Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>

Article summary with Health psychology and stress: psychological interventions in chronic illness by Maes & Elderen - 1998

Psychological interventions in chronic diseases

The article shows a model in which an attempt is made to structurally represent the variety of psychological interventions in the case of chronic illness. We look at differences in terms of:

  • Intervention goals.
  • Intervention level.
  • Intervention channel.

The intervention goals: the quality of life and self-management

Every psychological intervention is aimed at improving the quality of life and/or self-management. Interventions with a primary focus on quality of life aim to increase physical, psychological or social well-being. The goal here is to minimize the negative impact of the chronic disease. However, the effects on the quality of life are limited and temporary.

Interventions with a primary focus on stress management include relaxation techniques and work with cognitive restructuring. The effectiveness of these types of interventions has been demonstrated for patients with coronary heart disease and patients with cancer. Accurate stress management programs can affect both the quality of life and the progression of the chronic disease. Mortality in cancer and coronary heart disease can also be influenced by stress management interventions.

With hypertension, relaxation is seen as an effective intervention. It is not yet known why this is so effective. The psychological and physical effects of stress on the immune system have recently been the subject of research.

Social skills training and/or assertiveness training aim to reduce social anxiety. People are also taught to replace dysfunctional reactions in situations that provoke social anxiety.

There are also palliative interventions. These interventions are aimed at improving the quality of life through emotional support. The goal is to reduce stress and speed up acceptance of the disease. These types of interventions are particularly effective just after diagnosis or when the patient is terminal.

Previous intervention types relate to improving the quality of life. In addition, there are also interventions that focus in particular on improving self-management in patients with a chronic disease. Living with a chronic disease often requires a change in lifestyle. In addition, the patient must follow medical advice to reduce disease progression (secondary prevention) and also to reduce the consequences and complications (tertiary prevention).

Approximately half of the patients with a chronic illness do not follow medical advice properly. Whether or not to follow medical advice is not related to personal characteristics or disease characteristics. Whether people follow medical advice is related to the nature of the advice, social support, illness perception, understanding of the advice and treatment plan and characteristics of the relationship between the professional and the patient.

Different techniques are applied in interventions related to self-management:

  • Self-monitoring and self-observation.
  • Setting goals.
  • Drawing up a contract.
  • Shaping (the goal is divided into small steps).
  • Self reward.
  • Stimulus-control.
  • Modeling and observational learning.

The programs combine these and other techniques into an intervention. Such interventions exist for various chronic diseases such as hypertension, coronary heart disease and asthma. These types of programs seem to be more effective than traditional health programs.

Arborelius (1996) has drawn up a model that focuses on individual health support for lifestyle issues. She set up seven principles, which are successful in this:

  1. Patient centered instead of patient oriented.
  2. Reflection on the patient's own behavior.
  3. Finding out the readiness to change of the patient.
  4. Provide neutral knowledge instead of judgment.
  5. The focus is on behavior rather than providing information.
  6. The health ideas of the patient are emphasized.
  7. The pros and cons are discussed.

The intervention level: individual patient, group or environment

Professionals are often trained with the idea that interventions aimed at the individual are the best. In The Netherlands, however, one professional is available for every five thousand chronically ill people. In most other countries, one professional has even more chronically ill people under his or her care. It is therefore important to pay attention to more indirect forms of intervention aimed at groups or the larger environment.

Most interventions are based on cognitive behavioral therapy or social learning theory. They use the previously discussed techniques. An example of such an intervention is the 'Heart and Health' program, aimed at patients with coronary heart disease. This intervention is given to groups of 8 patients with partner. A specific topic is discussed during each session based on the needs of the patients. The program has positive effects on patient satisfaction, smoking, eating habits and the use of medical means. Interventions at the environmental level are regularly underestimated. Nevertheless, psychological help is also very important with interventions of this kind.

The intervention channel: direct and indirect interventions

Many psychologists prefer direct interventions (psychological interventions performed by a psychologist). However, this type of intervention is not cost-effective. In addition, not all patients require intensive direct interventions. Besides, direct interventions are not always better than indirect interventions. In addition, indirect interventions have the advantage that they can also be carried out by other professionals, who are often closer to the patient.

An example of a successful indirect intervention is 'weight watchers'. Most of these programs are initially designed by a psychologist. Then others were trained to be able to carry out the intervention. This does not seem to affect the effectiveness of the intervention.

