Vennootschappen en Rechtspersonen - UU - Recht - B2 - Oefententamen 2013-2014

Vragen

Drie vrienden die elkaar kennen uit hun studententijd vormen een maatschap, genaamd YOU-advocaten. De maten heten Albert, Bert en Coen. De maten hebben elkaar over een weer een volmacht gegeven om namens de maatschap rechtshandelingen te verrichten. Albert koopt bij leverancier X namens de maatschap kantoorbenodigdheden ter waarde van € 500. Deze kantoorartikelen worden meteen in gebruik genomen op het advocatenkantoor.

Vraag 1

Stel dat Albert zelf de koopprijs van € 600 voldoet. Kan hij dit bedrag verrekenen met Bert en Coen?

Vraag 2

Stel dat Albert het bedrag van € 600 niet direct bij de aankoop heeft voldaan. Van wie en voor welk bedrag kan X betaling vorderen?

De BV genaamd Kwek, heeft een algemene vergadering die bestaat uit drie personen, namelijk Roy, Storm en Tim. In de statuten is de bepaling opgenomen dat voor statutenwijziging een meerderheid van drievierde van de stemmen vereist is. Tevens bevatten de statuten van Kwek BV een bepaling die inhoudt dat naast het bestuur ook de boekhouder bevoegd is de BV te vertegenwoordigen. Op een dag besluiten Roy, Storm en Tim, in vergadering bijeen, tot wijziging van de statuten. Deze statutenwijziging houdt in dat de bepaling in de statuten betreffende de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de boekhouder geschrapt wordt. Er wordt gestemd over de wijziging. Roy en Storm, die samen 60% van de stemmen hebben, stemmen vóór en Tim stemt tegen dit besluit. In de statuten zijn verder geen van de wet afwijkende bedingen opgenomen.

Vraag 3

Er is besloten tot een statutenwijziging. Is het besluit tot statutenwijziging geldig, nietig of vernietigbaar?

Het bedrijf heeft ook een bestuurder, namelijk Eva. Eva is enig bestuurder van Kwek BV. Tijdens dezelfde algemene vergadering besluiten Roy, Storm en Tim bestuurder Eva te ontslaan, hetgeen ook op de agenda staat. Eva wordt niet ingelicht, want de aandeelhouders zijn van mening dat zij Eva niet hoeven in te lichten over het op handen zijnde ontslag. Eva is zwanger. Zij is niet geïnformeerd over de algemene vergadering. Nu zij hierbij niet aanwezig is geweest is zij niet van haar ontslag op de hoogte. Zij is niet blij wanneer ze hoort dat ze ontslagen gaat worden.

Vraag 4

Eva is niet blij met haar ontslag en wil dit aanvechten. Ziet u mogelijkheden voor Eva om haar ontslag langs de vennootschapsrechtelijke weg en/of de arbeidsrechtelijke weg aan te tasten? Zo ja, welk(e) gevolg(en) heeft deze aantasting voor haar positie. Motiveer uw antwoord.

Schoenenwinkel Muiltje BV loopt als een trein. Deze BV is dan ook op zoek naar een nieuw bedrijfspand. Anja, Betti en Connie zijn de bestuurders van de BV. Ten aanzien van de vertegenwoordiging bepalen de statuten van de BV onder meer het volgende:

1. een bestuurder is uitsluitend bevoegd de BV te vertegenwoordigen samen met één van de andere bestuursleden;

2. voor de aankoop van onroerend goed is voorafgaande goedkeuring van de raad van commissarissen vereist.

Muiltje BV is geen structuurvennootschap. Aan de vereisten van inschrijving bij het handelsregister is voldaan. Op een bijeenkomst voor lokale ondernemers raakt Betti aan de praat met een bevriende makelaar, die een bijzonder pand in de binnenstad van Amsterdam in de verkoop heeft. Nog dezelfde avond rijden ze daar langs en ondertekent Betti, namens het Muiltje BV, de overeenkomst tot aankoop van dit bedrijfspand. Wanneer Betti het nieuws vertelt aan Anja en Connie zijn zij woedend. Zij hebben een ander pand op het oog dat naar hun idee veel geschikter is voor hun onderneming. Anja en Connie leggen de volgende vragen aan u voor.

Vraag 5

Is Muiltje BV gebonden aan de aankoop van het nieuwe bedrijfspand? Ga bij de beantwoording van deze vraag in op beide statutaire bepalingen.

