160 lid 1 Gemeentewet, niet onder die van art. 172. Het betreft weliswaar een bevoegdheid die geplaatst is in een hoofdstuk dat ‘Openbare orde’ heet, maar het valt niet onder ‘handhaving van de openbare orde’ in de zin van art. 172 Gemeentewet, omdat daaronder wordt verstaan ‘het feitelijk herstellen en bewaren van de openbare orde’.

De klagers betogen verder dat aan het Vuurwerkbesluit een ondeugdelijke belangenafweging vooraf is gegaan in de zin van art. 3:4 Awb. Volgens het specialiteitsbeginsel kunnen alleen belangen worden meegewogen voor zover deze zijn verweven met de belangen die het betreffende artikel beoogt te beschermen. De belangen van de gemeente zijn de voorkoming van gevaar, schade of overlast en het aanwijzen van een plaats wijzen waar geen vuurwerk mag worden gebezigd. Volgens de Afdeling is in casu wel van zo’n verwevenheid sprake, omdat het doel van het besluit in voldoende mate verweven is met de financiële belangen van de vuurwerkverkopers. Echter, volgens de Afdeling was het omzetverlies van de verkopers niet zodanig dat het college daaraan een doorslaggevend gewicht diende toe te kennen ten opzichte van de andere belangen die met het Aanwijzingsbesluit zijn gemoeid. Wel meewegen dus, maar niet doorslaggevend.

Kern

Handhaving van de openbare orde in de zin van de Gemeentewet ziet op concrete uitvoeringshandelingen, niet op Aanwijzingsbesluiten zoals het Vuurwerkbesluit in casu.