Conclusion and discussion

The first conclusion is that intervention programs can clearly have many positive effects, especially combined programs.

Secondly, it can be concluded that it is important to pay attention to the different levels of a patient. Psychological interventions now focus primarily on the individual level and ignore the rest. This must be taken into account in the development of new intervention programs. Furthermore, it should be noted that there is often a theoretical base missing, not only for the intervention itself, but also for the measuring instruments used. Secondly, methodological shortcomings in current evaluation studies are often problematic.

General conclusions and discussion

The question that is often asked is: is this intervention effective? While it would be better to ask: for which subgroup is this intervention effective and under which conditions and in relation to what?

Intervention developers must be informed of developments in health psychology and health psychologists must be willing to share this knowledge with many. A collaboration with the World Health Organization to bring health psychology knowledge to the world would be a possible solution to get health psychology on the map worldwide. Unfortunately, there is no interest in this from the field. As a result, the cost effectiveness of many intervention programs is certainly not optimal.

The influence of the social context is often not well represented in most models. A subsequent problem of this is: minority groups that often could benefit the most from interventions are often not reached.

People who are more at risk are becoming a bigger problem to handle. Due to medical developments there are more possibilities to identify risk groups (for example the presence of breast cancer genes). Health psychologists can play an important role in the development of screening procedures for such risks.

Finally, it is noted that the psychological and medical basis should go more together. Both disciplines should be trained in important aspects of each other's disciplines.

Image

Check summaries and supporting content in full:
Artikelsamenvatting bij Health psychology and stress: psychological interventions in chronic illness van Maes en Elderen - 1998

Artikelsamenvatting bij Health psychology and stress: psychological interventions in chronic illness van Maes en Elderen - 1998

Psychologische interventies bij chronische ziekten

In figuur 19.9 op pagina 616 van het artikel wordt een model weergegeven waarin wordt gepoogd om de variëteit aan psychologische interventies bij chronische ziekte structureel weer te geven. Er wordt gekeken naar verschillen wat betreft:

  • Interventiedoelen.

  • Interventieniveau.

  • Interventiemiddel.

De interventiedoelen: de kwaliteit van leven en zelfmanagement

Elke psychologische interventie is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven en/of het zelfmanagement. Interventies met een primaire focus op de kwaliteit van leven pogen het fysieke, psychologische of sociale welzijn te vergroten. Het doel hierbij is de nadelige gevolgen van de chronische ziekte te minimaliseren. De effecten op de kwaliteit van leven zijn echter gelimiteerd en tijdelijk.

Interventies met een primaire focus op stressmanagement omvatten ontspanningstechnieken en werken met cognitieve herstructurering. De effectiviteit van dit soort interventies is aangetoond voor patiënten met coronaire hartziekten en patiënten met kanker. Nauwkeurige stressmanagementprogramma's kunnen zowel de kwaliteit van leven en de progressie van de chronische ziekte beïnvloeden. Ook de mortaliteit bij kanker en coronaire hartziekten kan met stressmanagement interventies worden beïnvloed.

Bij hypertensie wordt ontspanning als effectieve interventie gezien. Waarom dit zo effectief is, is nog niet bekend. De psychologische en fysieke effecten van stress op het immuunsysteem zijn recent onderwerp geweest van onderzoek.

Sociale vaardigheidstraining en/of assertiviteitstraining hebben als doel sociale angst te verminderen. Ook wordt mensen aangeleerd om disfunctionele reacties in situaties die sociale angst uitlokken te vervangen.

Er bestaan ook palliatieve interventies. Deze interventies zijn erop gericht de kwaliteit van leven te verbeteren middels emotionele ondersteuning. Het doel is stress te verminderen en acceptatie van de ziekte te bespoedigen. Dit soort interventies zijn met name effectief net na de diagnose of wanneer de patiënt terminaal is.

Voorgaande interventietypes hebben betrekking op het verbeteren van de kwaliteit van leven. Daarnaast zijn er ook interventies die zich met name richten op het verbeteren van het zelfmanagement bij patiënten met een chronische ziekte. Het leven met een chronische ziekte vraagt vaak verandering in levensstijl. Daarnaast moet de patiënt medisch advies opvolgen om de ziekteprogressie te verminderen (secundaire preventie) en tevens de consequenties en complicaties terug te dringen (tertiaire preventie).