Vraag 6

Hoe luidt uw antwoord op vraag 5 indien de BV wel, maar de regeling omtrent vertegenwoordiging niet zou zijn ingeschreven in het handelsregister? Is uw antwoord veranderd, en zo ja, hoe?

Veronderstel dat Muiltje BV schade lijdt als gevolg van het gedrag van Betti.

Vraag 7

Kan Muiltje BV deze schade verhalen op Betti? Zo ja, op grond waarvan en wat zijn hiervoor de vereisten? Zo nee, waarom niet?

Anja Jansen is bestuurder van BV A die zich richt op de verkoop van speciale laptops. Alle aandelen zijn in handen van B BV. Op deze manier heeft B BV goed zicht op de gang van zaken bij A BV. De enig bestuurder van B BV, Betti (de zus van Anja) bemoeit zich hiermee ook intensief.

Als gevolg van het toegenomen gebruik van smartphones en tablets daalt de omzet van A BV steeds verder. A BV is hier niet blij mee. Anja Jansen koopt namens A BV een grote partij nieuwe laptops bij MyCom, ook al heeft A BV geen geld in de kas en zien de verwachtingen er ook niet goed uit. Terwijl B BV op de hoogte is van de slechte financiële situatie van A BV, doet zij er niets aan om de transactie tegen te houden. Betaling van de laptops blijft uit. Korte tijd later gaat A BV failliet.

Vraag 8

MyCom wil geld zien. Kan MyCom, met kans op succes, nakoming en/of schadevergoeding vorderen van Anja en/of B BV? Motiveer uw antwoord.

Op 24 november 2015 16.00 is het officieel: het faillissement van A BV wordt uitgesproken. Die ochtend heeft A BV nog een computer geleverd aan Teletwee BV, die vooraf betaald is.

Vraag 9a

Is Teletwee eigenaar geworden van de computer?

Behalve Teletwee heeft ook Driehout BV voor faillissement een computer besteld bij A BV voor € 2.000. A BV heeft de computer voorafgaand aan het faillissement geleverd aan Driehout BV. Vanwege de te late levering van een eerdere partij computers voorafgaand aan het faillissement heeft Driehout BV nog een vordering op A BV ter hoogte van € 500. De curator vordert betaling van een bedrag van € 2.000 van Driehout BV. Driehout BV meent dat zij slechts gehouden is tot betaling van € 1.500.

Vraag 9b

Is de stelling van Driehout BV juist?

Antwoordindicatie

Vraag 1

Ja, op grond van art. 7A:1676 sub 1 BW heeft Albert beheersbevoegdheid. Deze bevoegdheid impliceert het stellen van rechtshandelingen, die gelet op het doel van de maatschap, tot haar gebruikelijke, regelmatig voorkomende werkzaamheden behoren. Albert kan verrekenen

(De kern van het ondernemingsrecht, §1.3 en §5.6)

Vraag 2

Albert is bevoegd namens de maatschap te handelen nu hij een volmacht heeft (art. 7A:1679 jo 1681 BW). X kan Albers, Bert en Coen aanspreken voor gelijke delen, dus ieder voor € 200 (art. 7A:1680 BW).

(De kern van het ondernemingsrecht, §1.3 en §5.6, Contractuele Samenwerkingsvormen, hoofdstuk 5)

Vraag 3

Nee. De Algemene Vergadering is bevoegd tot wijziging van de statuten op grond van art. 2:231 lid 1 BW. Het besluit van de AV is echter in strijd met de statuten en daarom nietig (art. 2:14 BW)

(De kern van het ondernemingsrecht, §5.2)

Vraag 4

Ja. Eva kan een aantal dingen doen. Vennootschapsrechtelijk gezien is het ontslagbesluit vernietigbaar. Bestuurders hebben een raadgevende stem in de AV (art. 2:227 lid 7 BW). Het ontslagbesluit is vernietigbaar (art. 2:15 lid 1 sub a jo 2:227 lid 7 BW). Ook zou Eva kunnen aanvoeren dat het ontslagbesluit in strijd is met de redelijkheid en billijkheid en daardoor vernietigbaar (art. 15 lid 1 sub b BW). Eva is nog bestuurder en werknemer.

Indien Eva niet het besluit laat vernietigen, heeft haar ontslag tot gevolg dat ook haar arbeidsovereenkomst eindigt (HR Eggenhuizen), tenzij sprake is van een ontslagverbod of andersluidende afspraak. Er is i.c. sprake van een ontslagverbod (namelijk zwangerschap, art. 7:670 BW). Dit heeft tot gevolg dat Eva geen bestuurder meer is, maar nog wel werknemer.