Ongeveer de helft van de patiënten met een chronische ziekte volgt het medisch advies niet goed op. Het al dan niet opvolgen van medisch advies hangt niet samen met persoonlijke karakteristieken of ziektekarakteristieken. Of mensen medisch advies opvolgen is wel gerelateerd aan de aard van het advies, sociale steun, ziekteperceptie, het begrijpen van het advies en behandelplan en karakteristieken van de relatie tussen de professional en de patiënt.

In interventies met betrekking tot zelfmanagement worden verschillende technieken toegepast:

  • Zelfmonitoren en zelfobservatie.

  • Doelen stellen.

  • Een contract opstellen.

  • Shaping (het doel wordt in kleine stapjes uitgeschreven).

  • Zelfbeloning.

  • Stimuluscontrole.

  • Modelling en observationeel leren.

De programma's combineren deze en andere technieken tot een interventie. Voor verschillende chronische ziekten als hypertensie, coronaire hartziekten en astma bestaan dit soort interventies. Dit soort programma's lijken effectiever te zijn dan traditionele gezondheidsprogramma's.

Arborelius (1996) heeft een model opgesteld dat de focus legt op individuele gezondheidsondersteuning bij levensstijlproblematiek. Ze stelde zeven prinicpes op welke hierbij succesvol zijn:

  1. Patiëntgecentreerd in plaats van patiëntgericht.

  2. Reflectie over het eigen gedrag door de patiënt.

  3. Uitvinden wat de readiness to change is van de patiënt.

  4. Voorzien in neutrale kennis in plaats van oordelen.

  5. De focus ligt op gedrag in plaats van het geven van informatie.

  6. De gezondheidsgedachten van de patiënt worden benadrukt.

  7. De voor- en nadelen worden besproken.

Het interventieniveau: individuele patiënt, groep of omgeving

Professionals worden vaak opgeleid met het idee dat interventies gericht op het individu het beste zijn. In Nederland is het echter zo dat op elke vijfduizend chronisch zieken één professional beschikbaar is. In de meeste andere landen heeft één professional nog meer chronisch zieken onder zijn of haar hoede. Het is dus belangrijk ook aandacht te besteden aan meer indirecte vormen van interventie gericht op groepen of de grotere omgeving.

De meeste interventies hebben cognitieve gedragstherapie of de sociale leertheorie als basis. Ze maken gebruik van de eerder besproken technieken. Een voorbeeld van zo'n interventie is het 'Hart en gezondheid' programma, gericht op patiënten met coronaire hartziekten. Deze interventie wordt gegeven aan groepen van 8 patiënten met partner. Tijdens elke sessie wordt een specifiek onderwerp behandeld, gebaseerd op de behoeften van de patiënten. Het programma heeft positieve effecten op de patiënttevredenheid, roken, eetgewoonten en gebruik van medische middelen. Interventies op omgevingsniveau worden regelmatig onderschat. Toch is psychologische hulp ook bij dit soort interventies zeer belangrijk.

Het interventiemiddel: directe en indirecte interventies

Veel psychologen hebben de voorkeur voor directe interventies (psychologische interventies die door een psycholoog worden uitgevoerd). Dit soort interventies zijn echter weinig kosteneffectief. Daarnaast hebben niet alle patiënten intensieve directe interventies nodig. Ook zijn directe interventies lang niet altijd beter dan indirecte interventies. Daarnaast hebben indirecte interventies het voordeel dat deze ook door andere professionals, die vaak dichter bij de patiënt staan, kunnen worden uitgevoerd.

Een voorbeeld van een succesvolle indirecte interventie is 'weight watchers'. De meeste van dit soort programma's zijn initieel door een psycholoog ontworpen. Vervolgens zijn er anderen in getraind om de interventie uit te kunnen voeren. Dit lijkt de effectiviteit van de interventie niet te beïnvloeden.

Conclusie en discussie

De eerste conclusie is dat interventieprogramma’s duidelijk veel positieve effecten teweeg kunnen brengen, vooral gecombineerde programma’s.