(De kern van het ondernemingsrecht, §5.1 & §5.2, HR Eggenhuizen)

Vraag 5

Nee, Muiltje BV is niet gebonden aan deze koopovereenkomst. Betti was niet individueel bevoegd tot vertegenwoordiging van de BV op grond van de eerste statutaire bepaling. Deze onbevoegdheid kan aan de verkoper worden tegengeworpen, nu dit een wettelijke beperking vormt van de vertegenwoordigingsbevoegdheid (art. 2:240 lid 2 jo. lid 3 BW) die in het handelsregister is ingeschreven (art. 2:6 lid 2 BW en 25 lid 3 Hrgw). De tweede statutaire bepaling vormt geen wettelijke beperking van de vertegenwoordigingsbevoegdheid. Hierop kan de BV jegens de verkoper dus geen beroep doen, maar dat doet aan de niet-gebondenheid van de BV op grond van de eerste statutaire bepaling niet af.

(De kern van het ondernemingsrecht, §6.31)

Vraag 6

In dat geval kan Muiltje BV geen beroep doen op de statutaire bepalingen. Dat betekent dat de verkoper ervan mocht uitgaan dat Betti op grond van de wettelijke regeling bevoegd was de BV te vertegenwoordigen (art. 2:240 lid 2 jo. lid 3 jo. art. 2:6 lid 2 BW en 25 lid 3 Hrgw). Dat betekent dat de BV geen beroep kan doen op de vertegenwoordigingsonbevoegdheid van Betti en de BV dus gebonden is aan de koopovereenkomst.

(De kern van het ondernemingsrecht, §6.1)

Vraag 7

Ja, het overtreden van interne afspraken kan onbehoorlijke taakvervulling opleveren van de bestuurders (art. 2:9 BW). Voor aansprakelijkheid op grond van art. 2:9 BW is vereist dat sprake is van onbehoorlijk bestuur (lid 2), tenzij de bestuurder geen ernstig verwijt kan worden gemaakt en hij niet nalatig is geweest in het treffen van maatregelen om de gevolgen van onbehoorlijk bestuur af te wenden.  De omstandigheid dat is gehandeld in strijd met statutaire bepalingen moet in dit verband als een belangrijke omstandigheid worden aangemerkt, die in beginsel aansprakelijkheid van de bestuurder vestigt

(De kern van het ondernemingsrecht, §6.1, HR Berghuizer Papierfabriek, HR Staleman/VdVen en art. 2:9 BW)

Vraag 8

Ja, MyCom kan schadevergoeding vorderen van Anja Jansen op grond van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW) indien MyCom kan bewijzen – hetgeen in casu aannemelijk lijkt – dat Anja Jansen ten tijde van de aanschaf van de nieuwe laptops wist of redelijkerwijs behoorde te begrijpen dat A BV niet, of niet binnen redelijke termijn, aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen en geen verhaal zou bieden voor de schade als gevolg van de wanprestatie (HR Beklamel). MyCom kan tevens schadevergoeding vorderen van B BV in hoedanigheid van aandeelhouder op grond van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW), nu zij inzicht had in de gang van zaken bij A BV en zich intensief heeft bemoeid met het beleid en de gang van zaken bij A BV

(Artikel 6:162 BW, HR Albada Jelgersma, Kern van het ondernemingsrecht §7.1 & §7.3)

Vraag 9a

Nu de faillietverklaring werkt vanaf de dag waarop de faillietverklaring wordt uitgesproken, die dag daaronder begrepen (art. 23 Fw), was A BV niet beschikkingsbevoegd. De eigendom is daarom in beginsel niet overgegaan op Teletwee BV (art. 3:84 BW) want beschikkingsbevoegdheid is een eis voor een geldige overdracht, tenzij Teletwee bescherming kan ontlenen aan art. 3:86 BW, mits zij te goeder trouw is. Dit is denkbaar in casu, nu het faillissement nog niet gepubliceerd was ten tijde van de verkoop (art. 35 lid 3 Fw).

(Artikel 3:84 BW, Contractuele Samenwerkingsvormen, hoofdstuk 5, Kern van het ondernemingsrecht §7.3)

Vraag 9b

Ja, Driehout BV mag verrekenen, nu beide vorderingen zijn ontstaan voor de faillietverklaring (art. 53 Fw). Dat betekent dat zij gehouden is tot betaling van € 1500.

(Artikel 53 Fw)