Ten tweede kan geconcludeerd worden dat het belangrijk is om aandacht te hebben voor de verschillende niveaus van een patiënt. Psychologische interventies richten zich nu voornamelijk op het individuele niveau en negeren de rest. Hier moet rekening mee worden gehouden in de ontwikkeling van nieuwe interventieprogramma’s. Wat verder opgemerkt moet worden is ten eerste dat er vaak een theoretische basis ontbreekt, niet alleen voor de interventie zelf, ook voor de gebruikte meetinstrumenten. Ten tweede dat methodologische tekortkomingen in huidige evaluatieonderzoeken vaak problematisch zijn.

Algemene conclusies en discussie

Vaak wordt de vraag gesteld: is deze interventie effectief? Terwijl beter zou zijn: voor welke subgroep is deze interventie effectief en onder welke condities en ten opzichte van wat?

Interventieontwikkelaars moeten op de hoogte worden gesteld van ontwikkelingen in de gezondheidspsychologie en gezondheidspsychologen moeten bereid zijn deze kennis te delen met velen. Een samenwerking met de World Health Organization om gezondheidspsychologie kennis de wereld in te brengen zou een mogelijke oplossing zijn om gezondheidspsychologie op de kaart te krijgen wereldwijd. Helaas is hier geen belangstelling voor vanuit het veld. Hierdoor is de kosten effectiviteit van veel interventieprogramma’s zeker niet optimaal.

De invloed van de sociale context wordt vaak niet goed vertegenwoordigd in de meeste modellen. Een opvolgend probleem hiervan is: minderheidsgroepen die vaak de meeste baat zouden kunnen hebben bij interventies, worden vaak niet bereikt.

Mensen die meer risico lopen worden steeds een groter probleem om te kunnen behappen. Door medische ontwikkelingen zijn er meer mogelijkheden om risicogroepen vast te kunnen stellen (bijvoorbeeld de aanwezigheid van borstkanker genen). Gezondheidspsychologen kunnen een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van screening procedures voor zulke risico’s.

Als laatste wordt opgemerkt dat de psychologische en medische basis meer samen zou moeten gaan. Beide disciplines zouden getraind moeten worden in belangrijke aspecten van elkanders disciplines. 

Access: 
Public
Access: 
Public

Image

This content refers to .....
Psychology and behavorial sciences - Theme
Click & Go to more related summaries or chapters:

Study guide with Positive psychology, stress and health: the best scientific articles summarized

This content is related to:
Article summary with Health psychology and stress: stress and coping with chronic disease by Maes & Elderen - 1998
Check more of topic:
Search a summary

Image

 

 

Contributions: posts

Help other WorldSupporters with additions, improvements and tips

Add new contribution

CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Image CAPTCHA
Enter the characters shown in the image.

Image

Spotlight: topics

Check the related and most recent topics and summaries:
Activity abroad, study field of working area:

Image

Check how to use summaries on WorldSupporter.org

Online access to all summaries, study notes en practice exams

How and why would you use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?

  • For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
  • For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
  • For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
  • For compiling your own materials and contributions with relevant study help
  • For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.

Using and finding summaries, study notes and practice exams on JoHo WorldSupporter

There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.

  1. Use the menu above every page to go to one of the main starting pages
    • Starting pages: for some fields of study and some university curricula editors have created (start) magazines where customised selections of summaries are put together to smoothen navigation. When you have found a magazine of your likings, add that page to your favorites so you can easily go to that starting point directly from your profile during future visits. Below you will find some start magazines per field of study
  2. Use the topics and taxonomy terms
    • The topics and taxonomy of the study and working fields gives you insight in the amount of summaries that are tagged by authors on specific subjects. This type of navigation can help find summaries that you could have missed when just using the search tools. Tags are organised per field of study and per study institution. Note: not all content is tagged thoroughly, so when this approach doesn't give the results you were looking for, please check the search tool as back up
  3. Check or follow your (study) organizations:
    • by checking or using your study organizations you are likely to discover all relevant study materials.
    • this option is only available trough partner organizations
  4. Check or follow authors or other WorldSupporters
    • by following individual users, authors  you are likely to discover more relevant study materials.
  5. Use the Search tools
    • 'Quick & Easy'- not very elegant but the fastest way to find a specific summary of a book or study assistance with a specific course or subject.
    • The search tool is also available at the bottom of most pages

Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?

Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance

Field of study

Follow the author: Psychology Supporter
Work for WorldSupporter

Image

JoHo can really use your help!  Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world

Working for JoHo as a student in Leyden

Parttime werken voor JoHo

Statistics
1566